Ελληνοαλβανικά ζητήματα προς διευθέτηση

Γράφει ο Χατζηαναγνώστου Γιώργος

Στην Αλβανία οι επαναπατριζόμενοι αποκαλούνται σκωπτικά"γκιόργκο" και στην Ελλάδα οι Βορειοηπειρώτες αποκαλούνται σκωπτικά Αλβανοί. Στην Ελλάδα Αλβανός και στην Αλβανία 'Ελληνας θα έλεγε κάποιος βορειοηπειρώτης.
Έτσι θα μπορούσε συνοπτικά να αποτυπωθεί το πως αντιλαμβάνονται το σύνολο των πολιτών στις δύο αυτές χώρες εκφράζοντας την "καχυποψία" μεταξύ τους.
Η Αλβανία με σήμα τον Θυρεό του Σκερντέμπεη με τα 3.500.000 εκατομμύρια κατοίκους και το πολύ χαμηλό βιοτικό οικονομικό επίπεδο (1) πασχίζει να βρη τον δρόμο της ανάπτυξης, στην μετά Χότζα εποχή. Δεν είναι μακριά οι εποχές όπου έκπληκτοι οι Έλληνες πολίτες όταν κατέρρευσε το καθεστώς παρακολουθούσαν Αλβανούς πολίτες μέσω ΜΜΕ ,να μεταφέρουν τούβλα στην μέση του πουθενά που είχαν "βρεί" στο διάβα τους για να έχουν κάτι.

Η Ελλάδα μετά την νιρβάνα των Ολυμπιακών του 2004, και την λαίλαπα των μνημονίων σοκαρισμένη ,προσπαθεί αντίστοιχα να συνέλθει από την "δέσμευση-υφαρπαγή" των τούβλων των σπιτιών της από την ΕΚΤ, στο όνομα της διάσωσης, αντιστοιχίζοντας την σημερινή κατάσταση "εν πολλοίς" σχετικά αντίστοιχες με τις συνθήκες διαβίωσης των Αλβανών επί Χότζα.

Είναι πολύ "λογικό" εκεί που ο πόνος και η φτώχεια ,να ανθεί η διαφθορά ή αλαζονεία η παραπληροφόρηση και η μισαλλοδοξία σαν επιστέγασμα μιας κοινωνίας υπο κατάρευση.

Στην Αλβανία χαρακτηριστικά παραδείγματα διαπλοκής, η "περίεργη διαχείριση" κονδυλίων από την τότε Ελλάδα κατά της διάρκειας της κρίσης στο Κόσοβο (2)τα διατεθέντα χρήματα από Ελλάδα για τους προσφυγικούς καταυλισμούς .να αγγίζουν το δυσθεώρητο ποσό των 2 δις δραχμές για την διετία υποστήριξης, χωρίς κανείς να γνωρίζει πως διατέθηκαν.!

Στην Ελλάδα σήμερα ζουν περίπου 300,000 Αλβανοί μετανάστες εκ των οποίων οι180.000 έχουν Ελληνική ιθαγένεια. Η επιστροφή 100.000 περίπου Αλβανών λόγω κρίσης απο την Ελλάδα δείχνει το στίγμα της υφιστάμενης κατάστασης ενώ παράλληλα η Αλβανική γλώσσα για τους ίδιους έχει "κενά".

Τα θέματα συνοπτικά τα κυρίαρχα.

* Η διοικητική μεταρρύθμιση του Αλβανικού κράτους το 2014 με αλλαγές σε όρια κοινοτήτων πχ του Βούρκου (η ευρύτερη περιοχή των Αγίων Σαράντα) αλλάξαν τα διοικητικά όρια των περιοχών με Ελληνική μειονότητα αποκλείοντας τα από την πρόσβαση σε θαλάσσιες περιοχές εμπορικού ενδιαφέροντοςαλλά και αλλοιώνοντας την πληθυσμιακή σύνθεση.(3)

* Η Νομοθετική ρύθμιση από την Ελλάδα της άρσης της «Εμπόλεμης Κατάστασης» με την Αλβανία.Η άρση του έγινε με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, στην 28 Αυγούστου 1987, η οποία ουδέποτε έλαβε την μορφή Νόμου ή Προεδρικού Διατάγματος. Γνωστοποιήθηκε όμως επίσημα στην Αλβανία με την μορφή Ρηματικής Διακοίνωσης.

Πρόκειται για μια εκκρεμότητα που θα μπορούσε να συνδυασθεί με την τροποποίηση ενός άρθρου της Συμφωνίας για την Οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας, ώστε, με την κύρωσή της από τα κοινοβούλια της Ελλάδας και της Αλβανίας, να αίρεται κάθε παρερμηνεία σε σχέση με τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δυο χωρών.(4)

*Το ελληνοαλβανικό Σύμφωνο Φιλίας, Συνεργασίας, Καλής Γειτονίας και Ασφάλειας, που υπεγράφη στις 21 Μαρτίου 1996 στα Τίρανα και τέθηκε σε ισχύ στις 9 Μαρτίου 1998, έχει εικοσαετή διάρκεια και συνεπώς καταληκτική ημερομηνία φέτος. Σύμφωνα με το Άρθρο 20 παρ. 2, η ισχύς του ανανεώνεται αυτόματα για μια νέα πενταετία, εκτός εάν ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη γνωστοποιήσει γραπτώς στο άλλο την απόφασή του να την καταγγείλει έναν τουλάχιστον χρόνο πριν από τη λήξη της αντίστοιχης περιόδου. Καλό θα ήταν τόσο η Ελλάδα όσο και η Αλβανία να επαναλάβουν τις διμερείς διαβουλεύσεις επί τη βάσει του Άρθρου 17, που είχαν δρομολογηθεί τον Σεπτέμβριο του 2004, ώστε να μη βρεθούν ενώπιον αναπάντεχων εκπλήξεων (5)

*Η Αναγνώριση του Κοσοβου .Η Ελλάδα και οι σημερινές εξελίξεις επαναφέρουν την μη αναγνώριση του Κοσόβου από την χώρα μας . Η Ρωσία και η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, θεωρούν την απόσχισή του παράνομη. Η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει επίσης, το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. (6)

* Ο νέος νόμος περί μειονότητας και εγγραφής περιγράφει ότι η εγγραφή γίνεται εφάπαξ και μόνο την ημέρα απογραφής αφήνοντας ένα εικοσαετές!! κενό εγγραφής αντί να είναι ανοικτή διαρκώς η εγγραφή όπως σε άλλες χώρες.(7)

*Το "τσάμικο". «Η μόνη αναφορά που γίνεται στο non paper που καταθέσαμε στους Αλβανούς είναι ότι αυτό το θέμα «το τσάμικο» δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης για την ελληνική Πολιτεία» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών για να επισημάνει στη συνέχεια: «Δεν μπορούν να μας κατηγορούν για το ότι αναφερόμαστε σε αυτό το αντικείμενο».(8)

*Η Προστασία μειονοτήτωνν και το δικαίωμα ιδιοκτησίας περίπτωση βοσκότοπων του χωριού Κώσταρι ,περίπτωση ανάπλασης Χειμάρας, λεηλασίες συνεχείς στην Δρόπολι,η απέλαση από το Αργυρόκαστρο του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Μαϊδώνη (1994), η φυλάκιση των πέντε ηγετικών στελεχών της Ομόνοιας (1994), η βία και η νοθεία στις δημοτικές εκλογές του 2000 και του 2003 στη Χειμάρρα, η υπόθεση του Αριστοτέλη Γκούμα (2010), η βίαιη κατεδάφιση (26/8/2015) του ιερού ναού του Αγίου Αθανασίου στο ελληνοχώρι Δρυμάδες της Χειμάρρας, και τέλος τα ειδοποιητήρια για την κατεδάφιση 19 σπιτιών στα σπήλαια της Χειμάρρας. κ.α ,(9)

*Στρατιωτικά νεκροταφεία άθαφτων νεκρών του 1944. Απροσδιορίστου αριθμού άταφοι στρατιώτες. Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου σκοτώθηκαν 11.911 Έλληνες αξιωματικοί και στρατιώτες. Η συντριπτική πλειοψηφία σκοτώθηκε, εντός της αλβανικής επικράτειας. Λίγοι πεσόντες είναι ενταφιασμένοι σε κάποιο νεκροταφείο, ενώ διάσπαρτα και εγκαταλειμμένα οστά Ελλήνων στρατιωτών, υπάρχουν σε πλαγιές, βουνά και δάση. Τα οστά περισσότερων από 7.000 βρίσκονται διάσπαρτα σε πλαγιές, βουνά, χαράδρες, δάση και όπου αλλού διεξήχθησαν μάχες, σε ομαδικούς τάφους (υπολογίζονται περίπου 1.600 στην Πρεμετή και άλλοι 600 κοντά στην Κλεισούρα) ή σε διάσπαρτους ανώνυμους τάφους(10)

*Δηλώσεις "Θεός φυλάξει εάν βγει ο Τραμπ" από Ράμμα. Οι πράξεις του Αλβανού πρωθυπουργού έχουν και επιπτώσεις πέραν της γειτονιάς των Βαλκανίων. Ο Εντι Ράμα αφού κατάφερε να ανοίξει μέτωπο ενάντια σε Ελλάδα και Σερβία, επεκτάθηκε στην Αμερική και τώρα έχει να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις των δηλώσεων που είχε κάνει κατά του Ντόναλτν Τράμπ πριν τις αμερικάνικες εκλογές

(11).

*Η θαλάσσια οριοθέτηση ζωνών της Συμφωνίας του 2009. Η Οριοθέτηση έγινε με βάση τη νέα Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας του 1982 και ακυρώθηκε από την Αλβανία το 2010 (12).

*Η αλλοίωση του πληθυσμού στις μειονοτικές περιοχές .

Η Σύμβαση Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, που υπογράφηκε και εγκρίθηκε από το Αλβανικό Κοινοβούλιο το 1999 και αποτελεί νόμο του κράτους, αφού στο Άρθρο 16 αναφέρει: «Τα Μέρη απέχουν από τη λήψη μέτρων, τα οποία, μεταβάλλοντας τις πληθυσμιακές αναλογίες σε μία γεωγραφική περιοχή που κατοικούν πρόσωπα που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες».(13)

Βιβλία Ιστορίας Η χρήση των Ελληνικών στην εκπαίδευση της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, δηλαδή στα αναγνωρισμένα δημόσια μειονοτικά σχολεία, είναι πολύ περιορισμένη σε σχέση με τα προβλεπόμενα. Ενώ στις πρώτες τάξεις της υποχρεωτικής εκπαίδευσης διδάσκονται περισσότερες ώρες τα ελληνικά, σταδιακά σε κάθε επόμενη τάξη οι ώρες μειώνονται με κατάληξη στις τελευταίες τάξεις της δωδεκαετούς εκπαίδευσης να διδάσκονται τα ελληνικά ελάχιστες ώρες, ουσιαστικά σαν ξένη γλώσσα. Σε περιοχές που δεν αναγνωρίζονται από το αλβανικό κράτος ως μειονοτικές, όπως στη Χιμάρα, στην Κορυτσά, την Πρεμετή, την Ερσέκα και αλλού, δεν αναγνωρίζεται ακόμα το δικαίωμα για ίδρυση δημόσιου ελληνικού μειονοτικού σχολείου, εφόσον συμπληρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός των 25 μαθητών.(14)

Παράλληλα κατά τη σχολική χρονιά 2014 – 2015, η οποία ολοκληρώνεται, παρέμειναν στα σχολικά βιβλία ιστορίας και γεωγραφίας της Αλβανίας οι αλυτρωτικές αναφορές εις βάρος γειτονικών κρατών μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας. Τα μαθήματα αυτά τα διδάσκονται και οι μαθητές της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.(14)

Εκτροπή Αώου (15)

Ο Αώος δεν έχει κατά μήκος του φράγματα ούτε στην Ελλάδα ούτε στο τμήμα του που βρίσκεται στην Αλβανία.Το θέμα ανακινήθηκε το 2013 κανείς όμως δεν λέει ότι δεν θα ανακινηθεί πάλι.

Ανύπαρκτοι Τίτλοι ιδιοκτησίας (16).Οι περιουσίες των Βορειοηπειρωτών

Σύμφωνα με τον Φρέντη Μπελέρη, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα είναι η μη απόδοση των περιουσιών σχεδόν στο σύνολο των Ελλήνων της περιοχής. Περίπου το 90% των κατοίκων της Αλβανίας σήμερα δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας, μας λέει. Όμως η πίεση αναφορικά με το συγκεκριμένο ζήτημα είναι πολύ μεγάλη προς την ελληνική μειονότητα.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η απόφαση του Δήμου Χειμάρρας –με τις ευλογίες της κεντρικής κυβέρνησης–, στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου, να προχωρήσει σε κατεδάφιση 19 κατοικιών στην παραλία της Χειμάρρας, οι οποίες ανήκουν σε Έλληνες μειονοτικούς.

Συνολικά Τα όποια θέματα προκύπτουν στο όνομα της καλής γειτονίας με αμοιβαίο σεβασμό επιλύονται.

Οι όποιες Εθνικιστικές κορώνες και τσιτάτα προς χάριν ψηφοθηρικών διεκδικήσεων είναι σε βάρος και των δύο χωρών. Η νέα γενιά οφείλει να σεβαστή το μέλλον της και να χαράξει μια νέα πορεία χωρίς φαυλότητες και χωρίς αυτόκλητους σωτήρες εν όψει εκλογών.