Η απρόβλεπτη μεταβλητή

Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
Μπήκαμε στη Συρία στα τέλη Αυγούστου για να ανατρέψουμε τον Ασαντ και για κανέναν άλλο λόγο. Με τη δήλωση αυτή, προχθές Τρίτη ο Ερντογάν, τερμάτισε τουλάχιστον ρητορικά τη ρεαλιστική προσαρμογή την οποία είχε αρχίσει λίγο πριν το αποτυχόν πραξικόπημα και την ολοκλήρωσε τον Αύγουστο στη συνάντησή του με τον Πούτιν.

Η Τουρκία τότε διαμήνυσε ότι δεν την ενδιαφέρει η ανατροπή του Ασαντ και ότι επιθυμεί απλά να ελέγξει την ισχυροποίηση των Κούρδων της Συρίας, με την Πολιτική Οργάνωση PYD και την Ένοπλη Πολιτοφυλακή YPG να είναι πλέον ο στενότερος σύμμαχος των ΗΠΑ στη μάχη κατά των Τζιχαντιστών.
Στα τέλη Αυγούστου άρχισε η εισβολή τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων, μια επιχείρηση που ονομάσθηκε Ασπίδα του Ευφράτη και η οποία υποτίθεται ότι στόχευε τους Τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, ενώ στην πραγματικότητα στόχος ήταν η παρεμπόδιση των Κούρδων να συνενώσουν γεωγραφικά τις περιοχές που ελέγχουν και κυρίως να μην αποκτήσουν πρόσβαση στη Μεσόγειο.
Η είσοδος των τουρκικών δυνάμεων στη Συρία δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την ανοχή της Μόσχας και της Δαμασκού, που την αξιοποίησαν για να φέρουν σε αντιπαράθεση την Αγκυρα με την Ουάσιγκτον, ενώ την ίδια στιγμή παρόμοιες κινήσεις γίνονταν στο Ιράκ με τις εκεί τουρκικές δυνάμεις να δυσχεραίνουν την προσπάθεια των Κούρδων ανταρτών Πεσμεργκά από το Βόρειο Ιράκ να καταφέρουν αποφασιστικό πλήγμα τους Τζιχατιστές του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή της Μοσούλης.
Προχθές ο Ερντογάν επανήλθε στην αρχική του γραμμή με την οποία ενεπλάκη στη Συρία, στην προτεραιότητα ανατροπής του Ασαντ, καθώς οι εξελίξεις είναι ολοφάνερο ότι οδηγούν σε βραχυκύκλωμα τη φιλοδοξία της Τουρκίας να επηρεάσει τις εξελίξεις της επόμενης μέρας στη Συρία.
Όταν ο Τραμπ θα περνά το κατώφλι του Λευκού Οίκου στις 21 Ιανουαρίου το Χαλέπι θα είναι υπό τον έλεγχο της Δαμασκού και ο Ασαντ ισχυρότερος όσο ποτέ, ένα νέο τοπίο που ευνοεί εκ νέου τη συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας, εξελίξεις που δεν αφήνουν χώρο ούτε καν τακτικών ελιγμών για την Τουρκία. Και για να μην υπάρχει παρεξήγηση, Μόσχα και Δαμασκός έστειλαν πριν από λίγες ημέρες ένα ηχηρό μήνυμα στις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στο συριακό έδαφος με έναν βομβαρδισμό, είτε της ρωσικής, είτε της συριακής Πολεμικής Αεροπορίας, είτε και των δύο μαζί!
Ο Ερντογάν προσγειώνεται σε μια ήδη εδώ και μήνες διαμορφωμένη σκληρή πραγματικότητα: Δεν έχει λόγο, ούτε προσχηματικό, στις εξελίξεις στη Συρία και στο Ιράκ, όπου οι Tζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτος πνέουν τα λοίσθια, οι κυβερνήσεις στη Δαμασκό και στη Βαγδάτη που στηρίζονται από Ρωσία και Ιράν ισχυροποιούνται.
Την ίδια στιγμή η Αγκυρα για πρώτη φορά μετά την ίδρυση του Κεμαλικού Καθεστώτος το 1923, είναι σε ταυτόχρονη πολεμική σύγκρουση σε τρία μέτωπα, στη Νοτιοανατολική Τουρκία εντός συνόρων και εκτός συνόρων στο Βόρειο Ιράκ και στη Βορειοανατολική Συρία.
Ο Ερντογάν πίσω από την επίφαση της παντοδυναμίας του στην Τουρκία έχει κόψει κάθε γέφυρα αναζήτησης σταθεροποίησης εντός και εκτός συνόρων, είναι πλέον αφερέγγυος ως σύμμαχος και απρόβλεπτος ως αντίπαλος τόσο για την Ουάσιγκτον όσο και για τη Μόσχα. Σήμερα είναι η πιο απρόβλεπτη μεταβλητή στην ούτως ή άλλως δύσκολη προσπάθεια για αποκατάσταση της σταθερότητας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή. Την ώρα που επιχειρεί να ολοκληρώσει τη θεσμική νομιμοποίηση ενός προσωποπαγούς αυταρχικού καθεστώτος, οι εξελίξεις στη Συρία και στο Ιράκ απειλούν το status quo που διαμορφώθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923.
Στην προσπάθειά του να διαχειρισθεί επικοινωνιακά μια επερχόμενη ήττα με ρητορική ισχύος, ο Ερντογάν δρομολογεί μια δυναμική αυτοεκπληρούμενης προφητείας, καθώς επιταχύνει και διογκώνει τις δυσμενείς γι’ αυτόν και για τη χώρα του εξελίξεις, που υποτίθεται ότι θέλει να αποτρέψει.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια