Έντονο παρασκήνιο για να λειανθούν οι τριβές ανάμεσα σε Αλέξη Τσίπρα και Φώφη Γεννηματά - Τι φοβούνται στη Χαριλάου Τρικούπη, ποιοι διαφωνούν με την πολιτική των ίσων αποστάσεων και ποια είναι η απάντηση των δεξιόστροφων του Κινήματος - Σκεπτικισμός για την προσέγγιση που επιχειρεί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Oπως η χώρα βγαίνει σταδιακά από την καραντίνα, έτσι και η πολιτική επανέρχεται στις προ του κορωνοϊού εκκρεμότητες. Και μία από αυτές είναι και η ανακάλυψη του... υγειονομικού πρωτοκόλλου που θα αποκαταστήσει τη (βαριά) πολιτική βλάβη στις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ - ΚΙΝ.ΑΛ.
Το τελευταίο διάστημα είχαμε σειρά επεισοδίων που κατέδειξαν, για μία ακόμη φορά, τα εμπόδια στην αναδιοργάνωση της Προοδευτικής Παράταξης και ειδικότερα τα προβλήματα συνεννόησης ανάμεσα στην Κουμουνδούρου και τη Χαριλάου Τρικούπη. Από την ανακοίνωση τεσσάρων βουλευτών του ΚΙΝ.ΑΛ. (Χαρά Κεφαλίδου, Νάντια Γιαννακοπούλου, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Απόστολος Πάνας), ότι δεν σκοπεύουν να προσχωρήσουν στη Ν.Δ., μέχρι τις ερμηνείες για κλείσιμο του ματιού στον ΣΥΡΙΖΑ από τους Δημήτρη Ρέππα και Χάρη Καστανίδη με αφορμή δημόσιες τοποθετήσεις τους για τις προοπτικές της Κεντροαριστεράς. Και σειρά άλλων πραγμάτων που αναζωπύρωσαν τη φιλολογία για το πώς η Φώφη Γεννηματά και οι συνεργάτες της θα αποκρούσουν τις αυξανόμενες επιθέσεις των Κυριάκου Μητσοτάκη και Αλέξη Τσίπρα να καταλάβουν επ’ ωφελεία των κομμάτων τους τον χώρο του Κέντρου. Κυρίως όμως ενίσχυσαν την καχυποψία μεταξύ των στελεχών του ΚΙΝ.ΑΛ. για τις πραγματικές προθέσεις ορισμένων σε περίπτωση εκλογών ή ακόμη και κυβερνητικού ανασχηματισμού. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που η απουσία της Φώφης Γεννηματά, του Γιώργου Παπανδρέου και του Χάρη Καστανίδη από την ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο για πιθανά πρόσθετα αδικήματα του Μίμη Παπαγγελόπουλου πήρε πολιτικές διαστάσεις παρότι, όπως διευκρίνιζαν και οι τρεις με επιστολή που είχαν στείλει στον πρόεδρο της Βουλής, εάν ήταν παρόντες θα ψήφιζαν όπως και οι άλλοι βουλευτές του ΚΙΝ.ΑΛ.
Στενός συνεργάτης της Φώφης υποστηρίζει ότι «η πολιτική αυτονομία του Κινήματος Αλλαγής δεν είναι απλώς απόφαση της ηγεσίας, αλλά αποτελεί και συνεδριακή δέσμευση». Θεωρεί ότι «δεν πρόκειται να υπάρξουν άλλες αποσκιρτήσεις είτε προς τη Ν.Δ. είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ», επειδή, όπως λέει, «όσοι ήταν να πάνε με τον Μητσοτάκη είναι ήδη στην κυβέρνηση, ενώ όσοι ήταν να πάνε με τον Τσίπρα πήγαν στις εκλογές». Και συμπληρώνει: «Τώρα που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει και τις επόμενες εκλογές, ο παραδοσιακός κόσμος του ΠΑΣΟΚ, και ιδιαίτερα όσοι στις προτεραιότητές τους έχουν, για διάφορους λόγους, ψηλά το θέμα της εξουσίας, δεν έχουν κανένα λόγο να ξαναψηφίσουν τον Τσίπρα και κατά συνέπεια είναι περισσότερο εύκολο να επανέλθουν, αφού, εκτός των άλλων, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. διέψευσε και τις ελπίδες τους για μια διαφορετική, σε σχέση με τους προκατόχους της, πολιτική». Βεβαίως, όπως διατείνεται ο Παύλος Χρηστίδης, «το Κίνημα Αλλαγής είναι ένα κόμμα της αντιπολίτευσης και ως τέτοιο ασκεί αντιπολίτευση σε αυτόν που βρίσκεται στην κυβέρνηση, χωρίς όμως να... ξεχνάει τι έκαναν οι προηγούμενοι».
Αντιδεξιό μέτωπο
Η πολιτική των ίσων αποστάσεων είναι πάντως αυτή που προκαλεί τα περισσότερα προβλήματα. Τόσο αυτοί που τάσσονται υπέρ του αντιδεξιού μετώπου όσο και αυτοί που βγάζουν σπυράκια όταν ακούνε ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν πως «το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝ.ΑΛ. μεγαλούργησε ως κυβερνητικό κόμμα. Οταν λοιπόν δεν υπάρχει κυβερνητική προοπτική, είναι πολύ πιθανό, στις επόμενες εκλογές -που λόγω και της απλής αναλογικής θα γίνουν σε συνθήκες ακραίας πόλωσης-, οι ψηφοφόροι και ειδικά αυτοί που θέλουν να έχουν σχέση με το γκουβέρνο να προτιμήσουν ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα». Σε μια τέτοια περίπτωση ενδέχεται το ΚΙΝ.ΑΛ. να μην καταφέρει να αυξήσει το ποσοστό του (8,%), ενώ οι απαισιόδοξοι προφητεύουν ακόμη και συρρίκνωση. Ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, που για πολλά χρόνια υπήρξε βουλευτής και υπουργός, υποστηρίζει ότι «το ΚΙΝ.ΑΛ. δεν έχει προοπτική, αφού οι οπαδοί του είναι ηλικίας 60 ετών και άνω. Δυστυχώς, θέλουμε δεν θέλουμε, ο Τσίπρας είναι αυτός που ηγείται του μεγάλου κόμματος στον προοδευτικό χώρο και κατά συνέπεια αυτός έχει και τον πρώτο λόγο για το μέλλον της Κεντροαριστεράς. Αν στις τελευταίες εκλογές εμείς είχαμε πάρει 12%-14% και ο ΣΥΡΙΖΑ 18%-20% τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Αυτή είναι η πραγματικότητα και με βάση αυτή πρέπει να σχεδιάσουμε τη στρατηγική μας».
Η απάντηση των δεξιόστροφων του ΚΙΝ.ΑΛ. είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ επειδή «ο Τσίπρας είναι λαϊκιστής και υβριστής του ΠΑΣΟΚ και των στελεχών του». Και μάλιστα, όπως λένε, «αν είναι να διαλέξουμε, καλύτερα να πάμε στον Μητσοτάκη, αφού και οι ψηφοφόροι μας προτιμούν τη Ν.Δ. από τον ΣΥΡΙΖΑ». Και η αλήθεια είναι ότι πράγματι, από τα στελέχη και τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ που έχουν απομείνει στο ΚΙΝ.ΑΛ., σχεδόν το 70% προτιμά τη φιλελεύθερη Δεξιά από τη ριζοσπαστική Αριστερά. Προβεβλημένος βουλευτής του ΚΙΝ.ΑΛ. μάς λέει χαρακτηριστικά: «Από το 8,1% που πήραμε στις εκλογές το 7% είναι ηλικία άνω των 50 ετών. Το ποσοστό αυτό έχει έντονη αντι-ΣΥΡΙΖΑ λογική και για να υπάρξει κάποια ηρεμία θα πρέπει ο Τσίπρας, εφόσον δήλωσε στη Βουλή ότι είχε αυταπάτες, να ζητήσει συγγνώμη για όσα έλεγε και έκανε για το ΠΑΣΟΚ και τα ηγετικά του στελέχη (Πινοσέτ, Ολαντρέου, γερμανοτσολιάδες, Τσολάκογλου, σε λίγο δεν θα μπορείτε να βγαίνετε από τα σπίτια σας. Για το άνοιγμα των λογαριασμών Σημίτη με την υπόνοια ότι διακινήθηκε μαύρο χρήμα. Για τη Novartis και τη σκευωρία σε βάρος των Βενιζέλου, Κουτρουμάνη, Λοβέρδου. Για τα μπουγελώματα των στελεχών του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2012 κ.λπ. Αν δεν το κάνει δεν υπάρχει περίπτωση να προσεγγίσει άλλους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Ο,τι πήρε, πήρε».
Σκεπτικισμό για την προσέγγιση που επιχειρεί ο Τσίπρας έχουν και στελέχη που έχουν διάθεση να αφήσουν πίσω τα παλιά και να συζητήσουν για το μέλλον. «Ο τρόπος που προσπαθούν να ανοίξουν το θέμα της συνεργασίας μέσω των πασοκογενών που ήδη έχουν πάρει στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ο ενδεδειγμένος. Δεν έχει το μεγαλείο που είχαν το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας όταν έκαναν τα ανοίγματα στις άλλες δημοκρατικές δυνάμεις και απορροφούσαν την Ενωση Κέντρου. Εκτός από τη σοβαρότητα και την αξιοπρέπεια στην προσέγγιση των προσώπων, χρειάζονται προοδευτικές πολιτικές και προγραμματικές συμφωνίες», μας λέει χαρακτηριστικά παλιός βουλευτής του ΠΑΣΟΚ που βλέπει θετικά τον διάλογο ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ. «στην προοπτική επανίδρυσης της Προοδευτικής Παράταξης, μέσω διαδικασιών που θα συμφωνήσουν οι ηγεσίες των δύο κομμάτων».
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ενώ ο Τσίπρας θέλει όντως να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ το νέο ΠΑΣΟΚ, και μάλιστα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, υπάρχουν αρκετοί στην Κουμουνδούρου που θα προτιμούσαν αυτό να γίνει με όρους υποταγής της Χαριλάου Τρικούπη στην Κουμουνδούρου. Μάλιστα κάποιοι από τους επώνυμους πασοκογενείς συμπεριφέρονται, όπως λένε κάποιοι σύντροφοί τους, ως γενίτσαροι. «Αντί να συμβάλλουν στο στήσιμο γεφυρών ανάμεσα στα δύο κόμματα, είναι οι πιο εσωστρεφείς. Αντί να πιέσουν προκειμένου η Προοδευτική Συμμαχία να περάσει στη δεύτερη φάση με την εμπλοκή περισσότερων στελεχών της στα όργανα και τις αποφάσεις που λαμβάνονται προτιμούν να κατοχυρώσουν τον δικό τους ρόλο δίπλα στον Τσίπρα και την ομάδα των προεδρικών», μας λέει χαρακτηριστικά πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ που μετέχει στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ.
«Γιατί με εγκαλείτε;»
Παραδοσιακά στελέχη της Κουμουνδούρου δεν είναι αντίθετα με την προσέγγιση με το ΚΙΝ.ΑΛ. Μάλιστα, όπως μας λέει στενός συνεργάτης του Τσίπρα, «κανείς από τους δικούς μας δεν είναι αντίθετος στην προσέγγιση με τους πασόκους. Ολοι, από όλες τις τάσεις, το θέλουν. Μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες για τις προτεραιότητες, αλλά όλοι καταλαβαίνουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει κυβερνώσα Αριστερά αν παραμείνουμε προσκολλημένοι σε συνήθειες του παρελθόντος». Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στην τελευταία συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου ο Αλέξης Τσίπρας κάποια στιγμή αντέδρασε έντονα ακούγοντας διάφορους συντρόφους του να τον κριτικάρουν σχετικά με το σχέδιό του να μετεξελιχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ από κόμμα της Αριστεράς σε βασικό φορέα της λεγόμενης Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης: «Γιατί με εγκαλείτε;» τους είπε. «Τι θέλετε; Να γίνω αρεστός στην εκλογική μας βάση ή να διευρύνω το ακροατήριο και να φτιάξουμε μια νέα πλειοψηφία;».
Για να συμβεί όμως αυτό, όπως μας εξηγεί συνομιλητής του τέως πρωθυπουργού, «θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή κατεύθυνσης. Από τις συζητήσεις για τα δίκτυα αλληλεγγύης ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να περάσει στην πραγματική οικονομία. Οι προτάσεις του θα πρέπει να εξυπηρετούν τις ανάγκες των κοινωνικών στρωμάτων που εκπροσωπεί και οι πρωτοβουλίες του να συμβολίζουν την απόφασή του να επανασυνδεθεί ιδιαίτερα με τη μεσαία τάξη που, λόγω των πολιτικών που άσκησε όταν ήταν στην κυβέρνηση, διατάραξε τις σχέσεις μαζί της». Επίσης θα πρέπει οι όποιες αντιθέσεις να αφορούν το μέλλον και όχι το παρελθόν. «Οι αντιθέσεις χρειάζονται, όμως οι αντιπαραθέσεις ακόμη και οι τσακωμοί θα πρέπει να γίνονται για τα σύγχρονα προβλήματα και όχι τα παλιά», μας λέει στενός συνεργάτης του Τσίπρα, ο οποίος έχει και τη γνώμη ότι η προσέγγιση με το ΚΙΝ.ΑΛ. «πρέπει να γίνει με προσεκτικά βήματα για να μη δοθεί η εντύπωση ότι πάμε να κάνουμε ριφιφί».
Την ίδια γνώμη έχει και έτερος συνεργάτης του Τσίπρα, ο οποίος, σημειωτέον, στο παρασκήνιο προσπαθεί να λειάνει τις τριβές ανάμεσα στον Αλέξη και τη Φώφη. «Αυτή τη στιγμή η Γεννηματά πιέζεται από τον Μητσοτάκη στο Κέντρο. Η Ν.Δ. δεν θα περιοριστεί στα στελέχη που ήδη έχει πάρει από το ΚΙΝ.ΑΛ., θα προσπαθήσει να πάρει κι άλλα. Και έχει τη δύναμη να το κάνει αφού είναι στην εξουσία. Αν την πιέσουμε κι εμείς υπέρμετρα είναι λογικό, για λόγους αυτοπροστασίας, να αντιδράσει έντονα και να τινάξει στον αέρα κάθε γέφυρα επικοινωνίας που στήνεται», υποστηρίζει. Μάλιστα, το εν λόγω στέλεχος και με αφορμή συναντήσεις του Τσίπρα με επιχειρηματίες, που παραδοσιακά επηρεάζουν τον δημόσιο βίο και την πολιτική ζωή, υποστηρίζει ότι η γέφυρα ΣΥΡΙΖΑ - ΚΙΝ.ΑΛ. «δεν έχει κανένα χορηγό, εκτός από την ανάγκη να δυναμώσει, μέσω της συντονισμένης αντιπολίτευσης, ο προοδευτικός χώρος ώστε, ανάλογα και με τις επιπτώσεις από την πανδημία στην οικονομία, να διεκδικήσει στο προβλεπτό μέλλον ξανά τη διακυβέρνηση της χώρας».
Ενα περισσότερο ρεαλιστικό στέλεχος της Κουμουνδούρου παραδέχεται ωστόσο ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να διεκδικήσει την κυβέρνηση ως παρίας του συστήματος. Αυτό έγινε το 2015, τώρα θα πρέπει να είναι και εγγυητής, αλλά και καλός διαχειριστής συμφερόντων και ισορροπιών. Το 2015 καβάλησε το (αντιμνημονιακό) κύμα, τώρα για να γίνει ξανά κυβέρνηση θα πρέπει να πιάσει το νήμα από εκεί που το άφησε δημιουργώντας όμως, με τη συμπεριφορά του, την πεποίθηση ότι τα στελέχη του έχουν ωριμάσει».
Και προσθέτει: «Η προσέγγιση με το ΚΙΝ.ΑΛ., αλλά και άλλες προοδευτικές συλλογικότητες θα πρέπει να ξεκινήσει από τη βάση και όχι ως κίνηση κορυφής. Θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία σε θέσεις που βελτιώνουν τη θέση των πολιτών και της χώρας και δεν θα αυξάνουν την αβεβαιότητα νοικοκυριών και επιχειρηματιών. Δεν πρόκειται να υπάρξει συνεργασία των λεγόμενων προοδευτικών δυνάμεων όσο τίθενται ως προϋποθέσεις τα ιδεολογικά θέματα και οι αμαρτίες του παρελθόντος».
Επιπροσθέτως, παραδέχεται ότι η επαναφορά της συζήτησης για συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝ.ΑΛ. επανέρχεται επειδή η εκτίναξη των ποσοστών εμπιστοσύνης και δημοτικότητας του Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του δημιουργεί έντονες πιέσεις στο εσωτερικό των δύο κομμάτων, ενώ δεν είναι σίγουρος, όπως μας λέει, ότι η συζήτηση για αντιδεξιό μέτωπο θα έχει τα αποτελέσματα που Τσίπρας και Γεννηματά, για διαφορετικούς λόγους, επιθυμούν. Αν μάλιστα γίνουν εκλογές και η κάλπη επιβεβαιώσει τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων τότε το μεν ΚΙΝ.ΑΛ., αν το ποσοστό του συνεχίζει να είναι γλίσχρο, θα μπει σε τροχιά ακόμη και εξαφάνισης, ο δε ΣΥΡΙΖΑ, εφόσον δεν καταφέρει να συγκρατήσει το ποσοστό των τελευταίων εκλογών, θα δοκιμαστεί πολλαπλώς.
Στην περίπτωση αυτή η προοπτική ενός ατελούς δικομματισμού, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί. Βεβαίως, υπό την προϋπόθεση να μην υπάρξει επιστροφή της πανδημίας του COVID-19 και οι οικονομικές επιπτώσεις να είναι διαχειρίσιμες. Σε διαφορετική περίπτωση οι συζητήσεις για την Κεντροαριστερά, την Κεντροδεξιά και τις συνεργασίες θα αποδειχθούν ταμπέλες, όπως τα «Εδώδιμα και αποικιακά» στα προπολεμικά παντοπωλεία...
Νίκος Φελέκης
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια