Το μυστήριο κρατά από παλιά. Για την ακρίβεια, από το 1953, όταν οι Αμερικανοί υποστήριξαν ότι εντόπισαν σοβιετικής προέλευσης δέσμες μικροκυμάτων να στοχεύουν το κτίριο της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Μόσχα.
Κατά την εκδοχή της Ουάσιγκτον, το φαινόμενο συνεχίστηκε και εντάθηκε μέχρι το 1975.
Το 1976, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ζήτησε από ειδικούς στο Τμήμα Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins να συντάξουν μελέτη για τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία του διπλωματικού προσωπικού.
Το περιεχόμενο της δεν δημοσιεύτηκε ποτέ ολόκληρο. Σε μεταγενέστερες ιατρικές μελέτες αναφέρεται ότι το γενικό συμπέρασμα ήταν πως δεν υπήρξαν επιπλοκές.
Πολλά χρόνια μετά, ένα βράδυ του 2016 -επί προεδρίας πια Ντόναλντ Τραμπ- ένας υπάλληλος στην αμερικανική πρεσβεία στην Αβάνα ξύπνησε από έναν δυνατό, διαπεραστικό ήχο, όπως ανέφερε, που του «τρυπούσε» το αυτί και του προκαλούσε ίλιγγο και έντονη ναυτία.
Από το 2017, κι έπειτα από αντίστοιχες αναφορές περίπου 40 συναδέλφων του στην αμερικανική και στην καναδική πρεσβεία στην κουβανέζικη πρωτεύουσα, το φαινόμενο έγινε ευρύτερα πια γνωστό ως το «Σύνδρομο της Αβάνας».
Η Κούβα αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι επρόκειτο για κάποιου είδους επίθεση.
Οι δύο πρεσβείες σχεδόν άδειασαν. Ξεκάθαρες απαντήσεις για τα αίτια, όμως, δεν δόθηκαν ποτέ από την Ουάσιγκτον ή από την Οττάβα.
Στις ΗΠΑ, δημοσιοποιήθηκαν μελέτες, με την καταγραφή εγκεφαλικών κακώσεων στους Αμερικανούς διπλωμάτες, χωρίς να διευκρινίζεται τι ήταν αυτό που τις προκάλεσε.
Ωστόσο, στο πέρασμα των χρόνων, οι αναφορές περιστατικών αυξήθηκαν και έφτασαν προσφάτως τους 130 Αμερικανούς -διπλωμάτες, στρατιωτικούς και 50 μέλη της CIA- σε διάφορα μέρη της γης.
Την Κίνα, τη Ρωσία, χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, μέχρι και στον Λευκό Οίκο.
Στο διπλωματικό θρίλερ τώρα προστίθενται πάνω από 20 μέλη της αμερικανικής διπλωματικής αποστολής στη γραφική Βιέννη.
Κέντρο διεθνούς κατασκοπείας, επί Ψυχρού Πολέμου. Νυν έδρα πολλών διεθνών οργανισμών και, τους τελευταίους μήνες, «θέατρο» των μετ’ εμποδίων διαπραγματεύσεων για την αναβίωση της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και των προσπαθειών για την επαναφορά των ΗΠΑ στο «τραπέζι».
Βιέννη, όπως Αβάνα;
Η Αυστρία ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με τις αμερικανικές αρχές για τη διερεύνηση των περιστατικών.
Σύμφωνα με πηγές του CNN, τα συμπτώματα -«παρόμοια με εκείνα του “Συνδρόμου της Αβάνας”», αναφέρει- άρχισαν να εμφανίζονται στις αρχές αυτού του έτους.
Περίοδο, κατά την οποία ο 78χρονος Τζο Μπάιντεν αναλάμβανε και επίσημα την προεδρία των ΗΠΑ -χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται εάν τα περιστατικά προέκυψαν πριν ή μετά την ορκωμοσία.
Ορισμένα μέλη της πρεσβείας στη Βιέννη, αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο, κρίθηκε αναγκαίο να μεταφερθούν στις ΗΠΑ για την παροχή ιατρικής φροντίδας.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εν τω μεταξύ, έχει διατάξει νέα έρευνα ειδικών για όλα τα περιστατικά, με τη συνεργασία αυτή τη φορά διαφόρων υπηρεσιών για την αξιολόγηση των στοιχείων.
Επιπλέον, «αυτό το καλοκαίρι, το αμερικανικό ΥΠΕΞ εφάρμοσε ένα πιλοτικό βασικό πρόγραμμα «για τη συλλογή πληροφοριών προ των περιστατικών», επισημαίνει το CNN – με «προαιρετική» συμμετοχή, όπως τόνισαν διπλωμάτες.
Συμπεράσματα από τη νέα έρευνα δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Η υποψίες της Ουάσιγκτον, πάντως, στρέφονται μόνιμα πια σε «κατευθυνόμενα» μικροκύματα ή άλλες ζώνες συχνοτήτων.
#Vienna: US probe reports 20 envoys of having #HavanaSyndrome-like symptoms pic.twitter.com/UQDd8jnIxw
— i24NEWS English (@i24NEWS_EN) July 18, 2021
Άλυτος γρίφος
Στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων επιχειρήθηκαν να δοθούν στο φαινόμενο διάφορες εξηγήσεις: από ακούσια ή εσκεμμένη δηλητηρίαση των διπλωματών, έως κάποιο όπλο μικροκυμάτων ή κρυφή συσκευή κατασκοπείας.
Καναδική έκθεση για το επεισόδιο του 2016 στην Αβάνα έκλινε προς μια βιολογική αντίδραση σε νευροτοξικούς παράγοντες που περιέχονται σε αέρια παρασιτοκτόνα -όπως αυτά που οι κουβανικές αρχές χρησιμοποιούσαν κατά κόρον εκείνη τη χρονιά, σε μία επιθετική εκστρατεία ψεκασμού κατά των κουνουπιών και του ιού Ζίκα.
Ξεχωριστές έρευνες Αμερικανών επιστημόνων επίσης εξέτασαν διάφορες άλλες πιθανές αιτίες, πλην των «ηχητικών επιθέσεων», όπως π.χ. χημικούς ρύπους ή κάποια μολυσματική ασθένεια, χωρίς να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα.
Το αυτό ισχύει πάντως και για όσες έρευνες εστίασαν στην επίθεση με μικροκύματα -με πιο πρόσφατη αυτή του περασμένου Δεκεμβρίου από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατευθυνόμενη παλμική ενέργεια είναι η «πιο εύλογη» εξήγηση.
Η τεχνολογία υπάρχει από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου για την απενεργοποίηση ηλεκτρονικών συστημάτων και εκτιμάται ότι έχει έκτοτε εξελιχθεί πολύ. Και στη Ρωσία, και στην Κίνα, και στις ΗΠΑ.
Στο περιστατικό στην Αβάνα, πάντως, δεν υπήρξε καμία αντίστοιχη παρεμβολή σε ηλεκτρονικά συστήματα. Γεγονός, που υποδηλώνει ότι είτε χρησιμοποιήθηκαν μικρότερα επίπεδα ενέργειας, είτε ότι δεν υπήρξε ποτέ χρήση των λεγόμενων «ενεργειακών όπλων».
Πρόσφατα, δε, το Foreign Policy επεσήμανε ότι από τα μέλη της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ -που συνέταξαν πέρυσι την έκθεση κατ’ εντολή του Τραμπ- μόνο δύο έχουν κάποια εμπειρία στην τεχνολογία μικροκυμάτων, χωρίς να είναι η ειδικότητά τους.
Στο μεσοδιάστημα, συντάχθηκαν και έτερες μελέτες, που απέδιδαν τα σωματικά συμπτώματα των πασχόντων (οξύ ήχο, αίσθηση έντονης πίεσης ή δόνησης, απώλεια ισορροπίας, ακοής ή/και συγκέντρωσης) σε ψυχολογικούς παράγοντες.
Έτεροι ωστόσο εμπειρογνώμονες χαρακτήρισαν τη σύνδεση με τραύμα ή μαζική υστερία λιγότερο πιθανή, λόγω του μεγάλου αριθμού περιστατικών, σε μία τεράστια γεωγραφική εμβέλεια.
Εν αναμονή εξελίξεων;
Προσώρας, αποδείξεις δεν υπάρχουν για τη χρήση εξελιγμένου τύπου όπλων και οι ΗΠΑ δεν έχουν κατηγορήσει επίσημα καμία χώρα.
Το νέο «κεφάλαιο» στο θρίλερ, πάντως, «γράφεται» σε μία κρίσιμη διεθνή συγκυρία, με την νεο-ψυχροπολεμική ένταση να κλιμακώνεται μεταξύ των ΗΠΑ με την Κίνα και τη Ρωσία.
Προς το παρόν, με την πρόσφατη ψήφο του Κογκρέσου, οι ΗΠΑ προχωρούν -βάσει του νόμου Havana Act– στην οικονομική στήριξη «δημόσιων υπαλλήλων που έχουν υποστεί εγκεφαλικά τραύματα από πιθανές κατευθυνόμενες ενεργειακές επιθέσεις»
Οι δε επίσημες έρευνες συνεχίζονται, με ανοιχτό πάντως το ενδεχόμενο το «Σύνδρομο της Αβάνας» να παραμείνει ένα από τα πιο περίεργα αινίγματα.
Όπως συνέβη άλλωστε πρόσφατα και με την περιβόητη αμερικανική έκθεση για τα UFO.
Μαργαρίτα Βεργολιά
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια