Το τριπλό μήνυμα Λαβρόφ για ελληνοτουρκικά και Κυπριακό

Του Κώστα Ράπτη

Λίγες ώρες πριν από τις επαφές του στην Αθήνα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών φρόντισε με τη δημοσιοποίηση συνέντευξής του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο να δώσει το στίγμα των προθέσεών του στα διμερή και περιφερειακά ζητήματα.

Με γλώσσα άκρως διπλωματική, ο Σεργκέι Λαβρόφ υπενθυμίζει ότι η συνεργασία Ρωσίας και Τουρκίας, με πρώτο πεδίο εφαρμογής την κρίση της Συρίας και ακολούθως της Λιβύης, είναι "πραγματιστική” και βασίζεται στον "αμοιβαίο υπολογισμό των συμφερόντων”, μολονότι για μια σειρά ζητημάτων οι θέσεις των δύο πλευρών αποκλίνουν σημαντικά "για αντικειμενικούς λόγους”. Πρόκειται για μια ακριβή περιγραφή της εταιρικής και ταυτοχρόνως ανταγωνιστικής σχέσης της Άγκυρας με τη Ρωσία, χωρίς να αποκρύπτονται οι πολύ μεγαλύτερες τριβές που έχει προκαλέσει η ανάμειξη της Τουρκίας στη σύγκρουση του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Ως προς αυτήν ο Σεργκέι Λαβρόφ είναι σαφής σε όσα λέει και σε όσα δεν λέει. Κάνει λόγο για αδελφικές σχέσεις της χώρας του τόσο με την Αρμενία, όσο και με το Αζερμπαϊτζάν, αποκρούει τη θέση "ότι δήθεν είναι δυνατή και επιτρεπτή η στρατιωτική λύση αυτού του προβλήματος”, και ταυτοχρόνως υπενθυμίζει τις μαραθώνιες διπλωματικές προσπάθειες του ιδίου για την επίτευξη εκεχειρίας.

Το κυριότερο μήνυμα προς την Άγκυρα, ωστόσο, είναι ότι η "τρόικα" των συμπροέδρων της Ομάδας του Μινσκ (ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία) είναι αυτή "που αποτελεί το κοινώς αναγνωρισμένο πλαίσιο διαμεσολάβησης”, προφανώς χωρίς άλλες διευρύνσεις, όπως θα επιθυμούσε η τουρκική πλευρά, η οποία καλείται "ως εξωτερικός παίκτης” να συνεργασθεί στην αποκλιμάκωση των εντάσεων.

Για τα αμεσότερου ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας απευθύνει τριπλό μήνυμα. Το πρώτο σκέλος του αφορά την υπενθύμιση ότι κατά το άρθρο 3 της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας κάθε κράτος έχει το κυρίαρχο δικαίωμα να καθορίσει το εύρος των χωρικών υδάτων του έως τα 12 ναυτικά μίλια, όσο και αν "σε ορισμένες περιπτώσεις οι χώρες για κάποιους λόγους καθορίζουν τα χωρικά ύδατα μικρότερου εύρους”. Σε κάθε περίπτωση, "όταν προκύπτει το ζήτημα της οριοθέτησης της αιγιαλίτιδας ζώνης μεταξύ των όμορων χωρών, αυτό πρέπει να επιλύεται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο”.

Κατά δεύτερον, ο Σεργκέι Λαβρόφ καταδεικνύει ότι η χώρα του δεν πρόκειται να πάψει να ασχολείται με το ζήτημα της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης, παρακολουθώντας το κατά πόσον η Τουρκία "θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε για την εφαρμογή όλων των κανόνων και των όρων σε σχέση με το καθεστώς του μνημείου, θα εξασφαλίσει την πλήρη διατήρησή του και την προσβασιμότητα για τους τουρίστες και τους προσκυνητές”.

Επ' αυτού το εργαλείο της επιλογής της Μόσχας είναι η αναμενόμενη έκθεση των εμπειρογνομώνων του Κέντρου της Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO και του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS), μετά από επιθεώρηση στις 5-9 Οκτωβρίου σχετικά με την ποιότητα των εργασιών αναστήλωσης, που πραγματοποιούνται από την τουρκική πλευρά, καθώς και την εξασφάλιση της ανεμπόδιστης πρόσβασης των εκπροσώπων όλων των θρησκευμάτων στην Αγία Σοφία. Πρόκειται δηλαδή για μιαν ορισμένη διατήρηση της πίεσης, έστω και σε χαμηλούς τόνους, με επιχειρήματα "τεχνοκρατικά”, την ώρα που τονίζεται πάντα η πολιτιστική σημασία του μνημείου για τους Ρώσους και τους Ορθοδόξους όλου του κόσμου.

Το τρίτο και ισχυρότερο μήνυμα αφορά το Κυπριακό επί του οποίου ο Σεργκέι Λαβρόφ, κληθείς να σχολιάσει το άνοιγμα της παραλίας στην περιοχή των Βαρωσίων, εκφράζει "σοβαρή ανησυχία” επειδή αυτό αντιβαίνει σε μια σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και επειδή οιεσδήποτε μονομερείς ενέργειες "δημιουργούν πρόσθετες επιπλοκές στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την οριστική διευθέτηση αυτού του παλιού προβλήματος”. Και το βασικότερο: "Η Ρωσική Ομοσπονδία ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου παραμένει προσηλωμένη στις παραμέτρους επίλυσης, όπως αυτές είναι εγκεκριμένες από τα Ηνωμένα Έθνη, και είναι έτοιμη να συμβάλει στην εφαρμογή τους”. Η ιδιόμορφη συνεργασία Άγκυρας-Μόσχας δεν μεταφράζεται σε αλλαγή της ρωσικής στάσης ως προς την επίλυση του Κυπριακού, παρά τη "νέα φιλοσοφία” στην οποία παραπέμπει η τουρκική πλευρά, προωθώντας διχοτομικές λύσεις.

Πηγή Capital.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.