Τα "σταματημένα" ρολόγια του κ. Αλέξη...

Του Κώστα Στούπα

Θυμάμαι την εποχή που η "Σοβιετία" έστεκε ακόμη αγέρωχη όρθια και ο κ. Τσίπρας δεν είχε ενταχθεί ακόμη στην ΚΝΕ (εντάχθηκε κατά την περίοδο της πτώσης...), την θλίψη που με καταλάμβανε ως νεαρό αριστερό τότε, έστω και του ευρωπαϊκού δημοκρατικού δρόμου, όταν βρισκόμουν σε κάποια από τις χώρες του "Παραπετάσματος".

Μια εικόνα που με είχε προβληματίσει ιδιαίτερα είναι αυτή όπου σε κάθε  καφέ-μπαρ ή εστιατόριο στέκονταν στη σειρά τουλάχιστον  5-10 σερβιτόροι σε κάθε βάρδια, προκειμένου να εξυπηρετήσουν 2-3 πελάτες την ημέρα με το 90% όσων ανέγραφε ο κατάλογος συνήθως να μην υπάρχουν λόγω ελλείψεων.

Όταν ρώτησα να μάθω για την παράδοξη αυτή κατάσταση, η απάντηση που έλαβα ήταν πως έτσι επιτυγχάνεται η πλήρης απασχόληση και ο εκμηδενισμός της ανεργίας.

"Αυτοί παριστάνουν πως εργάζονται και οι άλλοι παριστάνουν πως τους πληρώνουν..." μου είχε περιγράψει κάποιος τότε το οικονομικό μοντέλο.

Η ουσία του προβλήματος βρίσκεται στο γεγονός πως η πλήρης απασχόληση ή η αυστηρή τήρηση κάποιου ωραρίου ή τα όποια δικαιώματα του εργαζόμενου δεν έχουν καμιά αξία και σημασία αν η εργασία ή όποια δραστηριότητα εξασκεί δεν του εξασφαλίζει τα στοιχειώδη μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης...

Υποτίθεται πως οι αμοιβές των σερβιτόρων που προανέφερα ήταν σε ονομαστικό επίπεδο ικανοποιητικές  με βάση κάποιο σύστημα αξιολόγησης και  δίκαιης  κατανομής του Εθνικού Προϊόντος.

Οι υπηρεσίες που προσέφεραν σε κάποιο από τα παραπάνω "σοσιαλιστικά" καταστήματα τόσο ο διευθυντής όσο και οι άλλοι εργαζόμενοι ήταν άθλιες προς τους ντόπιους και λιγότερο άθλιες προς τους τουρίστες με "σκληρό" ξένο συνάλλαγμα.

Οι πάντες στους "σοσιαλιστικούς παράδεισους" έκαναν τα πάντα προκειμένου να απασχολούνται σε δραστηριότητες που προσέφεραν υπηρεσίες σε ξένους προκειμένου να μπορούν να πλησιάσουν τους τουρίστες για να τους προσφέρουν  διάφορες άλλες  υπηρεσίες στη "μαύρη αγορά".  

Οι εργαζόμενοι σε αυτές τις επιχειρήσεις δεν είχαν κανένα κίνητρο να προσφέρουν υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών για τις οποίες πληρώνονταν προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες.

Ούτε οι επιχειρήσεις που τις προμήθευαν με τρόφιμα, καφέδες και ποτά είχαν κίνητρα να τις προμηθεύουν έγκαιρα με καλής ποιότητας προϊόντα αφού οι πελάτες δεν είχαν τη δυνατότητα να αλλάξουν προμηθευτές.

Ο φαύλος αυτός κύκλος δημιουργούσε ελλείψεις και εξαθλίωση, οι οποίες σταδιακά οδήγησαν ένα από τα πλέον αυταρχικά και καταπιεστικά συστήματα  σε  ολοσχερή κατάρρευση.

Η πλήρης απασχόληση, το οκτάωρο, τα εργατικά δικαιώματα αποτελούν κενό γράμμα αν το οικονομικό μοντέλο το οποίο υπηρετούν δεν μπορεί να αυξάνει την "πίτα" από την οποία τρώνε όλοι προκειμένου να εξασφαλίζει τα απαραίτητα για μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Η αριστερά ακόμη και στις πλέον προοδευτικές τις εκφάνσεις υπόσχεται δικαιότερα κομμάτια από μια συνεχώς συρρικνούμενη μέχρι περιτριμμάτων "πίτα". Το ζητούμενο για χώρες σαν την Ελλάδα που διήγαν ευημερία  με δανεικά είναι να αποκτήσουν "πίτα" ικανή να στηρίξει και να βελτιώσει το υπάρχουν βιοτικό επίπεδο.

Τούτο δεν σημαίνει πως όλα αυτά πρέπει να καταργηθούν και να επιστρέψουμε στον μεσαίωνα της δουλοπαροικίας αλλά εντός ενός πλαισίου δικαίου των συνθηκών εργασίας να αφήσουμε την αγορά να διαμορφώσει την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας.

Θυμήθηκα όλα τα παραπάνω παρακολουθώντας τις τελευταίες μέρες τις αντιδράσεις και τις κινητοποιήσεις της εγχώριας αριστεράς για τις ρυθμίσεις που ετοιμάζει η κυβέρνηση για την  ελαστικοποίηση των συνθηκών εργασίας, της τηλεργασίας κλπ.

Είναι οι ίδιες που υπήρξαν και πριν από 30 χρόνια όταν κάποιος θέσπισε τους κανόνες που ισχύουν σήμερα, ίδιες με αυτές πριν 50 χρόνια και ίδιες με αυτές πριν από ένα αιώνα.

Σε μια περίοδο υψηλής ανεργίας, ιδίως στους νέους, οι μεταρρυθμίσεις που κάνει η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αν και δειλές και τις ίδιες θα είχε κάνει και ο ΣΥΡΙΖΑ αν  βρισκόταν στην εξουσία.

Πάρτε για παράδειγμα το άρθρο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και την ατομική συμφωνία εργαζομένου-εργοδότη.

Αυτό που αλλάζει με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο είναι ότι η διευθέτηση μπορεί να ισχύσει σε επιχειρήσεις που είτε δεν υπάρχουν καθόλου συνδικάτα ή αν το θέλει ο ίδιος ο εργαζόμενος (μετά από αίτημά του) για να "συμφιλιώσει" την επαγγελματική με την οικογενειακή του ζωή, σύμφωνα με το Υπ. Εργασίας...

Όπου και όταν χρειάζεται λοιπόν, κάποιος μπορεί να εργάζεται 10 αντί για 8 ώρες για κάποιες μέρες με αντάλλαγμα κάποιες άλλες να εργάζεται 6 ώρες μέχρι να καλύψει τη διαφορά. Ανάλογα κάποιες εβδομάδες κάποιος θα μπορούσε να εργάζεται 4 ημέρες και κάποιες άλλες 6 ημέρες.

Όλα αυτά για κάποιον που δεν είναι επαγγελματίας πολιτικός ή επαγγελματίας συνδικαλιστής μοιάζουν απόλυτα φυσιολογικά. Το ερώτημα που χρειάζεται να απαντήσουμε σαν κοινωνία (κυβέρνηση και αντιπολίτευση) είναι πώς θα προσελκύσουμε τη δημιουργία υψηλής προστιθέμενης αξίας θέσεων εργασίας από τον διεθνή ανταγωνισμό.

Υπάρχουν περίπου 200 χώρες που διεκδικούν τις ίδιες επενδύσεις και τη δημιουργία των ίδιων θέσεων εργασίας στον κόσμο. Όποια κυβέρνηση καταφέρει να αναβαθμίσει την θέση της Ελλάδας σε αυτόν τον αγώνα δρόμου θα έχει καταφέρει να πετύχει τα μεγαλύτερα οφέλη για τους Έλληνες εργαζόμενους.

"Μόνο τα ρολόγια εργάζονται συνέχεια..." έγραφε ένα πλακάτ διαρτυρίας στο Σύνταγμα για τις αλλαγές στις εργασιακές συνθήκες. Ακριβώς, οι άνθρωποι δεν είναι ρολόγια, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να προγραμματίζουν τη ζωή τους χωρίς ρολόγια ή ακόμη χειρότερα με βάση σταματημένα ρολόγια...

Πηγή capital.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.