Α΄ μέρος: 08/04/2020
Τα σενάρια ενός μελλοντικού επεισοδίου, ο πόλεμος των εντυπώσεων και η ανυπαρξία στρατηγικών επιλογών για την Ελλάδα
Μπορεί η επιδημία του Covid-19 να έφερε μια πρόωρη λήξη του συναγερμού στον Εβρο, αλλά η τουρκική απειλή δεν έπαψε, ούτε θα πάψει να υπάρχει.
Στο ελληνικό υπουργείο άμυνας θεωρούν θέμα χρόνου, ένα νέο σοβαρό επεισόδιο στο μακρόσυρτο σήριαλ της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης.
Το μόνο ερώτημα είναι με ποιο τρόπο θα εκδηλωθεί…
Αν θα παγιώσει δηλαδή το μοντέλο ενός υβριδικού «πολέμου φθοράς» με αιχμή του δόρατος τους λαθρομετανάστες, ή αν θα προκύψει ως ξαφνική στρατιωτική αναμέτρηση με αφορμή την έμπρακτη αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στη θαλάσσια οριογραμμή και τον εναέριο χώρο του Αιγαίου.
Αυτή η δεύτερη εκδοχή είναι που ανησυχεί περισσότερο την ελληνική στρατιωτική ηγεσία, καθώς έχει πολλές και απρόβλεπτες παραλλαγές:
Από μία εικονική αερομαχία που θα εξελιχθεί στραβά, μέχρι την σύλληψη ενός ελληνικού αλιευτικού σκάφους, τον σκόπιμο εμβολισμό ενός περιπολικού του λιμενικού ή σε βάθος χρόνου την παράνομη γεώτρηση, μία ανάσα από την Κρήτη.
Σε κάθε περίπτωση ένα θερμό επεισόδιο, προδικάζει κλιμάκωση το μέγεθος, την ένταση και το εύρος της οποίας κανείς δεν μπορεί να προβλέψει.
Γιατί ακόμη κι αν ο Ερντογάν έχει κάνει τους υπολογισμούς του για μία ελεγχόμενη κρίση που θα του επιτρέψει να πιστωθεί μία γρήγορη νίκη εντυπώσεων, η απάντηση της Αθήνας δεν είναι δυνατόν να προεξοφληθεί.
Ειδικά μετά την τραυματική εμπειρία των Ιμίων…
Το αδιέξοδο Erdogan τον κάνει επικίνδυνο…
Η αλήθεια είναι ότι αυτή την περίοδο ο Ερντογάν αναζητεί εναγωνίως μία νίκη εντυπώσεων. Που θα αμβλύνει την αρνητική εικόνα από τις απώλειες στη Συρία, την αποτυχία περιορισμού των δυνάμεων του Χαφτάρ στη Λιβύη, τις χαμηλές επιδόσεις στην μάχη για την καταπολέμηση του κορωνοιού και τους έντονους κλυδωνισμούς της τουρκικής οικονομίας.
Οι τέσσερις αυτοί παράγοντες αστάθειας, δηλαδή το «μετέωρο βήμα» σε δύο ανοιχτά πολεμικά μέτωπα, η υποτίμηση της απειλής της πανδημίας και το γκρέμισμα της τουρκικής λίρας, έχουν δημιουργήσει μια βαριά ατμόσφαιρα στη γειτονική χώρα. Για πρώτη φορά αμφισβητείται η ηγετική ικανότητα του Ερντογάν, γεγονός που τον καθιστά ευερέθιστο, νευρικό και εντελώς απρόβλεπτο.
Παρά το πικρό μάθημα του Εβρου όπου επιχείρησε ανεπιτυχώς να δημουργήσει τετελεσμένα εις βάρος της Ελλάδος με μια κατευθυνόμενη απόπειρα μαζικής εισβολής λαθρομεταναστών, στο ανώτατο επιτελείο του ΓΕΕΘΑ-περιέργως όμως και στο υπουργείο εξωτερικών-υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι ο Ερντογάν δεν έχει συνετισθεί.
Αντιθέτως θα επιδιώξει γρήγορα να πάρει την ρεβάνς με μια προβολή κυριαρχικής ισχύος στο Αιγαίο.
Στα μέσα Μαρτίου οι ελληνικές πρεσβείες στην Ουάσιγκτον, το Βερολίνο, το Λονδίνο και το Παρίσι, έλαβαν οδηγίες με απόρρητο τηλεγράφημα από την Αθήνα να ενημερώσουν τις αντίστοιχες ξένες κυβερνήσεις για την πιθανότητα πρόκλησης ενός θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο.
Η προειδοποίηση αυτή της ελληνικής πλευράς διέρρευσε-οποία έκπληξις-στην γερμανική Bild, χωρίς να διευκρινίζεται με λεπτομέρειες τι είδους χαρακτηριστικά θα μπορούσε να έχει μια τέτοια πρόκληση.
Διαφορετικές απόψεις υπάρχουν ακόμη και ως προς τον πιθανό χρόνο εκδήλωσης της.
Κάποιες πηγές αναφέρουν ότι θα μπορούσε να είναι θέμα λίγων ημερών και να εκδηλωθεί πριν τις 23 Απριλίου, ημέρα έναρξης του Ραμαζανίου.
Οι εκτιμήσεις αυτές όμως μάλλον αναθεωρούνται γιατί δεν έλαβαν υπόψιν τους την δραματική κατάσταση που βιώνει η γειτονική χώρα από την πανδημία. Τα επίσημα στοιχεία(με εννέα μόλις νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού και μερικές δεκάδες χιλιάδες κρούσματα)είναι μεν εξόχως καθησυχαστικά, αλλά ευρέως αμφισβητούνται.
Το γεγονός ότι δεν τηρούνται τα ευρωπαικά πρότυπα καταγραφής, αλλά και η πρόσφατη εξαγγελία του Ερντογάν για δημιουργία δύο νέων μεγάλων νοσοκομείων, αποκλειστικά για τον κορωνοιό, δημιουργεί υπόνοιες ότι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων ανέρχεται σε εκατομμύρια και έχει, μεταξύ άλλων, «γονατίσει» τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας.
Η κρίσιμη παράμετρος του blame game
Aνεξαρτήτως πάντως του “timing” κοινή πεποίθηση είναι ότι αν έχει αποφασίσει ο Erdogan ένα θερμό «τζαρτζάρισμα» με την Ελλάδα, πρέπει να δημιουργήσει την κατάλληλη πειστική αφορμή. Που θα του επιτρέψει να διεκδικήσει πόντους στο blame game, κοινώς δηλαδή, στο «ποιός ήρξατο χειρών αδίκων».
Οι πρώτες εντυπώσεις είναι πολύ καθοριστικές για την στάση του διεθνούς παράγοντα ο οποίος με την σειρά του, μονίμως ψάχνει αφορμή για να αποστασιοποιηθεί από το διεθνές δίκαιο και την έννοια «αμυνόμενος-επιτιθέμενος» προκειμένου να κάνει τα στραβά μάτια στις αυθαιρεσίες της Τουρκίας.
Το ίδιο θα συμβεί, χωρίς αμφιβολία και εις βάρος της Ελλάδας, ειδικά δε από την Ευρωπαική Ενωση, σε συλλογικό επίπεδο, δεν έχουμε να περιμένουμε καμία έμπρακτη βοήθεια πέραν των γνωστών δηλώσεων ανησυχίας και των εκκλήσεων για…αυτοσυγκράτηση.
Οσο πιο πειστική είναι η αφορμή που θα ανακαλύψει ο Ερντογάν τόσο μεγαλύτερο θα είναι το «άδειασμα» που θα υποστεί η Ελλάδα από τους συμμάχους της, όπως ακριβώς συνέβη στην περίπτωση των Ιμίων, όπου η τοποθέτηση σημαίας σε μία βραχονησίδα από έναν δήμαρχο θεωρήθηκε ελληνική «πρόκληση».
Το blame game επιχείρησε να επιστρατεύσει η Τουρκία και κατά την κρίση στον Εβρο εμφανίζοντας την Ελλάδα ως μια χώρα ανάλγητη που εμποδίζει τους κατατρεγμένους του πολέμου να αναζητήσουν ασφαλές καταφύγιο. Η παράσταση αυτή με τους Τούρκους στρατοχωροφύλακες να κατευθύνουν τον όχλο στην ελληνοτουρκική μεθόριο δεν έπεισε ιδιαίτερα τον διεθνή παράγοντα ο οποίος είδε απόπειρα μαζικής λαθροεισβολής στην Ευρώπη και κάλυψε ως ένα βαθμό τους ελληνικούς χειρισμούς. Σε πρώτο χρόνο όμως…
Εκ των υστέρων η ελληνική κυβέρνηση υπέστη υπόγειες πιέσεις και εξαναγκάστηκε να υπαναχωρήσει από την αρχική της απόφαση για αναστολή των αιτήσεων ασύλου.
Η έμμεση απειλή την οποία μετέφερε για λογαριασμό του Βερολίνου η Σουηδή Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ιλβα Γιόχανσον, σχετιζόταν με την πρώτη δόση της έκτακτης βοήθειας 700 εκ. ευρώ η οποία συνδέθηκε με την υποχρέωση της Αθήνας να άρει την αναστολή ασύλου, δίνοντας δικαίωμα για υποβολή αιτήσεων ακόμη και στους λαθραίους που πέρασαν την μεθόριο κατά την διάρκεια των συγκρούσεων στον Εβρο!
Ενας παράγοντας που πρέπει να συγκρατήσουμε είναι ότι η Τουρκία, επειδή είναι κράτος που παραβιάζει συστηματικά το διεθνές δίκαιο, αποδίδει πολλά στην επικοινωνιακή διαχείριση των κρίσεων και δεν διστάζει να ενεργοποιήσει όλων των ειδών τα αθέμιτα μέσα όπως η διασπορά fake news για να εξυπηρετήσει τον στόχο της.
Σε περίπτωση ελληνοτουρκικής εμπλοκής, είναι βέβαιον ότι θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και μια καλά οργανωμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης την οποία θα αναπαράγουν συγκεκριμένα διεθνή μέσα, με προεξάρχοντα τα γερμανικά…
Τα σενάρια ενός μελλοντικού επεισοδίου…
Δυστυχώς σε ότι αφορά την πρόκληση μιας τεχνητής έντασης, η Τουρκία κρατάει το…μαχαίρι και το πεπόνι.
Αν δεν προκύψει κάποιο…πραγματικό ατύχημα, εκείνη θα επιλέξει τον χρόνο, τον τρόπο και τον τόπο.
Σε υπόμνημα τους προς την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία οι αρμόδιες υπηρεσίες συλλογής πληροφοριών έχουν καταλήξει στα τέσσερα επικρατέστερα σενάρια:
«Ανθρωπιστικό»: Επιχείρηση αποβίβασης λαθρομεταναστών
Το σενάριο αυτό έχει διάφορες παραλλαγές, αλλά σε κάθε περίπτωση προυποθέτει απόπειρα αποβίβασης λαθρομεταναστών μέσα στους οποίους θα έχουν παρεισφρήσει και πράκτορες των τουρκικών στρατιωτικών υπηρεσιών.
Η επιχείρηση μπορεί να εξελιχθεί σε ακατοίκητο ελληνικό νησί, σε ερημική ακτή μεγαλύτερου νησιού του Ανατολικού Αιγαίου ή (και αυτό φοβούνται περισσότερο οι ελληνικές αρχές) σε τουρκικό πλοίο-φάντασμα που θα περιφέρεται φαινομενικά ακυβέρνητο, όπως στην περίπτωση του motorship που προσάραξε στην Κέα. Αυτή τη φορά θεωρείται πιθανότερο το σύγχρονο δουλεμπορικό να πλέει σε διεθνή ύδατα, οπότε να τεθεί ζήτημα έρευνας και διάσωσης που μπορεί να φέρει σε ευθεία αντιπαράθεση δυνάμεις επιτήρησης των δύο πλευρών. Αντίθετα στην περίπτωση της «απόπειρας απόβασης» εκβιάζεται θερμή εμπλοκή μεταξύ ελληνικών και τουρκικών περιπολικών με πιθανό ναυάγιο του δουλεμπορικού και απώλεια ανθρώπινων ζωών η ευθύνη της οποίας θα αποδοθεί στην ελληνική πλευρά.
«Απαγωγή» ελληνικού αλιευτικού και σύλληψη ψαράδων
Το σενάριο αυτό σχετίζεται με το πρόσφατο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο αφού οι εμπνευστές του, θέλουν να εξελίσσεται σε θαλάσσια περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας από αυτήν που «καταπατήθηκε» με την ανακήρυξη της ΑΟΖ μεταξύ Τρίπολης-Αγκυρας.
Τουρκικό περιπολικό εγκλωβίζει ελληνικό ψαράδικο με αφορμή την δήθεν παρουσία του σε ξένη ΑΟΖ και το υποχρεώνει υπό την απειλή όπλων να το ακολουθήσει στις τουρκικές ακτές.
Εκεί συλλαμβάνονται και κρατούνται οι Ελληνες ψαράδες στο πρότυπο των δύο στρατιωτικών στον Εβρο.
Το σενάριο αυτό φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση την ελληνική πλευρά γιατί οι «καυγάδες» χωρών γύρω από αλιευτικά δικαιώματα είναι μια πολύ συνηθισμένη υπόθεση που δεν «νομιμοποιεί» επιθετική απάντηση από την Ελλάδα(το λεγόμενο blame game)
Παράνομη γεώτρηση από τουρκικό πλωτό γεωτρύπανο
Το σενάριο αυτό έχει συζητηθεί ευρέως και πιθανότατα θα εξελιχθεί σε ελληνική θαλάσσια περιοχή που προσδιορίζεται ως «τουρκική ΑΟΖ» βάσει του παράνομου μνημονίου.
Θα πρόκειται για τεστ «ανοχής» της ελληνικής πλευράς που μέχρι τώρα δεν έχει αντιδράσει σε ανάλογες παραβιάσεις της κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Ως εκδοχή θεωρείται αρκετά πιθανή, τοποθετείται όμως, για μία σειρά αντικειμενικών λόγων, πιο μακριά από χρονικής απόψεως, πιθανότατα μέσα στο καλοκαίρι.
Σενάριο σκηνοθετημένου «ατυχήματος» στην διάρκεια αερομαχίας
Πρόκειται για το «διαχρονικότερο» των σεναρίων, αφού υφίσταται εδώ και δεκαετίες ως υπόθεση εργασίας με μια ουσιώδη διαφορά:
Ότι σήμερα οι τουρκικές παραβιάσεις δεν γίνονται πλέον μόνο στον εναέριο χώρο του Αιγαίου, αλλά και άνωθεν της ηπειρωτικής Ελλάδας, γεγονός που μετακυλίει μοιραία το βάρος της κλιμάκωσης(άρα και των εντυπώσεων) στην εδώ πλευρά.
Η ελληνική πολεμική αεροπορία, υπακούοντας προφανώς σε πολιτική εντολή επέδειξε ανοχή στις πρόσφατες παραβιάσεις πάνω από την Θράκη είναι όμως υποχρεωμένη να καταρρίψει τα τουρκικά μαχητικά αν αυτές οι «διεισδύσεις» συνεχιστούν. Ισως αυτό είναι κάτι που επιδιώκουν οι Τούρκοι ως αφορμή στρατιωτικής αντιπαράθεσης.
Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τα σενάρια θερμής εμπλοκής δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι ο υβριδικός πόλεμος με την πίεση του μεταναστευτικού αποτελεί στρατηγικό στόχο της Τουρκίας και διαρκές εργαλείο εκβιασμού έναντι χρηματοδότησης για ολόκληρη την Ευρώπη.
Το βάρος απλώς υφίσταται ως πρώτη χώρα υποδοχής η Ελλάδα.
Η μαζική αποστολή λαθρομεταναστών θα συνεχιστεί, γιατι η Ελλάδα αποτελεί ελκυστικό προορισμό ειδικότερα από την στιγμή που η κυβέρνηση υπαναχώρησε και ακύρωσε την αναστολή αποδοχής αιτήσεων ασύλου…
B’ Μέρος: Μονόδρομος η στρατιωτική συμμαχία με το Ισραήλ – Αντίβαρο στη διαρκή τουρκική απειλή Τετάρτη 15/04/2020
Η απόρρητη πρόταση για την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ και την εξασφάλιση της αμερικανικής ομπρέλας στήριξης
Την ώρα που πυκνώνουν οι τουρκικές προκλήσεις και η πιθανότητα μιας «προβοκάτσιας» που θα μπορούσε να οδηγήσει σε θερμή αναμέτρηση (τα σενάρια ακούγονται πλέον και από επίσημα κυβερνητικά χείλη) η Αθήνα αναζητά εναγωνίως στρατηγικές συμμαχίες.
Συμμαχίες που δεν μπορεί να προσφέρει ασφαλώς η αντιφατική και διχασμένη Ευρωπαική Ενωση, της ξεχασμένης αλληλεγγύης, η επαμφοτερίζουσα και αμφίθυμη Ρωσία του Πούτιν, όπως και μια Αμερική που βαδίζει προς τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές εν μέσω πρωτοφανούς υγειονομικής και οικονομικής κρίσης.
Από την άλλη πλευρά το τοπίο στα Βαλκάνια δεν είναι τέτοιο που θα μπορούσε να δημιουργεί την παραμικρή ελπίδα στήριξης των ελληνικών θέσεων περί διεθνούς δικαίου, καθώς εκτός από τους δορυφόρους της Τουρκίας(Αλβανία, Κόσοβο, Βοσνία)και η Βουλγαρία του Borisov διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Erdogan, ενώ ακόμη και ο θεωρούμενος «παραδοσιακός φίλος», η Σερβία, ακολουθεί μία πολυπολική εξωτερική πολιτική και σε καμία περίπτωση δεν θα διακινδύνευε να διαταράξει τις εκατέρωθεν ισορροπίες.
Αλλωστε η Ελλάδα δεν αναζητεί πρωτίστως ανέξοδες δηλώσεις συμπαράστασης, αλλά έμπρακτη βοήθεια την οποία θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να λάβει.
Με δεδομένο τον άκρατο φιλοτουρκισμό της Γερμανίας και την αντιμετώπιση του Erdogan με σεβασμό και δέος από την κυβέρνηση Merkel, η Ελλάδα θα μπορούσε μόνο να ελπίζει στην Γαλλία του Μακρόν που έχει κατά καιρούς εμπλακεί σε σφοδρή ρητορική αντιπαράθεση με τον Τούρκο πρόεδρο.
Η Γαλλία, ως περιφερειακή δύναμη, θα επιθυμούσε πράγματι να προβάλει την στρατηγική της ισχύ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το ερώτημα είναι όμως, μπορεί;
Ο Macron βρίσκεται στο ναδίρ της δημοτικότητας του και δύσκολα θα διακινδύνευε περιπέτειες με αβέβαιο αποτέλεσμα, ενώ ταυτόχρονα η Γαλλία, ως ένα βαθμό μόνο μπορεί να αυτενεργήσει χωρίς να συμβουλευθεί και να πάρει πράσινο φως από τον έτερο μεγάλο της Ευρωπαικής Ενωσης, ειδικά μετά και την αποχώρηση της Βρετανίας.
Μόνη λύση… το Ισραήλ με Netanyahu και οι ΗΠΑ ανεξαρτήτως αποτελέσματος προεδρικής κούρσας
Στην προσπάθεια αναχαίτισης της τουρκικής επιβουλής και της αποτροπής δημιουργίας τετελεσμένων εις βάρος της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας στο ΝΑ Αιγαίο, η Αθήνα δεν διαθέτει συμμαχικές εφεδρείες, ας μην γελιόμαστε. Πρέπει να τις δημιουργήσει…
Η συνεννόηση με το Ισραήλ είναι νομοτελειακά το μοναδικό όπλο με πολλαπλασιαστική ισχύ, στο βαθμό που θα αποκτήσει στρατιωτική υπόσταση και αμυντικό βάθος.
Μόνο το Ισραήλ υπολογίζει ο Ερντογάν ως εν δυνάμει περιφερειακό αντίπαλο σε μία στρατιωτική αναμέτρηση που και οι δύο θέλουν να αποφύγουν, γι αυτό και μέχρι σήμερα δεν έχουν «ακουμπιστεί». Ισχύει εδώ το «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη».
Αυτόν τον φόβο επομένως που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία «αυτοσυγκράτηση» την Τουρκία πρέπει να εκμεταλλευθεί η Ελλάδα.
Μόνο που η στρατηγική σύμπραξη με το Ισραήλ-επίσης ας μην γελιόμαστε-δεν προσφέρεται τσάμπα.
Στις διεθνείς σχέσεις οι συμμαχίες δεν «χαρίζονται». Κάτι εξαιρετικά σοβαρό θα πρέπει να προσφέρει η Ελλάδα για να διασφαλίσει την έμπρακτη ενίσχυση της συνεργασίας με το Ισραήλ στο στρατιωτικό πεδίο.
Και αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ και την μεταφορά εκεί της ελληνικής πρεσβείας. Μία χειρονομία υψηλής συμβολικής αξίας προς το εβραικό έθνος και το ισραηλινό κράτος που θα πρέπει βεβαίως να συνδεθεί άρρηκτα με συγκεκριμένα ανταλλάγματα για να οδηγήσει στον απώτατο στόχο: Την υπογραφή δηλαδή ενός αμυντικού συμφώνου «αμοιβαίας συνδρομής» σε περίπτωση επίθεσης από Τρίτη χώρα.
Θα πρέπει βέβαια εδώ να σημειωθεί ότι οι μεγαλύτερες πιθανότητες για την υπογραφή ενός τέτοιου συμφώνου με μια ισραηλινή κυβέρνηση σχεδόν εξαντλούνται στο πρόσωπο του Netanyahu.
Ο Netanyahu εμφανίζεται ως ένθερμος θιασώτης μιας ελληνο-ισραηλινής προσέγγισης και της τριγωνικής σχέσης με την Κύπρο και με αυτόν προσωπικά έχουν γίνει οι σχετικές συμφωνίες ενεργειακής συνεργασίας διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων όπως για τον αγωγό East Med.
Μετά από τρείς εκλογικές αναμετρήσεις η πολιτική κατάσταση στο Ισραήλ παραμένει εύθραυστη και παρότι ο Νετανιάχου διατηρεί το πάνω χέρι δεν έχει πλήρη ελευθερία κινήσεων ούτε διαθέτει κυβερνητική πλειοψηφία που να του δίνει «λευκή επιταγή» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Το πολιτικό του μέλλον θα κριθεί και από την τύχη των προσωπικών του υποθέσεων με τις κατηγορίες διαφθοράς που αντιμετωπίζει, αλλά ακόμη και αν σχηματίσει κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης με τον πολιτικό του αντίπαλο B. Ganze (κάτι που δεν ήταν σαφές μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές) αυτή θα έχει προσωρινό χαρακτήρα και το πιθανότερο είναι ότι η χώρα θα οδηγηθεί πάλι σε εκλογές.
Ενα ελληνο-ισραηλινό αμυντικό σύμφωνο, προυποθέτει πιθανότατα(αλλά όχι εξ΄ορισμού)μία ισχυρή κυβέρνηση Νετανιάχου με ευχέρεια λήψεως τέτοιου είδους αποφάσεων.
Αντίθετα η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ από την Ελλάδα θα προσφέρει χαρά και ικανοποίηση σε οποιαδήποτε αμερικανική κυβέρνηση.
Στον Trump, εξυπακούεται, αφού αυτός υπήρξε ο αρχιτέκτονας της αμερικανικής πρωτοβουλία για την Ιερουσαλήμ που τάραξε τα νερά, αλλά και στους Δημοκρατικούς που δεν θα τολμήσουν πλέον να ξεστρατίσουν από αυτήν την πολιτική.
Ειδικά αν νικητής των επόμενων προεδρικών εκλογών είναι ο J. Biden που έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με το εβραικό λόμπυ και τον «Μπίμπι» προσωπικά.
Οι ΗΠΑ-υπό προυποθέσεις-θα στήριζαν μια ελληνο-ισραηλινή αμυντική σύμπραξη που θα ενίσχυε(αν βρεθούν ποτέ τα σχετικά κονδύλια) την πιθανότητα υλοποίησης του αγωγού East Med με στρατηγικό στόχο την παράκαμψη των στενών του Ορμούζ.
Ας μην ξεχνάμε και ότι το πρωτόκολλο συμφωνίας στρατιωτικής βοήθειας μαμούθ προς το Ισραήλ ύψους 38 δις δολαρίων, για το διάστημα 2019-2028, υπογράφηκε επί προεδρίας Obama το 2016.
Η απόρρητη πρόταση και οι επιφυλάξεις της κυβέρνησης
Σύμφωνα με εξακριβωμένες πληροφορίες η σημερινή ελληνική κυβέρνηση βολιδοσκοπήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση, νωρίς το περασμένο φθινόπωρο, από ανεπίσημο κανάλι με προνομιακή πρόσβαση, τόσο στο Ισραήλ και ειδικότερα στο στενό περιβάλλον του Netanyahu, όσο και στο αμερικανικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Εμφανίστηκε όμως εξαιρετικά διστακτική για λόγους που είναι δύσκολο να εξηγηθούν, δεδομένου ότι ο σημερινός πρωθυπουργός, λογικά, δεν θα έπρεπε να έχει φιλο-αραβικές αγκυλώσεις.
Οι επιφυλάξεις που εγείρονται και από διπλωματικούς κύκλους του υπουργείου εξωτερικών εξαντλούνται στο γνωστό μοτίβο περί μη διατάραξης της «ελληνο-αραβικής φιλίας», αλλά και στην παρωχημένη αντίληψη ότι μπορεί να γίνουν συγκρίσεις της Ιερουσαλήμ με την διαιρεμένη Λευκωσία.
Αυτό το συγκεκριμένο στερεότυπο διακινείται διαχρονικά από κύκλους του υπουργείου εξωτερικών, αλλά οι καιροί έχουν αλλάξει.
Η σύγκριση μεταξύ Ιερουσαλήμ-Λευκωσίας είναι αδόκιμη και ασύμφορη.
Αντιθέτως υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα πλήρους αποσύνδεσης της μίας περίπτωσης με την άλλην που ευνοούν τις ελληνικές, αλλά και τις κυπριακές επιδιώξεις στο διεθνές πεδίο.
Προς αυτή την κατεύθυνση μάλιστα, το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών έχει ήδη στα χέρια του μελέτη διακεκριμένου Αμερικανοεβραίου καθηγητή του Northwestern University με εξειδίκευση στον συγκεκριμένο τομέα διεθνούς νομολογίας.
Τα Ηνωμένα Εθνη με τα δεκάδες ατελέσφορα ψηφίσματα για το Κυπριακό(είναι ενδεικτικό ότι ούτε ένα από το 1974 μέχρι σήμερα δεν αναφέρει την Τουρκία ως εισβολέα και τα στρατεύματα της ως κατοχικά!) αποδείχτηκε ότι δεν είναι φιλόξενος τόπος για να ακουστούν και πολύ περισσότερο να υιοθετηθούν οι ελληνικές θέσεις.
Το είδαμε και πρόσφατα με την χλιαρή αν όχι εχθρική αντιμετώπιση των έντονων ελληνικών διαβημάτων περί της μη συμβατότητας του τουρκο-λιβυκού μνημονίου με το διεθνές δίκαιο.
Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο επιβάλει την άμεση απαγκίστρωση από ιδεοληψίες και στερεότυπα του παρελθόντος με την υιοθέτηση μιας ευέλικτης και ρεαλιστικής διπλωματικής γραμμής.
Σε ότι αφορά τους φόβους για αντιδράσεις σχετικά με την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ θα πρέπει να τονισθεί ότι το Ισραήλ πέτυχε να αμβλύνει τις αντιθέσεις με μερίδα του αραβικού κόσμου, ιδιαίτερα αυτή που διάκειται εχθρικά προς τον ηγεμονικό ρόλο της Τουρκίας(π.χ. Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία).
Η Ελλάδα άλλωστε δεν έχει καμία ανταποδοτική υποχρέωση προς τα αραβικά κράτη καθόσον αυτά ουδέποτε μας στήριξαν στο θέμα της Κύπρου.
Ηδη ευρωπαικές χώρες όπως η Ουγγαρία, η Τσεχία, αλλά ακόμη και η γειτονική μας Ρουμανία που βλέπουν το εθνικό τους συμφέρον να εξυπηρετείται από μία στενότερη σχέση με τους Ισραηλινούς έσπευσαν εις πείσμα της «γραμμής Βρυξελλών» να αναγγείλουν το άνοιγμα διπλωματικών γραφείων στην Ιερουσαλήμ.
Η Ελλάδα προκειμένου να πετύχει τον στόχο της καλείται να προχωρήσει ένα βήμα πάρα πέρα με την πλήρη αναγνώριση της Ιερουσαλήμ.
Όμως αυτό, ξαναλέμε, πρέπει να γίνει σε ένα πλαίσιο συνολικότερης συμφωνίας των δύο χωρών που θα εμπεριέχει σημαντικά ανταλλάγματα προς την ελληνική πλευρά(ιδιαίτερα στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας που φέρονται πρόθυμοι να αναστήσουν οι Ισραηλινοί)δημιουργώντας προυποθέσεις μίας συμμαχίας μακροπρόθεσμης διάρκειας και όχι συγκυριακής.
Αυτή θα αποτελέσει και το μοναδικό ανάχωμα απέναντι στην επεκτατική βουλιμία του Erdogan.
Εναλλακτική λύση δύσκολα θα βρει η Ελλάδα…
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια