Η μάχη στο Γιαρμούκ


Γράφει ο Μελέτης Μελετόπουλος
Σύμπτωση ή ειρωνεία της ιστορίας; Οι τζιχαντιστές, πριν από λίγες μέρες, κατέλαβαν τον παλαιστινιακό συνοικισμό στην θέση Γιαρμούκ της Συρίας, πέντε χιλιόμετρα έξω από το κέντρο της Δαμασκού και το ανάκτορο του Άσαντ.


Ο Σύρος δικτάτορας αισθάνεται πλέον την ανάσα των φονταμενταλιστών στα νώτα του. Στην περίπτωση που οι μάχες μεταφερθούν μέσα στην συριακή πρωτεύουσα, το χαλιφάτο ISIS θα έχει επιτύχει νίκη τεράστιας συμβολικής σημασίας και οι εξελίξεις θα επιταχυνθούν. Η σύγκρουση της Δύσης με το xαλιφάτο θα αποκτήσει δραματική διάσταση και πιθανώς παγκόσμια εμβέλεια.
Κατά εκπληκτικό τρόπο, στο Γιαρμούκ (το όνομα προέρχεται από τον αρχαίο ποταμό Ιερομύακα, παραπόταμο του Ιορδάνη) διεξήχθη το 636 μ.Χ. μία μάχη κοσμοϊστορικής σημασίας, που έκρινε την τύχη της Εγγύς Ανατολής για την επόμενη χιλιετία. Από τις 14 έως τις 19 Αύγουστου εκείνης της χρονιάς, διεξήχθη εκεί μία λυσσαλέα σύγκρουση ανάμεσα στα βυζαντινά στρατεύματα του αυτοκράτορα Ηρακλείου και τα αραβικά στρατεύματα του χαλίφη Ουμάρ ιμπν αλ Χαττάμπ.
Οι πολεμικές δυνάμεις των Βυζαντινών και των συμμάχων τους αριθμούσαν περίπου 40.000 άντρες, με αρχιστράτηγο τον βασιλιά της Αρμενίας Βαχάν. Οι Άραβες ήταν περίπου ισάριθμοι. Η μάχη διήρκεσε έξι ολόκληρες μέρες και το αποτέλεσμα κρίθηκε τελικώς από μία αμμοθύελλα, που κατευθυνόταν προς το μέτωπο των Βυζαντινών στρατευμάτων και τα τύφλωσε. Οι απώλειες των Βυζαντινών ήταν τεράστιες (ορισμένες πηγές αναφέρονται σε 30.000 στρατιώτες), ενώ φονεύθηκαν όλοι οι βυζαντινοί διοικητές.
Η βασική συνέπεια της μάχης ήταν η οριστική απώλεια της βυζαντινής κυριαρχίας στην Συρία, την Παλαιστίνη και την Ιορδανία, ενώ θα ακολουθούσε το 741 η Αίγυπτος και λίγο αργότερα η Λιβύη. Κατελήφθησαν επίσης σταδιακά η Κύπρος, η Κρήτη και η Σικελία, ενώ η ασυγκράτητη ορμή των Αράβων  τους έφερε δύο φορές στα πρόθυρα της Κωνταντινούπολης, όπου αποκρούσθηκαν χάρις στην γενναιότητα των Βυζαντινών και στο υγρόν πυρ. 
Ασφαλώς η μάχη στο Γιαρμούκ ήταν η σπουδαιότερη μάχη του αιώνα και μια από τις πιο αποφασιστικές μάχες στην παγκόσμια ιστορία. Ουσιαστικά, ο Ελληνικός Κόσμος, που δημιούργησε ο Μέγας Αλέξανδρος και κληρονόμησαν οι Ρωμαίοι και μετά οι Βυζαντινοί, εξαφανίστηκε. Οι μεγάλες ελληνικές πόλεις  της Εγγύς Ανατολής, όπως η Αλεξάνδρεια, η Αντιόχεια, η Δαμασκός, το Χαλέπι, έγιναν ισλαμικά κέντρα. Ο Ελληνικός πολιτισμός ξεριζώθηκε από την Εγγύς Ανατολή και οι χριστιανικές εκκλησίες καταστράφηκαν ή επεβίωσαν εν διωγμώ.
Την εποχή εκείνη, τον έβδομο αιώνα, το νεοπαγές χαλιφάτο εξόρμησε εναντίον δυο αυτοκρατοριών, της Βυζαντινής και της Περσικής, που είχαν προηγουμένως αποδυθεί σε πόλεμο αλληλοεξόντωσης. Εύκολα οι νεοφώτιστοι οπαδοί του Ιερού Πολέμου κατέλαβαν και εξισλάμισαν ολόκληρη την εξαντλημένη Περσία των Σασσανιδών, και παραλίγο να καταλάβουν και το εξασθενημένο από τους περσικούς πολέμους του Ηρακλείου Βυζάντιο. Αλλά η ορθόδοξη πίστη και το υγρόν πυρ έσωσαν τον ευρωπαϊκό κόσμο από την εξάλειψη. Με μεγάλες απώλειες όμως, και λυσσαλέες συγκρούσεις, που διήρκεσαν αιώνες.
Σήμερα, τα φαντάσματα του παρελθόντος απειλούν την περιοχή της Εγγύς Ανατολής με νέους σεισμούς πολλών ρίχτερ. Επαναφέροντας στην επικαιρότητα την εξαιρετικά κρίσιμη σημασία του Ελληνικού κόσμου, ορίου δύο κόσμων.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου. 


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια