Δυστυχώς για τον τόπο μας, υπάρχουν φωνές που αβαντάρουν την κυβερνητική υποχωρητικότητα, και το κάνουν υπεραναδεικνύοντας την τουρκική εξοπλιστική υπεροχή. Την παρουσιάζουν μάλιστα ως ανυπέρβλητο εμπόδιο που υπερβαίνει κατά πολύ τα μέτρα της Ελλάδας. Και επιμένουν… Όχι φυσικά στο πλαίσιο μιας συνετής των πραγμάτων προσέγγισης, αλλά στην βάση της προσχηματικής της επίκλησης, έτσι ώστε να καθίσταται αληθοφανέστερο το αφήγημα του συμβιβασμού…
Του Κ. Κυριακόπουλου
Στην ακραία αποκρουστική τους εκδοχή, οι φορείς αυτής της αντίληψης,
αποδέχονται με τρόπο θρασύ και απροκάλυπτο, ακόμη και την πιθανότητα μερικού
ακρωτηριασμού της χώρας, επιχειρώντας να την εμφανίσουν ως αναγκαίο κακό
προκειμένου να διασφαλιστούν τα εναπομείναντα, και να «αγοραστεί» μια περίοδος
περιφερειακής ηρεμίας.
Υπάρχει βεβαίως και η πιο λάιτ εκδοχή αυτής της αντίληψης, που καταφεύγει στο
«κοινό περί δικαίου αίσθημα» και δικαιολογεί την τουρκική πειρατεία,
επιχειρώντας να παρουσιάσει την Τουρκία ως «αδικημένη» ιστορικά και ως θύμα
των Ελληνικών «μαξιμαλιστικών» απαιτήσεων που θα πρέπει να χαλιναγωγηθούν για
να επέλθει ηρεμία.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένες φωνές, που διατυπώνονται στο περιθώριο της
πολιτικής διεργασίας, αλλά για ένα συγκροτημένο σύστημα αντιλήψεων που
διαπερνά οριζόντια την πολιτική, την οικονομική και φυσικά την ακαδημαϊκή ελίτ
του τόπου και αυτό συνιστά πρόβλημα με συνέπειες διαχρονικές.
Στην πράξη, οι φορείς αυτού του συστήματος αντιλήψεων, λειτουργούν και
συμπεριφέρονται ως ένας μόνιμος μηχανισμός πολιτικής και επιχειρησιακής
ανάσχεσης, που συγκροτεί ένα παράλληλο και διαρκές σύστημα εξουσίας, το οποίο
σε κάθε ευκαιρία εμφανίζει τον συμβιβασμό ως μονόδρομο, και συντηρεί -
δυστυχώς και μέσα στην κοινωνία - την απατηλή προσδοκία για...επερχόμενη
συμμαχική παρέμβαση που θα ανακόψει δήθεν τον τουρκικό τσαμπουκά και θα
αποκαταστήσει την κλονισμένη περιφερειακή ισορροπία.
Η συστηματική προσπάθεια όλων όσων επιδιώκουν να εμφανίσουν αυτήν την
καταστροφική αντίληψη, ως δήθεν συνετή και υπεύθυνη διαχείριση των προκλήσεων
από την οποία κατά την γνώμη τους δεν θα πρέπει να αποκλίνει η χώρα, εδράζεται
κατά κανόνα πάνω σε τρία μεθοδολογικά ολισθήματα:
Πρώτον: Αποσιωπούν ή στην επιεικέστερη των περιπτώσεων δεν αντιλαμβάνονται τον
σκληρό πυρήνα της τουρκικής στρατηγικής και τις ευρύτερες προεκτάσεις του...
Επιμένουν έτσι να απολυτοποιούν την διμερή διάσταση του προβλήματος,
υποβαθμίζουν το εύρος του επιθετικού αναθεωρητισμού και την συνολική
προσαρμογή της τουρκικής στρατηγικής στις αδιαπραγμάτευτες απαιτήσεις του και
επιμένουν να πετούν την μπάλα στην ενεργειακή εξέδρα, αποσιωπώντας σκόπιμα το
γεγονός πως έχει ήδη ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για ευρύτερες γεωπολιτικές
ανατροπές που δεν επιδέχονται ημιτελείς και μερικούς συμβιβασμούς. Ή θα πρέπει
να ανακοπούν οριστικά προκειμένου να διασφαλίσει η χώρα μας την στρατηγική της
επιβίωση, ή θα καταπιούν στο διάβα τους κάθε αδύναμη και άβουλη γεωπολιτική
οντότητα, για να τραφεί έτσι το βουλιμικό imperium, το οποίο φιλοδοξεί να
αναβιώσει η αναθεωρητική Τουρκία.
Δεύτερον: Συγκαλύπτουν - όταν δεν αγνοούν πλήρως - την πραγματική
επιχειρησιακή ατζέντα του ΝΑΤΟ που επικαιροποιείται και προσαρμόζεται στις
απαιτήσεις της κορυφαίας στρατηγικής σύγκρουσης που βρίσκεται σε εξέλιξη...
Αδυνατούν επομένως να κατανοήσουν, ότι στην συγκεκριμένη ιστορική εποχή, το
ΝΑΤΟ βρίσκεται αντιμέτωπο με ευρύτερα γεωστρατηγικά διλήμματα που δεν του
επιτρέπουν να ασχοληθεί με την φροντίδα της «αδικημένης και παραπονούμενης»
Ελλάδας ακόμη και να το ήθελε. Πρόκειται για διλήμματα που αφορούν στην συνοχή
του, η οποία διακυβεύεται σοβαρά και οι αποδομητικές τάσεις που έχουν ήδη
αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους (λόγω και τον εσωτερικών ανταγωνισμών που
ανατροφοδοτούνται σε ένα περιβάλλον επανακαθορισμού των ισορροπιών ισχύος)
είναι επί της ουσίας μη αναστρέψιμες… Πρόκειται για διλήμματα που αφορούν
στους ίδιους τους συστημικούς ανταγωνισμούς για τον περιφερειακό έλεγχο τόσο
της Ευρασίας όσο και του βορειοαφρικανικού τόξου στο σύνολό του… Πρόκειται
βεβαίως και για διλήμματα που αφορούν την νέα Αρχιτεκτονική ισχύος που
διαμορφώνεται, αφού πλέον η Ατλαντική Συμμαχία, δεν είναι αντιμέτωπη με το
παραδοσιακό αντίπαλο δέος της ψυχροπολεμικής εποχής, αλλά με μια πολυσύνθετη
μεταπολεμική σκακιέρα συμπρωταγωνιστές (ή ανταγωνιστές) στα πλαίσια της
οποίας, δεν είναι μονάχα η Ρωσία και η Κίνα, αλλά και διάφορα νεοφυή
περιφερειακά σχήματα που ενδέχεται να προκύψουν στο περιβάλλον των οξύτατων
ανταγωνισμών και της νέας κατανομής ισχύος.
Η επιχειρησιακή ατζέντα αυτού του ΝΑΤΟ, σε αυτό το σύνθετο περιβάλλον, δεν
περιλαμβάνει μόνο αντιπάλους. Περιλαμβάνει ΚΑΙ ανταγωνιστές, ΚΑΙ περιφερειακά
«οχήματα», ΚΑΙ πολιτικές παροπλισμού, προσεταιρισμών ή ελεγχόμενης εκτόνωσης
περιφερειακών φιλοδοξιών, αλλά ΚΑΙ την σύνθετη διαχείριση μιας συνολικά
διαφοροποιημένης σχέσης ακόμη και μεταξύ παραδοσιακών συμμάχων που διεκδικούν
την μερική ή ολική τους αυτοτέλεια. Η Τουρκία δεν είναι η μόνη που εντάσσεται
σε αυτή την κατηγορία, αλλά είναι σίγουρα ο πλέον απρόβλεπτος γεωπολιτικός
νταβατζής που πουλά το «κορμί» της σε όλες τις κρίσιμες στρατηγικές αγορές του
πλανήτη. Σε αυτό το περιβάλλον, η δεδομένη και πρόθυμη Ελλάδα, δεν απασχολεί
το ΝΑΤΟ ως πρόβλημα μιας χώρας με άποψη και δικαίωμα λόγου στην διαχείρισή
της. Μέρος του κλαμπ των συνομιλητών, μπορεί να γίνει μόνο μια Ελλάδα μη
δεδομένη, γεωπολιτικά χειραφετημένη και στρατηγικά αυτόφωτη, και αυτό είναι
που θέλουν να εμποδίσουν οι κάθε λογής καλοθελητές.
Τρίτον: Προσπερνούν τις διαχρονικές και απολύτως ερμηνεύσιμες αγκυλώσεις που
κυριαρχούν στην ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική ελίτ και καθηλώνουν συνολικά
την ΕΕ και τις υποτιθέμενα αυτονόητες θεσμικές της λειτουργίες...
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν αντιλαμβάνονται πως η ΕΕ του 2016 δεν έχει
απολύτως καμία σχέση με την ΕΕ του 2020.
Η Μ. Βρετανία θα επιδιώξει να αναβαθμίσει έτι περαιτέρω τον γεωστρατηγικό της
ρόλο στο επίπεδο των περιφερειακών ισορροπιών στην μετά BREXIT εποχή… Η
Γερμανία επιδιώκει να αποτινάξει τα μεταπολεμικά δεσμά με τα οποία την
καθήλωσαν οι σύμμαχοι και την ανάγκασαν να διοχετεύσει μονομερώς την δυναμική
της στον οικονομικό Ιμπεριαλισμό… Η Γαλλία δεν δείχνει διατεθειμένη να
φυλακιστεί σε δευτεροκλασάτους ρόλους, και αυτή η εποχή προσφέρεται για
στρατηγική σύμπλευση μαζί της, διότι είναι μια εποχή που «δεν πουλά» μόνο με
όρους πρωταγωνιστή των αγορών… Είναι μια εποχή κατά την οποία η Γαλλία «κυρίως
αγοράζει» κι αυτό δημιουργεί ευκαιρίες στην γεωπολιτική πιάτσα πρώτου
ενδιαφέροντος, και τέτοια είναι η πιάτσα της ΝΑ Μεσογείου.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ, τόσο συνολικά όσο
και κατά μόνας, διέπονται από ένα ευρύτατο φάσμα εν δυνάμει συνεργατικών
προσεγγίσεων αλλά και ανταγωνισμών, και δεν περιορίζονται μονάχα στην
οικονομική μπίζνα με τα εξοπλιστικά, όπως θέλουν να επιμένουν οι επιπόλαιες
και αβασάνιστες αναγνώσεις.
Στο περιβάλλον αυτών των στρεβλών αντιλήψεων, οι κήρυκες της «σύνεσης» και του
συμβιβασμού, αδυνατούν να κατανοήσουν την πολλαπλή στρατηγική μεταβλητή που
ακούει στο όνομα "Τουρκία", καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αυτή
ενσωματώνεται στις περιφερειακές εξελίξεις και στην διαχείριση των σύνθετων
ισορροπιών που τελούν υπό διαρκή αναμόρφωση.
Η συμμετοχή της Τουρκίας στα ΝΑΤΟικά δρώμενα είναι υποδειγματική και δεν
πρέπει να οδηγεί σε λαθεμένα συμπεράσματα η ανταγωνιστική ρητορική που έχει
ανακύψει πρόσφατα με αφορμή την αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400.
Το ειδικό βάρος των προσδοκιών που επενδύουν σε αυτήν οι Αμερικανοί, είναι
αναβαθμισμένο ΚΑΙ για τον δι’ αντιπροσώπων έλεγχο της Δυτικής Λιβύης, ομοίως
για το Συριακό αλλά ΚΑΙ μετά το ξέσπασμα των συγκρούσεων στην Υπερκαυκασία. Η
Τουρκία παραμένει συστατικό στοιχείο στον Αμερικανικό στρατηγικό σχεδιασμό για
την ευρύτερη περιοχή ως ουσιαστικό ανάχωμα στην Ρωσική αλλά και στην Κινεζική
διείσδυση, αλλά την ίδια στιγμή τόσο οι Ρώσοι όσο και οι Κινέζοι,
εργαλειοποιούν τις ηγεμονικές φιλοδοξίες του Ερντογάν σε ανταγωνιστική σε
σχέση με τους Αμερικανούς κατεύθυνση, και αυτό δημιουργεί με την σειρά του,
νέα προστιθέμενη αξία τόσο για τον ίδιο τον Ερντογάν, όσο και για την Τουρκία
ως γεωπολιτικό μέγεθος.
Μιλάμε επομένως για ένα παζλ πολυσύνθετο, με πραγματικά ευρύτερες προεκτάσεις
που η διαχείρισή του καθιστά σχεδόν απαγορευτική κάθε Ελληνική προσδοκία, για
όλα αυτά που επιμένουν να συντηρούν και με τα οποία επιμένουν να δηλητηριάζουν
τον δημόσιο διάλογο, οι κήρυκες του συμβιβασμού.
Ελληνοκεντρικές αποφάσεις από τα σύμπλοκα των ισχυρών ΔΕΝ πρόκειται να
υπάρξουν, εάν αυτές οι αποφάσεις δεν εκβιαστούν στην πράξη από μια
χειραφετημένη Ελλάδα, αποφασισμένη να λειτουργήσει η ίδια ως «μαύρη τρύπα» στο
μαλακό τους υπογάστριο, ικανή να απειλήσει την περιφερειακή του συνοχή και να
τροποποιήσει τις ευαίσθητες ισορροπίες.
Τελεία και παύλα…
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της
αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
1 Σχόλια
Έτσι είναι
Όμως παραβλεπουμε και παραβλεπουν όλοι ότι η Τουρκία έτσι όπως πορεύεται χρόνια τώρα, και ιδιαίτερα με την Ερντογανικη παράκρουση δεν έχει την παραμικρή θέση ανάμεσα στο κόσμο τόσο αυτόν που υπάρχει όσο και σε όποιον αυριανό κόσμο αυτός κατασταλάξει τελικά
Ούτε ως πελάτης, αλλά και ούτε ως συνεταίρος
Πρόκειται για μοιραία κατάσταση που θα παρασειρει και όποιους την βλεπουν σήμερα με τις δύο αυτές ιδιότητες