Του Μανόλη Καψή
Εσχάτως η Τουρκία, εκτός από την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, θέτει και θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και ειδικά των Δωδεκανήσων. Με αφορμή μάλιστα μια φωτογραφία που εμφανίζει Έλληνες στρατιώτες να αποβιβάζονται στο Καστελόριζο, ξεσηκώθηκε κύμα διαμαρτυριών από την Τουρκία, με το επιχείρημα ότι η Ελλάδα παραβιάζει τις συνθήκες. Ποια είναι η αλήθεια; Έχουν κάποια βάση οι τουρκικές διαμαρτυρίες;
Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, Ομέρ Τσελίκ, με μήνυμά του μάλιστα στο Τwitter, σημείωσε: "Η προσπάθεια της Ελλάδας να εξοπλίσει το Καστελόριζο αποτελεί ένα νέο παράδειγμα πειρατείας. Είναι ανόητο στις ακτές της Τουρκίας να παρατάσσεις όπλα”. Πού είναι το ψέμα και πού η αλήθεια;
Για τα Δωδεκάνησα, οι ρυθμίσεις για αποστρατιωτικοποίηση απορρέουν από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1946), με την οποία παραχωρήθηκαν τα νησιά στην Ελλάδα, από την ηττημένη στον Παγκόσμιο Πόλεμο Ιταλία. Τη συνθήκη υπογράφουν η Ελλάδα, η Ιταλία και οι νικήτριες χώρες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και όχι η Τουρκία, που δεν συμμετείχε στον πόλεμο. Ή καλύτερα, συμμετείχε... ως "επιτήδειος ουδέτερος”. Συνεπώς δεν έχει δικαίωμα να προβάλλει αντιρρήσεις για μια συμφωνία στην οποία δεν συμμετείχε. Οι ρυθμίσεις και οι υποχρεώσεις αφορούν μόνο τους υπογράψαντες τη Συνθήκη. Τελεία.
Για την "στρατιωτικοποίηση” του Καστελόριζου και γενικά των Δωδεκανήσων, η Ελλάδα έχει και άλλα -ισχυρά- νομικά επιχειρήματα. Αυτά που διατυπώνει παγίως, για όλα τα νησιά. Ότι δηλαδή ασκεί ένα δικαίωμα στην άμυνά της, πόσο μάλλον απέναντι σε έναν γείτονα που εισέβαλε και συνεχίζει να κατέχει το 37% της Κύπρου, απέναντι σε έναν γείτονα που απειλεί την Ελλάδα με το casus belli -σε περίπτωση που ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της να αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια-, την ύπαρξη της 4ης στρατιάς του Αιγαίου αλλά και το γεγονός ότι η Τουρκία διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό αποβατικών σκαφών στο ΝΑΤΟ, τον δεύτερο μετά τις ΗΠΑ…
Πώς να αντιδράσει η Ελλάδα απέναντι σε μια Τουρκία, που συν τοις άλλοις αποφεύγει να μιλήσει για ελληνική νησιά και κάνει λόγο για "νησιά του Αιγαίου” ή σε Τούρκους πολιτικούς -όπως ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί- που χαρακτηρίζουν την παραχώρηση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα "μία πληγή του τουρκικού έθνους που αιμορραγεί" και πώς "αυτά τα νησιά άδικα, ντροπιαστικά και παράνομα πάρθηκαν από την Τουρκία";
Υπάρχουν όμως και άλλα -εξίσου ισχυρά- επιχειρήματα. Όπως η επισήμανση από ελληνικής πλευράς ότι η ρύθμιση περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών της Δωδεκανήσου στη Συνθήκη των Παρισίων προβλέφθηκε στα πλαίσια της σύγκρουσης Ανατολής και Δύσης και στόχευε στο να αποτρέψει την τότε Σοβιετική Ένωση να ζητήσει στρατιωτική παρουσία και βάσεις στην περιοχή. Καμία σχέση με την Τουρκία.
Ή το επιχείρημα που διατυπώνει ο Χρήστος Ροζάκης ότι "το καθεστώς της αποστρατιωτικοποίησης είναι ένα καθεστώς που επιβάλλεται ως προσωρινό μέτρο, έως ότου οι σχέσεις των πρώην εμπολέμων αποκατασταθούν και επικρατήσει ειρήνη στην περιοχή”. Ή ακόμα ότι "οι σχέσεις των δυο κρατών - Ελλάδα και Τουρκίας- έχουν περάσει από περιόδους ειρήνης και φιλίας που δεν δικαιολογούν εκατό χρόνια μετά τη διατήρηση αυτού του άκρως περιοριστικού καθεστώτος, το οποίο εμποδίζει την Ελλάδα να αναπτύξει στρατεύματα σύμφωνα με τον θεμελιώδη κανόνα του Διεθνούς Δικαίου περί νόμιμης άμυνας”.
Τέλος της συζήτησης; Θα μπορούσε.
Αν και τα ελληνικά επιχειρήματα είναι εξαιρετικά ισχυρά, ας δούμε για την πληρέστερη κατανόηση του θέματος και τα επιχειρήματα της Τουρκίας.
Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και ειδικά των Δωδεκανήσων δεν μπορεί να μην αφορά και την Τουρκία, αφού τα νησιά είναι σε απόσταση αναπνοής από τα τουρκικά παράλια. Υποστηρίζει ότι η Συνθήκη των Παρισίων, συνεπώς, την αφορά άμεσα. Για την 4η Στρατιά υποστηρίζει ότι δημιουργήθηκε σε απάντηση των κινήσεων της Αθήνας για "στρατιωτικοποίηση” των νησιών -σε εποχές έντασης στην Κύπρο και πάντως πριν από την εισβολή- ενώ επιμένει ότι έχει μόνο αμυντικό χαρακτήρα. Όπως και ότι ο περίφημος αποβατικός στόλος είναι παλαιός και μη λειτουργικός.
Η Τουρκία προσθέτει ακόμα ότι η στρατιωτικοποίηση των νησιών και το δικαίωμα στην άμυνα ισχύει όταν έχει εκδηλωθεί επίθεση. Ωραίο επιχείρημα… Η Ελλάδα απαντά ότι, όταν θα έχει εκδηλωθεί η επίθεση, αν δεν υπάρχει προπαρασκευή, δεν θα είναι σε θέση να αμυνθεί. Αυτονόητα πράγματα.
Υ.Γ.: Οι πληροφορίες από το βιβλίο του Αλέξη Ηρακλείδη: "Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειος, 50+1 όψεις των ελληνοτουρκικών διενέξεων" , εκδόσεις Θεμέλιο.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια