Γράφει ο Νίκος Μελέτης
Οι τελευταίες εξελίξεις και η σφοδρή πολιτική αντίδραση της Τουρκίας στην ανακοίνωση της Ελληνο-αιγυπτιακής Συμφωνίας για την μερική οριοθέτηση ΑΟΖ, προαναγγέλλουν «υπερθέρμανση» των ελληνοτουρκικών σχέσεων, την στιγμή που το Βερολίνο δρομολογούσε μια προβληματική -σε ότι αφορά στους όρους και στο περιεχόμενο- πρωτοβουλία για να φέρει πιο κοντά Αθήνα και Άγκυρα.
Η Τουρκία, παζαρεύοντας δεξιά και αριστερά, διαισθανόμενη την απειλή που συνιστά για τους σχεδιασμούς της η Συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου, θεωρείται δεδομένο ότι τις αμέσως προσεχείς ημέρες και εβδομάδες θα επιχειρήσει να κλιμακώσει την ένταση, οδηγώντας ακόμη και σε κρίση, προκειμένου να επαναφέρει την κατάσταση στα... «μέτρα» της.
Η Αθήνα πρέπει να είναι έτοιμη, όπως έπραξε και στο τέλος Ιουλίου, ώστε να αντιμετωπίσει επί του πεδίου την οποιαδήποτε πρόκληση αλλά συγχρόνως να προβάλει και στην διεθνή κοινότητα αλλά ακόμη και στην ίδια την ΕΕ, ποιό είναι το πραγματικό πρόβλημα στην περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να δοθούν άμεσα και από την ελληνική και την γερμανική πλευρά εξηγήσεις ώστε να διαλυθούν οι παρεξηγήσεις, για το τι ακριβώς ήταν η «γερμανική πρωτοβουλία» για την εκτόνωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά, μετά τον ισχυρισμό Ερντογάν ότι είχε υπάρξει Συμφωνία αποφυγής μονομερών ενεργειών -όπως φυσικά τις αντιλαμβάνεται η τουρκική πλευρά.
Ο κ. Ερντογάν, αντιδρώντας με οργή στην Ελληνο-αιγυπτιακή Συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ, αφού την χαρακτήρισε άκυρη, έσπευσε να υποστηρίξει ότι πλέον δεν δεσμεύεται από την συμφωνία που έκανε με την κ. Μέρκελ, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία δεν θα υλοποιούσε την NAVTEX της 21ης Ιουλίου, δίνοντας την εντύπωση ότι είχε αναληφθεί δέσμευση πως η Ελλάδα θα απείχε από οποιαδήποτε ενεργεία που θα μπορούσε να θεωρηθεί «προκλητική» από την Τουρκία.
Ο Τούρκος ηγέτης, μάλιστα, απείλησε ότι πλέον θα ξεκινήσει και πάλι τις έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο, αν και συγχέοντας τις καταστάσεις, δήλωσε ότι το Barbaros πήρε εντολή να ξεκινήσει έρευνες, κάτι που όμως είχε συμβεί στις 27 Ιουλίου και αφορούσε παράνομες έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ. Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τούρκος πρόεδρος συγχέει πρόσωπα, καταστάσεις και χρονικές περιόδους, κάτι που γεννά ερωτηματικά για το εάν πρόκειται απλώς για επιφανειακή και ελλιπή ενημέρωση η αν πρόκειται για σοβαρότερο πρόβλημα που αφορά και την κατάσταση της υγείας του Τούρκου ηγέτη.
Πάντως εκκρεμεί η εξάντληση του χρονοδιαγράμματος που υπάρχει για την αδειοδότηση των Οικοπέδων που παράνομα έχει οριοθετήσει η Τουρκία βάσει του Τουρκολυβικού Μνημονίου στην τουρκική κρατική εταιρία ΤΡΑΟ που αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο, εξέλιξη που προφανώς θα δρομολογήσει, εφόσον επιχειρηθεί να υλοποιηθεί, μείζονα κρίση.
Όμως μέχρι τότε η Τουρκία έχει πάντοτε την δυνατότητα να προκαλέσει νέα κρίση με την έκδοση νέας NAVTEX για έρευνες σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Εξάλλου όπως αποδείχθηκε, η NAVTEX της 21ης Ιουλίου για έρευνες του Oruc Reis νότια του Καστελόριζου ήταν κυρίως διαπραγματευτικό χαρτί για τον κ. Ερντογάν προκειμένου να τεστάρει τις ελληνικές αντιδράσεις αλλά και να παζαρέψει με την κ. Μέρκελ, πουλώντας ακριβά την… αναβολή εκτέλεσης της NAVTEX.
Έτσι ο κ. Ερντογάν στις 4 Αυγούστου απέσπασε μια σημαντικότατη για την κλυδωνιζόμενη τουρκική οικονομία απόφαση του Βερολίνου για άρση των περιορισμών για την μετακίνηση Γερμανών τουριστών προς τα τουρκικά τουριστικά θέρετρα τα οποία φυτοζωούν . Και αυτό παρά την επιδείνωση των υγειονομικών συνθηκών και την νέα έξαρση της πανδημίας στην Τουρκία.
Είναι το αντάλλαγμα της κ. Μέρκελ στον Τ. Ερντογάν τόσο για να κρατήσει επί γερμανικής προεδρίας σε τροχιά συνεννόησης την Τουρκία με την Ε.Ε αλλά και για να δεσμευθεί ότι δεν θα προκαλέσει κρίση για ένα μικρό διάστημα τριβών -τεσσάρων εβδομάδων, στην Αν. Μεσόγειο.
Το γεγονός βεβαίως ότι η Τουρκία λίγες ημέρες μετά την υποτιθέμενη Συμφωνία με την Γερμανία και την συναίνεση της Ελλάδας για επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, έστειλε για παράνομες έρευνες το Barbaros στην κυπριακή ΑΟΖ δείχνει το έλλειμμα αξιοπιστίας αλλά και την εμμονή της Τουρκίας στην πολιτική των εκβιασμών.
Η Αθήνα ορθά κινήθηκε το διάστημα αυτό επιδιώκοντας να προκαλέσει ένα ισοδύναμο τετελεσμένο, το οποίο θα αντισταθμίσει το Τουρκολυβικό Μνημόνιο στο περιβάλλον των διερευνητικών επαφών εφόσον ξεκινήσουν και πάλι. Διότι από την αφετηρία τους οι συνομιλίες θα ήταν εις βάρος της Ελλάδας εάν στο τραπέζι υπήρχε μόνο το Τουρκολυβικο Μνημόνιο...
Έτσι, έστω και με μια ετεροβαρή υπέρ της Αιγύπτου Συμφωνία, η Αθήνα έχει στα χέρια της μια Συμφωνία η οποία αντιπαρατίθεται στο Τουρκολυβικό Μνημόνιο. Και πάντως δεν είχε καμία υποχρέωση και κανέναν λόγο να ενημερώσει είτε το Βερολίνο είτε τις Βρυξέλλες για την υπογραφή της Συμφωνίας με το Κάιρο και για τον λόγο αυτό είναι ανεξήγητη και τουλάχιστον αμήχανη δήλωση του εκπροσώπου της Κομισιόν.
Ο κ. Ερντογάν μπορεί να διαμαρτύρεται προς την κ. Μέρκελ ότι «έδειξε εμπιστοσύνη στους αναξιόπιστους Έλληνες», όμως είναι σαφές ότι όποια εικόνα κι αν είχε αποκομίσεις με ευθύνη και των Γερμανών δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι είναι η Ελλάδα που τελεί εν αδίκω επειδή συνήψε συμφωνία με γειτονική χώρα στην βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. Και να επιχειρεί μάλιστα να εξισώσει αυτήν ακριβώς την ελληνική κίνηση με τις πειρατικές συμπεριφορές της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Και ταυτόχρονα να βλέπουμε τον Ύπατο Εκπρόσωπο Ζ. Μπορέλ να επιδίδεται σε ένα «φλερτ» διαρκείας προς την Τουρκία, τάζοντας «λαγούς με πετραχήλια» στον κ. Τσαβούσογλου ελπίζοντας ότι έτσι θα κατευνάσει την Τουρκική ηγεσία, περιλαμβάνοντας προφανώς στις υποσχέσεις αυτές και ζητήματα που δεν τον αφορούν, αλλά άπτονται των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών μελών.
Η Αθήνα ενόψει και εξελίξεων επί του πεδίου δεν μπορεί να αφήνει να αιωρούνται τέτοιου είδους ισχυρισμοί και αντιλήψεις ….
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια