Μπρα ντε φερ σε Αιγαίο και Μεσόγειο - Η Τριμερής και οι προκλήσεις της Άγκυρας


Του Νίκου Μελέτη

Βαρομετρικό χαμηλό στα ελληνοτουρκικά προκαλεί η διαρκής και κλιμακούμενη προσπάθεια της Άγκυρας να ανοίξει όλη την ατζέντα των διεκδικήσεών της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, στρεφόμενη ευθέως και εναντίον της Κύπρου, καθώς ο κ. Ερντογάν δεν θέλει απλώς και μόνο να κάνει επίδειξη δύναμης ενόψει των κρίσιμων τοπικών εκλογών της 31ης Μαρτίου, αλλά επιχειρεί να αντιδράσει σε κινήσεις που γίνονται χωρίς αυτόν.

Με κορυφαία κίνηση την Τριμερή Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ την Τετάρτη στην Ιερουσαλήμ όπου παρουσία του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο θα επιβεβαιωθεί η αποφασιστικότητα των τριών χωρών με την στήριξη και των ΗΠΑ αλλά και της Ε.Ε. να προωθήσει το μεγαλόπνοο και στρατηγικής σημασίας έργο του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου East Med. 

Η παρουσία του Μ. Πομπέο και με δεδομένο ότι στην ατζέντα της Τριμερούς είναι και το θέμα της Θαλάσσιας Ασφάλειας και οι πρόσφατες προειδοποιήσεις του ισραηλινού πρωθυπουργού ότι το Ισραηλινό Ναυτικό θα προστατεύσει τον αγωγό East Med στον οποίο αντιτίθεται σφόδρα η Τουρκία, έχουν σημάνει συναγερμό στην Άγκυρα, που βλέπει εκτός των άλλων να απειλείται το εθνικό αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και η ανάδειξη της Τουρκίας στην κυρίαρχη δύναμη όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Η Ουάσιγκτον επί μακρόν έχει καταβάλει προσπάθειες ήδη από την εποχή Ομπάμα να ομαλοποιήσει τις σχέσεις Ισραήλ- Τουρκίας και Αιγύπτου -Τουρκίας ώστε να διαμορφωθεί ένα μέτωπο της Δύσης ελεγχόμενο και σύμμαχο με τις ΗΠΑ, έναντι της πιο εύφλεκτης και επικίνδυνης περιοχής που συγχρόνως αναμετρώνται και άλλες παγκόσμιες η περιφερειακές δυνάμεις όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία.

Οι προσπάθειες αυτές όχι μόνο έχουν εγκαταλειφθεί λόγω της πολιτικής την οποία ακολουθεί η Τουρκία και ο Τ. Ερντογάν αλλά πλέον οι Αμερικανοί και με δεδομένη την κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις λόγω των S400 και της απειλής για ακύρωση του προγράμματος πώλησης F-35 και της ύποπτης πλέον σχέσης της Άγκυρας με την Μόσχα και την Τεχεράνη, αρχίζουν να μελετούν εναλλακτικά σενάρια και να κάνουν δεύτερες σκέψεις για την σχέση τους με την Τουρκία.

Ενώ την Τρίτη ο Γ. Κατρούγκαλος πραγματοποιεί την πρώτη επίσκεψη του με την ιδιότητα του Υπουργού Εξωτερικών στην Κύπρο και την Πέμπτη θα συναντηθεί στην Αττάλεια με τον Τούρκο ομόλογο του Μ. Τσαβούσογλου, τόσο για την συνέχιση της συζήτησης περί ΜΟΕ και μείωσης της έντασης στο Αιγαίο, όσο και για την αναζήτηση σημείων προσέγγισης στο μείζον θέμα των Εγγυήσεων στο Κυπριακό, που θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα στην επανάληψη των συνομιλιών για το Κυπριακό.

Η συνάντηση Κατρούγκαλου -Τσαβούσογλου, πραγματοποιείται έτσι σε εντελώς αρνητικό περιβάλλον το οποίο φρόντισαν να επιβαρύνουν τόσο ο Τ. Ερντογάν όσο και ο ίδιος ο κ.Τσαβούσογλου.

Ο κ. Ερντογάν θέλησε να προσδώσει νομιμοποίηση στην παράνομη δραστηριότητα της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας στο Αιγαίο και το τουρκικό ΥΠΕΞ έσπευσε να απαντήσει στην Αθήνα, επικαιροποιώντας την γνωστή τουρκική θέση περί μη αναγνώρισης του Ελληνικού Εναέριου Χώρου πέραν των 6 ν.μ.

Ο κ.Τσαβούσογλου παρουσίασε στην Ε.Ε. στην διάρκεια του Συμβουλίου Σύνδεσης Ε.Ε. -Τουρκίας και σε κείμενο όλο το φάσμα των παράνομων διεκδικήσεων της Τουρκίας εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ, αντιδρώντας έτσι στο πολύ ισχυρό μήνυμα που έστειλε η Ε.Ε. προειδοποιώντας με κοινή δράση και αλληλεγγύη σε κάθε απειλή εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το «κερασάκι» ήταν ένα από τα γνωστά ξεσπάσματα του Τ. Ερντογάν σε μια από τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του στην «άπιστη» Σμύρνη, που είναι το προπύργιο της αντιπολίτευσης:

«Σμύρνη! Που οι στρατοί του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ  σε απελευθέρωσε ξανά στις 9 Σεπτεμβρίου. Σμύρνη εσύ που ρίχνεις  τους γκιαούρηδες στη θάλασσα», είπε ο Τούρκος πρόεδρος και συνέχισε:

«Σμύρνη, που ανακούφισες τον πόνο της Θεσσαλονίκης, της Κρήτης, των Σκοπίων και άλλων βαλκανικών πόλεων». 

Η Αθήνα και το ΥΠΕΞ απάντησαν ότι η Ελλάδα «δεν πρόκειται να παρασυρθεί στην εργαλειοποίηση της εξωτερικής πολιτικής για την εξυπηρέτηση εσωτερικών πολιτικών σκοπιμοτήτων και στη χρήση της ιστορίας με προσβλητικούς όρους για τους γειτονικούς λαούς» Και με μια αναφορά που έχει ιδιαίτερη σημασία ενόψει της συνάντησης Κατρούγκαλου -Τσαβούσογλου επισημαίνεται ότι «ανάλογες απαράδεκτες αναφορές υπονομεύουν την εμπιστοσύνη που φιλοδοξούμε να οικοδομήσουμε μεταξύ των χωρών μας και δεν συνάδουν με την ευρωπαϊκή προοπτική που η τουρκική ηγεσία διακηρύσσει ότι υποστηρίζει».


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια