Του Κώστα Στούπα
Το να περιμένει κάποιος την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε κάποιο είδος βιώσιμης ανάπτυξης χωρίς υγιή τραπεζικό κλάδο, είναι σαν να περιμένει να κερδίσει το ράλι Ακρόπολις με αυτοκίνητο χωρίς μηχανή...
Η επιδημία του "κορονοϊού" μοιάζει με τη χαριστική βολή ενός πολλάκις προαναγγελθέντος θανάτου για τον τραπεζικό κλάδο και κατά συνέπεια και την ελληνική οικονομία.
Με επιμονή τα τελευταία χρόνια η στήλη παρατηρεί πως αν υπήρχε και η ελάχιστη προσδοκία για το μέλλον της οικονομίας και των τραπεζών, οι τιμές των μετοχών τους θα ήταν πολλαπλάσιες των επιπέδων που έγινε η τελευταία ανακεφαλαιοποίηση στα τέλη του 2015.
Σπάνια μετά το 2016 οι τιμές των μετοχών των τεσσάρων συστημικών τραπεζών βρέθηκαν πάνω από τα επίπεδα τιμών της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης, παρά το γεγονός πως την ίδια περίοδο οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές κατέρριπταν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο...
Παρένθεση
Παρεμπιπτόντως η ανακεφαλαιοποίηση του 2015 (επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ) είναι η μεγαλύτερη "ληστεία" του ελληνικού δημοσίου και εκχώρηση των ελληνικών δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων σε ξένα κερδοσκοπικά κεφάλαια αντί πινακίου φακής...
Το ελληνικό δημόσιο έχασε τη συμμετοχή του στις τράπεζες και πάνω από 20 δισ. ευρώ από τις προηγούμενες ανακεφαλαιοποιήσεις με τις οποίες είχε αποκτήσει τον έλεγχο.
Επιπλέον, έναντι 13 δισ. περίπου εκχώρησε τον έλεγχο των τραπεζών και ασφαλώς και το ενεργητικό που αυτές διαχειρίζονταν, το οποίο ανερχόταν σε εκατοντάδες δισ. ευρώ και αφορούσε τις περισσότερες επιχειρήσεις και τα ακίνητα της χώρας...
Συνέχεια...
Από την αρχή του χρόνου λοιπόν ο τραπεζικός δείκτης στο χρηματιστήριο γράφει απώλειες πάνω από 65%, ενώ ο Γενικός Δείκτης στο ίδιο διάστημα πέφτει κατά 35%.
Η αξία (κεφαλαιοποίηση) και των 4 μεγαλύτερων συστημικών τραπεζών την περασμένη Παρασκευή ήταν περί τα 3,2 δισ. ευρώ που είναι μικρότερη από το 50% της αξίας της 3Ε και λίγο μεγαλύτερη από το 50% της αξίας του ΟΤΕ.
Αν ο τραπεζικός κλάδος ήταν υγιής θα άθροιζε αξία πάνω από το 50% του συνόλου της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς η οποία είναι υπανάπτυκτη και ως εκ τούτου τραπεζοκεντρική. Η συνολική κεφαλαιοποίηση του ΧΑ την περασμένη εβδομάδα ήταν περί τα 42 δισ. ευρώ ίση με 23% του ΑΕΠ του 2019.
Οι πιέσεις που δέχονται οι τραπεζικές μετοχές στο χρηματιστήριο κάποιες από τις οποίες καταγράφουν ήδη νέα ιστορικά χαμηλά δεν είναι καθόλου τυχαίες και συναρτώνται των πραγματικών εκτιμήσεων της αγοράς γι’ αυτές και όχι των συνήθως θετικών ή διθυραμβικών εκθέσεων...
Πριν μερικά χρόνια οι ελληνικές τράπεζες είχαν μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία ξεπερνούσαν τα 100 δισ. ευρώ ή το 50% των χορηγήσεων. Το 2019 είχαν καταφέρει να τα μειώσουν κάτω από τα 70 δισ. ευρώ και ο στόχος μαζί με το σχέδιο "Ηρακλής" ήταν το 2021 να μειωθούν περί τα 30 δισ. ευρώ.
Ακόμη και αν επιτυγχάνονταν αυτός ο στόχος όμως το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα είχε τα υψηλότερα "κόκκινα" δάνεια στην Ευρώπη. Τούτο έκανε πολλούς να αμφισβητούν το σχέδιο εξυγίανσης των τραπεζών και άρα και της ελληνικής οικονομίας.
Κάποιων περισσότερο καχύποπτων δεν ξέφυγε της προσοχής η ανισορροπία μεταξύ δανείων από τις ελληνικές τράπεζες και καταθέσεων σε αυτές του πολιτικού προσωπικού της χώρας, όπως αποτυπώνονται στα τελευταία στοιχεία του πόθεν έσχες...
Αν οι αριθμοί λένε κάτι κάποιος θα πρέπει να λάβει υπόψη πως οι ελληνικές τράπεζες αποτιμώνται από την αγορά περί τα 3,2 δισ., έχουν ίδια κεφάλαια περί τα 28 δισ. από τα οποία τα 16 δισ. προκύπτουν από αναβαλλόμενη φορολογία.
Τίποτα δεν είναι τυχαίο λοιπόν...
Είναι φανερό πως οι αποτιμήσεις των τραπεζικών μετοχών στο χρηματιστήριο δεν αποτύπωναν τον ενθουσιασμό της αγοράς για το μέλλον των τραπεζών.
Η επιδημία...
Μετά το κλείδωμα της οικονομίας λόγω της επιδημίας του "κορονοϊού" η ήδη δύσκολη κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω...
Ο τουρισμός και η ναυτιλία (μεταφορές) που είναι δυο από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας πλήττονται ιδιαίτερα φέτος από τις συνέπειες της επιδημίας.
Οι τράπεζες έχουν έκθεση και στους δυο κλάδους. Επιπλέον αμφότεροι οι κλάδοι απασχολούν ένα μεγάλο τμήμα του εργατικού δυναμικού της χώρας… Αύξηση της ανεργίας σημαίνει πως εκτός από τις επισφάλειες στα επιχειρηματικά δάνεια θα αυξηθούν και τα στεγαστικά...
Οι συνέπειες της επιδημίας ανατρέπουν τους ήδη ανεπαρκείς σχεδιασμούς.
Η κατάσταση δυσκολεύει και ως εκ τούτου χρειάζονται ριζοσπαστικές αποφάσεις. Οι λύσεις είναι είτε να ενισχύσουν κεφαλαιακά τις τράπεζες οι ιδιώτες μέτοχοι είτε να βρει τρόπο να το πράξει το δημόσιο με όρους διαφορετικούς από τις προηγούμενες τρεις αποτυχημένες προσπάθειες.
Χωρίς τράπεζες η οικονομία μοιάζει με αυτοκίνητο χωρίς μηχανή. Ακόμη και αν λυθεί το τραπεζικό πρόβλημα αλλά δεν μειωθεί και μεταρρυθμιστεί το δημόσιο το εγχείρημα θα πάει στο "βρόντο"...
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια