Η διαχρονική αποτυχία της διπλωματίας και το αθηναϊκό κράτος


Του Παντελή Σαββίδη

Την αυγή των αρχών του 1990, όταν τα κομμουνιστικά καθεστώτα κατέρρεαν, αναδυόταν ένας νέος κόσμος.
Ένας κόσμος που μπήκε στην κατάψυξη για 45 χρόνια.
Όπως αποδείχθηκε, κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος να τον αντιμετωπίσει.
Θα ήθελα να εστιάσω στην ελληνική εξωτερική πολιτική και διπλωματία αυτήν την περίοδο.

1.-Τα πρώτα χρόνια η ελληνική διπλωματία είχε να αντιμετωπίσει την επιθυμία όλων των Αλβανών να αποδράσουν απο τη χώρα τους, που με σιδηρά πυγμή κυβέρνησε ένας στυγνός δικτάτορας. Ένας απάνθρωπος, κομμουνιστής τύραννος.
Είχε να αντιμετωπίσει το σκοπιανό, τα σημάδια διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας τα οποία φαίνονταν απο το 1980, όταν πέθανε ο Τίτο, και, μόνο, ο Ζίβκωφ της έδινε κάποια ελπίδα. Ο Ζίφκωφ επανέλαβε στο Χάσκοβο, όπου συναντήθηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου (ήμουν και εγώ εκεί) αυτά που είπε και επι Κ. Καραμανλή. “Όσο είμαστε εμείς στις ηγεσίες των χωρών μας, τα παλιά προβλήματα δεν θα μας απασχολήσουν”.

2.-Η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ε.Ε. επισφράγισε αυτήν την πολιτική. Δεν είναι λίγο, αν σκεφθεί κανείς πόσο επιβαρυμένες ήταν οι σχέσεις των δύο λαών.

3.-Με την Αλβανία η λαϊκή αφήγηση αποδίδει στον Σαμαρά την είσοδο χιλιάδων αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα. Δεν θα εξετάσω αν καλώς ή κακώς ήρθαν. Είμαι, απολύτως, βέβαιος πως τίποτε δεν τους συγκρατούσε. Ο Σαμαράς δεν φταίει στο ότι εισήλθαν μαζικά στην Ελλάδα. Μπορεί η πολιτκή του να έπασχε σε άλλα σημεία αλλά σ αυτό θα τον αδικούσαμε αν του φορτώαμε όλες τις ευθύνες. Ακόμη και ταξιαρχίες τάνκς να τοποθετούσες στα σύνορα δεν επρόκειτο να τους σταματήσεις.
Έμενε το θέμα του πως αξιοποιείς την παρουσία τόσων χιλιάδων ανθρώπων απο τη γειτονική χώρα για να διαμορφώσεις μια πολιτική διαχείριση που θα βελτίωνε τις τραυματισμένες, απο το παρελθόν, σχέσεις των δύο χωρών και θα ωφελούσε την ελληνική μειονότητα.
Το αποτέλεσμα μηδέν. Μύθος το ότι έφταιγε η κρίση. Έφταιγε η απαρχαιωμένη, βλαχοκοσμική αντίληψη ενός παρακμιακού αθηναϊκού κράτους που δεν έβλεπε την στενότητα της σκέψης του και ήθελε να το παίξει και σπουδαίο.
Αν και όταν ακούω διπλωμάτες να μιλούν, διαπιστώνω πως το διπλωματικό σώμα, προϊόντος του χρόνου γίνεται χειρότερο, δεν μπορώ να πιστέψω πως δεν υπήρχαν, τότε, ικανοί διπλωμάτες να διαμορφώσουν πολιτική.
Τότε γιατί οδηγούμεθα απο αποτυχία σε αποτυχία;
Ποια είναι η λογική της αποτυχίας;
Δεν υπάρχει ελληνικό κράτος. Υπάρχουν παρέες και ομάδες που διοικούν ένα αθηναϊκό προτεκτοράτο που λυμαίνεται τις περιοχές που του ανέθεσαν να επιβλέπει
Το αποκορύφωμα της αποτυχίας είναι η περίφημη συμφωνία που η κυβέρνηση Καραμανλή υπέγραψε για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωών με την Αλβανία.
Βεβαίως, προβλήθηκε ότι η Συμφωνία ήταν επιτυχής (που ήταν) αλλά την χάλασε το Συνταγματικό Δικαστήριο της γειτονικής χώρας, με την παρέμβασή του.
Αλλά οι υπηρεσίες ενός κράτους είναι ικανές όταν μπορούν να προβλέψουν τις εξελίξεις και να διασφαλίσουν τα συμφέροντα του κράτους που υπηρετούν. Στην περίπτωση αυτή η διπλωματική υπηρεσία της Ελλάδας έδειξε παροιμειώδη ανικανότητα. Δεν μπόρεσε να προβλέψει τις εξελίξεις. Πιάστηκε κοιμωμένη. Δεν είναι η πρώτη φορά. Έτσι που λειτουργεί, δεν θα είναι και η τελευταία. Και αυτό είναι το δράμα. Μετά απο την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η Αλβανια μπήκε στο ΝΑΤΟ και η Ελλάδα δεν πήρε τίποτε.Ένα διπλωματικό χαρτί της χώρας κάηκε.

4.-Στο σκοπιανό, χιλιάδες εντάσεις, εκατοντάδες συγκεντρώσεις, δεκάδες συμφωνίες για να γίνει στο τέλος μια τρύπα στο νερό.
Η Βουλγαρία με δύο τρείς κινήσεις, πέτυχε αυτό που ήθελε. Και το πέτυχε απόλυτα.
Κατά της Ελλάδας, προσέφυγαν τα Σκόπια δύο φορές στο Δικαστήριο της Χάγης. Και τις δύο δικαιώθηκαν. Την μια φορά, μάλιστα, η ελληνική αντιπροσωπεία δεν είχε τη δυνατότητα να παρουσιάσει ούτε καν τα στοιχεία που χρειάζονταν για να αποδείξει τους ισχυρισμούς της. Οποίος ξεφτελισμός! Είτε απο ανικανότητα δεν τα διαμόρφωνε όταν τα γεγονότα εξελίσσονταν, είτε τα πέταξαν σε μια αποθήκη του υπουργείου γιατί βαριόνταν να τα τακτοποιήσουν. Σιγά, οι μεγαλοσχήμονες των Αθηνών, να μην ασχοληθούν με το μακεδονικό.
Μεγάλη ανικανότητα. Βεβαίως, υπάρχουν δικαιολογίες αλλά το αποτέλεσμα μετράει. Και τα υπο κρατικήν διαμόρφωσιν Σκόπια, κέρδισαν, σε διπλωματικό επίπεδο, την 200χρονη Ελληνική Δημοκρατία.

5.-Η Ελλάδα, και όχι το αθηναϊκό κρατίδιο, έχει μια εντυπωσιακή ιστορία την οποία όφειλε να απαπαραγάγει. Ανέπτυξε έναν πολιτισμό. Τα αγαθά αυτού του πολιτισμού, που δεν είναι, μόνο, υλικά, βίωσαν οι λαοί σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, τη Μέση Ανατολή, τη Μικρά Ασία, τα Βαλκάνια.
Η οικουμενικότητα αυτού του πολιτισμού έχει διασπείρει τον ελληνισμό σε όλες αυτές τις περιοχές. Παντού βλέπεις ανθρώπους που να μην ομιλούν ελληνικά και να προσπαθούν να σου εξηγήσουν πως οι πρόγονοί τους εδώ και τέσσερις ή και παραπάνω γενιές ήταν Έλληνες, ήρθαν σε αυτά τα μέρη και έμειναν. Γιατί δεν μιλούν ελληνικά; Διότι οι ανίκανοι υπηρέτες της γραφειοκρατίας του ελληνικού κράτους δεν μπορούσαν να σκεφθούν την ανάγκη ίδρυσης ελληνικών σχολείων. Αδυνατούν να καταλάβουν τη σημασία τους. Κατέχουν, όμως, περίοπτες θέσεις ως γόνοι … ευγενών… τρομάρα τους. Και αν κατέχεις κρίσιμη θέση χωρίς τη δυνατότητα να ανταποκριθείς, το αποτέλεσμα είναι η διακωμώδηση της χώρας και η πορεία της απο αποτυχία σε αποτυχία. Αυτό, δηλαδή, που βιώνουμε.

6.-Η Ελλάδα, έχει, επίσης, το πλεονέκτημα, που δεν έχουν άλλα κράτη, να συνυπάρχει με λαούς στην ευρύτερη περιοχή της που στο συλλογικό υποσυνείδητό τους είναι καταγεγραμμένος ο πολιτισμός της. Ο ιστορικός πολιτισμός της. Αυτό, άλλοι λαοί, δεν πρόκειται ποτέ να το πετύχουν, διότι είναι ιστορία αιώνων αλλά και οι προσπάθειες που κάνουν στοιχίζουν ακριβά.
Το πως υποδέχονται τους Έλληνες οι λαοί των περιοχών που ανέφερα παραπάνω είναι απορίας άξιον. Θερμά και αυθόρμητα. Και, όμως, αυτόν τον κόσμο, το αθηναϊκο κρατίδιο τον έχει εγκαταλείψει. Διοτι στις κρίσιμες υπηρεσίες του, εκείνο που ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες του είναι να περιφέρουν την ιδιότητά τους στα κοσμικά μπαράκια, να περνούν καλά και να περιμένουν τον μπάρμπα που θα μπορούσε να τους στείλει σε μια καλή μετάθεση.

7.-Θα αποφύγω τις σημερινές αποτυχίες με το τουρκολιβυκό μνημόνιο διότι πρέπει να αναρωτηθούμε αν αυτή η υπηρεσία, χρειάζεται, όπως λειτουργεί.

8.-Αυτό το κρατίδιο που δεν είναι ελληνικό πρέπει να το αποδομήσουμε. Και στη θέση του αθηναϊκού μορφώματος να δημιουργήσουμε ένα αξιοπρεπές ελληνικό κράτος με γνώση της ιστορίας και του πολιτισμού του. Ένα κράτος για όλους τους Έλληνες.
Υπάρχουν καθημερινά δεκάδες γεγονότα που επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Είναι καιρός να το κάνουμε προτού αποσαρθρωθούν τα πάντα.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια