Της Κρινιώς Καλογερίδου
Η αλήθεια είναι πως υπήρχε πάντα και συνεχίζει να υπάρχει μια καχυποψία στα όρια της παράνοιας μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Οι πρώτοι έβλεπαν ως πραγματική απειλή τους δεύτερους μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, στο πλαίσιο της Μεγάλης Ιδέας που φώλιαζε μέσα τους.
Οι δεύτεροι πάλι κοιτούσαν με μισό μάτι τους πρώτους όχι τόσο για στρατιωτικούς, όσο για πολιτικούς λόγους που είχαν να κάνουν με την επιβολή της Δύσης στην Ανατολή. Της Δύσης που υποτιμούσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Τουρκία...
Στην τουρκική ιστοριογραφία, που είναι γεμάτη από εθνικιστικές κατασκευές, η καχυποψία των Τούρκων προς τους Έλληνες και τους Δυτικούς σχεδόν ταυτιζόταν, γιατί οι μεν τελευταίοι (ειδικά οι Ρώσοι) βοήθησαν τους υποτελείς να σηκώσουν κεφάλι απέναντι στον σουλτάνο, οι δε Έλληνες (ενώ ''ζούσαν ευτυχισμένοι και πλούσιοι στην Ανατολία'') ξεκίνησαν - πρώτοι απ' τους υποτελείς λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας - την ''ανταρσία'' τους (1821), με στόχο τον σταδιακό ακρωτηριασμό της...
Απ' την ώρα και τη στιγμή που σήκωσαν οι ραγιάδες κεφάλι στους Τούρκους και διεκδίκησαν τη λευτεριά τους, πέρασαν 198 χρόνια και στα χρόνια αυτά διαμορφώθηκαν ιστορικά και αναπαράχθηκαν καθημερινά εθνικά στερεότυπα του ενός για τον άλλον.
Έτσι φτάσαμε σήμερα να έχουν φυλάξει κι οι δυο στα ''σπίτια'' τους (Ελλάδα - Τουρκία) έναν ατέλειωτο ''πίνακα φωτογραφιών'' απ' τις πιο ανελέητες διαμάχες μεταξύ τους. Και, καθώς οι Έλληνες ήταν 400 χρόνια σκλαβωμένοι στους Τούρκους κι αυτοί που υπέστησαν απανωτές συμφορές απ' αυτούς, φυσικό είναι να έχουν πολλαπλάσιο υλικό για τους ''πίνακες ζωγραφικής'' τους.
Υλικό που το ''διάνθισαν'' ιδιαίτερα όχι πράξεις ανθρωπισμού, αλληλεγγύης και αλτρουισμού μεταξύ των λαών, αλλά ιαχές πολέμου, απειλών και εθνικιστικών κηρυγμάτων εκ μέρους της Τουρκίας. Της επιθετικής γείτονος, δηλαδή, που έχει κλιμακώσει επικίνδυνα τις βουλιμικές διαθέσεις της και βρυχάται απειλητικά, για να εκφοβίσει τους Έλληνες και τους Κύπριους αδελφούς μας.
Βρυχάται και πιέζει μέχρι λιποθυμίας την Αθήνα και την Λευκωσία, για να τις αναγκάσει να συρθούν αδύναμες σε διαπραγματεύσεις με δέλεαρ τις ΑΟΖ και τα χρυσοφόρα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που κρύβονται στις θαλάσσιες ζώνες τους.
Υπό το πρίσμα μιας χρονίζουσας ελληνοτουρκικής κρίσης που πάει να ξεφύγει τελευταία από κάθε έλεγχο λόγω των επεκτατικών βλέψεων της Τουρκίας στα κοιτάσματα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο Καστελόριζο, θα γίνει η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στην Ν. Υόρκη (24 Σεπτεμβρίου).
Τέτοιες συναντήσεις έχουν ''καθιερωθεί'' αρκετά χρόνια τώρα, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου βρίσκουν την ευκαιρία οι εκπρόσωποι των δύο χωρών να συζητούν για τις σχέσεις των δύο κρατών και την επίλυση των διαφορών τους.
Στην προκείμενη, ωστόσο, περίπτωση είναι ιδιαίτερα αρνητικά φορτισμένο το κλίμα τόσο απ' τις συνεχείς παραβιάσεις της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Κύπρου, όσο κι απ' τις επιθετικές κινήσεις της γύρω απ' την ελληνική υφαλοκρηπίδα νότια του Καστελόριζου.
Το κλίμα βαραίνουν επιπρόσθετα οι καθημερινές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου απ' τα τουρκικά μαχητικά και οι προκλήσεις της Τουρκίας σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας μέσα από χάρτες και ομιλίες του Ερντογάν, ο οποίος διεκδικεί το μισό Αιγαίο απ' τον 25ο μεσημβρινό και δυτικά, παραβιάζοντας κατάφωρα τη συνθήκη της Λωζάνης, την οποία άλλωστε πάντα αμφισβητούσε η χώρα του ως αναθεωρητική δύναμη...
Με τα δεδομένα αυτά δεν προβλέπονται αισιόδοξα αποτελέσματα υπέρ μας απ' τη συνάντηση των δύο ανδρών, μολονότι η πρώτη αυτή επαφή μεταξύ τους είναι περισσότερο διερευνητική των προθέσεών τους και αφορμή γνωριμίας και ανταλλαγής απόψεων.
Ωστόσο, με δεδομένο ότι η Τουρκία βρίσκεται σε θέση ισχύος εξοπλιστικά έναντι της Ελλάδας, δεν αποκλείεται ο Ταγίπ Ερντογάν να θέσει στο τραπέζι των συνομιλιών τους όλα τα θέματα των τουρκικών διεκδικήσεων, που εντάσσονται στα σχέδιά του για την ''Γαλάζια Πατρίδα'' κι έχουν αφήσει ήδη τη γκρίζα σκιά τους πάνω απ' το μισό Αιγαίο. Δεν αποκλείεται, δηλαδή, να ζητήσει τη συνεκμετάλλευση (σε πρώτη φάση) των ενεργειακών αποθεμάτων της Κύπρου, ενώ το Κυπριακό βρίσκεται ακόμα σε εκκρεμότητα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός πρέπει να είναι αποφασισμένος και ξεκάθαρος στις απαντήσεις του, ώστε να μην αφήσει περιθώρια παρερμηνειών στον παμπόνηρο Τούρκο ηγέτη, όπως είχε κάνει ο κ. Τσίπρας. Αθήνα και Λευκωσία έχουν εκφράσει ήδη κοινή γραμμή στο Κυπριακό και το θέμα των ενεργειακών αποθεμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Ελλάδα - από τη μεριά της - διεμήνυσε, δια του υπουργού Εξωτερικών, στην Τουρκία ότι ''είναι διατεθειμένη να επανεκκινήσει τις σχέσεις της μαζί της με γνώμονα το διεθνές δίκαιο, που δεν ανέχεται απειλές ή μονομερείς διεκδικήσεις'' κι ότι ''στα κυριαρχικά της δικαιώματα δε χωρούν εκπτώσεις''.
Όλα αυτά καλά και άγια, θα μου πείτε, αλλά παλιά και χιλιοειπωμένα απ' τους προηγούμενους κι απ' τους πιο προηγούμενους κι απ' τους πιο πιο προηγούμενους... Και θα 'χετε δίκιο να σκέφτεστε έτσι, γιατί η εξωτερική μας πολιτική είναι για χρόνια βυθισμένη στο τέλμα της ανασφάλειας και της απραξίας. Είναι μια πολιτική ρητορείας κι ένα αποτύπωμα της συνέχειας των διπλωματικών και αμυντικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Είναι πολιτική χαμηλών τόνων, που φέρει το σπέρμα της ηττοπάθειας και της υποχωρητικότητας της Αθήνας έναντι της Άγκυρας. Κι όσο εμείς βαυκαλιζόμαστε ότι κατακτάμε με τη στάση αυτή όλο και μεγαλύτερη σταθερότητα που θα μας εξασφαλίσει να ζούμε σε μακροχρόνια ειρήνη, τόσο αποθρασύνεται ο Τούρκος Πρόεδρος κι ορέγεται ακόμα περισσότερα να μας πάρει. Όσο δείχνουμε ανοχή, υποτακτικότητα, αδυναμία και έλλειψη βούλησης να αντιδράσουμε, τόσο θα διεκδικεί γη και ύδωρ από εμάς.
Μ' άλλα λόγια θεωρώ πως είναι επαναλαμβανόμενο λάθος η τακτική των ελληνικών κυβερνήσεων εδώ και χρόνια να θέλουν να εξευμενίζουν με τη λογική και τις κινήσεις καλής θέλησης την Τουρκία στο όνομα της ειρήνης και της σταθερότητας. Με τον τρόπο αυτό, αν δεν το έχουν καταλάβει, την άφησαν να πατήσει πόδι στη Θράκη και τώρα στρώνουν χαλί για συγκυριαρχία στο Αιγαίο.
Πέραν αυτού, η ''αρετή'' της υποταγής και του κατευνασμού στον νεο-οθωμανισμό του ''Σουλτάνου'' επανέφερε μέσα μας το σύνδρομο του ραγιά, που ήταν κρυμμένο στο υποσυνείδητό μας, κληρονομημένο απ' τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Το αναξιοπρεπές ωστόσο σκύψιμο του κεφαλιού μας στον Τούρκο και η ευκολία με την οποία δείχνουμε διατεθειμένοι να βάλουμε νερό στο κρασί μας συρόμενοι σε συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, λειτουργεί ευνουχιστικά για μας.
Μας αφοπλίζει απ' την έμφυτη γενναιότητά μας, μας κάνει να αισθανόμαστε δουλοπρεπείς, ανασφαλείς και μόνιμοι υπηρέτες της Τουρκίας, η οποία εξελίχθηκε σε περιφερειακή δύναμη.
Η σιωπή των αμνών δεν ταιριάζει στους Έλληνες, δεν ταίριαζε τουλάχιστον σ' αυτούς μέχρι τώρα, γιατί τη δεκαετία των μνημονίων όλα αναθεωρήθηκαν επί τα χείρω, μαζί με τις αξίες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, που τους έκαναν να ξεχωρίζουν απ' τους άλλους λαούς.
Έτσι έμαθαν να συμβιβάζονται, να μην επαναστατούν, να μη ρισκάρουν στα δύσκολα, να βολεύονται και να παθητικοποιούνται σαν μάζα απρόσωπη που έχει χάσει το φιλελεύθερο πνεύμα της και την αξιοπρέπειά της.
Αυτός ο σύγχρονος ραγιαδισμός μετέτρεψε τους Έλληνες τελικά σε υπηρέτες ξένων αφεντάδων, που έπαψαν να πιστεύουν στο εθνικό όραμα της πατρίδας τους, δείχνουν απρόθυμοι να την υπερασπιστούν γιατί ξέχασαν τους προγόνους τους ή τους επικαλούνται μηχανικά παριστάνοντας τους ''Ελληνάρες''...
Τι κι αν βγάζουν πανεπιστήμια και μαζεύουν χαρτιά και πτυχία; Τι κι αν το παίζουν φωστήρες της εξυπνάδας και της μαγκιάς; Με μεταπτυχιακά ή χωρίς αυτά δείχνουν να στερούνται παιδείας (υπό την ευρεία της έννοια), αγωγής και πατριωτικού φρονήματος.
Είναι ''ιμιτασιόν'' Έλληνες που το παίζουν δημοκράτες και προοδευτικοί, χωρίς να το αποδεικνύουν στην πράξη. Γιατί η Δημοκρατία στην πράξη αποδεικνύεται αν είναι γνήσια ή μεταλλαγμένη.
Το στοίχημα λοιπόν για τον πρωθυπουργό είναι να κάνει τους ''ιμιτασιόν'' Έλληνες. Να τους βγάλει απ' το τέλμα της μόνιμης απαξίας των αξιών τους, της μόνιμης ηττοπάθειας και αδιαφορίας. Να τους δώσει όραμα για να ζήσουν και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο αύριο γι' αυτούς και τα παιδιά τους. Να τους δώσει δύναμη, για να κάνουν υπέρβαση του κακού εαυτού τους στη μάχη για την εθνική επιβίωση.
Έτσι, εξοπλισμένοι άρτια και αναβαπτισμένοι στις αξίες των προγόνων τους, θα θυμηθούν τον παλιό καλό εαυτό τους, τις μέρες της δόξας του '40 σε επεισόδια... εποποιίας. Θα αποβάλουν κάθε αίσθημα κατωτερότητας έναντι των Τούρκων, που έφτασαν σήμερα στο σημείο να θεωρούν δεδομένη τη διχοτόμηση του Αιγαίου στον 25ο Μεσημβρινό και να θέλουν να προχωρήσουν πέρα απ' τα όρια θρασύτητάς τους διεκδικώντας και τον 24ο Μεσημβρινό, που βρίσκεται δυτικά του.. το σπίτι μας,
Αν είχαμε έστω κι αργά εκδηλώσει μια στάλα παλιάς περηφάνιας που μας έκανε το '40 θερμούς, ορμητικούς και ανυπότακτους στον πανίσχυρο κατακτητή, θα δίναμε την κατάλληλη απάντηση που μόνο ο Έλληνας ξέρει να δίνει στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τη ''Γαλάζια Πατρίδα'' του, που πάει να ''θάψει'' τη δικιά μας πατρίδα μετακινώντας τα θαλάσσια σύνορα της Τουρκίας κατά 85 χιλ. ανατολικότερα, έτσι που να μας αρπάξει τα περιλάλητα νησιά μας: την Νάξο, την Πάρο, την Μύκονο, την Αμοργό, τα Κουφονήσια και Κύριος οίδε πόσα άλλα...
''Μα η ειρήνη..., η σταθερότητα''..., θα μου πείτε. ''Γι' αυτά δε σκύβαμε το κεφάλι τόσα χρόνια;'' Το ξέρω, το καταλαβαίνω, όμως θυσιάσαμε ήδη πολλά, τα πιο πολλά... και δεν τα εκμεταλλευτήκαμε καν προς όφελος της πατρίδας μας, παρά τα σπαταλήσαμε αλόγιστα σαν άσωτοι γιοι κι όχι σαν συνετοί απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων.
Η επίτευξη της ειρήνης είναι μια δύσκολη υπόθεση για την πραγματοποίηση της οποίας απαιτείται η συνδρομή πολλών παραγόντων. Ένας βασικός παράγοντας απ' αυτούς είναι και η καλοπιστία, η το ίδιο θερμή ανταπόκριση δηλαδή στο όραμά της απ' την μεριά του αντιπάλου μας. Αυτό, δυστυχώς, δεν το είδαμε τόσα χρόνια από την Τουρκία, που έχει ανοίξει ''υβριδικό'' πόλεμο μαζί μας απ' την εποχή των Ιμίων ακόμα (1996).
Η διασφάλιση της ειρήνης απαιτεί καρτερία, πίστη και υπομονή, ώστε να γεμίσουμε με άνθη το χάσμα που μας χωρίζει απ' τους άλλους. Όμως αυτό δεν είναι μόνο δική μας υποχρέωση. Είναι και της Τουρκίας, που δείχνει χρόνια τώρα - και σήμερα πολύ περισσότερο - ότι όχι μόνο δε σέβεται την αρχή της αμοιβαιότητας, του αλληλοσεβασμού, της συνύπαρξης και της συνεργασίας μαζί μας, αλλά μας προκαλεί συνεχώς και εκδηλώνει μονίμως τις βουλιμικές διαθέσεις της σε βάρος των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Και το κακό είναι στην όλη ιστορία ότι για χάρη του ιδανικού αυτού της ζωής, για χάρη δηλαδή της ειρήνης, αφήσαμε τους εαυτούς μας να γίνουν μαλθακοί και αφοπλισμένοι αξιακά, αφοπλισμένοι ιδεολογικά και μόνιμα εφησυχασμένοι στα λιμνάζοντα ύδατα της σύγχρονης ιστορίας μας.
Αυτό και μόνο είναι για μας μειονέκτημα, αν λάβουμε υπόψη το ετοιμοπόλεμο του γείτονα και τον υπεροπλισμό του. Κι αυτό το μειονέκτημα πρέπει να το καλύψουμε με εντατικοποίηση της στρατιωτικής ετοιμότητας, γιατί όπως προειδοποιούσε πέρσι την Άνοιξη εκτενές άρθρο του αμερικανικού περιοδικού Foreign Policy, ''Ελλάδα και Τουρκία κινούνται προς τον πόλεμο''.
Για να διευκρινίσει στη συνέχεια ότι ''οι σχέσεις μεταξύ τους δεν ήταν ποτέ εύκολες καθώς έχουν εμπλακεί πολλές φορές σε εμπόλεμες διαμάχες τον 20ο αιώνα''. ''Μάλιστα'', όπως σημειώνει, ''οι δύο χώρες έφτασαν κοντά στον πόλεμο το 1996 με αφορμή τις ελληνικές βραχονησίδες των Ιμίων, με τις ΗΠΑ να επεμβαίνουν για να αποφευχθεί η καταστροφή''...
Απ' όλα αυτά πιστεύω να αντιλαμβάνεστε - και πιστεύω να το αντιλαμβάνεται και ο πρωθυπουργός, που θα έρθει σε επαφή με τον Ταγίπ Ερντογάν σε λίγες μέρες - πως το φίμωτρο του εφησυχασμού απέναντι στις άνομες ορέξεις των Τούρκων ουδόλως εξασφαλίζει πλέον την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Αντίθετα, τους αποθρασύνει ακόμα περισσότερο και τους οπλίζει με αυτοπεποίθηση και υπεροψία.
Το δόγμα της Μεταπολίτευσης περί κατευνασμού της Τουρκίας αποδείχτηκε απρόσφορο και γι' αυτό πρέπει να μετατραπεί σε δόγμα αποτροπής. Έχοντας πλέον πειστεί πως σε περίπτωση στρατιωτικής διαμάχης με την Τουρκία δεν πρόκειται να μας βοηθήσει κανένα ΝΑΤΟ και καμιά ΕΕ, είναι άμεσης προτεραιότητας θέμα η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου να εκπονήσει ένα σχέδιο δραστικής αποτροπής.
Με αφετηρία αυτό ας αρχίζουμε να προετοιμάζουμε στρατηγικά, οργανωμένα και μεθοδικά, τις δυνάμεις αντίστασής μας έχοντας πάντα σαν υπόμνηση πως η Τουρκία μάς παίζει το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι απ' την εποχή των Ιμίων ακόμα, όταν της δώσαμε το δικαίωμα να δημιουργήσει ένα ιδιότυπο καθεστώς συγκυριαρχίας, μετά την de facto προσάρτησή της βραχονησίδας μας στην τουρκική κυριαρχία.
Έκτοτε μεσολάβησαν πολλά: ο προκλητικός εμβολισμός του περιπολικού ανοιχτής θάλασσας ''ΓΑΥΔΟΣ'' (ναυαρχίδας της Ακτοφυλακής μας), ο πλήρης έλεγχος των Ιμίων και η εγκατάσταση στην απέναντι τουρκική νησίδα ''Τσαβούς'' ναυτικού Παρατηρητηρίου, η κλιμάκωση των προκλήσεων στον Έβρο, οι άνευ ορίων καθημερινές παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας, οι προσβολές, οι ύβρεις, οι κλιμακούμενες απειλές κλπ. έχουν φτάσει τις σχέσεις μας με την Τουρκία στα άκρα.
Κι αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ''θερμού επεισοδίου'' με απρόβλεπτες διαστάσεις λόγω του υπερφίαλου και απρόβλεπτου χαρακτήρα του νεο-οθωμανού ''σουλτάνου'', που δεν είναι πλέον το ποντίκι που βρυχάται, αλλά ένα πεινασμένο λιοντάρι το οποίο έχει βρει ήδη το επόμενο θύμα του και ανυπομονεί να το φάει.
''Si vis pacem, para bellum'' (Αν θέλεις ειρήνη, προετοίμαζε πόλεμο), έλεγε ο Ιούλιος Καίσαρας. Κι εγώ, με γνώμονα την ιστορία,, προσθέτω: Αν αποδείξεις ότι έχεις στρατιωτική ισχύ και είσαι αποφασισμένος να φτάσεις και σε πολεμική σύγκρουση ακόμα με αυτόν που σε προκαλεί αμφισβητώντας τα κυριαρχικά δικαιώματά σου, τότε θα διασφαλίσεις κι αυτά και την ειρήνη που πάντα επιθυμούσες.
Οποιαδήποτε άλλη επιλογή συμβιβασμού και περαιτέρω υποχωρητικότητας της Ελλάδας ισοδυναμεί με επιλογή ήττας, αφού αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει στη συρρίκνωση της εθνικής κυριαρχίας της...
''Κρινιώ Καλογερίδου'' (Βούλα Ηλιάδου)
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια