Τζαμί η Αγία Σοφία, στα σκαριά ο Αλβανός πρωθυπουργός στα Σκόπια. Το σχέδιο του Νεοοθωμανισμού στοχεύει στην ενίσχυση της τουρκικής επιρροής από την Εγγύς Ανατολή ως τα Βαλκάνια. Επόμενος σταθμός, η γειτονική χώρα, όπου ο αλβανικός εθνικισμός έχει μετατρέψει τις εκλογές της 15ης Ιουλίου σε αλβανική υπόθεση. Και εκεί θα διαδραματιστεί το επόμενο επεισόδιο…
Η Αγία Σοφία είναι το μήνυμα. Ο εμβληματικός τρόπος για να καταλάβουν επιτέλους όλοι πού το πάει η Τουρκία του Ερντογάν. Η σφραγίδα πάνω σε μια επιστολή προς… στρουθοκαμήλους, με την οποία επικυρώνεται η επιστροφή στο «όραμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
Εκεί έχει στρέψει ήδη το βλέμμα της η τουρκική διπλωματία, την ώρα που χρόνια τώρα η Ευρώπη αδυνατεί να διαβάσει την πραγματικότητα, με τον κ. Τσίπρα να τους καθησυχάζει ότι με την Συμφωνία των Πρεσπών απέκοψε την Τουρκία από τα Βαλκάνια.
Με απίστευτη επιπολαιότητα και πρωτοφανή στρουθοκαμηλισμό, αρνήθηκαν όλοι να δουν τι πραγματικά συμβαίνει, περιοριζόμενοι σε έναν κοντόφθαλμο πολιτικαντισμό: Η Δύση χαϊδολογώντας μια Τουρκία που δεν ενδιαφέρεται γι’ αυτήν και ο Τσίπρας παριστάνοντας ότι με κινήσεις τύπου Συμφωνίας των Πρεσπών (που και αυτή αποτελούσε επιθυμία της Δύσης) λύνει ένα (ανύπαρκτο) προς βορράν πρόβλημα.
Ρηχές και οι πρόσφατες αναλύσεις περί απομόνωσης ή όχι του Ερντογάν.
«Στη Συρία, στη Λιβύη και αλλού»…
Ο Ερντογάν είναι απομονωμένος ως προς την Δύση, αλλά το σχέδιό του έχει από καιρό πάψει να περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Περιλαμβάνει αποκλειστικά τα παλαιά εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: Εγγύς Ανατολή, Μεσόγειος, Βαλκάνια. Είναι απομονωμένος σε σχέση με τη Δύση, αλλά αυτό ήταν το σχέδιό του.
Η απόφαση του Ερντογάν να ανοίξει την Αγία Σοφία ως τζαμί στις 24 Ιουλίου, παραπέμπει στην υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης (24 Ιουλίου 1923), όταν η Τουρκία παραιτήθηκε από όλες τις διεκδικήσεις της στα παλιά εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκτός των συνόρων της, τα οποία καθορίστηκαν με την Συνθήκη.
Και η δήλωση με την οποία ο Ερντογάν απάντησε στις επικρίσεις είναι σαφής: «Λάβαμε αυτήν την απόφαση όχι σε σχέση με όσα οι άλλοι λένε, αλλά σε σχέση με τα δικαιώματά μας, όπως το κάναμε στη Συρία, στη Λιβύη και αλλού».
Στη Συρία, στη Λιβύη και αλλού, λοιπόν. Αυτό το «αλλού» περιλαμβάνει προφανώς και τα Βαλκάνια.
Και αυτό το σχέδιο του Ερντογάν και για τα Βαλκάνια εξυπηρετήθηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σε αντίθεση με όσα επαναλαμβάνουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, η «επίλυση» του προβλήματος με την Ελλάδα επιτρέπει στα Σκόπια να αναπτύξουν τις συμμαχίες τους εντός του ΝΑΤΟ και στους Αλβανούς της γειτονικής χώρας να γίνουν ακόμη πιο δυνατοί και πιο απαιτητικοί.
Γιατί αν η Αγία Σοφία μπορεί τόσο εύκολα να γίνει τζαμί, γιατί δεν μπορεί με την ίδια ευκολία να αποκτήσουν τα Σκόπια Αλβανό πρωθυπουργό;
Αν και οι Αλβανοί όλα τα χρόνια μετά τον εμφύλιο του 2001 απαιτούσαν και λάμβαναν παραχωρήσεις και προνόμια, η εκκρεμότητα με την Ελλάδα περιόριζε τα σχέδιά τους σε περιφερειακές επιτυχίες. Η συμμετοχή τους, όμως, σε μια κυβέρνηση που πέτυχε την Συμφωνία τους έδωσε το δικαίωμα να διευρύνουν τον ορίζοντα των απαιτήσεών τους.
Με λίγα λόγια, μπορεί οι εξελίξεις στο ανατολικό μέτωπο να έχουν αποσπάσει το ενδιαφέρον μας από τις εξελίξεις στη βαλκανική γειτονιά μας, αλλά η αναβίωση του οράματος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από την Αγία Σοφία.
Διπλωματία του κορονοϊού
Για παράδειγμα, απαρατήρητη πέρασε η βοήθεια που η Άγκυρα πρόσφερε στα Σκόπια για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού. Η βοήθεια σε ιατρικά εφόδια έφθασε στις 9 του περασμένου Απριλίου.
Ο υπουργός των Εξωτερικών Νικόλα Ντιμιτρόφ εξέφρασε από το Twitter την ευγνωμοσύνη του προς τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με στίχους του Μεβλανά Τζελαλεντίν Ρουμί: «Υπάρχει ελπίδα μετά την απελπισία και πολλοί ήλιοι μετά το σκοτάδι».
Και ο Τσαβούσογλου απάντησε: «Ένας φίλος που έχει την ανάγκη μας είναι ένας πραγματικός φίλος. Στεκόμαστε πάντα στο πλευρό της αδελφής Βόρειας Μακεδονίας»…
Την ίδια μέρα, η Τουρκία είχε στείλει ιατροφαρμακευτική βοήθεια και σε Σερβία, Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο και Κόσοβο.
Τώρα, περιμένει το αποτέλεσμα των εκλογών στα Σκόπια!
Με το βλέμμα στραμμένο στους Αλβανούς, που ως γνωστόν απαιτούν να αποκτήσει η γειτονική χώρα τον πρώτο Αλβανό πρωθυπουργό.
Λυρική στήριξη Τσίπρα στον Ζάεφ
Από την πλευρά του, ο κ. Τσίπρας έστειλε μαγνητοσκοπημένο μήνυμα στήριξης προς τον Ζόραν Ζάεφ – το οποίο για κάποιο λόγο απέκρυψε από την ελληνική κοινή γνώμη. Ένα μήνυμα με μπόλικο λυρισμό, στο οποίο χρησιμοποίησε στίχους του πιο σκληροπυρηνικού Σκοπιανού λογοτέχνη, του Μπλάζε Κονέσκι, του γλωσσολόγου που ανέλαβε να κατασκευάσει την «μακεδονική» γλώσσα, αφαιρώντας βουλγαρικά και προσθέτοντας σέρβικα στοιχεία.
«Ο πόνος μέσα μου φωνάζει ότι γεννήθηκα σε μια αναγκεμένη φυλή, σπορέας άγονων σπόρων», ήταν οι στίχοι που χρησιμοποίησε στο μήνυμά του ο Τσίπρας.
Αλλά τις προάλλες, ο Σκοπιανός ράππερ Μπίζι, στο τραγούδι του κατά του SDSM, του κόμματος του Ζάεφ, περιέλαβε άλλους στίχους του Κονέσκι: «Έχουμε ένα μεγάλο όνομα, θα προσπαθήσουν να μας το πάρουν»!
Αυτόν τον ποιητή διάλεξε ο Τσίπρας για να ευχηθεί καλή επιτυχία στον φίλο του τον Ζάεφ!
Από την δική του πλευρά, με τις εκλογές προ των πυλών, ο Ζάεφ έχει πολύ σοβαρότερα προβλήματα.
Μετά την διακήρυξη του πρώην συμμάχου του Αλή Αχμέτι, αρχηγού του αλβανικού κόμματος DUI (17 χρόνια τώρα συνεργάζεται πότε με το VMRO και πότε με το SDSM, ανάλογα με το ποιος του δίνει περισσότερα υπουργεία) ότι όρος απαράβατος είναι η χώρα να αποκτήσει Αλβανό πρωθυπουργό – έχει ήδη ορίσει για το αξίωμα τον νομικό και δημοσιογράφο Νάσερ Ζίμπερι – ο Ζάεφ προσπαθεί να λύσει τον γρίφο.
Αυτές τις τελευταίες προεκλογικές ημέρες τσαλαβουτάει ανάμεσα σε αντικρουόμενες προτάσεις.
Ο πρώην σύμμαχός του Αλή Αχμέτι κατεβαίνει στις εκλογές μόνος του, ο ίδιος έχει συνασπιστεί με το άλλο αλβανικό κόμμα, το BESA του Μπιλάλ Κασάμι και όλοι οι Αλβανοί έχουν ευθυγραμμιστεί στο αίτημα για Αλβανό πρωθυπουργό.
Πρόταση Ζάεφ στο VMRO
Την 1η Ιουλίου, στην τηλεοπτική του αναμέτρηση με τον αρχηγό του VMRO Κρίστιαν Μίτσκοσκι, ο Ζάεφ προέβλεψε ότι θα εξασφαλίσει από 55 ως 48 έδρες, ενώ για την Δεδηλωμένη στη Βουλή απαιτούνται 61 έδρες.
Έφτασε, λοιπόν, στο σημείο να προτείνει δημόσια στον Μίτσκοσκι, ένα σχέδιο αποκλεισμού των αλβανικών σχεδίων: Όποιος από τους δυο έλθει δεύτερος να στηρίξει τον νικητή έναντι του αλβανικού εκβιασμού σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας που θα στηρίζεται από τους βουλευτές του δεύτερου κόμματος.
(Προφανώς η πληροφορία δεν έχει ακόμη φθάσει στον επιτελείο του κ. Τσίπρα).
Θυμίζω ότι ανάλογη πρόταση είχε κάνει στον Ζάεφ και ο Γκρούεφσκι το 2016, αλλά εκείνος είχε προτιμήσει τους Αλβανούς του DUI. Άλλωστε, πριν λίγες μέρες ο υποψήφιος του VMRO Τίμκο Μούκουνσκι υπενθύμισε πως ο υπουργός Εξωτερικών Ντιμιτρόφ υπήρξε επί οκτώ χρόνια σύμβουλος του Γκρούεφσκι!
Την ίδια μέρα, 1η Ιουλίου, σε συνέντευξή του στο Alsat Tv, ο Αχμέτι είχε πει πως ιδανικά θα προτιμούσε να συνεχίσει τη συνεργασία με τον Ζάεφ για να «τελειώσουν τη δουλειά που ξεκίνησαν μαζί». Και τρεις μέρες αργότερα, ο Ζάεφ, σε συνέντευξή του στο κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ΜΙΑ, είπε ότι είναι ανοικτός σε μια μετεκλογική συνεργασία με τον Αχμέτι, αλλά όχι στη βάση εκβιασμού. Όπως είπε, ανυπομονεί να συνεργαστεί με το DUI και με τη Συμμαχία Αλβανών.
Αιτία πολέμου για τους Αλβανούς
Ωστόσο, η πρόταση προς το VMRO έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις μεταξύ των Αλβανών. Όλα τα αλβανικά κόμματα διακηρύσσουν ότι ενδεχόμενη κυβερνητική συνεργασία VMRO και SDSM θα οδηγούσε σε πόλεμο (εννοούν νέο εμφύλιο) ή στον σχηματισμό μιας χωριστής «αλβανικής κυβέρνησης».
Δηλαδή ο απόλυτος διχασμός!
«Δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση χωρίς τους Αλβανούς. Αυτό θα οδηγούσε σε πόλεμο»: Αυτή ήταν η προειδοποίηση του Μεντούχ Θάτσι, αρχηγού του μικρού αλβανικού κόμματος DPA.
Ο Ζιαντίν Σέλα πάλι, αρχηγός της Συμμαχίας Αλβανών, δήλωσε πως αν σχηματιστεί «μακεδονική κυβέρνηση», τα αλβανικά κόμματα θα συνενωθούν και θα σχηματίσουν τη δική τους «αλβανική κυβέρνηση».
Και ο νέος συνεταίρος του Ζάεφ, ο Μπιλάλ Κασάμι, ξεκαθάρισε πως μετά τις εκλογές θα σχηματίσει δική του κοινοβουλευτική ομάδα.
Όλα αυτά οδήγησαν τον Μουχαμέντ Ζεκίρι, επικεφαλής του αλβανικού σκέλους του SDSM, να δηλώσει πως το κόμμα του Ζάεφ δεν είναι πια «μακεδονικό», αλλά πολυεθνικό.
«Είμαστε συνιδιοκτήτες της χώρας»
Στις 10 Ιουλίου, σε συνέντευξή του προς το ΜΙΑ, ο Αλή Αχμέτι δήλωσε πως «η συμφωνία της Αχρίδας (σ.σ. μετά τον εμφύλιο πόλεμο του 2001), η Συμφωνία των Πρεσπών και το Σύμφωνο Φιλίας με τη Βουλγαρία είναι το Α και το Ω για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στη χώρα», αλλά και «οι κόκκινες γραμμές του DUI για οποιαδήποτε μετεκλογική συνεργασία».
Όπως είπε, αυτές οι συμφωνίες αντιμετώπισαν τις εθνικιστικές συγκρούσεις στη χώρα. Ενέταξε δηλαδή τη Συμφωνία των Πρεσπών στα σχέδια των Αλβανών.
Όσον αφορά στο θέμα του Αλβανού πρωθυπουργού, ο Αχμέτι δήλωσε πως είναι η φυσική συνέχεια της πολιτικής που αποσκοπεί στο να τοποθετούνται Αλβανοί σε όλα τα υψηλά αξιώματα – «διευθυντές, υπουργοί, Πρόεδρος της Βουλής…»
«Το σχέδιό μας άρχισε να εφαρμόζεται στις 17 Δεκεμβρίου 2009, όταν Αλβανοί ανέλαβαν δώδεκα υψηλότατα αξιώματα», είπε ο Αχμέτι. «Καταφέραμε να τοποθετήσουμε Αλβανούς σε αξιώματα όπως ο υπουργός Άμυνας, ο υπουργός Εσωτερικών, ο Πρόεδρος της Βουλής, ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Αυτή είναι η στρατηγική του DUI. Μιλήσαμε ανοιχτά με όλα τα κόμματα. Με εξέπληξε και με απογοήτευσε ο Ζάεφ όταν είπε «εγώ είμαι ο πρωθυπουργός, κανείς άλλος δεν μπορεί να είναι πρωθυπουργός». Έχουμε την Ιστορία μας στη χώρα, έχουμε την κληρονομιά μας, είμαστε συνιδιοκτήτες της χώρας. Η ιδέα για τον πρώτο Αλβανό πρωθυπουργό είναι καλό μήνυμα για την περιοχή και τη διεθνή κοινότητα. Το DUI είναι ο φορέας της αλβανικής ιστορίας στη χώρα».
Από τη Στρούγκα, την οποία επισκέφτηκε στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας, ο Αχμέτι δήλωσε πως αν πριν από 30 χρόνια έλεγε κάποιος πως ένα άγαλμα του Σκεντέρμπεη θα φιγουράριζε στο Κέντρο των Σκοπίων, θα έλεγαν πως είναι τρελός. Γιατί λοιπόν όχι ένας Αλβανός πρωθυπουργός; Κανείς δεν απαντά στο ερώτημα, αλλά όλοι τρέμουν στην ιδέα»!
Την ίδια ώρα, από το Μπέροβο, ο αρχηγός του VMRO Μίτσκοσκι δήλωνε πως ο συνασπισμός SDSM-BESA θα οδηγήσει σε ομοσπονδοποίηση της χώρας.
«Είστε άχρηστοι» - «Πίνεις ρακές»!
Στο μεταξύ, στις 10 Ιουλίου είχαμε και νέα διαρροή συνομιλίας του Ζάεφ, προϊόν άλλης μιας τηλεφωνικής υποκλοπής.
Σ’ αυτήν, ο Ζάεφ ακούγεται να λέει ότι οι Αλβανοί δεν αξίζουν δεκάρα, είναι άχρηστοι. Ο συνομιλητής του ακούγεται να τον προειδοποιεί ότι οι Αλβανοί έχουν μαχητές, με τον Ζάεφ να απαντά ότι «μπορείς να στρατολογήσεις μαχητές παντού. Είναι μισθοφόροι».
Αργότερα, ο Ζάεφ δικαιολογήθηκε πως εννοούσε πως οι Αλβανοί ψηφίζουν το δικό του κόμμα και πως το DUI δεν μπορεί να μαζέψει ψήφους, γι’ αυτό και στις προηγούμενες εκλογές έχασε έδρες. Επέμεινε ωστόσο να αντιστρέφει το ερώτημα «γιατί όχι Αλβανός Πρωθυπουργός;» με την απάντηση-ερώτημα «γιατί όχι το DUI στην αντιπολίτευση;».
Το περιεχόμενο της συνομιλίας με τις απαξιωτικές εκφράσεις για τους Αλβανούς προκάλεσε την οργή του Αχμέτι: «Συνεχίζουν να βλέπουν τους Αλβανούς ως νεροκουβαλητές και ρακοσυλλέκτες. Δεν μας θέλουν σε υψηλά αξιώματα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσβολή από το να αποκαλείς τους Αλβανούς μισθοφόρους. Θα σβήσω το χαμόγελο από το πρόσωπο του Ζάεφ»!
Για να προσθέσει: «Ο Ζάεφ πίνει δυο-τρεις ρακές πριν από τις ομιλίες του και μετά μετανιώνει»!
Σε όλα αυτά προσθέστε ότι ο υποψήφιος για πρωθυπουργός του DUI Νάσερ Ζίμπερι περιοδεύει καλώντας τον λαό να στηρίξει την ιδέα του πρώτου Αλβανού πρωθυπουργού, ενώ ο πόλεμος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ακόμη και παραμονές των εκλογών.
Προεκλογικές κατεδαφίσεις
Στις 10 Ιουλίου, πέντε μέρες πριν από τις εκλογές, συνεργεία του Δήμου της Αχρίδας κατεδάφισαν κτίριο που είχε παράνομα κατασκευάσει δίπλα στη λίμνη ο επιχειρηματίας Νέφι Ουσέινι, ισχυρός παράγοντας του DUI. Το κτίριο παρέμενε εκεί ανενόχλητο επί χρόνια, αλλά τώρα που οι σχέσεις Ζάεφ – Αχμέτι ψυχράνθηκαν, δόθηκε η εντολή της κατεδάφισης, με τον Δήμαρχο Κονσταντίν Γκεοργκίεφσκι να δηλώνει αδυναμία να αντιδράσει.
Την ίδια μέρα, στον καταυλισμό των Ρομά στα Σκόπια η αστυνομία προχωρούσε σε επ’ αυτοφώρω σύλληψη μέλους του SDSM την ώρα που δωροδοκούσε για εξασφάλιση ψήφων.
Όλα αυτά την ώρα που η γειτονική χώρα μετρά 368 νεκρούς από τον κορονοϊό, η Σερβία 370, το Κόσοβο 70, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη 216, η Αλβανία 85, ενώ η Τουρκία ασκεί ιατρική διπλωματία.
«Η Τουρκία στάθηκε στο πλευρό μας»…
Σημειώστε πως όταν στις αρχές Απριλίου ο Ευρωπαίος Ύπατος Αρμοστής για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ, μιλώντας για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί σε στελέχη της τουρκικής πετρελαϊκής εταιρίας ΤΡΑΟ, είπε πως πρέπει να συμμορφωθούν και οι υπό ένταξη χώρες – με ειδική αναφορά στα Σκόπια – η σκοπιανή κυβέρνηση σφύριξε αδιάφορα.
Σε ερώτηση της εφημερίδας «Republika», το πρωθυπουργικό γραφείο του μεταβατικού πρωθυπουργού Όλιβερ Σπασόφσκι δεν απάντησε.
Όπως ανέφερε η εφημερίδα, η «Μακεδονία» έχει παραδοσιακά στενούς και πολύ φιλικούς δεσμούς με την Τουρκία, που στάθηκε στο πλευρό μας κατά τη διάρκεια της μακράς διένεξης με την Ελλάδα. Η Τουρκία μας υποστήριζε στην προσπάθεια για είσοδό μας στο ΝΑΤΟ όταν η Ελλάδα μας μπλοκάριζε και έγινε ένας από τους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους μας. Η Τουρκία ασκεί επίσης σημαντική πολιτική και πολιτιστική επιρροή στην «Μακεδονία», ειδικά όσον αφορά στις μουσουλμανικές μειονότητες».
Και συνέχισε το σχόλιό της η εφημερίδα: «Δεν βοήθησε η Συμφωνία των Πρεσπών που η ελληνική κυβέρνηση (σ.σ. του ΣΥΡΙΖΑ) παρουσίασε ως κίνηση που θα ελευθέρωνε τα χέρια της Ελλάδας προς βορρά και θα της επέτρεπε να επικεντρωθεί στα ανατολικά».
Με λίγα λόγια, το συριζαϊκό αφήγημα έχει καταρριφθεί, οι Αλβανοί έχουν γίνει οι ρυθμιστές στα Σκόπια και η Τουρκία υλοποιεί το νεοοθωμανικό όραμά της και στα Βαλκάνια…
Σοφία Βούλτεψη
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια