Διχάζουν τη Λιβύη η φιλοτουρκική στάση του νέου πρωθυπουργού και το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο

Θέμα διακοπής της τουρκικής παρουσίας και επιρροής στη Λιβύη, ενόσω συνεχίζονται οι προσπάθειες για την εγκατάσταση προσωρινής κυβέρνησης που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, τίθεται στο εσωτερικό της Λιβύης, καθώς η Τουρκία είναι ο αποφασιστικός παράγοντας που στήριξε στρατιωτικά τη μια πλευρά του εμφυλίου.

Γράφει ο Νίκος Μελέτης

Ενώ το μήνυμα της διεθνούς κοινότητας είναι ότι πρέπει να αποσυρθούν οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι από το Λιβυκό έδαφος, προκαλεί ανησυχία ότι ο προσωρινός πρωθυπουργός Αμντούλ Χαμιντ Ντιμπεϊντά που έχει προσωπικούς και επιχειρηματικούς δεσμούς με την Άγκυρα, σπεύδει να χαιρετίσει τις σχέσεις με την Τουρκία και να δηλώσει ότι θα ισχύουν πλήρως οι συμφωνίες και για τα θαλάσσια σύνορα, ενώ η Άγκυρα μέσω και του ΥΕΘΑ στρατηγού Ακάρ δηλώνει ότι δεν θα εγκαταλείψει τους «αδελφούς» της στη Λιβύη, όπου όπως λέει η Τουρκία έχει παρουσία «500 ετών».

Και από την άλλη πλευρά οι δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ στηρίζουν την προσπάθεια της προσωρινής κυβέρνησης τονίζουν όμως ότι θα παραδώσουν τα όπλα μόνο σε μια εκλεγμένη κυβέρνηση.

Η παραμονή της Τουρκίας στην Λιβύη αναδεικνύεται σε σημείο κλειδί για την δρομολόγηση των πολιτικών διαδικασιών στη χώρα μετά από 10 χρόνια εμφυλίου πολέμου στον οποίο έχουν εμπλακεί και ξένες δυνάμεις, η Τουρκία στο πλευρό της Κυβέρνηση της Τρίπολης και η Ρωσία ΗΑΕ και Αίγυπτος στο πλευρό του Χαφτάρ ενώ απέναντι στην κυβέρνηση Σαράτζ είχε βρεθεί και το Κοινοβούλιο της χώρας το οποίο εδρεύει στο Τομπρούκ με πρόεδρο τον Ακίλα Σάλεχ.

Η παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στον νέο προσωρινό πρωθυπουργό και την κυβέρνηση του από το Κοινοβούλιο, είναι κρίσιμης σημασίας και γι αυτό τα βλέμματα όλων στρέφονται στην Σύρτη όπου εκτός απροόπτου την επόμενη Δευτέρα θα γίνει η κρίσιμη συζήτηση και ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο.

Όμως ήδη έχουν υπάρξει σοβαρές ενστάσεις για τη φιλοτουρκική στάση του νέου εντολοδόχου πρωθυπουργού.

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Άμυνας και Εθνικής Ασφάλειας της βουλής, Ταλαλ αλ Μαϊχούντ ζήτησε από τους συνάδελφους του να λάβουν σοβαρά υπόψη τους όλα τα δεδομένα τονίζοντας ότι την στιγμή που όλη η προσπάθεια είναι για την αποκατάσταση της κυριαρχίας και της ενότητας της χώρας προκαλεί έκπληξη η δήλωση του πρωθυπουργού, περί αποδοχής των συμφωνιών που συνάφθηκαν με την Τουρκία αλλά και της διατήρησης της τουρκικής παρουσίας στο Λιβυκό έδαφος.

Ο Λίβυος Βουλευτής κάλεσε τους συναδέλφους του στη διάρκεια της συζήτησης, την επομένη Δευτέρα και πριν από την ψηφοφορία για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης να ζητηθεί να ξεκαθαρίσει ο νέος πρωθυπουργός τις θέσεις του για μια σειρά συμφωνίες της κυβέρνησης Σαράτζ με την Τουρκία. Οι συμφωνίες αυτές αφορούν τόσο το Μνημόνιο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης αλλά και την Αμυντική Συμφωνία βάσει της οποίας η Άγκυρα προσέφερε και εξοπλισμό και στρατιωτικές δυνάμεις στην πλευρά του κ.Σαράτζ.

Όμως πυκνώνουν οι φωνές που αντιδρούν στη συνέχιση της τουρκικής εμπλοκής στη Λιβύη έστω και με έμμεσο τρόπο. Ο πολιτικός αναλυτής Μουχαμάντ Σαλιχ αλ Ομπαϊντί επισημαίνει (στην ιστοσελίδα www.eremnews.com), ότι ενώ υπάρχει συναίνεση ότι η Τουρκία είναι μέρος της κρίσης είναι παράλογο να επιδιωχθεί η οικοδόμηση μιας νέας περιόδου σταθερότητας και συμφιλίωσης, με διατήρηση της τουρκικής παρέμβασης. Και στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται ότι οι δηλώσεις του ορισθέντος προσωρινού πρωθυπουργού για τη συνέχιση της θαλάσσιας συμφωνίας με την Τουρκία, συνιστά σιωπηρή παρότρυνση προς την Τουρκία για συνέχιση των παρεμβάσεων της και διατήρηση των μισθοφόρων στη Λιβύη.

Ένας ακόμη πολιτικός αναλυτής που ενδιαφέρεται για τις υποθέσεις της Λιβύης, ο Χισάμ Χατζτζί επεσήμανε ότι η θέση του νέου πρωθυπουργού της Λιβύης, σχετικά με τη συνέχιση της θαλάσσιας συμφωνίας που υπογράφηκε με την Τουρκία αγνοεί την Αρχή βάσει της οποίας ορίσθηκε πρωθυπουργός, που είναι η ανάγκη απόσυρσης των ξένων δυνάμεων και των μισθοφόρων από τη χώρα.

Τονίζεται επίσης ότι οι δηλώσεις του πρωθυπουργού και η προκατάληψη του υπέρ της Τουρκίας παρεκκλίνει από την υποχρέωση διατήρησης ίσων αποστάσεων από τις δυο αντίπαλες πλευρές της Λιβύης.

Η Αθήνα παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις στη Λιβύη, όπου αναμένεται να φθάσει και ο νέος επικεφαλής της Ελληνικής αποστολής που θα επαναλειτουργήσει την πρεσβεία στην Τρίπολη και θα εκκινήσει τη διαδικασία για λειτουργία Προξενείου στη Βεγγάζη.

Όμως μέχρι τότε θα πρέπει να υπάρξουν ουσιαστικές παρεμβάσεις και προς την Ε.Ε. ώστε η ευρωπαϊκή στάση στη Λιβύη να συμπεριλάβει και το ζήτημα της επανεξέτασης των συμφωνιών που έγιναν στη διάρκεια του εμφυλίου και οι οποίες επηρεάζουν την ασφάλεια και την σταθερότητα στα νότια σύνορα της Ε.Ε. και συγχρόνως θίγουν κυριαρχικά δικαιώματα κρατών μελών.

Και σε διμερές επίπεδο είναι η στιγμή που θα πρέπει και ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής Α. Σάλεχ να ζητήσει τουλάχιστον τη δέσμευση του νέου πρωθυπουργού ότι θα διατηρήσει αποστάσεις από την Τουρκία που είναι ένα από τα μέρη που συνέβαλλαν στην πυροδότηση της κρίσης και συγχρόνως ότι δεν θα επιχειρηθεί να υλοποιηθούν συμφωνίες όπως αυτή του Τουρκολιβυκού Μνημονίου (π.χ. με λιβυκές έρευνες εντός της περιοχής του Μνημονίου), πριν υπάρξει νέα εκλεγμένη δημοκρατικά κυβέρνηση στη χώρα η οποία θα επανεξετάσει συνολικά το πλαίσιο των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και όσες ενεπλάκησαν στην κρίση.

Βεβαίως η παγίδα πού έχει στήσει η Τουρκία στην Ελλάδα με το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπισθεί, καθώς ακόμη και η πιο αντιτουρκική κυβέρνηση στη Λιβύη, θα ήταν δύσκολο να εμφανισθεί ότι ακυρώνει μια Συμφωνία η οποία της προσφέρει σχεδόν 40.000 τ.χλμ υφαλοκρηπίδας, τα οποία σε περίπτωση συμφωνίας με την Ελλάδα στο μεγάλο μέρος τους θα αποδίδονταν στην Ελλάδα. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η Αθήνα πρέπει να παραιτηθεί της προσπάθειας, καθώς υπάρχουν ακόμη μοχλοί πίεσης προς τη Λιβύη. 

Πηγή Liberal.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.