Του Κώστα Στούπα
Το έλλειμμα στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2021 περιορίστηκε στα 10,1 δισ. ευρώ έναντι προβλέψεων για 13 δισ. και 12,5 δισ. ευρώ στο 7μηνο.
Κατά το ίδιο διάστημα το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 5,9 δισ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 8,8 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 7 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.
Στο 7μηνο του ’21 το πρωτογενές έφτανε τα 9 δισ. ευρώ. Τούτα σημαίνουν πως η αυξημένη τουριστική κίνηση το Καλοκαίρι αντέστρεψε την κατρακύλα αλλά ακόμη απέχουμε απ’ το να επανέλθουμε σε κατάσταση ισορροπίας.
Καθώς η τουριστική κίνηση συνεχίζεται με θετικούς ρυθμούς και τον Οκτώβριο η ελάφρυνση αναμένεται να συνεχιστεί έως τα πρώτα κρύα του Φθινοπώρου να ανακόψουν την είσοδο συναλλάγματος και να αυξήσουν τις εκροές λόγω των υψηλότερων τιμών των καυσίμων για θέρμανση και μετακινήσεις.
Βέβαια, την περασμένη δεκαετία παρόμοιες επιδόσεις θα σήμαιναν αποκλεισμό από τις αγορές, μνημόνια και κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.
Σήμερα το περιβάλλον τεχνητής έλλειψης βαρύτητας που δημιουργούν τα μηδενικά επιτόκια και τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης έχουν καταστήσει χρεοκοπημένες χώρες όπως η Ελλάδα παραδείσους των οριακά θετικών αποδόσεων σε ένα ωκεανό αρνητικών (ή έστω συγκριτικά μικρότερων αρνητικών αποδόσεων).
Τούτο μοιάζει ακαταλαβίστικο για το ευρύ κοινό αλλά είναι ιδιαίτερα πρακτικό και αποδοτικό για κάποιους π.χ. που διαχειρίζονται ένα συνταξιοδοτικό fund και οφείλουν το 70% του κεφαλαίου να το έχουν τοποθετήσει σε τίτλους σταθερής απόδοσης όπως τα ομόλογα και κάθε χρόνο πρέπει να παρουσιάσουν στους μετόχους (ασφαλισμένους) αποδόσεις που πρέπει να είναι συγκρίσιμες με αυτών των υπολοίπων.
Ενώ η οικονομία εμφανίζει σημάδια αντίδρασης και επανόδου στην προ επιδημία κανονικότητα το Δημόσιο Χρέος από 356 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2019 κατά τον περασμένο Ιούνιο έχει σκαρφαλώσει στα 387,3 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,7%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2020 η ύφεση διαμορφώθηκε στο 8,2% και το δ΄ τρίμηνο στο 7,9% με το ΑΕΠ το 2020 να υποχωρεί στα 168,5 δισ. ευρώ από 183,6 δισ. ευρώ το 2019.
Για φέτος ένα από τα πλέον αισιόδοξα σενάρια είναι αυτό της Moody’s Analytics που βλέπει τη χρονιά να κλείνει με ανάπτυξη πάνω από 8,2%.
Με βάση το καλύτερο σενάριο από την οπτική γωνία του μεγέθους του ΑΕΠ επιστρέφουμε στα επίπεδα του 2019 με το χρέος να έχει επιβαρυνθεί κατά 31 δισ. ευρώ.
Μια διαφορά της σημερινής πραγματικότητας σε σχέση με εκείνη της χρεοκοπίας του 2010 είναι πως σήμερα το πρόβλημα δεν είναι η Ελλάδα και οι PIGS αλλά δεκάδες χώρες μη εξαιρουμένων των ΗΠΑ και της Κίνας.
Παρ’ όλα αυτά το υψηλό χρέος και τα μηδενικά και αρνητικά επιτόκια καταγράφουν μια κατάσταση αδυναμίας επίτευξης ανάπτυξης άρα ευημερίας και σταθερότητας με φυσιολογικούς όρους προσφοράς και ζήτησης.
Η παγκόσμια αναδιανομή ισχύος και πλούτου απαιτούσε από τις ανεπτυγμένες οικονομίες να προσαρμόσουν τις οικονομίες και τις κοινωνίες ανάλογα. Επειδή τούτο θα είχε πολιτικό κόστος οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες παρατείναν τη μεταπολεμική ευημερία με δανεικά (κρατικό και ιδιωτικό χρέος).
Τούτο όμως δεν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Ενδεχομένως η επιδημία, η αποδιοργάνωση των εφοδιαστικών αλυσίδων, τα μέτρα προστατευτισμού και ο πληθωρισμός που αναδύεται αποτελούν τις θρυαλλίδες που θα βάλουν τέλος στην περίοδο παράτασης της ευημερίας με δανεικά.
Οι εξελίξεις με πρώτη την ενεργειακή κρίση δεν επιτρέπουν να κάνει κάποιος προβλέψεις για τους επόμενους δύο μήνες όχι για τον επόμενο χρόνο.
Η ανάσταση του πληθωρισμού...
Ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο, χωρίς τις συνέπειες του ράλι των ενεργειακών τιμών των τελευταίων ημερών, έφτασε στο 3,4%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών.
Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ υποστηρίζει πως η άνοδος του πληθωρισμού είναι προσωρινή. Μακάρι να έχει δίκιο αλλά ο Χειμώνας μόλις τώρα ξεκινάει στο Βορρά ενώ στο νότο φτάνει αργότερα...
0 Σχόλια