Παγκόσμια ανησυχία: Ποιες είναι οι χώρες υψηλού σεισμικού κινδύνου

Έντονη ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνει να έχει προκαλέσει ο ισχυρός σεισμός 6,7 Ρίχτερ που χτύπησε στις 21 Ιουλίου τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ της Κω και της Αλικαρνασσού (Bodrum), με τραγικό απολογισμό δύο νεκρούς και τουλάχιστον 100 τραυματίες.

Νωρίτερα τον Ιανουάριο η Ιταλία χτυπήθηκε επίσης με τέσσερις ισχυρούς σεισμούς και μια χιονοστιβάδα σε μόλις 24 ώρες. Τα μεγέθη των σεισμών κυμαίνονταν μεταξύ 5,3 και 5,7 Ρίχτερ εξαιτίας των οποίων το μετρό στη Ρώμη εκκενώθηκε, οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες διακόπηκαν και τα σχολεία έκλεισαν για προληπτικούς λόγους.

Οι καταστροφικοί αυτοί σεισμοί έπληξαν χώρες όπως η Τουρκία και η Ιταλία, οι οποίες γενικώς χαρακτηρίζονται ως «χαμηλού κινδύνου» όσον αφορά τις φυσικές καταστροφές, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Κινδύνων του 2016 που συνέταξε το Πανεπιστήμιο Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ασφάλεια του Ανθρώπου (UNU-EHS).

Η έκθεση κατατάσσει τις χώρες ως πολύ χαμηλού κινδύνου, χαμηλού, μεσαίου, υψηλού ή πολύ υψηλού και η Ελλάδα κατατάσσεται ως «μεσαίου κινδύνου» με βαθμολογία 6,7%.

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ποιες χώρες έχουν τις περισσότερες ή λιγότερες πιθανότητες να υποστούν φυσικές καταστροφές και επομένως ποιοι είναι οι πιο επικίνδυνοι ταξιδιωτικοί προορισμοί για τους τουρίστες.

Η Παγκόσμια Έκθεση Κινδύνου αποδίδει ποσοστό κινδύνου σε σύνολο 171 χωρών, με βάση τις πιθανότητες εμφάνισης σεισμών, καταιγίδων, πλημμυρών, ξηρασίας και αύξησης της στάθμης της θάλασσας.

Το WorldRiskIndex έχει ως στόχο να δώσει απαντήσεις σε τέσσερα βασικά ερωτήματα:

1. Πόσο πιθανό είναι ένα ακραίο φυσικό γεγονός και αν θα επηρεάσει τους ανθρώπους;
2. Πόσο ευάλωτοι είναι οι άνθρωποι σε φυσικούς κινδύνους;
3. Σε ποιο βαθμό μπορούν οι τοπικές κοινωνίες να αντιμετωπίσουν μεγάλες φυσικές καταστροφές;
4. Είναι μια κοινωνία έτοιμη να λάβει προληπτικά μέτρα για να αντιμετωπίσει φυσικούς κινδύνους στο μέλλον;

Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, ο Παγκόσμιος Δείκτης Κινδύνου 2016 διαπίστωσε ότι οι περιοχές υψηλού κινδύνου για καταστροφές εντοπίζονται στην Ωκεανία, στη Νοτιοανατολική Ασία, στην Κεντρική Αμερική και στο Νότιο Σαχέλ.

Η Ρωσία, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία κατατάχθηκαν ως περιοχές «χαμηλού κινδύνου», ενώ χώρες όπως η Γρανάδα, η Φινλανδία, η Μάλτα και η Σιγκαπούρη κατατάσσονται στην κατηγορία των «πολύ χαμηλού» κινδύνου.

Το Βανουάτου κατατάχθηκε ως η πιο επικίνδυνη χώρα με κίνδυνο φυσικής καταστροφής 36,28%, ενώ το Κατάρ ήταν το ασφαλέστερο με μόλις 0,08%.

Οι 15 πιο επικίνδυνες χώρες, σύμφωνα με την έκθεση

1. Βανουάτου 36.28%
2. Τόνγκα 29.33%
3. Φιλιππίνες 26.70%
4. Γουατεμάλα 19.88%
5. Μπαγκλαντές 19.17%
6. Νήσοι Σολομώντος 19.14%
7. Μπρουνέι Νταρουσαλάμ 17.00%
8. Κόστα Ρίκα 17:00%
9. Καμπότζη 16.58%
10. Παπούα Νέα Γουινέα 16.43%
11. Ελ Σαλβαδόρ 16.05%
12. Τιμόρ-Λέστε 15.69%
13. Μαυρίκιος 15.53%
14. Νικαράγουα 14.62%
15. Γουινέα-Μπισάου 13.56%

Οι 15 πιο ασφαλείς χώρες, σύμφωνα με την έκθεση

1. Κατάρ 0.08%
2. Μάλτα 0,60%
3. Σαουδική Αραβία 1.14%
4. Μπαρμπάντος 1.32%
5. Γρενάδα 1.42%
6. Ισλανδία 1.52%
7. Μπαχρέιν 1.69%
8. Κιριμπάτι 1.78%
9. Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 1.97%

Πού θα «χτυπήσει» ο Εγκέλαδος μετά τη Μυτιλήνη και την Κω;

Μετά από μια περίοδο που θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει «σεισμικής ησυχίας», ο κύκλος αυτός φαίνεται να κλείνει και σχεδόν καθημερινά στον πίνακα του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου καταγράφονται δεκάδες μικροί και μεσαίοι σεισμοί στο Αιγαίο. Η σεισμική έξαρση, φυσιολογική για τα ελληνικά δεδομένα, εκτονώνει την ενέργεια που έχει συσσωρευτεί.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας , οι τελευταίοι ισχυροί σεισμοί είχαν καταγραφεί τον Απρίλιο του 2015 μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου με μέγεθος 6,1 Ρίχτερ, ενώ το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου σεισμός 6,1 Ρίχτερ «χτύπησε» τη Λευκάδα. Το 2016 καταγράφηκαν τρεις ισχυροί σεισμοί, το Μάιο 5,5 Ρίχτερ στην Κρήτη, τον Σεπτέμβριο 5 Ρίχτερ στην Καλαμάτα και τον Οκτώβριο 5,5 Ρίχτερ ταρακούνησαν τα Ιωάννινα.

Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται έξαρση στο Αιγαίο, με κυριότερους τους δύο ισχυρούς σεισμούς σε Μυτιλήνη και Κω μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η έξαρση θεωρείται φυσική για μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα, ωστόσο όλα τα φαινόμενα παρακολουθούνται.

Ο ισχυρός φονικός σεισμός στην Κω, με μέγεθος 6,6 Ρίχτερ, εκτός του ότι «χτύπησε» το ιστορικό κέντρο του νησιού και μετατόπισε το νησί κατά 10 εκατοστά πιο νότια, προβληματίζει ιδιαίτερα τους επιστήμονες που συνιστούν «ψυχραιμία αλλά και επιφυλακή» σε πολίτες και κρατικό μηχανισμό.

Όπως λένε οι ειδικοί, ο σεισμός αυτός θυμίζει έντονα το φονικό σεισμό του 1933 με μέγεθος 6,8 Ρίχτερ, όπου σκοτώθηκαν 200 άτομα και τραυματίστηκαν περισσότερα από τριακόσια.

Αυτό που προβληματίζει ιδιαίτερα σεισμολόγους και γεωλόγους είναι οι ισχυροί μετασεισμοί που αναμένονται με μέγεθος άνω των 6 Ρίχτερ, αλλά και η ενεργοποίηση γειτονικών ρηγμάτων που στο παρελθόν έχουν δώσει σεισμούς μέχρι και 7 Ρίχτερ.

«Λόγω του μεγάλου μεγέθους και του μικρού εστιακού βάθους είναι μαθηματικά βέβαιο ότι τις επόμενες ημέρες θα βιώσουμε μια έντονη σεισμική ακολουθία και είναι πιθανό να έχουμε μετασεισμούς ακόμη και μεγαλύτερους από 6 Ρίχτερ, πράγμα που αντεύχομαι. Ο σεισμός των 6,6 Ρίχτερ ήταν ο κύριος, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα, γιατί ένας ισχυρός μετασεισμός μπορεί να αποβεί ακόμη πιο καταστροφικός. Μέχρι στιγμής οι μετασεισμοί που έχουμε καταγράψει είναι εκατοντάδες, ενώ αναμένουμε τις επόμενες ημέρες, ίσως και εβδομάδες, και άλλους. Αυτό όμως που θέτω ως ερώτημα και είναι σημαντικό είναι ποιος είχε δώσει άδεια στο μπαρ-ερείπιο, όπου σκοτώθηκαν οι δύο τουρίστες. Είχε ελεγχθεί για την καταλληλότητά του και από ποιον; Γιατί τέτοιες παγίδες θανάτου υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα», τονίζει ο καθηγητής Σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Άκης Τσελέντης.

«Χρωστούν» μεγάλους σεισμούς

Το γεγονός ότι μέσα σε διάστημα σχεδόν ενός μήνα έχουμε δύο ισχυρούς σεισμούς στην ανατολική πλευρά της χώρας είναι κάτι που προβληματίζει τους επιστήμονες, οι οποίοι παρακολουθούν το φαινόμενο. «Το γεγονός ότι έχουμε σεισμική έξαρση στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής χώρας είναι κάτι που μας προβληματίζει και το παρακολουθούμε. Φυσικά οι δύο ισχυροί σεισμοί, αυτός της Μυτιλήνης πριν από περίπου ένα μήνα και ο τωρινός στην Κω, δεν συνδέονται. Είναι πανομοιότυποι λόγω των διευθύνσεων των ρηγμάτων από Ανατολή προς Δύση, αλλά δεν συνδέονται μεταξύ τους με κανέναν άλλο τρόπο», τόνισε ο καθηγητής Γεωλογίας, Ευθύμιος Λέκκας.

Παράλληλα, στο μικροσκόπιο των επιστημόνων έχουν μπει κι άλλες περιοχές του ελλαδικού χώρου, οι οποίες εμφανίζουν συγκέντρωση σεισμικής ενέργειας και με βάση την περιοδικότητά τους «χρωστούν» να δώσουν κάποιο σεισμό.

Έχουν περάσει περισσότερα από 120 χρόνια από τότε που έγιναν οι μεγάλοι σεισμοί των 7 και 7,2 Ρίχτερ στο ρήγμα της Αταλάντης στον Ευβοϊκό κόλπο, ενώ η τελευταία ισχυρή σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή καταγράφεται τον Ιούνιο του 2015 όταν είχαμε σεισμό 5,3 Ρίχτερ, αλλά δεν προερχόταν, σύμφωνα με τους επιστήμονες, από το ρήγμα της Αταλάντης.

Πάνω από 35 χρόνια έχει να ξυπνήσει το ρήγμα των Αλκυονίδων στον Κορινθιακό που είχε δώσει το 1981 τα 6,7 Ρίχτερ.

«Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε περιοχές που έχουν συγκεντρώσει σημαντικά ποσοστά ενέργειας. Κάποιες είναι πάνω στο επονομαζόμενο “ελληνικό τόξο”, μια άλλη περιοχή είναι στον Ευβοϊκό, καθώς και στην περιοχή του Κορινθιακού, εκεί όπου είναι και το ρήγμα των Αλκυονίδων. Υπάρχουν, λοιπόν, ζώνες που έχουν συγκεντρώσει ενέργεια και τις κοιτάμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και λόγω περιοδικότητας, αλλά και λόγω στοιχείων που έχουμε συγκεντρώσει με όσα τεχνικά μέσα μάς έχουν αφήσει και με όσα άτομα έχουμε απομείνει», επισημαίνει ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, Άκης Τσελέντης.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια