Όταν η πανδημία περάσει, θα έχουμε βγάλει πολλά κοινωνιολογικά και πολιτικά συμπεράσματα για την ανθρωπότητα
Γράφει ο Ανδρέας Ζαμπούκας
Διάβασα κάπου το εφιαλτικό… ενδεχόμενο να υπήρχε το facebook όταν ο Φλέμιγκ ανακάλυψε την πενικιλίνη! Ποιο άραγε θα ήταν το αφήγημα του σύγχρονου κόσμου, στις αρχές του 20ου αιώνα, αν οι μάζες είχαν τη δυνατότητα να συνασπίζονται σε διαδικτυακές ομάδες, καθοδηγούμενες από την αμφιβολία των εσωτερικών «ενορμήσεων»; Τι θα συνέβαινε αν οι τότε υστερικοί αρνητές των εμβολίων είχαν την δύναμη να προπαγανδίζουν την αναβίωση της Ιεράς Εξέτασης και να καίνε τους διάφορους Φλέμιγκ στην πυρά;
Πριν τον Freud, πραγματικό είναι ό,τι μας περιβάλλει. Μετά τον Freud αληθινό δικαιούται να είναι και ό,τι δημιουργεί εσωτερικές αντιστάσεις. Ικανές να κατασκευάζουν περιγράμματα εικόνων που η πνευματικότητα, η ιδεολογία, η πίστη μας καταγράφουν. Ειδικά, όταν τα social media τις νομιμοποιούν στην συνείδησή μας…
Όταν η πανδημία περάσει, θα έχουμε βγάλει πολλά κοινωνιολογικά και πολιτικά συμπεράσματα για την ανθρωπότητα. Ένα από αυτά είναι σίγουρα, η αδυναμία των κυβερνήσεων να πείσουν αποτελεσματικά, τους πολίτες για τα σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις ανώριμες δημοκρατίες αλλά και τις αναπτυγμένες χώρες που διαθέτουν παλαιούς και υπεύθυνους μηχανισμούς ενημέρωσης.
Τα στοιχεία υπάρχουν και αφορούν όλες τις κατηγορίες ανθρώπων, ανεξάρτητα από εθνικότητα και περιοχή. Οι πολίτες που δεν αντιστέκονται στα εμβόλια είναι μεσαίου ή υψηλού μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου. Αντίθετα, οι «αρνητές» εκπροσωπούνται κυρίως από όσους βιώνουν «εσωτερικές αντιστάσεις» εξαιτίας της καχυποψίας που υπαγορεύει η κοινωνική, οικονομική ή πνευματική τους θέση απέναντι στην εξουσία.
Το ζήτημα βεβαίως, δεν είναι να αφορίζουμε όσους αρνούνται πεισματικά τον εμβολιασμό αλλά να διερευνήσουμε γιατί οι φωνές των εκλεγμένων εξουσιών δεν πείθουν όλους τους πολίτες για το αυτονόητο. Και γιατί κάποιοι, ολοένα και περισσότερο, καταφεύγουν –στους «influensers» για να λύσουν προβλήματα.
Η αποτυχία της πειθούς οφείλεται στον κακό δίαυλο επικοινωνίας των πολιτικών συστημάτων με τους πολίτες. Κάτι που επιβεβαιώνεται και στην τεράστια αποχή των ψηφοφόρων στις εκλογές. Και που καταγράφεται παγκοσμίως, στις αυξανόμενες ακροβασίες του εκλογικού σώματος στην επιλογή απρόβλεπτων ηγεσιών.
Σε ένα πιο διεισδυτικό επίπεδο, η φανατισμένη καχυποψία εναντίον των εμβολίων εκπορεύεται και από την ατολμία των θεσμών να δώσουν καθαρές απαντήσεις για τις αιτίες που προκαλούν τις κρίσεις. Ξέφυγε ή όχι από εργαστήριο ο covid-19; Είναι σε θέση ο ΠΟΥ να βγει και να το δηλώσει ανοιχτά;
Οι κυβερνήσεις στον δυτικό κόσμο προσποιούνται ότι είναι αυτονόητη η κοινή λογική ως μέσο πειθούς για τους πολίτες. Κάτι που βέβαια προυποθέτει ότι είναι δεδομένη η πλειοψηφούσα νόρμα για όλους. Χωρίς διαφοροποιήσεις σε ιδεολογίες, φυλετικούς προσανατολισμούς, κουλτούρες ή προσωπικές συμπλεγματικές αναφορές.
Το βασικό αξιακό σύνθημα του καταναλωτισμού «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο» δεν μπορεί να ισχύει σε δημοκρατίες που επιθυμούν πραγματικά, την ασφάλεια των κοινωνιών τους.
Ο «πελάτης-πολίτης» θα βελτιώνει συνεχώς τη θέση του στον χώρο, μόνο όταν οι κυβερνήσεις αρχίσουν να συνδέουν τα δικαιώματά του με τις αντίστοιχες υποχρεώσεις του. Κυρίως, όταν υπάρχει μείζον θέμα δημόσιας υγείας για όλους.
Είναι πράγματι δύσκολο να συμβεί αυτό, σε κοινωνίες όπου η πολιτική αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως μέλος ομάδας μικροσυμφερόντων, εκτρέφοντας έτσι τον απομονωτισμό του. Με αποτέλεσμα, τώρα που του ζητούν την ευθύνη της συλλογικότητας, αυτός να την αρνείται πεισματικά.
Υπάρχει θέμα εμπιστοσύνης στη σχέση πολιτών και εξουσίας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ειδικά στις μεγάλες μάζες που δεν συμμετέχουν σ΄αυτό το οποίο ονομάζουμε «ανάπτυξη». Χρειάζεται χρόνος, σωστή ενημέρωση και συνέπεια για να αποκατασταθεί η πίστη σε αξίες, θεσμούς και αποφάσεις που αφορούν στη ασφάλεια και την ποιότητα της ζωής μας.
0 Σχόλια