Το ζήτημα του Brexit είναι η μικρογραφία των δύο κόσμων που παλεύουν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη.
Γράφει ο Αλέξανδρος Θ. Δρίβας *
Κάθε μέρα διαπιστώνουμε πως η κατάσταση στη Γηραιά Ήπειρο δεν έχει γυρισμό. Είναι τόσο δραματικά τα πράγματα ώστε η πολιτική ορθότητα έχει γίνει πλέον ένα με την αμηχανία. Το Brexit είναι προ των πυλών και δυστυχώς δεν υπάρχουν κάποιοι βάσιμοι λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι για την Ε.Ε και γενικά για την ″Σκοτεινή Ήπειρο″ όπως την ονόμασε ο Mazower, συμπεριλαμβανομένου και του Ηνωμένου Βασιλείου. Τα πολιτικά δεδικασμένα όπως το κλείσιμο του Κοινοβουλίου, δείχνουν πως τα χρόνια ειρήνης εντός της Ευρώπης, αδειάζουν στην κλεψύδρα και επιστρέφουμε στην ζωντανή ιστορία η οποία μας δείχνει πως έρχονται δύσκολες καταστάσεις.
Το Brexit αποκάλυψε τη γενική παράνοια που έχει πάρει τη θέση της πολιτικής στην Ε.Ε. Ένας ολόκληρος λαός κλήθηκε να αποφασίσει για το ευρωπαϊκό του μέλλον χωρίς να του τεθούν τα υπέρ και τα κατά μιας ″βρετανικής αποκόλλησης″ από την Ε.Ε. Κανένα σχέδιο δε φαίνεται να εκπονήθηκε στη Μεγάλη Βρετανία για την υλοποίηση μιας τόσο σοβαρής πολιτικής απόφασης. Ας επιστρέψουμε λίγο στις μέρες του 2016 για να θυμηθούμε τα όσα έλεγαν οι Brexiters. Σύμφωνα με αυτούς, η Βρετανία όφειλε να φύγει από μια παρηκμασμένη ένωση κρατών, στην οποία όσο το Λονδίνο συμμετείχε, θα παρήκμαζε μαζί της. Το Ηνωμένο Βασίλειο λοιπόν, όφειλε να επιστρέψει στις ρίζες του. Η αξιοποίηση της αυτοκρατορικής προίκας και της Κοινοπολιτείας, συνιστούσαν ένα αφήγημα το οποίο έδινε την απαραίτητη -επικοινωνιακά- ελπίδα σε όσους δίσταζαν να ψηφίσουν την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ε.Ε, τονίζοντάς τους παράλληλα τον πατριωτισμό. Οι Βρετανοί έχουν ξεχάσει ότι ο κόσμος λειτουργεί χωρίς να έχει ανάγκη την ηγεμονία τους από τη στιγμή που ζήτησαν την αμερικανική υλική υποστήριξη στον Β′ Π.Π.Η Συμφωνία Εκμίσθωσης και Δανεισμού, αποτέλεσε το Κύκνειο Άσμα της “αυτοκρατορίας των κυμάτων”. Σήμερα, τρία χρόνια και πλέον μετά το δημοψήφισμα για το Brexit, ακόμη δεν έχει κατανοήσει κανείς ποιά είναι η πολιτική του Λονδίνου. Σαφώς θα βρούμε κάποιους λόγους αν σκεφτούμε πολύ και ειδικότερα, αν δανειστούμε ″ιδέες″ από τη συνομωσιολογία. Οι κινήσεις πανικού σίγουρα δεν συνιστούν πολιτική, όμως παρόλα αυτά, παράγουν πολιτική. Πολλοί Βρετανοί εξαγριώνονται μέρα με τη μέρα καθώς εκτός από τις ψευδαισθήσεις ενός βρετανικού μεγαλείου αντίστοιχου του παρελθόντος, έχουν να αντιμετωπίσουν και ένα άλλο πρόβλημα. Την ευρωπαϊκή ακαμψία.
Το ζήτημα του Brexit είναι η μικρογραφία των δύο κόσμων που παλεύουν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Από τη μία πλευρά έχουμε εκείνους που είναι ευρωσκεπτικιστές ή/και ευρωκριτικοί. Πρόκειται για εκείνους των οποίων η άποψη κυμαίνεται από το ότι πρέπει να τελειώσει η Ε.Ε ως οργανισμός, έως το ότι η επόμενη μέρα τους είναι αδιάφορη και απλώς χρειάζεται να διαλυθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Το αληθές είναι πως η Ε.Ε μετράει αντίστροφα με βάση αυτό που ήταν μέχρι το 2007 και τη Συνθήκη της Λισαβόνας. H συλλήβδην διάλυση δεν είναι λύση και δε θα δώσει όφελος, ιδίως σε αυτούς που την υποστηρίζουν. Εδώ λοιπόν ξεκινά η άλλη συζήτηση για το άλλο μέλος της ανισότητας.Η Γερμανία είναι ασφαλώς υπαίτια για τη συνολική ευρωπαϊκή εικόνα. Όταν είσαι η πιο ισχυρή χώρα σε μια ένωση κρατών και ασκείς την πολιτική σου, τότε δεν είναι μόνο τα κέρδη με το μέρος σου αλλά και οι ζημιές. Η γερμανική πολιτική δεν στόχευσε στο ενώσει και να συμβιβάσει το όραμα του Βερολίνου με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Στόχευσε στο να γίνει μια παγκόσμια δύναμη έχοντας εγκλωβισμένα τα υπόλοιπα κράτη (λιγότερο ή περισσότερο) σε στασιμότητα. Οι Γερμανοί έπαθαν πολύ μεγαλύτερη ζημιά από τα 86 δισεκατομμύρια ευρώ που δανείστηκε η Ελλάδα το 2015. Αναγκάστηκαν να δείξουν σε όλον τον κόσμο ″πώς έχει σήμερα η κατάσταση″ στην Ευρώπη.
Η άκαμπτη γερμανική στάση, κατακρίνεται διπλωματικά από κάθε απερχόμενο αξιωματούχο. Ο Κύριος Ντράγκι έστειλε μήνυμα για το πόσο ζοφερή θα είναι η οικονομική πραγματικότητα στην Ευρώπη αν δεν αλλάξει η συνταγή. Η γερμανική συνταγή. Σε κάθε περίπτωση, οι δύο κόσμοι που συγκρούονται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, αποδεικνύουν τα δύο ετερόκλητα χαρακτηριστικά της που δυστυχώς, δεν είναι και συμπληρωματικά, όπως ήταν το 1957 στην ιδρυτική συνθήκη της ΕΟΚ. Οι ″ψευδαισθήσεις″ εύκολων λύσεων για φυγή από την Ε.Ε από τη μία και η στενομυαλιά, η ακαμψία και η -διαχρονικά- έλλειψη διορατικότητας του Βερολίνου, οδηγούν την Ευρώπη σε μια άνευ όρων παράδοση στο έλεος της ιστορίας. Ένα έλεος που δεν έχει σταθεί γενναιόδωρο απέναντι στη ″σεισμογενή″ αυτή ήπειρο. Το Brexit με όποιον τρόπο και αν ολοκληρωθεί, θα αποκαλύψει τα πολλαπλά προβλήματα από τα οποία πάσχει η Ε.Ε και αυτή τη φορά, δε θα καταστεί δυνατό από τη Γερμανία να τα ″κρύψει″.
* Ο Αλέξανδρος Θ. Δρίβας Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων
(PHOTO: TANAONTE VIA GETTY IMAGES)
** Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια