Του James Stavridis
Όταν ανέλαβα ανώτατος στρατιωτικός διοικητής στον Οργανισμό του
Βορειοατλαντικού Συμφώνου (NATO) το 2009, η συμμαχία ήταν επικεντρωμένη στον
πόλεμο στο Αφγανιστάν. Μια από τις πρώτες ανώτατες αντιπροσωπείες που με
επισκέφθηκαν, ωστόσο, ήρθε για να συζητήσουμε περί της Ρωσίας: επρόκειτο για
τους αρχηγούς των γενικών επιτελείων των ενόπλων δυνάμεων της Εσθονίας, της
Λετονίας και της Λιθουανίας.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον τόνο στις φωνές τους καθώς περιέγραφαν τη μοχθηρία
του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Είχαν την οπτική γωνία της γνώσης του
ζητήματος "από τα μέσα", καθώς είχαν ανέλθει τα κλιμάκια της ιεραρχίας όταν
ακόμη οι χώρες τους αποτελούσαν τμήμα της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι τρεις τους εξέθεσαν τότε μια πειστική επιχειρηματολογία σχετικά με το
γεγονός ότι η εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία το 2008 ήταν μια πρόβα
τζενεράλε για περαιτέρω επιχειρήσεις κατά δημοκρατιών οι οποίες συνορεύουν
με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Έτσι, ανασυντάξαμε τα πολεμικά σχέδια της Συμμαχίας
για την αντιμετώπιση αυτής της πιθανότητας, αυξάνοντας σημαντικά το επίπεδο
της υποστήριξης των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη.
Τέσσερις άξονες
Εκείνη την εποχή, ένιωθα ότι η Ουκρανία ήταν πιθανός στόχος - επρόκειτο για
στενό εταίρο του ΝΑΤΟ, όχι όμως και μέλος του. Το 2014, ο στρατός του Πούτιν
εισέβαλε και κατέλαβε την Κριμαία.
Επτά χρόνια αργότερα, ο Πούτιν εγκαθιστά ξανά δυνάμεις για να χτυπήσει την
Ουκρανία, καθώς επιδιώκει να διακόψει πλήρως τη σχέση της με τη Δύση. Ποια
είναι τα καλύτερα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι δημοκρατίες των
ΗΠΑ και της Ευρώπης για να τον αποτρέψουν;
Το πρώτο είναι το πεδίο των πληροφοριών και οι στρατηγικές επικοινωνίες.
Συλλέγοντας πληροφορίες από όλες τις πηγές (ανθρώπινες, ηλεκτρονικές,
κ.λπ.), ομαδοποιώντας τες με συνεκτικότητα και κατανοητά και δημοσιοποιώντας
τες σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ουάσιγκτον μπορεί να θέσει ως στόχο τη
δημιουργία ενός συνασπισμού χωρών με πρόθεση την επιβολή νέων και
ισχυρότερων τιμωρητικών μέτρων κατά της Μόσχας.
Μολονότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν μπορεί να αποκαλύψει πηγές και μεθόδους,
μπορεί να παρέχει λεπτομερείς ενημερώσεις με μη απόρρητα στοιχεία, ίσως από
τον υπουργό Άμυνας Lloyd Austin ή την Avril Haines, διευθύντρια των Εθνικών
Υπηρεσιών Πληροφοριών. Φωτογραφίες των ρωσικών δυνάμεων επί του πεδίου και
βαρέος εξοπλισμού αξίζουν όσο χίλιες λέξεις.
Ακολουθεί ο κυβερνοπόλεμος. Η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) και η
Διοίκηση Κυβερνοχώρου των ΗΠΑ σίγουρα διερευνούν τα πιθανά συστήματα
διοίκησης και ελέγχου μιας ρωσικής δύναμης εισβολής.
H απόλυτη μυστικότητα, ωστόσο, δεν είναι πάντα η καλύτερη προσέγγιση: η
διασφάλιση ότι οι Ρώσοι θα μπορούν να "βλέπουν" τις αμερικανικές προσπάθειες
να "κινούνται" σε αυτόν τον τομέα, χωρίς να αποκαλύπτουν όλα όσα μπορούν και
θα κάνουν οι ΗΠΑ, θα τους βοηθήσει να καταλάβουν ότι μια εισβολή δεν θα
είναι "παιχνιδάκι". Οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν τις κυβερνοεπιθέσεις πολύ
αποτελεσματικά στις προηγούμενες επιθέσεις τους στη Γεωργία και την
Ουκρανία. Τώρα πρέπει να γνωρίζουν ότι το πλεονέκτημά τους εκεί έχει
τουλάχιστον αμβλυνθεί.
Ένα τρίτο εργαλείο είναι το οικονομικό. Ναι, οι προηγούμενες κυρώσεις δεν
έχουν αποθαρρύνει τον Ρώσο ηγέτη. Σε μια δίωρη συζήτηση με τον Πούτιν την
Τρίτη, ωστόσο, ο Μπάιντεν αναφέρθηκε σε ορισμένα από τα "ισχυρά οικονομικά
και άλλα μέτρα" που θα ληφθούν σε περίπτωση στρατιωτικής κλιμάκωσης.
Αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν πρόσθετα στοχευμένα βήματα από όλες τις
δυτικές δημοκρατίες ενάντια στα ανώτατα μέλη του στενού κύκλου του Πούτιν,
αυστηρότερες κυρώσεις στις κρατικές τράπεζες της Ρωσίας και στον τομέα
πετρελαίου και φυσικού αερίου της (αναγνωρίζοντας τη δυσκολία όλων αυτών,
δεδομένης της ευρωπαϊκής εξάρτησης από ρωσικές πηγές ενέργειας) και τέλος
πολύ ευρύτερες δευτερεύουσες κυρώσεις σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται
στη Ρωσία - κάτι που θα άρχιζε να αποκόπτει τον Πούτιν από την παγκόσμια
οικονομία.
Τέλος, η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να εξετάσει τη λεγόμενη "πυρηνική
επιλογή": την αποσύνδεση της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift
που χρησιμοποιούν οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο, ποινή η οποία βοήθησε στην
καταστροφή της οικονομίας του Ιράν πριν από μια δεκαετία.
Η βοήθεια στους Ουκρανούς
Όσον αφορά τη βοήθεια προς τον ουκρανικό στρατό, το Πεντάγωνο παρέχει στον
Μπάιντεν ένα σημαντικό μενού επιλογών: αμυντικά αλλά θανατηφόρα πυραυλικά
συστήματα που μπορούν να σταματήσουν άρματα μάχης, μηχανοκίνητο πυροβολικό
και χερσαίες μεταφορές για στρατεύματα, προηγμένα drones με ικανότητα
πληγμάτων, βασικά πυρομαχικά και άλλη υλικοτεχνική υποστήριξη.
Το Πεντάγωνο θα μπορούσε ακόμη και να μεταφέρει εκεί ένα σύστημα
αντιπυραυλικής άμυνας για την αντιμετώπιση των ρωσικών όπλων
εδάφους-εδάφους. Όλα αυτά πρέπει να συνδυαστούν με επαρκείς εκπαιδευτές και
στρατηγικούς συμβούλους των ΗΠΑ προκειμένου αυτοί να βοηθήσουν τους
Ουκρανούς στρατιωτικούς σχεδιαστές, καθώς εκείνοι θα αξιολογούν απρόβλεπτες
καταστάσεις.
Κίνδυνος οπισθοδρόμησης
Τέλος, ο Πούτιν φοβάται την ιδέα των δυτικών στρατευμάτων τα οποία να
βρίσκονται κοντά στα σύνορα της Ρωσίας. Επιδιώκει εγγυήσεις ασφαλείας,
συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης του ΝΑΤΟ να μην επεκταθεί προς τα
ανατολικά, ως τίμημα μιας αποκλιμάκωσης.
Η Δύση δεν πρέπει να "αγοράσει" το αφήγμα: θα πρέπει να του πει ότι μια
εισβολή στην Ουκρανία θα είχε το αντίθετο αποτέλεσμα, με δραματική αύξηση
των αμερικανικών δυνάμεων στη Βαλτική, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη
Βουλγαρία. Ένας στολίσκος αντιτορπιλικών κλάσης Arleigh Burke του πολεμικού
ναυτικού των ΗΠΑ, ο οποίος βρίσκεται επί του παρόντος στη Ρότα της Ισπανίας,
θα μπορούσε να αναπτυχθεί εκ νέου στην Ελλάδα και να ξεκινήσει τακτικές
επιχειρησιακές πλεύσεις στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο Πούτιν έχει προχωρήσει πέρα από την απλή επίδειξη δύναμης, ακόμα κι αν η
πιθανότητα να εξαπολύσει επίθεση πριν το τέλος του 2021 φαντάζει σχετικά
μικρή. Έχει εισβάλει σε δημοκρατικούς γείτονες της Ρωσίας δύο φορές τα
τελευταία 13 χρόνια.
Εάν επιτρέψουμε να γίνει το δικό του ξανά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει το
διεθνές σύστημα ασφάλειας δεκαετίες πίσω.
0 Σχόλια