Είναι η δεύτερη απόπειρα για Grexit ή είναι η αρχή του τέλους της – ήδη αποσταθεροποιημένης – Ευρώπης;
Το πρώτο δεν αποκλείει το δεύτερο και, σίγουρα, είναι εκείνο που έγραψε το Spiegel: «Ο καθένας για τον εαυτό του». Με αυτό το δόγμα, το δόγμα των «εθνικών λύσεων», πορεύεται η Ευρώπη στη μεγαλύτερη μεταπολεμική προσφυγική κρίση κι είναι επίσης αυτό που θα καθορίσει τα μεγάλα, πολιτικά και αξιακά, διλήμματα των επόμενων μηνών.
Η Ελλάδα, με πάνω από 20.000 πρόσφυγες εγκλωβισμένους ήδη στο έδαφός της και με ορατή την απειλή της μετατροπή στον – κατά Δραγασάκη – «επιδοτούμενο συνοριοφύλακα της Ευρώπης», δίνει την πρώτη της απάντηση στα εν λόγω διλήμματα ποντάροντας σε διπλό άξονα: Στη συμμαχία με τη Γερμανία και στην, θολή ακόμη, απειλή του βέτο.
Ο σύμμαχος δρ Σόιμπλε
Στον πρώτο άξονα, εκείνον των συμμαχιών, η πλέον ηχηρή στήριξη ήρθε – κατά άκρως ειρωνικό τρόπο – χθες το βράδυ, από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών, από τη Σανγκάη και από τη σύνοδο της G20, απηύθυνε… προσκλητήριο ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς την Αθήνα, τόνισε ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια «εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση» λόγω του προσφυγικού και, ζητώντας «ευρωπαϊκή λύση» στο πρόβλημα, διαμήνυσε ότι με εξαίρεση τη Γερμανία οι λοιποί ευρωπαίοι εταίροι «δεν έχουν επιδείξει ιδιαίτερη αλληλεγγύη» προς την Ελλάδα.
Παραμένει, ωστόσο, ζητούμενο πόσο χρήσιμη και αποτελεσματική μπορεί να αποβεί για τη χώρα μας αυτή η νεόκοπη γερμανική αλληλεγγύη. Το σχέδιο της Μέρκελ για συμφωνία με τον Ερντογάν και φρένο στο προσφυγικό κύμα από την Τουρκία έχει αποδώσει μέχρι στιγμής ένα ευρωπαϊκό δώρο 3 δις ευρώ στην Αγκυρα και κανένα ουσιαστικό αντίκρυσμα στην ανάσχεση της βιομηχανίας των διακινητών.
Η αδύναμη Μέρκελ
Η πρόβλεψη του ίδιου σχεδίου για υποχρεωτική μετεγκατάσταση προσφύγων, στη βάση ποσοστώσεων, σε όλες της χώρες της Ε.Ε., ελάχιστη ανταπόκριση έχει μεταξύ των κεντροευρωπαίων πάλαι ποτέ συμμάχων της Μέρκελ. «Όταν ο Ορμπάν προκηρύσσει δημοψήφισμα για να δεχθεί η Ουγγαρία στο έδαφός της 1.294 πρόσφυγες, για ποια Ευρώπη, για ποιες συμμαχίες και για ποια αλληλεγγύη μιλάμε;», λέει χαρακτηριστικά διπλωματική πηγή από τις Βρυξέλλες.
Καθόλου δεδομένη δε θεωρείται επίσης, τουλάχιστον από κοινοτικές πηγές, και η μέχρι τέλους τήρηση της δέσμευσης της ίδιας της Μέρκελ στην Ευρώπη των «ανοιχτών συνόρων». Η έκρηξη του ακροδεξιού ρεύματος στη Γερμανία, εν όψει και των τοπικών εκλογών του Μαρτίου, παραμένει καθοριστικός παράγοντας στην παραδοσιακά ευμετάβλητη πολιτική ατζέντα της καγκελαρίου, ενώ και οι χριστιανοκοινωνιστές εταίροι της στην κυβέρνηση ζητούν ήδη να ληφθούν «εθνικά μέτρα»: «Εάν δεν είναι εφικτή η ευρωπαϊκή λύση, πρέπει να επινληθεί όριο στον αριθμό των μεταναστών που μπορούν να περάσουν στη Γερμανία», δήλωσε χθες στο Spiegel ο πρωθυπουργός της Βαυαρίας Χορστ Ζεεχόφερ που ηγείται της βαυαρικής Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης.
«Υστατο όπλο» το βέτο
Με αυτά τα δεδομένα, η πορεία έως τη σύνοδο κορυφής της 7ης Μαρτίου δείχνει απολύτως απρόβλεπτη. Η Αυστρία και το κλαμπ των Βαλκναίων από τη μία πλευρά και οι «4» του Visegrad από την άλλη έχουν ντε φάκτο επιβάλει τη σκληρή γραμμή, με κλειστά σύνορα και οριακή διέλευση προσφύγων από τον Βαλκανικό Διάδρομο, ο Ολάντ είναι ωσεί παρών στον γαλλο-γερμανικό άξονα και οι μετριοπαθείς παρεμβάσεις Γιούνκερ έχουν πλέον άκρως περιορισμένο ακορατήριο.
Στην ελληνική κυβέρνηση υπάρχουν ακόμη φωνές που «φλερτάρουν» με έναν συμψηφισμό προσφυγικού και αξιολόγησης, ωστόσο στο Μαξίμου έχουν αντιληφθεί πως με την Ευρώπη διχασμένη έως εμφυλιοπολεμική και με τις συμμαχίες μετέωρες, κάθε τέτοια απόπειρα είναι επισφαλής και υψηλού ρίσκου.
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας απέρριψε χθες ως ανυπόστατα και τα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για υποβολή αιτήματος για «σχέδιο έκτακτης ανάγκης» στην Ελλάδα, είπε ωστόσο ότι η κυβέρνηση έχει ζητήσει ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια για να αντιμετωπιστεί η έκτακτη κατάσταση στην Ειδομένη.
Ο ίδιος είπε πως η θέση της Ελλάδας στη σύνοδο θα είναι πως «στο προσφυγικό χρεάζεται μετεγκατάσταση», για να προσθέσει πως το βέτο αποτελεί ένα «ισχυρό όπλο ύστατης ανάγκης».
Ανοιχτο ερώτημα, ωστόσο, παραμένει που θα προσδιοριστεί αυτή η γραμμή της «ύστατης ανάγκης» και επί ποιάς συμφωνίας, που δεν θα έπληττε την Ελλάδα, θα μπορούσε να ασκηθεί ένα ενδεχόμενο βέτο…
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια