Του Κώστα Ράπτη
Επίσκεψη στο Κίεβο, όπου θα συναντηθεί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ
Ζελένσκι, πρόκειται να έχει ο ηγέτης της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν την Πέμπτη
3 Φεβρουαρίου, με στόχο, όπως ανακοινώθηκε χθες Δευτέρα, την διατήρηση των
εντάσεων στην περιοχή και την αποτροπή των εντάσεων.
Πρόκειται για την νέα προσπάθεια του ισχυρού άνδρα της Άγκυρας να
παρεμβληθεί στην ρωσο-ουκρανική κρίση, με "όπλο” τις καλές σχέσεις που
διατηρεί τόσο με το Κίεβο όσο και με τη Μόσχα.
Είχε προηγηθεί η προσφορά του να φιλοξενήσει συνάντηση του Ζελένσκι με τον
Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία απορρίφθηκε από την ρωσική πλευρά.
Ωστόσο ο Ερντογάν δεν κάμπτεται. Ευελπιστεί ότι θα επιτύχει συνάντηση και με
τον ένοικο του Κρεμλίνου, τον οποίο προσκάλεσε, όπως και τον Ζελένσκι, να
επισκεφθεί την χώρα του. Ο τουρκικός τύπος θέλει να παρουσιάζει την
συνάντηση αυτή ως δεδομένη, ωστόσο η Μόσχα εξαρτά την πραγματοποίηση της
επίσκεψης Πούτιν στην Τουρκία από "τα ειδημιολογικά δεδομένα” και το
πρόγραμμα του Ρώσου προέδρου, όπου το επόμενο διάστημα δεσπόζει η μετάβασή
του στο Πεκίνο για την έναρξη των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Με άλλα
λόγια, δεν βιάζεται καθόλου.
Ο λόγος για αυτή τη χλιαρή στάση, έγκειται στην δυσαρέσκεια της ρωσικής
πλευράς για την αποστολή τουρκικών drones στην Ουκρανία και τις ηχηρές
καταγγελίες της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία το 2014 στις οποίες κατά
καιρούς προβαίνει ο Ερντογάν σαν να μην υπήρξε ποτέ η εισβολή του 1974 και η
συνεχιζόμενη κατοχή της βόρειας Κύπρου. Μάλιστα, ήδη από την άνοιξη η Μόσχα
είχε προειδοποιήσει την Άγκυρα να μην συντελεί, με τις εξαγωγές πολεμικού
υλικού, στην στρατιωτικοποίηση της ουκρανικής κρίσης.
Άλλωστε, ο Ερντογάν δεν έχει πάψει να τονίζει ότι η χώρα του είναι ένα πιστό
μέλος του ΝΑΤΟ και ως τέτοιο πρόκειται να κινηθεί.
Σε κάθε περίπτωση, τις τελευταίες εβδομάδες το πραγματικό διακύβευμα έχει
καταστεί πολύ μεγαλύτερο, ώστε η Τουρκία να μπορεί να παίξει σοβαρό ρόλο. Η
Ρωσία διεκδικεί μία νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη, μέσω της
παροχής γραπτών εγγυήσεων μη επέκτασης του ΝΑΤΟ και αυτό, όπως αναγνώρισε
και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είναι κάτι το οποίο
θα επιλυθεί, αν είναι δυνατόν, μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Οπωσδήποτε, ο Τούρκος ηγέτης έχει κάθε συμφέρον να εμφανίζεται χρήσιμος για
όσο περισσότερες πλευρές γίνεται. Κυρίως δε, ενδιαφέρεται εν προκειμένω να
διασώσει τα πλεονεκτήματα της σχέσης που έχει οικοδομήσει με τη Ρωσία, ήτοι
την ασφαλή τροφοδοσία της σε φυσικό αέριο (πολύ κρισιμότερη τώρα που
διεκόπη, "λόγω βλάβης”, η αντίστοιχη ροή από το Ιράν, προκαλώντας μεγάλα
προβλήματα στην τουρκική βιομηχανία), την συνέχιση της κατασκευής του
πυρηνικού σταθμού του Ακουγιού, την διοχέτευση των τουρκικών αγροτικών
προϊόντων στη ρωσική αγορά, την εισροή εκατομμυρίων Ρώσων τουριστών στα
θέρετρα της Τουρκίας, αλλά και την συνεννόηση σε καυτά μέτωπα όπου οι δύο
πλευρές δεν συμπίπτουν όπως η Συρία, η Λιβύη και ο Καύκασος.
Ευρύτερα, η Τουρκία έχει σοβαρούς λόγους να ανησυχεί ως θεματοφύλακας των
Στενών βάσει της Συνθήκης του Μοντρέ για την ασφάλεια της Μαύρης Θάλασσας
και την πιθανή στρατιωτικοποίηση των εντάσεων.
Όμως στα μάτια των Ρώσων ιθυνόντων ο Ερντογάν περισσότερο από ποτέ άλλοτε
στιγματίζεται από την υποψία ότι παίζει "διπλό παιχνίδι”. Είναι μάλιστα πολύ
ενδιαφέρον ότι ο ρόλος "ειρηνοποιού” τον οποίο διεκδικεί γίνεται απολύτως
ανεκτός από τη Δύση (σε αντίθεση λ.χ. με την μιντιακή στοχοποίηση της
Γερμανίας για την απροθυμία της να ανεβάσει τους τόνους). Το "μαύρο πρόβατο”
που διατάρασσε τη συνοχή της Ατλαντικής Συμμαχίας με την προμήθεα ρωσικών
S-400 έχει πλέον πέσει στα μαλακά.
0 Σχόλια