Του Παντελή Σαββίδη
Συμπληρώνονται σήμερα 40 χρόνια από τον Οκτώβριο του 1981 όταν το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε,
για πρώτη φορά, την κυβερνητική εξουσία. Τρόπος του λέγειν εξουσία. Ακόμη, τότε,
το βαθύ κράτος ανήκε στη δεξιά και η ανάδειξη στην κυβέρνηση δεν σήμαινε τίποτε.
Αυτήν την πραγματικότητα, τότε, προσπάθησε να την εκμεταλλευτεί ο Συριζα όταν
έγινε κυβέρνηση και για να δικαιολογήσει την ανεπάρκειά του επιχείρησε να
αποδώσει τους λόγους στην διάκριση κατοχής της κυβέρνησης και της εξουσίας. Ένας
λαϊκισμός που διακωμωδήθηκε αφού δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. Είχε
φροντίσει το ΠΑΣΟΚ να αποδομήσει το δεξιό κράτος που το 1981 ήταν υπαρκτό.
Στην μακρά άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας απο το ΠΑΣΟΚ και, κυρίως, στην κατάληξή της στην οικονομική κρίση αποδόθηκαν όλες οι αιτίες των αρνητικών φαινομένων της σύγχρονης Ελλάδας.
Η πραγματκότητα είναι πιο σύνθετη, χωρίς, να αποκλείονται οι τεράστιες ευθύνες του κόμματος που κυβέρνησε τόσα χρόνια. Η κατάληξή του ήταν ένας εκφυλισμός και ένας έλεγχος του κράτους σαν και αυτόν που ήρθε να αποδομήσει.
-Το ΠΑΣΟΚ εξέφρασε τα περιθωριοποιημένα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας μετά τον Εμφύλιο. Δεν ήταν, μόνο, αριστερά αυτά τα στρώματα. Μια σκληρή δεξιά δημιούργησε με τη βοήθεια των Αμερικανών ένα αποκρουστικό κράτος το οποίο απέκλειε, εκ προοιμίου, τον μισό πληθυσμό. Στον πληθυσμό αυτό, σε μερικές περιοχές, δεν επιτρεπόταν ούτε καν η είσοδος σε δημόσιες υπηρεσίες για να διευθετήσει τρέχουσες υποθέσεις του.
Αυτά τα στρώματα, λοιπόν, ήρθαν στην κυβέρνηση. Και χωρίς να τα δικαιολογώ την άσκησαν με όλους τους φόβους και τα συμπλέγματα που τα δημιούργησε η περιθωριοιποίηση και ο φόβος της δίωξης. Αν θέλετε και με μια εκδικητική διάθεση.
Στο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε είναι αν αυτά τα στρώματα έπρεπε να μπούν στο παιχνίδι της πολιτικής ή θα έπρεπε να είναι, για πάντα, περιθωριοποιημένα. Και αν η περιθωριοποίησή τους ήταν, μονίμως, εφικτή.
Τα κόμματα δεν είναι εκπαιδευτικοί φορείς. Δεν διαμορφώνουν τον χαρακτήρα και τις συμπεριφορές των ανθρώπων. Εκφράζουν κοινωνικές ομάδες, όπως έχουν διαμορφωθεί.
Το ΠΑΣΟΚ ήταν μια αναγκαιότητα στην πολιτική ζωή της χώρας. Το αν αυτοί που το συγκρότησαν το εκφύλισαν είναι μια άλλη υπόθεση. Πάντως, ελάχιστοι θα είναι οι ¨Ελληνες που δεν θα πέρασαν έστω και στιγμιαία, στις εκλογές, απο τις τάξεις του και κανείς που να μην ωφελήθηκε απο την κυβερνητική του παρουσία.
Είχε και μια, ακόμη, προσφορά το ΠΑΣΟΚ στην ελληνική πορεία. Όντας κόμμα, ουσιαστικά, σοσιαλδημοκρατικό, κράτησε μετά την μεταπολίτευση στους κόλπους του την λαϊκή ριζοσπαστικοποίηση, λόγω δικτατορίας, η οποία, αν δεν ήταν το ΠΑΣΟΚ, θα διοχετευόταν, εν πολλοίς, στην παραδοσιακή αριστερά, στην οποία, τότε, περιλαμβανόταν και το ΚΚΕ Εσ.
Φαινόμενα, δηλαδή, τύπου Συριζα θα αντιμετωπίζαμε απο τότε. Υπενθυμίζω πως το 3% του Συριζα στο οποίο προστέθηκαν οι αυτοαποκαλούμενοι “ανδρεϊκοί” του ΠΑΣΟΚ και ορισμένοι δεξιοί και του έδωσαν την κυβέρνηση, προερχόταν, κατά βάσιν, από το ΚΚΕ Εσ και τις διασπάσεις του ΚΚΕ.
Ένα τρίτο σημείο άξιο λόγου της μακράς κυβερνητικής παρουσίας του ΠΑΣΟΚ ήταν ότι δημιούργησε θεσμούς τους οποίους είτε τα άτομα που τους διαχειρίστηκαν είτε οι επόμενες κυβερνήσεις δεν αξιοποίησαν. Για παράδειγμα, κανείς δεν αμφιβάλλει πως το ΕΣΥ ήταν μια αναγκαιότητα. Ως ένα βαθμό λειτούργησε. Από ένα σημείο και πέρα υπονομεύθηκε. Σήμερα καρκινοβατεί. Είμαστε σίγουροι πως η σημερινή ή η χθεσινή κυβέρνηση το θέλουν;
Ένα άλλο είναι ο περίφημος νόμος Πεπονή για τις προσλήψεις. Έχει υπονομευθεί αλλά σε αρκετά σημεία λειτουργεί. Και κανείς δεν τον αμφισβητεί.
Ακόμη και οι συνεταιρισμοί ήταν μια θετική επιλογή για τις ανάγκες του τόπου και την ιδεολογία του ΠΑΣΟΚ. Το αν τους καταχράσθηκαν όσοι τους στελέχωσαν δεν φταίει, μόνο, το ΠΑΣΟΚ. Ούτε φταίει για τις συνδικαλιστικές ακρότητες. Μιλάμε για μια εποχή όπου ο υγιής συνδικαλισμός μπορεί να ήταν αναγκαίος.
Εν ολίγοις, πρέπει να διαχωρίσουμε την αναγκαιότητα ενός φορέα για μια εποχή, απο τα στελέχη και τα μέλη που τον πλαισιώνουν και από το σύνολο του λαού στον οποίο απευθύνεται. Η πρόταση Γιαννίτση για το ασφαλιστικό, σήμερα, φαίνεται ως αναγκαιότητα εκείνης της εποχής. Αλλά αν προχωρούσε η τότε κυβέρνηση στην υλοποίησή της θα διαλυόταν η χώρα.
Αυτό, λοιπόν, το Κίνημα επι δικτατορίας αποτέλεσε έναν πόλο συσπείρωσης μη δεξιών και μη αριστερών (της παραδοσιακής αριστεράς) ανθρώπων. Ήταν αναγκαίο για τη χώρα και στη μεταπολίτευση.
Είναι αναγκαίο και σήμερα. Δεν μπορεί η χώρα να έχει ως αξιωματική αντιπολίτευση ένα μόρφωμα όπως ο Συριζα. Και δεν μπορεί η χώρα να έχει, μονίμως, μια δεξιά κυβέρνηση που να την κυβερνά.
Γι αυτό και οι επικείμενες εκλογές για την ανάδειξη της ηγεσίας του είναι κρίσιμες. Ή θα το διαλύσουν ή θα αλλάξουν το πολιτικό σκηνικό.
Σε κάποιους νεοσσούς πρέπει να υποδειχθεί ο σεβασμός στην ιστορία του κινήματος. Και να αποχωρήσουν από την διεκδίκηση της ηγεσίας του. Δεν μπορεί ο κάθε συνοικιακός πιτσιρικάς της Αθήνας να διεκδικεί την ηγεσία ενός ιστορικού κινήματος, με απόφαση που πήρε με την παρέα του στα μπαράκια.
Η ηγεσία πρέπει να περάσει στην επόμενη γενιά από αυτήν που διαχειρίσθηκε τις τύχες του ως κυβερνητική παρουσία. Και η γενιά αυτή να υποστηριχθεί από όλους για να διασφαλιστεί η ενότητα. Να επιστρέψουν και όσοι αποχώρησαν και πήγαν στον Συριζα ή τη ΝΔ. Το πρόσωπο που μπορεί να εκφράσει αυτήν την ανανέωση έχει τις προϋποθέσεις να τους συσπειρώσει. Και θα πρέπει να σεβαστεί και τους σημερινούς ανθυποψήφιούς του.
Τέλος, επειδή άρχισε να αναπαράγεται το σενάριο επιστροφής του Γιώργου Παπανδρέου, από τις παρεϊστικες αθηναϊκές ομάδες που μεταξύ τυρός και αχλαδίου προσπαθούν να διαμορφώσουν το πολιτικό σκηνικό, ας γίνει σαφές πως ο κόσμος δεν θα στηρίξει έναν άνθρωπο που υπέδειξε στους κύπριους να μην υπογράψουν συμφωνία με την Αίγυπτο για να μην ενοχληθεί η Τουρκία.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της
αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια