Γράφει ο Νίκος Σταματάκης
Δεν θα άξιζε να επανέλθουμε στο Νίκο Φίλη και τον συρφετό της «πολιτικής ορθότητας» που τον περιστοιχίζει, εάν οι πρόσφατες δηλώσεις και κινήσεις του δεν υποψίαζαν βάσιμα για γενικότερες βιαστικές κινήσεις εθνικών συμβιβασμών.
Ηδη οι δηλώσεις Μέρκελ και Γιουνκέρ του στυλ «έ, δεν θα κάτσουμε τώρα να τσακωθούμε για 10 μίλια θάλασσας στο Αιγαίο» καθώς και η εσπευσμένη για τις 17 Νοεμβρίου επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία προϊδεάζει για το τι επίκειται… Αλλά για αυτά θα μας δοθεί η ευκαιρία σχολίων προσεχώς.
Στο παρόν ας ρίξουμε μια προσεχτικότερη ματιά στις εμμονές του Νίκου Φίλη περί «επιστημονικών» αναλύσεων σχετικά με την Ποντιακή Γενοκτονία στις οποίες δήθεν μετέχει και στις εγκλήσεις του περί «δημοκρατικότητας» και ειδικά στο γεγονός ότι κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του και μιλά για «δημοκρατία» ο ακροατής έχει την εντύπωση ότι ο Φίλης είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης και τιμητής της έννοιας «Δημοκρατία». Μια τέτοια στάση μόνο ως έκφραση «φασιστικών» τάσεων μπορεί να ερμηνευθεί – καθόλου απρόσμενων στα πλαίσια της «σταλινογενούς αριστεράς». Ομολογώ ότι είχα έντονες εμετικές διαθέσεις ακούγοντας την προχθεσινή ομιλία του Φίλη στη Βουλή όπου ξεδιάντροπα προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τους τραμπουκισμούς των ανεγκέφαλων της Χρυσής Αυγής και τη μονοπώληση της δήθεν «δημοκρατικότητας» για να ξεφύγει από την δύσκολη θέση που έβαλε τον εαυτό του ο ίδιος στο θέμα της Ποντιακής Γενοκτονίας. Η στάση του είναι ενδεικτική μιας ολόκληρης γενιάς «φοιτητοπατέρων» της αριστεράς τους οποίους πρέπει επιτέλους να εγκαλέσουμε ως τους βασικούς «ηθικούς αυτουργούς» αλλά και – κάποιους μεταξύ των – ως δράστες της καταστροφής που βιώνει τώρα η Ελλάδα.
Ο ιδρυτικός μύθος της «Γενιάς των Δήθεν»
Οι απόψεις όσο και το στυλ του Φίλη είναι λοιπόν αντιπροσωπευτικά της ευρύτερης γενιάς του, που την ονόμασα «γενιά των δήθεν» σε πρόσφατο άρθρο μου και αποτελεί βασικά τη γενιά που ανδρώθηκε πολιτικά από το 1974 και έπειτα κυρίως μέσα και γύρω από τη συμμετοχή της στον φοιτητικό συνδικαλισμό. Ο όρος «γενιά των δήθεν» αποκτά την ακριβή του ουσία εάν υπολογίσει κανείς ότι η γέννησή της στηρίχθηκε σε ένα τεράστιο μύθο, τον μύθο της δήθεν «μαζικής αντίστασης» του ελληνικού λαού στην απριλιανή δικτατορία. Η διαπίστωση αυτή δεν ανήκει στον γράφοντα αλλά σε εγνωσμένα «φασιστόμουτρα» όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο αείμνηστος αρθρογράφος του «Βήματος» Παύλος Παλαιολόγος και η επίσης μακαρίτισσα Ελένη Βλάχου της Καθημερινής… Τα οποία «φασιστόμουτρα» σύσσωμα διαπίστωσαν αυτό που και ο γράφων ως νεαρός θυμάται ότι δηλαδή με την εξαίρεση του Αλέκου Παναγούλη και την αμφιλεγόμενη εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν υπήρξε μαζική λαϊκή εξέγερση κατά της χούντας. Τα περί Πολυτεχνείου επίσης δεν ανήκουν στον γράφοντα αλλά σε ένα από τους σπουδαιότερους πρωταγωνιστές του Πολυτεχνείου, τον Χρύσανθο Λαζαρίδη, ο οποίος σε μια ιστορικής σημασίας αποτίμηση-άρθρο του 2012, αποκαθήλωσε τους εκμεταλλευτές της γενιάς του, επιβεβαιώνοντας τα περί «αντιστασιακού μύθου». Και έθεσε την αντίσταση του Πολυτεχνείου στα σωστά της πλαίσια.
Όταν λοιπόν έχεις βασίσει την πολιτική σου καριέρα πάνω σε ένα μεγάλο μύθο – λέξη που απλώς στην περίπτωσή μας είναι ένας κοσμιότερος τρόπος ώστε να αποφύγουμε τη χρήση της λέξης «ΨΕΜΑ» – τότε είσαι εξ ορισμού μια κοινωνικά ψυχοπαθολογική φυσιογνωμία/φαινόμενο και ως τέτοια θα πρέπει να σε αντιμετωπίζει ο αναλυτής σε κάθε σου πράξη.
«Επιστήμη» και «Δημοκρατία» πάντοτε σε εισαγωγικά όταν εκφέρονται από αριστερά χείλη
Δεν είναι της στιγμής να αναζητήσουμε τις ρίζες της εν γένει κάκιστης σχέσης της αριστεράς με την έννοια «επιστήμη» στα γραφτά του (εκ των θεωρητικών ιδρυτών του μαρξισμού) Φρίντριχ Ενγκελς περί «επιστημονικού σοσιαλισμού», όπου είναι φανερό ότι ο όρος «επιστημονικός» μασκαρεύει την συγκεκριμένη ιδεολογική – και καθόλου επιστημονική – προσέγγιση. Αλλά είναι χρήσιμο να το έχουμε υπόψη καθώς θα διαπιστώνουμε την «άνδρωση» της μεταπολιτευτικής αριστερής ηγεσίας, της γενιάς των δήθεν, κυρίως με την συμμετοχή της στον φοιτητικό συνδικαλισμό.
Στα χρόνια πριν και μετά την κατατρόπωση της κυβέρνησης Καραμανλή με την απόσυρση του ν.815 για την Ανώτατη Παιδεία το 1980, οι «φοιτητοπατέρες» είχαν μια σχέση «αλλεργίας» με ότι σχετικό με την αληθινή μάθηση και επιστήμη, και στην ξύλινη γλώσσα τους είχε καταλήξει να ισοδυναμεί με «καταπίεση». Οι πρωτεργάτες του τότε φοιτητικού κινήματος δεν έχαναν ευκαιρία να «αγωνίζονται» για περισσότερες έως άπειρες εξεταστικές περιόδους, λιγότερη «καταπίεση» με ώρες διδασκαλίας, και προπαντός μεγαλύτερη «δημοκρατία» στη βαθμολόγηση… Που μέσα σε λίγα χρόνια από το 1974, στα πλαίσια της τότε «αποχουντοποίησης» των Πανεπιστημίων, μεταφράστηκε σε μια γενικευμένη «διευκόλυνση» των πάντων στη βαθμολογία και κατέληξε περίπου σε ένα εκ των πραγμάτων δικαίωμα στο λεγόμενο «φοιτητικό 5», δηλαδή στην σχεδόν χαριστική απονομή του ελάχιστου βαθμού επιτυχίας σε όλους.
Αλλά γρήγορα περάσαμε από την διευκόλυνση στην τρομοκρατία των καθηγητών. Ο γράφων θυμάται συνθήματα εκφοβισμού όπως «φοιτητής κομμένος, καθηγητής σφαγμένος» και ανάλογα. Μάλιστα είχαμε φτάσει στο τραγικό σημείο προς το τέλος της δεκαετίας του 1970 οι έντρομοι καθηγητές να περνάνε τους πάντες και ειδικά τους φοιτητοπατέρες σχεδόν χωρίς εξετάσεις, φοβούμενοι μήπως κατηγορηθούν ως «χουντικοί», δεχθούν επιθέσεις, καταστραφεί το γραφείο τους κλπ. Σε μια ακραία περίπτωση (μαρτυρία στενού συγγενικού προσώπου του γράφοντος), έντρομος καθηγητής σε προφορικές εξετάσεις πτυχίου, μπροστά στη μονολεκτική απάντηση «φοιτητοπατέρα» (γνωστού και μη εξαιρετέου Πασόκου που ακόμα και σήμερα απολαμβάνει τα προνόμια του «αντιστασιακού μύθου» του) απάντησε: «Περάσατε, 5»… Ο Νίκος Φίλης τουλάχιστον, και τούτο είναι προς τιμήν του, προτίμησε να μην πάρει το πτυχίο του με τέτοιο βρωμερό τρόπο. Οι υπόλοιποι όμως της γενιάς του το πήραν και περιμένω με χαρά να με σχολιάσουν για να απαντήσω με «ονόματα και διευθύνσεις»…
Τα αποτελέσματα των καταλήψεων 1979-80 και οι συνοδοιπόροι του Φίλη
Ο Νίκος Φίλης λοιπόν και οι συνοδοιπόροι του από όλο το φάσμα της Αριστεράς αναδείχτηκαν νικητές απέναντι στην κυβέρνηση Καραμανλή στις αρχές του 1980. Στα χρόνια που ακολούθησαν η «αποχουντοποίση» της περιόδου 1974-80 μετατράπηκε στον «εκδημοκρατισμό» για τον οποίο ο Φίλης περηφανεύεται… Για να δούμε λοιπόν τι σήμαινε ο κατά Φίλη «εκδημοκρατισμός της ανώτατης παιδείας»:
Σήμαινε πρώτα ότι οι φοιτητές διέθεταν εκπροσώπους στην Σύγκλητο της κάθε σχολής, συνήθως ένα από κάθε τμήμα. Στην πράξη, οι «δημοκρατικοί» εκπρόσωποι των φοιτητών, έδωσαν στον εαυτό τους το δικαίωμα να διαλύουν με τη βία κάθε συνεδρίαση της Συγκλήτου που δεν ταίριαζε στα γούστα τους… Σε ακραίες περιπτώσεις μάλιστα σημειώνονταν επεισόδια ακραίας βίας με μαδέρια να σπάνε πόρτες, γραφεία να καταστρέφονται και άλλα τραγικά… Και μετά να κρύβονται πίσω από την προστασία του πανεπιστημιακού «ασύλου» για να μην πάνε φυλακή – όπου θα έπρεπε κανονικά να είναι με πολύχρονες αν όχι ισόβιες καταδίκες όλοι τους… Αντί να το παίζουν υπουργοί και «διοικητές οργανισμών» κλπ…
Εκδημοκρατισμός στην πράξη σήμαινε ότι οι «φοιτητοπατέρες» μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να διώξουν από την αίθουσα τον καθηγητή και τους φοιτητές διακόπτοντας το μάθημα στην μέση για οποιοδήποτε λόγο και ειδικά με την πρόφαση της «συνέλευσης»… Ο γράφων θυμάται άπειρα επεισόδια του είδους. Τις λίγες φορές που τόλμησα να αρθρώσω μισή κουβέντα (πχ. «πάτε στην άδεια αίθουσα δίπλα») λίγο έλειψε να καταλήξω στο νοσοκομείο… Δεν νομίζω ότι στα 4 χρόνια της θητείας μου στη Νομική παρακολούθησα περισσότερες από 300 (!!) συνολικά ώρες διδασκαλίας μαθημάτων και τις περισσότερες φορές αιτία ήταν ο «εκδημοκρατισμός»…. Αν δεν υπήρχε η φιλοτιμία ορισμένων καθηγητών, η πολύ στενή σχέση και συζήτηση με συγγενή μου δικηγόρο και η προσωπική μελέτη θα είχα αποφοιτήσει φτωχότερος πνευματικά απ’ ότι εισήλθα στο Πανεπιστήμιο, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι….
Η απογοήτευση από την αριστερή «δημοκρατικότητα»
Όταν λοιπόν ακούω το Νίκο Φίλη και οποιονδήποτε της αριστεράς να μιλά για τραμπουκισμούς της Χρυσής Αυγής και να μονοπωλεί τη «δημοκρατικότητα», έρχονται στο μυαλό οι εμπειρίες των φοιτητικών μου χρόνων. Το απαύγασμα των εμπειριών ήταν το Πανσπουδαστικό Συνέδριο του 1980 στην Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου, όπου συμμετείχα, εκλεγείς αντιπρόσωπος των πρωτοετών του Νομικού Τμήματος με την παράταξη του ΠΑΣΟΚ. Εκεί και αν δεν είδαν τα μάτια μου «αγλάισμα Δημοκρατίας»… Επί περισσότερο από ένα μήνα σε καθημερινή βάση ξημεροβραδιαζόμαστε στο μεγάλο αμφιθέατρο του χώρου.
Πάνω στη σκηνή 6-7 τραπέζια με 5-6 ηγέτες το καθένα από την κάθε παράταξη (μεταξύ των οποίων αν θυμάμαι καλά και ο Χρ. Λαζαρίδης στη Β’ Πανελλαδική αλλά και ο Φίλης στο Ρήγα και πολλοί γνωστοί της Πανσπουδαστικής (ΚΚΕ) και άλλοι μετέπειτα βουλευτές και κρατικοί «διοικητές» της ΠΑΣΠ. Στο ακροατήριο ως πρόβατα εμείς χωρισμένοι σε διαφορετικές θέσεις η κάθε παράταξη… Προς το τέλος της τέταρτης εβδομάδας απηυδυσμένος που κανείς από το ακροατήριο δεν είχε το δικαίωμα να πει λέξη – παρά μόνο οι «ηγέτες» επί σκηνής – ζήτησα το λόγο σε ενδοπαραταξιακή «σύναξη»… Και έλαβα την «δημοκρατική απάντηση» ότι «έτσι είναι και αν σου αρέσει» από το «στέλεχος» που αργότερα εξελέγη βουλευτής και ακόμα και τώρα απολαμβάνει την ασφάλεια της κρατικής θέσης με παχυλό μισθό…
Του χρωστώ ευγνωμοσύνη που χάρη στην «δημοκρατικότητά» αποχώρησα και από το κόμμα (που σε ενάμισυ χρόνο ανέβηκε στην εξουσία) και από την κάθε ανάμιξη στην ενεργό πολιτική… Δεν ήμουν άλλωστε ο μόνος που απογοητευμένος από την αποτυχία κάθε σοσιαλιστικού – ή έστω και απλά του δημοκρατικού οράματος στην πράξη – διάλεγε τον δρόμο των σπουδών. Αρκετοί πάλι (και αυτοί συνήθως ήταν οι φανατικότεροι πιστοί των αριστερών οραμάτων) κατέληξαν μοναχοί στο Αγιο Ορος – και τούτο είναι ένα φαινόμενο που θάπρεπε τουλάχιστον να μελετηθεί για την κοινωνιολογική του σημασία…
Επίλογος: Γιατί ο Τσίπρας δεν αποπέμπει τον Φίλη
Εχοντας λοιπόν αυτή την ιστορική αναδρομή στο νου είναι εύκολο να κατανοήσουμε την ανάδειξη του Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Σαφώς οι προσωπικές του ηγετικές ικανότητες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Αλλά μεγαλύτερο ακόμη ρόλο είχε η από μέρους του εκμετάλλευση της «δημοκρατικής μεθόδου διεκδίκησης», δηλαδή των καταλήψεων. Ο Τσίπρας αναδείχτηκε σε αστέρα των καταλήψεων ακολουθώντας το παράδειγμα του Φίλη και της «γενιάς των δήθεν» με 15 χρόνια καθυστέρηση. Για τον Τσίπρα ο Φίλης είναι κάτι παραπάνω από μέντορας, είναι ο πρωτοπόρος που του έδειξε το δρόμο προς τα πάνω με την εκμετάλλευση – δηλαδή την καπήλευση και την απαράδεκτη στρέβλωση – κάθε έννοιας «δημοκρατίας».
Ο ιδεολογικός «πατέρας» του Τσίπρα δεν είναι άλλος από τον Νίκο Φίλη και πολύ αμφιβάλλουμε ότι θα βρεί ποτέ την δύναμη να τον αναγκάσει να αποχωρήσει και να διευκολύνει την κυβέρνηση με την παραίτησή του… Οσο και αν ο Τσίπρας τώρα δείχνει να αγωνίζεται να ανανήψει των νεανικών του παραπατημάτων… Αλλά τουλάχιστον ας του ζητήσει, για το καλό της χώρας και για την διατήρηση ψυχικής ισορροπίας των Ελλήνων να σταματήσει να μονοπωλεί και να καπηλεύεται αυτές τις δύο λέξεις, Επιστήμη και Δημοκρατία. Δεν έχει κανένα δικαίωμα.
Νέα Υόρκη, 6 Νοεμβρίου 2015
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δεν θα άξιζε να επανέλθουμε στο Νίκο Φίλη και τον συρφετό της «πολιτικής ορθότητας» που τον περιστοιχίζει, εάν οι πρόσφατες δηλώσεις και κινήσεις του δεν υποψίαζαν βάσιμα για γενικότερες βιαστικές κινήσεις εθνικών συμβιβασμών.
Ηδη οι δηλώσεις Μέρκελ και Γιουνκέρ του στυλ «έ, δεν θα κάτσουμε τώρα να τσακωθούμε για 10 μίλια θάλασσας στο Αιγαίο» καθώς και η εσπευσμένη για τις 17 Νοεμβρίου επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία προϊδεάζει για το τι επίκειται… Αλλά για αυτά θα μας δοθεί η ευκαιρία σχολίων προσεχώς.
Στο παρόν ας ρίξουμε μια προσεχτικότερη ματιά στις εμμονές του Νίκου Φίλη περί «επιστημονικών» αναλύσεων σχετικά με την Ποντιακή Γενοκτονία στις οποίες δήθεν μετέχει και στις εγκλήσεις του περί «δημοκρατικότητας» και ειδικά στο γεγονός ότι κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του και μιλά για «δημοκρατία» ο ακροατής έχει την εντύπωση ότι ο Φίλης είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης και τιμητής της έννοιας «Δημοκρατία». Μια τέτοια στάση μόνο ως έκφραση «φασιστικών» τάσεων μπορεί να ερμηνευθεί – καθόλου απρόσμενων στα πλαίσια της «σταλινογενούς αριστεράς». Ομολογώ ότι είχα έντονες εμετικές διαθέσεις ακούγοντας την προχθεσινή ομιλία του Φίλη στη Βουλή όπου ξεδιάντροπα προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τους τραμπουκισμούς των ανεγκέφαλων της Χρυσής Αυγής και τη μονοπώληση της δήθεν «δημοκρατικότητας» για να ξεφύγει από την δύσκολη θέση που έβαλε τον εαυτό του ο ίδιος στο θέμα της Ποντιακής Γενοκτονίας. Η στάση του είναι ενδεικτική μιας ολόκληρης γενιάς «φοιτητοπατέρων» της αριστεράς τους οποίους πρέπει επιτέλους να εγκαλέσουμε ως τους βασικούς «ηθικούς αυτουργούς» αλλά και – κάποιους μεταξύ των – ως δράστες της καταστροφής που βιώνει τώρα η Ελλάδα.
Ο ιδρυτικός μύθος της «Γενιάς των Δήθεν»
Οι απόψεις όσο και το στυλ του Φίλη είναι λοιπόν αντιπροσωπευτικά της ευρύτερης γενιάς του, που την ονόμασα «γενιά των δήθεν» σε πρόσφατο άρθρο μου και αποτελεί βασικά τη γενιά που ανδρώθηκε πολιτικά από το 1974 και έπειτα κυρίως μέσα και γύρω από τη συμμετοχή της στον φοιτητικό συνδικαλισμό. Ο όρος «γενιά των δήθεν» αποκτά την ακριβή του ουσία εάν υπολογίσει κανείς ότι η γέννησή της στηρίχθηκε σε ένα τεράστιο μύθο, τον μύθο της δήθεν «μαζικής αντίστασης» του ελληνικού λαού στην απριλιανή δικτατορία. Η διαπίστωση αυτή δεν ανήκει στον γράφοντα αλλά σε εγνωσμένα «φασιστόμουτρα» όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο αείμνηστος αρθρογράφος του «Βήματος» Παύλος Παλαιολόγος και η επίσης μακαρίτισσα Ελένη Βλάχου της Καθημερινής… Τα οποία «φασιστόμουτρα» σύσσωμα διαπίστωσαν αυτό που και ο γράφων ως νεαρός θυμάται ότι δηλαδή με την εξαίρεση του Αλέκου Παναγούλη και την αμφιλεγόμενη εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν υπήρξε μαζική λαϊκή εξέγερση κατά της χούντας. Τα περί Πολυτεχνείου επίσης δεν ανήκουν στον γράφοντα αλλά σε ένα από τους σπουδαιότερους πρωταγωνιστές του Πολυτεχνείου, τον Χρύσανθο Λαζαρίδη, ο οποίος σε μια ιστορικής σημασίας αποτίμηση-άρθρο του 2012, αποκαθήλωσε τους εκμεταλλευτές της γενιάς του, επιβεβαιώνοντας τα περί «αντιστασιακού μύθου». Και έθεσε την αντίσταση του Πολυτεχνείου στα σωστά της πλαίσια.
Όταν λοιπόν έχεις βασίσει την πολιτική σου καριέρα πάνω σε ένα μεγάλο μύθο – λέξη που απλώς στην περίπτωσή μας είναι ένας κοσμιότερος τρόπος ώστε να αποφύγουμε τη χρήση της λέξης «ΨΕΜΑ» – τότε είσαι εξ ορισμού μια κοινωνικά ψυχοπαθολογική φυσιογνωμία/φαινόμενο και ως τέτοια θα πρέπει να σε αντιμετωπίζει ο αναλυτής σε κάθε σου πράξη.
«Επιστήμη» και «Δημοκρατία» πάντοτε σε εισαγωγικά όταν εκφέρονται από αριστερά χείλη
Δεν είναι της στιγμής να αναζητήσουμε τις ρίζες της εν γένει κάκιστης σχέσης της αριστεράς με την έννοια «επιστήμη» στα γραφτά του (εκ των θεωρητικών ιδρυτών του μαρξισμού) Φρίντριχ Ενγκελς περί «επιστημονικού σοσιαλισμού», όπου είναι φανερό ότι ο όρος «επιστημονικός» μασκαρεύει την συγκεκριμένη ιδεολογική – και καθόλου επιστημονική – προσέγγιση. Αλλά είναι χρήσιμο να το έχουμε υπόψη καθώς θα διαπιστώνουμε την «άνδρωση» της μεταπολιτευτικής αριστερής ηγεσίας, της γενιάς των δήθεν, κυρίως με την συμμετοχή της στον φοιτητικό συνδικαλισμό.
Στα χρόνια πριν και μετά την κατατρόπωση της κυβέρνησης Καραμανλή με την απόσυρση του ν.815 για την Ανώτατη Παιδεία το 1980, οι «φοιτητοπατέρες» είχαν μια σχέση «αλλεργίας» με ότι σχετικό με την αληθινή μάθηση και επιστήμη, και στην ξύλινη γλώσσα τους είχε καταλήξει να ισοδυναμεί με «καταπίεση». Οι πρωτεργάτες του τότε φοιτητικού κινήματος δεν έχαναν ευκαιρία να «αγωνίζονται» για περισσότερες έως άπειρες εξεταστικές περιόδους, λιγότερη «καταπίεση» με ώρες διδασκαλίας, και προπαντός μεγαλύτερη «δημοκρατία» στη βαθμολόγηση… Που μέσα σε λίγα χρόνια από το 1974, στα πλαίσια της τότε «αποχουντοποίησης» των Πανεπιστημίων, μεταφράστηκε σε μια γενικευμένη «διευκόλυνση» των πάντων στη βαθμολογία και κατέληξε περίπου σε ένα εκ των πραγμάτων δικαίωμα στο λεγόμενο «φοιτητικό 5», δηλαδή στην σχεδόν χαριστική απονομή του ελάχιστου βαθμού επιτυχίας σε όλους.
Αλλά γρήγορα περάσαμε από την διευκόλυνση στην τρομοκρατία των καθηγητών. Ο γράφων θυμάται συνθήματα εκφοβισμού όπως «φοιτητής κομμένος, καθηγητής σφαγμένος» και ανάλογα. Μάλιστα είχαμε φτάσει στο τραγικό σημείο προς το τέλος της δεκαετίας του 1970 οι έντρομοι καθηγητές να περνάνε τους πάντες και ειδικά τους φοιτητοπατέρες σχεδόν χωρίς εξετάσεις, φοβούμενοι μήπως κατηγορηθούν ως «χουντικοί», δεχθούν επιθέσεις, καταστραφεί το γραφείο τους κλπ. Σε μια ακραία περίπτωση (μαρτυρία στενού συγγενικού προσώπου του γράφοντος), έντρομος καθηγητής σε προφορικές εξετάσεις πτυχίου, μπροστά στη μονολεκτική απάντηση «φοιτητοπατέρα» (γνωστού και μη εξαιρετέου Πασόκου που ακόμα και σήμερα απολαμβάνει τα προνόμια του «αντιστασιακού μύθου» του) απάντησε: «Περάσατε, 5»… Ο Νίκος Φίλης τουλάχιστον, και τούτο είναι προς τιμήν του, προτίμησε να μην πάρει το πτυχίο του με τέτοιο βρωμερό τρόπο. Οι υπόλοιποι όμως της γενιάς του το πήραν και περιμένω με χαρά να με σχολιάσουν για να απαντήσω με «ονόματα και διευθύνσεις»…
Τα αποτελέσματα των καταλήψεων 1979-80 και οι συνοδοιπόροι του Φίλη
Ο Νίκος Φίλης λοιπόν και οι συνοδοιπόροι του από όλο το φάσμα της Αριστεράς αναδείχτηκαν νικητές απέναντι στην κυβέρνηση Καραμανλή στις αρχές του 1980. Στα χρόνια που ακολούθησαν η «αποχουντοποίση» της περιόδου 1974-80 μετατράπηκε στον «εκδημοκρατισμό» για τον οποίο ο Φίλης περηφανεύεται… Για να δούμε λοιπόν τι σήμαινε ο κατά Φίλη «εκδημοκρατισμός της ανώτατης παιδείας»:
Σήμαινε πρώτα ότι οι φοιτητές διέθεταν εκπροσώπους στην Σύγκλητο της κάθε σχολής, συνήθως ένα από κάθε τμήμα. Στην πράξη, οι «δημοκρατικοί» εκπρόσωποι των φοιτητών, έδωσαν στον εαυτό τους το δικαίωμα να διαλύουν με τη βία κάθε συνεδρίαση της Συγκλήτου που δεν ταίριαζε στα γούστα τους… Σε ακραίες περιπτώσεις μάλιστα σημειώνονταν επεισόδια ακραίας βίας με μαδέρια να σπάνε πόρτες, γραφεία να καταστρέφονται και άλλα τραγικά… Και μετά να κρύβονται πίσω από την προστασία του πανεπιστημιακού «ασύλου» για να μην πάνε φυλακή – όπου θα έπρεπε κανονικά να είναι με πολύχρονες αν όχι ισόβιες καταδίκες όλοι τους… Αντί να το παίζουν υπουργοί και «διοικητές οργανισμών» κλπ…
Εκδημοκρατισμός στην πράξη σήμαινε ότι οι «φοιτητοπατέρες» μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να διώξουν από την αίθουσα τον καθηγητή και τους φοιτητές διακόπτοντας το μάθημα στην μέση για οποιοδήποτε λόγο και ειδικά με την πρόφαση της «συνέλευσης»… Ο γράφων θυμάται άπειρα επεισόδια του είδους. Τις λίγες φορές που τόλμησα να αρθρώσω μισή κουβέντα (πχ. «πάτε στην άδεια αίθουσα δίπλα») λίγο έλειψε να καταλήξω στο νοσοκομείο… Δεν νομίζω ότι στα 4 χρόνια της θητείας μου στη Νομική παρακολούθησα περισσότερες από 300 (!!) συνολικά ώρες διδασκαλίας μαθημάτων και τις περισσότερες φορές αιτία ήταν ο «εκδημοκρατισμός»…. Αν δεν υπήρχε η φιλοτιμία ορισμένων καθηγητών, η πολύ στενή σχέση και συζήτηση με συγγενή μου δικηγόρο και η προσωπική μελέτη θα είχα αποφοιτήσει φτωχότερος πνευματικά απ’ ότι εισήλθα στο Πανεπιστήμιο, όπως άλλωστε και οι περισσότεροι….
Η απογοήτευση από την αριστερή «δημοκρατικότητα»
Όταν λοιπόν ακούω το Νίκο Φίλη και οποιονδήποτε της αριστεράς να μιλά για τραμπουκισμούς της Χρυσής Αυγής και να μονοπωλεί τη «δημοκρατικότητα», έρχονται στο μυαλό οι εμπειρίες των φοιτητικών μου χρόνων. Το απαύγασμα των εμπειριών ήταν το Πανσπουδαστικό Συνέδριο του 1980 στην Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου, όπου συμμετείχα, εκλεγείς αντιπρόσωπος των πρωτοετών του Νομικού Τμήματος με την παράταξη του ΠΑΣΟΚ. Εκεί και αν δεν είδαν τα μάτια μου «αγλάισμα Δημοκρατίας»… Επί περισσότερο από ένα μήνα σε καθημερινή βάση ξημεροβραδιαζόμαστε στο μεγάλο αμφιθέατρο του χώρου.
Πάνω στη σκηνή 6-7 τραπέζια με 5-6 ηγέτες το καθένα από την κάθε παράταξη (μεταξύ των οποίων αν θυμάμαι καλά και ο Χρ. Λαζαρίδης στη Β’ Πανελλαδική αλλά και ο Φίλης στο Ρήγα και πολλοί γνωστοί της Πανσπουδαστικής (ΚΚΕ) και άλλοι μετέπειτα βουλευτές και κρατικοί «διοικητές» της ΠΑΣΠ. Στο ακροατήριο ως πρόβατα εμείς χωρισμένοι σε διαφορετικές θέσεις η κάθε παράταξη… Προς το τέλος της τέταρτης εβδομάδας απηυδυσμένος που κανείς από το ακροατήριο δεν είχε το δικαίωμα να πει λέξη – παρά μόνο οι «ηγέτες» επί σκηνής – ζήτησα το λόγο σε ενδοπαραταξιακή «σύναξη»… Και έλαβα την «δημοκρατική απάντηση» ότι «έτσι είναι και αν σου αρέσει» από το «στέλεχος» που αργότερα εξελέγη βουλευτής και ακόμα και τώρα απολαμβάνει την ασφάλεια της κρατικής θέσης με παχυλό μισθό…
Του χρωστώ ευγνωμοσύνη που χάρη στην «δημοκρατικότητά» αποχώρησα και από το κόμμα (που σε ενάμισυ χρόνο ανέβηκε στην εξουσία) και από την κάθε ανάμιξη στην ενεργό πολιτική… Δεν ήμουν άλλωστε ο μόνος που απογοητευμένος από την αποτυχία κάθε σοσιαλιστικού – ή έστω και απλά του δημοκρατικού οράματος στην πράξη – διάλεγε τον δρόμο των σπουδών. Αρκετοί πάλι (και αυτοί συνήθως ήταν οι φανατικότεροι πιστοί των αριστερών οραμάτων) κατέληξαν μοναχοί στο Αγιο Ορος – και τούτο είναι ένα φαινόμενο που θάπρεπε τουλάχιστον να μελετηθεί για την κοινωνιολογική του σημασία…
Επίλογος: Γιατί ο Τσίπρας δεν αποπέμπει τον Φίλη
Εχοντας λοιπόν αυτή την ιστορική αναδρομή στο νου είναι εύκολο να κατανοήσουμε την ανάδειξη του Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Σαφώς οι προσωπικές του ηγετικές ικανότητες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Αλλά μεγαλύτερο ακόμη ρόλο είχε η από μέρους του εκμετάλλευση της «δημοκρατικής μεθόδου διεκδίκησης», δηλαδή των καταλήψεων. Ο Τσίπρας αναδείχτηκε σε αστέρα των καταλήψεων ακολουθώντας το παράδειγμα του Φίλη και της «γενιάς των δήθεν» με 15 χρόνια καθυστέρηση. Για τον Τσίπρα ο Φίλης είναι κάτι παραπάνω από μέντορας, είναι ο πρωτοπόρος που του έδειξε το δρόμο προς τα πάνω με την εκμετάλλευση – δηλαδή την καπήλευση και την απαράδεκτη στρέβλωση – κάθε έννοιας «δημοκρατίας».
Ο ιδεολογικός «πατέρας» του Τσίπρα δεν είναι άλλος από τον Νίκο Φίλη και πολύ αμφιβάλλουμε ότι θα βρεί ποτέ την δύναμη να τον αναγκάσει να αποχωρήσει και να διευκολύνει την κυβέρνηση με την παραίτησή του… Οσο και αν ο Τσίπρας τώρα δείχνει να αγωνίζεται να ανανήψει των νεανικών του παραπατημάτων… Αλλά τουλάχιστον ας του ζητήσει, για το καλό της χώρας και για την διατήρηση ψυχικής ισορροπίας των Ελλήνων να σταματήσει να μονοπωλεί και να καπηλεύεται αυτές τις δύο λέξεις, Επιστήμη και Δημοκρατία. Δεν έχει κανένα δικαίωμα.
Νέα Υόρκη, 6 Νοεμβρίου 2015
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια