Στο «παρά πέντε» των κρισιμότερων αμερικανικών εκλογών των τελευταίων ετών, στις 3 Νοεμβρίου, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο αρχιτέκτονας των ειρηνευτικών «Συμφωνιών του Αβραάμ», που υπέγραψε το Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν στον Λευκό Οίκο, υλοποιεί την υπόσχεση του Αμερικανού προέδρου για την αποχώρηση των τελευταίων μονάδων των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ. Αφότου εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο, τον Ιανουάριο του 2017, ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε αμέσως ότι επιθυμεί την ολική απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Μέση Ανατολή, κλείνοντας οριστικά, τουλάχιστον όσον αφορά τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, τα μέτωπα τα οποία άνοιξε ο Τζορτζ Μπους ο Νεότερος (στο Αφγανιστάν το 2001 και στο Ιράκ το 2003) στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου.
Όμως, οι «Συμφωνίες του Αβραάμ», όπως αποκαλούνται, με τα δύο σουνιτικά αραβικά καθεστώτα και η ιστορική αποκατάσταση των σχέσεων τους με το Ισραήλ έχουν εξοργίσει τον Ερντογάν. Το ρήγμα που προκαλούν οι ΗΠΑ εντός του σουνιτικού Ισλάμ αποσταθεροποιεί την ηγεσία του Τούρκου προέδρου στο πολιτικό Ισλάμ και στους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Στο ρήγμα αυτό εντάσσεται η αντιμετώπιση της επιθετικής όσο και αποτελεσματικής παρουσίας της Ρωσίας κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών και αποσκοπούν, επίσης, στο να εξοντωθεί το σιιτικό Ιράν. Γενικώς, ο άξονας Μόσχας Άγκυρας Τεχεράνης θεωρείται ο μέγιστος κίνδυνος για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Και ενώ ο Τράμπ ολοκληρώνει την απόσυρση από το Αφγανιστάν και το Ιράκ, θέτει συγχρόνως τις βάσεις, με τις «Συμφωνίες του Αβραάμ», για έναν νέο άξονα ασφαλείας υπέρ του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή, που θα εδράζεται στα σουνιτικά αραβικά κράτη. Ωστόσο, η στήριξη των Συμφωνιών αυτών από την Αίγυπτο, η άρνηση του Αραβικού Συνδέσμου να τις καταδικάσει, παρά το σχετικό αίτημα της Εθνικής Παλαιστινιακής Αρχής, οι αμερικανικές πιέσεις προς τη Σαουδική Αραβία να συμμορφωθεί, αλλά και οι φήμες περί εξομάλυνσης των σχέσεών τους με το Ισραήλ, στο Ομάν, στο Σουδάν, στο Τσαντ, στη Μαυριτανία, αλλά και στην Τυνησία και στο Μαρόκο, προοιονίζονται ένα «σεισμικό» ρήγμα.
Για τη σπουδαιότητα των Συμφωνιών ο δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι, στην περίπτωση που κερδίσει την προεδρία των ΗΠΑ, θα ολοκληρώσει όλα όσα ξεκίνησε ο Ντόναλντ Τραμπ, παρουσιάζοντας στην Τεχεράνη μια νέα, πιο αυστηρή από εκείνη του Ομπάμα συμφωνία για τα πυρηνικά της και διατηρώντας την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ. Οι σημαίες των ΗΠΑ, του Ισραήλ, των Εμιράτων και του Μπαχρέιν προβάλλονται από τις 15 Σεπτεμβρίου στο άθλιο Τείχος του Αίσχους, που περιβάλλει την ιστορική Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, η οποία ανήκει στον υπό ισραηλινή κατοχή Παλαστινιακό Λαό.
Είναι προφανές ότι αυτό το «ρήγμα» μάς ευνοεί και πως οφείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης να το εκμεταλλευθεί κατά την παρουσία (ξανά) του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, στη χώρα μας και όχι απλώς να αποδεχθεί το μοντέλο ελληνοτουρκικής προσέγγισης που επιδιώκουν οι ΗΠΑ. Η επίσκεψη Πομπέο στη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη (Σούδα και Χανιά) λέγεται ότι εντάσσεται στην προσπάθεια των ΗΠΑ να προετοιμαστούν για τις ανεπιθύμητες παρενέργειες της οργής του Ερντογάν που πυροδοτούν οι «Συμφωνίες του Αβραάμ». Και, εν πάση περιπτώσει, είναι καιρός να δούμε απτά στρατηγικά ανταλλάγματα, καθώς τους έχουμε προσφέρει ηλιθίως γην και ύδωρ για τις βάσεις τους, που είναι υψίστης σημασίας η βάση της Σούδας ξεπερνά και αυτήν του Ιντσιρλίκ, χωρίς αμφιβολία για τα στρατηγικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το «σεισμικό» αυτό «ρήγμα» φαίνεται να δημιουργεί γεωπολιτικές ανατροπές, επιτρέποντας την οικοδόμηση εκείνων των ικανών συμμαχιών που θα περιθωριοποιούσαν τον ρόλο της Τουρκίας. Και εδώ υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δρομολογήσει νέες «εθνικές» κινήσεις. Δεν το ελπίζω, αλλά το εύχομαι... Επειδή ζούμε περίοδο τεκτονικών, ιστορικών γεωπολιτικών μετακινήσεων, οι οποίες επηρεάζουν καθοριστικά το μέλλον του Ελληνισμού.
Ζέζα Ζήκου
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια