Πως ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τους Αμερικανούς στους σχεδιασμούς του
Η προσφορά της Τουρκίας προς την Ουάσιγκτον, να συνεργαστεί για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους, της άφησε το πεδίο ελεύθερο να στρέψει τα όπλα της εναντίον των πιο αποτελεσματικών αντιπάλων των τζιχαντιστών, των Κούρδων.
Οι ΗΠΑ επιτρέπουν να δέχονται επιθέσεις οι πιο αποτελεσματικοί σύμμαχοί τους στην περιοχή, στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, επειδή ο Ερντογάν τους πρόσφερε ένα μεγάλο καρότο, το να χρησιμοποιούν την τουρκική αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ
Στις τελευταίες εκλογές της Τουρκίας, το ισλαμικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχασε την πλειοψηφία του στη Βουλή. Παρ' όλο που διατήρησε την πλειοψηφία των εδρών, ήταν η μεγαλύτερη απώλεια του κόμματος από τότε που αναρριχήθηκε στην εξουσία στην αρχή του αιώνα.
Από τότε, δεν μπορεί να σχηματίσει μια κυβερνητική πλειοψηφία. Μεγάλο ρόλο στην απώλεια δύναμης του ΑΚΡ είναι το νέο Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP), ένα κουρδικό κόμμα που υποστηρίζεται από αριθμό μικρότερων φιλελεύθερων ομάδων της Τουρκίας. Το HDP κέρδισε το 13% της λαϊκής ψήφου, ποσοστό αρκετό για να δημιουργήσει μια ισχυρή ομάδα στη Βουλή, απέναντι στο ΑΚΡ του κ. Ερντογάν.
Η προσπάθεια του νεοσουλτάνου
Ο νεοσουλτάνος της Τουρκίας διαμαρτυρήθηκε έντονα για το αποτέλεσμα. Προσπάθησε ακόμα και να άρει την κοινοβουλευτική ασυλία των ηγετών του Κουρδικού Κόμματος γιατί, όπως υποστηρίζει, συνεργάζονται με τρομοκράτες οι οποίοι έχουν στενούς δεσμούς με τους μαχητές (τρομοκράτες τους αποκαλεί αυτός) του Κουρδικού Κόμματος Αντίστασης ΡΚΚ. Αφού δεν κατάφερε να τους κλείσει το στόμα, ο Ερντογάν αποφάσισε να προχωρήσει σε νέες εκλογές τον Νοέμβριο, ελπίζοντας πως θα αποκτήσει και πάλι την πλειοψηφία στη Βουλή και θα περιορίσει ή θα εξουδετερώσει τη λαϊκή υποστήριξη του HDP. Και για να έχει αποτέλεσμα η στρατηγική του, επανέλαβε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον του ΡΚΚ με μια κυνική στρατηγική, που αποσκοπεί στο να φέρει κοντά του τους Τούρκους εθνικιστές.
Όλα είναι οδυνηρά
Όλα αυτά είναι ήδη οδυνηρά. Χειρότερο όμως είναι ότι χρησιμοποιεί την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής για να τα πετύχει - όλα με το πρόσχημα της συνεργασίας για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). H κυβέρνηση του Ερντογάν υποσχέθηκε ότι θα αυξήσει τη συνεργασία της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον πόλεμο εναντίον των φανατικών ισλαμιστών, ενώ την ίδια ώρα στρέφει τα όπλα εναντίον κουρδικών θέσεων στην Τουρκία και το Ιράκ.
Όπως καταγγέλλει ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο χαρισματικός και δυναμικός ηγέτης του HDP, o Τούρκος Πρόεδρος βοηθά το Ισλαμικό Κράτος επιτρέποντας στους τζιχαντιστές να διασχίζουν τα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία. Ο Ντεμιρτάς χρόνια τώρα μάχεται για τη δημοκρατία και την προάσπιση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων για τους Κούρδους και τις άλλες μειονότητες της Τουρκίας.
Αν η Αμερική συνεχίσει έτσι
Όπως επισημαίνουν αναλυτές, αν η Ουάσιγκτον συνεχίσει με αυτή την τακτική, δε θα είναι η πρώτη φορά που θα ξεπουλήσει τους Κούρδους. Στη δεκαετία του 1970, ο υποστηριζόμενος από τις ΗΠΑ σάχης του Ιράν ενθάρρυνε και υποστήριξε την εξέγερση με αίτημα την αυτονομία των Κούρδων στο βόρειο Ιράκ, ενάντια στο καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είχαν υποσχεθεί τότε στους Κούρδους ότι θα τους βοηθούσαν για να πετύχουν στον στόχο τους. Αυτονομία -όχι κράτος- στο βόρειο Ιράκ.
Αλλά από τη στιγμή που ο Σαντάμ Χουσεΐν, διαπιστώνοντας ότι δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα με το ισχυρότερο Ιράν, καθώς αυτό ενισχυόταν από τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και τη στρατιωτική βοήθεια της Δύσης, υπέγραψε συνθήκη με την Τεχεράνη, που διευθετούσε τις μεταξύ τους μεθοριακές διαφορές, το Ιράν διέκοψε την υποστήριξή του προς τους Κούρδους - ενώ το ίδιο έκαναν και οι ΗΠΑ.
Ο Σαντάμ Χουσεΐν συνέτριψε την κουρδική εξέγερση, προκαλώντας απώλειες που ξεπέρασαν τις 100.000. Ο επικεφαλής του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών Αμερικανοεβραίος Χένρι Κίσινγκερ είχε δηλώσει, εκείνη την εποχή, ότι η εξωτερική πολιτική δεν πρέπει να συγχέεται με την αποστολή που έχει να επιτελέσει η κάθε χώρα.
Ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ
Αργότερα, κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ στη δεκαετία του 1980, η αμερικανική κυβέρνηση παρείχε πληροφορίες, για νέα εξέγερση των Κούρδων, με την προτροπή του Ιράν, παρ' όλο που γνώριζε ότι ο Σαντάμ θα τις χρησιμοποιούσε για να καθυποτάξει τους Κούρδους και να αντιμετωπίσει τον πολύ μεγαλύτερο ιρανικό στρατό και ιδιαίτερα τους Παζνταράν και τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης.
Το 1988 έγινε η φρικτή σφαγή στην πόλη Χαλάμπτζα του κουρδικού Ιράκ, όπου ο ιρακινός στρατός, με τη βοήθεια γαλλικών πολεμικών αεροσκαφών Σούπερ Εταντάρ και αερίου μουστάρδας, που το είχε προμηθευτεί από τη Γερμανία, προκάλεσε τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων. Η εξέγερση των Κούρδων κατεστάλη, ενώ η συνήθως «ευαίσθητη» κοινή γνώμη της Δύσης και ο ΟΗΕ δεν έβγαλαν άχνα για τη μαζική αυτή σφαγή, ένα αποτρόπαιο έγκλημα, που δεν είχε αποτολμήσει ούτε ο Χίτλερ στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Παραμένουν πιστοί
Παρ' όλη αυτή την ιστορία, οι Κούρδοι -βλακωδώς σύμφωνα με την άποψη πολλών- παραμένουν οι πιο πιστοί και αποτελεσματικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι αριστερής απόκλισης Κούρδοι μαχητές στη Συρία, ιδιαίτερα, αποτελούν την πιο τολμηρή και αποτελεσματική δύναμη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Γι’ αυτό και ο Αμερικανός Υπουργός Άμυνας Άστον Κάρτερ τους έχει εγκωμιάσει σε αρκετές περιπτώσεις. Στη Μέση Ανατολή ζουν περισσότεροι από 30 εκατομμύρια Κούρδοι, οι μισοί από αυτούς στην ανατολική Τουρκία.
Οι υπόλοιποι είναι διασκορπισμένοι στο Ιράκ, το Ιράν και τη Συρία. Στο Ιράκ, σήμερα διαβιούν σε μια ημιαυτόνομη περιοχή, με όλα τα συστατικά ενός ανεξάρτητου κράτους. Αλλά η Τουρκία από πολύ καιρό υποστηρίζει ότι δεν θα επιτρέψει την ίδρυση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, είτε αυτό είναι στην Τουρκία, το Ιράκ, το Ιράν ή τη Συρία, γιατί, όπως λένε οι εθνικιστές στην Άγκυρα, αυτό το κράτος θα είναι μόνιμη απειλή για τη συνοχή και την ενότητα της Τουρκίας. Όπως υποστηρίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μαίρυλαντ Αντίλ Σαμού, το παράδοξο είναι ότι ο Ερντογάν δεν είχε πάντα κακές σχέσεις με τους Κούρδους.
Όταν ανέβηκε στην εξουσία το 2002, επέτρεψε να διδάσκεται η κουρδική γλώσσα στα σχολεία τους, ενθάρρυνε τους Κούρδους να μετέχουν σε εθνικές εκλογές και δέχτηκε τις πολιτιστικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητές τους. Ο Ερντογάν εγκωμιάστηκε και υποστηρίχθηκε από τους Κούρδους σε προγενέστερες εκλογικές αναμετρήσεις. Το μεγαλύτερο επίτευγμά του ήταν πριν από δύο χρόνια, όταν συμφωνήθηκε κατάπαυση του πυρός με το ΡΚΚ, η οποία για πολλούς θα ήταν η αρχή του τέλους ενός πολυετούς πολέμου, που έχει προκαλέσει τον θάνατο σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Αλλά αυτή η εκεχειρία δεν έμελλε να διαρκέσει.
Η αναταραχή στη Συρία
Η αναταραχή στη Συρία και το Ιράκ επέτρεψαν στους εκεί Κούρδους μαχητές, που πολλοί συνεργάζονται με το ΡΚΚ, να εδραιώσουν τη δύναμή τους, καθώς τα καθεστώτα σε αυτές τις αραβικές χώρες κατέρρεαν, γεγονός που προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στην Άγκυρα. Σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες φιλοδοξίες του Ερντογάν, η όλη κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο. Κούρδοι μαχητές σκότωσαν δύο Τούρκους συνοριακούς φρουρούς στο Σουρούκ, μετά από μαζική επίθεση αυτοκτονίας του Ισλαμικού Κράτους, που προκάλεσε τον θάνατο σε δεκάδες Κούρδους αμάχους.
Σε αντίποινα ο Ερντογάν διέταξε αεροπορικές επιδρομές εναντίον θέσεων Κούρδων στο Ιράκ και την Τουρκία. Ακολούθησαν αντίποινα. Γιατί όμως οι ΗΠΑ επιτρέπουν να δέχονται επιθέσεις οι πιο αποτελεσματικοί σύμμαχοί τους στην περιοχή, στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους; Απλούστατα. Ο Ερντογάν τους προσέφερε ένα μεγάλο καρότο.
Επιτρέπει στις ΗΠΑ να χρησιμοποιούν την τουρκική αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, ώστε να πραγματοποιούν επιδρομές σε θέσεις του Ισλαμικού Κράτους μέσα στη Συρία. Την ίδια ώρα συλλαμβάνει αριστερούς και Κούρδους ακτιβιστές στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ο Ερντογάν αποκαλεί όλους τους Κούρδους τρομοκράτες και γράφει στα παλιά του παπούτσια παραινέσεις του ΝΑΤΟ να επιδείξει αυτοσυγκράτηση.
Πολλοί πλέον αμφισβητούν την ειλικρίνεια του Ερντογάν στην καταπολέμηση του ISIS, καθώς έχει στρέψει τον τουρκικό στρατό όχι εναντίον των τζιχαντιστών, αλλά εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων στο εσωτερικό της χώρας του. Το ερώτημα που θέτουν πολλοί αναλυτές στις ΗΠΑ είναι, αν συμφέρει στην Ουάσιγκτον να χάσει έναν από τους πιο πιστούς συμμάχους της στην περιοχή, επιτρέποντας να ανοίξει άλλο ένα μέτωπο στην περιοχή.
Γ.Σ.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια