Φωτο: ΑΠΕ - ΜΠΕ |
Ουδείς, βεβαίως, ανέμενε κάτι διαφορετικό από τον Αμερικανό πρόεδρο. Ήταν δεδομένο, άλλωστε, ότι θα υπερασπιζόταν τον "φίλο" του, Ερντογάν. Ωστόσο, η συγκυρία της δολοφονίας του Σουλεϊμανί και της ραγδαίας υποτροπής των αμερικανο-ιρανικών σχέσεων, χειροτέρευσε αναμφισβήτητα τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού. Και, πράγματι, κατά τη διάρκεια των δηλώσεων των κ.κ.Μητσοτάκη και Τράμπ, διάρκειας είκοσι λεπτών, παραγκωνίστηκε κυριολεκτικά η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, σε βάρος, όπως ήταν αναμενόμενο, των εξελίξεων της πρότασης μομφής σε βάρος του Αμερικανού προέδρου, και της δολοφονίας του Σουλεϊμανί. Πόσο μάλλον, όταν έπεφταν βροχή οι ερωτήσεις από τους Αμερικανούς δημοσιογράφους γι' αυτά τα θέματα, βάζοντας στη γωνία τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και τα ελληνοτουρκικά.
Παρά ταύτα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατάφερε να παρέμβει σε αυτό το πανδαιμόνιο των "κοινών" δηλώσεων, και να μπει, έστω και για λίγο, σφήνα στη βροχή των ερωταπαντήσεων, προκειμένου να θίξει ορισμένα από τα επίμαχα ζητήματα που απασχολούν την Ελλάδα. Βέβαια, παρά τις διαρροές, σύμφωνα με τις οποίες η αμερικανική πλευρά δεν επιθυμούσε κοινές δηλώσεις, έγινε εμφανές ότι ο Ν.Τράμπ εσκεμμένα εκμεταλλεύτηκε τη συνάντησή του με τον Κ.Μητσοτάκη, προκειμένου να απαντήσει - σε όσες από τις ερωτήσεις τον βόλευαν, βέβαια - στην αμερικανική κοινή γνώμη. Από αυτή την άποψη, με αμερικανική και όχι ελληνική ευθύνη, η συνάντηση Μητσοτάκη με Τράμπ μπορεί να χαρακτηριστεί ατυχής. Και βέβαια, είναι άκρως αμφίβολο εάν ο Τράμπ ως "οικοδεσπότης" θα συμπεριφερόταν κατά αυτό τον απαράδεκτο τρόπο εάν είχε απέναντι του κάποιον άλλον ηγέτη ή τον "φίλο" του, τον Ερντογάν.
Ως εκ τούτου, αποδεικνύεται λάθος η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Στέλιου Πέτσα, πριν από τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Αμερικανό πρόεδρο, να εμφανιστεί ως απολογητής της αμερικανικής - κατά την ελληνική κυβέρνηση - άρνησης να γίνουν κοινές δηλώσεις. Και κοινές δηλώσεις έγιναν, μάλλον επειδή έτσι το ήθελε ένας απρόβλεπτος Τράμπ, και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν χειρίστηκε επικοινωνιακά ορθά το ζήτημα.
Κατά τα λοιπά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης:
1. Εμφανίστηκε άκρως φιλοαμερικανός, ακόμα και στην περίπτωση της δολοφονίας του Σουλεϊμανί. "Eίμαστε σύμμαχοι με τις ΗΠΑ. Στεκόμαστε στο πλευρό των συμμάχων μας σε δύσκολες περιόδους. Καταλαβαίνω πως η συγκεκριμένη απόφαση (σ.σ. δολοφονία Σουλεϊμανί) ελήφθη λαμβάνοντας υπόψη το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ", είπε, μεταξύ άλλων, χαρακτηριστικά. Και πρόσθεσε: "Είχαμε και ακόμα έχουμε πολύ στενούς δεσμούς με τον Αραβικό κόσμο και θεωρούμε τους εαυτούς τίμιους παίχτες στην περιοχή, αλλά δεν ξεχνάμε ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας και πού ανήκουμε γεωπολιτικά".
2. Επικαλέστηκε την πάγια "επιχειρηματολογία" μερίδας πολιτικών στις ΗΠΑ, ως επί το πλείστον των Δημοκρατικών, αλλά και αρκετών Ρεπουμπλικάνων, σε βάρος του Ερντογάν και του Πούτιν. "Νομίζω - είπε - είναι προφανές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ πως δεν είναι δυνατόν να πουλάς αεροσκάφη F-35 σε μία χώρα που ταυτόχρονα προμηθεύεται το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Τα δύο δεν γίνεται να πάνε μαζί".
3. Διαβεβαίωσε την Ουάσιγκτον ότι δεν θα πάει κόντρα στη Συμφωνία των Πρεσπών. "Είχα πει δημοσίως πως μόλις η συμφωνία των Πρεσπών κυρωθεί υπάρχουν πολύ λίγα που μπορούμε να κάνουμε για να την αλλάξουμε και ότι θα πρέπει να τη σεβαστώ όταν θα αναλάβω την εξουσία, και αυτό έχω κάνει", είπε. Και πρόσθεσε: "Την ίδια στιγμή έχουμε πει δημοσίως πως είναι προς το συμφέρον μας να προσδεθούν τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσον αφορά δε την Αλβανία, πρέπει να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Είμαστε μια χώρα με αυτοπεποίθηση που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και επιθυμεί να συμβάλλει σε μια εμπροσθοβαρή ατζέντα για την επόμενη δεκαετία".
4. Εμφάνισε ως διακομματικό (από κοινού με τον ΣΥΡΙΖΑ) το φιλοαμερικανικό μέτωπο στην Ελλάδα, κάνοντας λόγο για "εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ για την οποία υπάρχει, πλέον, ευρύτατη και διακομματική στήριξη στην Ελλάδα μετά και τη στροφή ΣΥΡΙΖΑ".
5. Αφησε να εννοηθεί ότι η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να "συνεργαστούν" στην Ανατολική Μεσόγειο. "Δεν επιδιώκουμε να αποκλείσουμε οποιονδήποτε από την ενεργειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο", είπε. Και υπογράμμισε: "Με προϋπόθεση ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παίζει σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού". Μια διατύπωση που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έκαναν στο πρόσφατο παρελθόν και στελέχη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
6. Ζήτησε να μην κάνει τα στραβά μάτια το ΝΑΤΟ στις τουρκικές προκλήσεις. "Βρισκόμαστε ενώπιον μιας Τουρκίας που συμπεριφέρεται με έναν εξαιρετικά επιθετικό τρόπο αλλά συνάμα παραμένει μέλος της συμμαχίας (ΝΑΤΟ)," είπε.
7 .Συντάχθηκε με τις γνωστές αμερικανικές θέσεις περί διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών από τη Ρωσία. "Τα ενεργειακά αποτελούν πολύ σημαντική πτυχή της σχέσης μας με τις ΗΠΑ. Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας και η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας", είπε.
8. Τάχθηκε για μια ακόμη φορά υπέρ της προσφυγής της Ελλάδας στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης. "Σχετικά με τις διαφορές μας για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, που τη θεωρούμε την μόνη διαφορά μας με την Τουρκία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο, έχω πει δημοσίως πως εάν δεν μπορούμε να τις επιλύσουμε είμαστε ανοιχτοί στο να συζητήσουμε προσφυγή στη Χάγη", εξήγησε.
9. Είπε ότι η Ελλάδα επιθυμεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα συμπαραγωγής του πανάκριβου αεροσκάφους πέμπτης γενιάς F-35 και να προβεί σε προμήθειά του, όταν θα το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες. Να σημειωθεί, ωστόσο, πως σύμφωνα με πληροφορίες, η κατασκευάστρια Lockheed έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο της συμμετοχής της Ελλάδας σε επίπεδο συμπαραγωγού του αεροσκάφους, ακόμα κι' αν αποκλειστεί η Τουρκία. Μένει να φανεί εάν κάτι άλλαξε κατά τη συνάντηση Μητσοτάκη - Τράμπ.
Ειδικότερα ο πρωθυπουργός επεσήμανε πως η Ελλάδα ενδιαφέρεται για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35 καθώς επίσης και σε άλλα προγράμματα, αν και διευκρίνισε ότι η χώρα μας ναι μεν ενδιαφέρεται αλλά θα προχωρήσει σε κάτι τέτοιο όταν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες. Επίσης, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των Ελλήνων δημοσιογράφων, ανέφερε ότι "ξεκινάει άμεσα η διαπραγμάτευση για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35, με στόχο την απόκτηση μιας μοίρας τέτοιων αεροσκαφών. Στόχος - πρόσθεσε - είναι, με βάση και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των F-16, να προχωρήσουμε στην προμήθεια των F-35. Αυτό αναμένεται να γίνει με βάση και τις δυνατότητες παραγωγής των F-35 από το 2024 και μετά".
Κατά τη διάρκεια των "κοινών" δηλώσεων, ο Έλληνας πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στον Ν.Τράμπ, είπε: "Η Ελλάδα, κ.Πρόεδρε, ενδιαφέρεται για συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35. Όπως γνωρίζετε ήδη αναβαθμίζουμε τα F-16 μας κι αυτό το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2023-24, οπότε ενδιαφερόμαστε πολύ να λάβουμε μέρος στο πρόγραμμα των F-35 μετά από αυτό. Είμαι βέβαιος πως οι ΗΠΑ θα λάβουν υπόψη τους το γεγονός ότι η Ελλάδα βγαίνει από μία οικονομική κρίση, ώστε η δόμηση του προγράμματος να γίνει με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο για τη χώρα μου".
Βέβαια, ο κ.Μητσοτάκης, είτε εξαιτίας κακής πληροφόρησης είτε για άλλους λόγους, λανθαμσένα ανέφερε ότι το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16 θα ολοκληρωθεί το 2023-2024. θα ολοκληρωθεί το 2027 (βλέπε γράφημα της Lockheed). Επίσης, εκτιμάται ότι η ανάγκη για ένα νέου τύπου, πέμπτης γενιάς αεροσκάφος, θα εμφανιστεί για την ελληνική πολεμική Αεροπορία, ιδιαίτερα μετά το 2025.
Όπως και να' χει, η κυβέρνηση καλείται να δώσει σαφείς εξηγήσεις για το θέμα των F-35, και σε τεχνικό και σε οικονομικό επίπεδα. Εάν δηλαδή συμφωνεί η στρατιωτική ηγεσία με αυτό, εάν θα γίνει αγορά ή συμπαραγωγή, και βέβαια έναντι ποίου τιμήματος. Πόσο μάλλον που πρόκειται για ένα πολύ ακριβό αεροσκάφος. Μέχρι στιγμής, η Ελλάδα έχει περιοριστεί να στείλει επιστολή στις ΗΠΑ, με την οποία ζητάει να υποβληθεί στη χώρα μας συγκεκριμένη οικονομική πρόταση. Άραγε, ο πρωθυπουργός επιστρέφει στην Ελλάδα με μια τέτοια πρόταση στις αποσκευές του;
10. Στην ατζέντα των ελληνοαμερικανικών, ως συνήθως άλλωστε, δεν θα μπορούσε να λείψει η "κινεζική διείσδυση" στην Ελλάδα. Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα, άλλωστε, ήταν η επισήμανση που έκανε Αμερικανός αξιωματούχος στα ΜΜΕ πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη - Τράμπ, ο οποίος υπογράμμισε το γεγονός ότι "η Αθήνα μοιράζεται με την Ουάσιγκτον την ίδια προσέγγιση στο θέμα της ασφάλειας που σχετίζεται με την τεχνολογία 5G". Ως γνωστόν, σε αυτόν τον τομέα της νέας τεχνολογίας είναι η μεγάλη μάχη που δίδεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, καθώς και μεταξύ των ΗΠΑ και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες τείνουν υπέρ της προμήθεια τεχνολογίας 5G από την Κίνα. Άραγε, η Αθήνα, όπως ισχυρίζεται ο "ανώνυμος" Αμερικανός αξιωματούχος, θα συνταχθεί πλήρως με τις αμερικανικές θέσεις;
Να σημειωθεί, τέλος, πως στη συνάντηση από αμερικανικής πλευράς ήταν παρών, μεταξύ άλλων, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πενς, πρόσωπο - κλειδί στην ηγεσία των ΗΠΑ για τα Βαλκάνια, που φέρεται να είχε χειριστεί και το θέμα των Σκοπίων, καθώς και οι υπουργοί Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, και Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος. Ο τελευταίος, ως γνωστόν, προ μηνών είχε επικρίνει την Ελλάδα για τα πολλά πάρε - δώσε της με την Κίνα.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια