Η επίσκεψη Πούτιν, η προσκόλληση της Αθήνας στον Ερντογάν και η δυσαρέσκεια της Μόσχας

Γράφει ο Γιώργος Πετράκης

Σαν να πέρασε …αιώνας, δείχνει το διάστημα από τις περυσινές πανηγυρικού χαρακτήρα επισκέψεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Ρωσία και τις προσδοκίες για ανάπτυξη της «στρατηγικής συνεργασίας» των δυο χωρών σε όλα τα πεδία.

Ένα χρόνο μετά, με την καχυποψία για τις πραγματικές προθέσεις της Αθήνας αλλά και την εμπεδωμένη πια αναξιοπιστία της κυβέρνησης, η επίσκεψη Πούτιν στην Ελλάδα για τα 1000 χρόνια της ρωσικής παρουσίας στο Άγιο Όρος και για τον από τετραετίας καθορισμένο εορτασμό του Έτους Ελλάδας στην Ρωσία και του Έτους Ρωσίας στην Ελλάδα, δεν αναμένεται να παράξει σημαντικά αποτελέσματα, πέραν των γνωστών ευχολογίων.
Το Κρεμλίνο στην ανακοίνωση που εξέδωσε για την επίσκεψη (27-28 Μαΐου) αναφέρει χαρακτηριστικά ότι θα συζητηθούν «βασικά θέματα της διμερούς εμπορικής, οικονομικής και επενδυτικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής κοινών έργων στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών και ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην πολιτιστική και ανθρωπιστική συνεργασία, μεταξύ άλλων, λαμβάνοντας υπόψη την διεξαγωγή του Αφιερωματικού Έτους Ελλάδας και Ρωσίας, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2016, καθώς και στο πλαίσιο του εορτασμού το 2016 της 1000ους ρωσικής παρουσίας στο Άγιο Όρος».
Η επίσκεψη Πούτιν στην Ελλάδα έχει την σημασία της καθώς είναι η πρώτη μετά από αρκετούς μήνες επίσκεψη του Ρώσου ηγέτη σε χώρα της Ε.Ε., όμως το κλίμα είναι αρκετά βαρύ λόγω μιας σειράς επιλογών της κυβέρνησης που έχοντας εναποθέσει τις ελπίδες της για ρύθμιση του χρέους στην Ουάσιγκτον, συντάσσεται και πρωτοστατεί σε ορισμένες περιπτώσεις σε αντιρωσικές κινήσεις του ευρωατλαντικού στρατοπέδου.
Πριν ένα χρόνο ήταν η ελληνική κυβέρνηση που υπόσχονταν ότι θα πρωτοστατήσει στην άρση του εμπάργκο εναντίον της Ρωσίας, αλλά παρ’ όλα αυτά συνυπέγραψε όλες τις παρατάσεις των κυρώσεων.
Αντιστοίχως και οι υποσχέσεις που νόμιζε ότι είχε εξασφαλίσει η κυβέρνηση για εξαίρεση των ελληνικών αγροτικών προϊόντων από την απαγόρευση εισαγωγής ευρωπαϊκών προϊόντων στην Ρωσία (που είχαν συνοδευθεί από πανηγυρικές δηλώσεις του κ. Τσιπρα), έμειναν στα χαρτιά.
Η Αθήνα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ κάθε άλλο παρά ήγειρε έστω και σε θεωρητικό επίπεδο την οποιαδήποτε ένσταση, για την νέα κλιμάκωση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης με την Μόσχα, ενώ σημειώθηκε από την ρώσικη πλευρά ότι όλες ανεξαιρέτως οι νατοϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, έσπευσαν να υιοθετήσουν την εγκατάσταση της αντιπυραυλικής ασπίδας- Aegis Ashore Missile Defense System (AAMDS)- στην Ρουμανία μια κίνηση που δημιουργεί και πάλι συνθήκες ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού των εξοπλισμών στην Ευρώπη.
 Όμως η Ρωσία παρακολούθησε με ιδιαίτερη ανησυχία την ευκολία με την οποία η Αθήνα αποδέχτηκε υπό την πίεση των Αμερικανών, των Γερμανών και των Τούρκων την πρόσκληση στο Αιγαίο της Νατοϊκής Ναυτικής Δύναμης, που υποτίθεται θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
Παρά τα δημοσίως λεγόμενα η συνεισφορά της Δύναμης είναι πενιχρή, καθώς φυσικά από την αρχή το πρόβλημα δεν ήταν η απουσία έγκαιρης ενημέρωσης για τα σκάφη των δουλεμπόρων που αποπλέουν από την τουρκική ακτή, αλλά το εάν θα αποφασίσει η Τουρκία να ελέγξει τις ροές.
Το ΝΑΤΟ όμως ήρθε και ουσιαστικά εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Ελληνικό Αρχιπέλαγος, το οποίο όμως αποτελεί την πιο κρίσιμη και σημαντική θαλάσσια διαδρομή για το Ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό της Μαύρης Θάλασσας, το οποίο έχει επωμισθεί το βάρος της στήριξης της ρωσικής παρουσίας στην Συρία και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στον θαλάσσιο αυτό διάδρομο τα ρωσικά πολεμικά πλοία θα έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν εκτός της εχθρικής στάσης της Τουρκίας στα Στενά και την Νατοϊκή Ναυτική Δύναμη, στην οποία συμμετέχουν και πλοία με υψηλής τεχνολογίας κατασκοπευτικό εξοπλισμό.
Σε ότι αφορά τα ενεργειακά η εμπειρία των Ρώσων δεν είναι και η καλύτερη, μετά το φιάσκο της περσινής επίσκεψης του κ. Τσιπρα (συνοδεία Λαφαζάνη) στην Μόσχα, όπου λίγο πολύ διέρρεαν ότι είχε δοθεί το πράσινο φως από τον Πούτιν για την χορήγηση 5 δις ευρώ ως …προκαταβολή για τον αγωγό που ακόμη δεν είχε καν συμφωνηθεί η κατασκευή του.
Στα ενεργειακά δεν υπάρχει κανένα σχέδιο προς υλοποίηση καθώς ακόμη και κάποιες ιδέες για αναβίωση του South Stream δεν μπορούν καν να τεθούν προς συζήτηση εάν δεν έχει δοθεί το πράσινο φως από την Κομισιόν.
Με την Γερμανία να έχει επενδύσει οικονομικά και στρατηγικά στην κατασκευή του δευτέρου υποθαλάσσιοι αγωγού Nord Stream II και με την ήδη προβληματική σχέση της Gazprom με τις Βρυξέλλες, είναι μάλλον απίθανο να δρομολογηθεί κάποιο σημαντικό ρωσικό ενεργειακό έργο προς την Ελλάδα.
Εξάλλου μόλις την περασμένη εβδομάδα ο κ. Τσιπρας τέλεσε τα πανηγυρικά εγκαίνια της έναρξης κατασκευής του αγωγού ΤΑΡ που είναι ο απολύτως αναγνωστικός κάθε αγωγού που θα μετέφερε στην νοτιοανατολική Ευρώπη ρωσικό φυσικό αέριο.
Όλες οι εκδηλώσεις αυτές εξάλλου ήταν επικεντρωμένες στην «διαφοροποίηση των πηγών ενεργείας» για την Ευρώπη και στην προώθηση της ενεργειακής ασφαλείας της με την μείωση της εξάρτησης από το φυσικό αέριο.
Όμως απολύτως αποκαλυπτικός για το τι συμβαίνει στην διμερή οικονομική συνεργασία ήταν ο ίδιος ο Ρώσος υπουργός μεταφορών και συμπρόεδρος της Μεικτής Επιτροπής για την Οικονομική Συνεργασία Μαξίμ Σοκολόφ, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Ροσσίσκαγια, αμέσως μετά την επιστροφή του από την Θεσσαλονίκη που συνεδρίασε η Επιτροπή με την συμμετοχή και του ΑΝΥΠΕΞ Δημ. Μάρδα.
Ο Ρώσος υπουργός αποκαλύπτει κάτι το οποίο κανείς Έλληνας αξιωματούχος δεν αναφέρθηκε. Ο κ. Σοκόλοφ εκφράζει ικανοποίηση γιατί υπήρξε πρόοδος στο μακροχρόνιο πρόβλημα της «αποζημίωσης ύψους 250 εκατομμυρίων δολαρίων, στους Ρώσους επενδυτές που είχαν αναλάβει την κατασκευή μονάδας παραγωγής ενέργειας η οποία τελικά ακυρώθηκε νομοθετικά».
Ο Ρώσος υπουργός μάλιστα δηλώνει ότι μια από τις προτάσεις που έκανε η Αθήνα για την αποζημίωση των Ρώσων επενδυτών είναι η «μεταβίβαση των δικαιωμάτων για την ανάπτυξη κοιτασμάτων άνθρακα σε ρωσικές επιχειρήσεις».
Ο Ρώσος υπουργός σε ότι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις (της ΤΡΑΙΝΟΣΕ) δηλώνει ότι και οι δυο σιδηροδρομικές εταιρίες που ιδιωτικοποιούνται έχουν σωρευτικό χρέος 800 εκατομμυρίων δολαρίων και αυτό τις καθιστά λιγότερο ελκυστικές.
Διευκρινίζει όμως ότι οι «Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι» έχουν ενδιαφέρον όχι μόνο για την σιδηροδρομική υποδομή αλλά και για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, συνδυαστικά, καθώς έτσι θα ανέβαινε η αξία της επένδυσης.
Στην Μόσχα τέλος, μάλλον ενόχληση προκαλεί το γεγονός ότι ενώ ακόμη και ο ίδιος ο Λαβρόφ δημοσίως επέκρινε την Τουρκία για τις παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, προειδοποιώντας για κίνδυνο θερμού επεισοδίου, βλέπουν την ελληνική κυβέρνηση να προσκολλάται όλο και περισσότερο στον Ταγίπ Ερντογάν, προσδοκώντας ότι θα κρατήσει κλειστή την στρόφιγγα των μεταναστευτικών ροών και να έχει αναλάβει ρόλο υποστηρικτή της Άγκυρας στην Ε.Ε.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια