Πολλοί εξέλαβαν τη νίκη Τραμπ ως ένα βήμα προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης των σχέσεων, λόγω των θεωρούμενων καλών σχέσεων μεταξύ Τραμπ και Πούτιν. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που εκτιμούν πως οι σχέσεις αυτές εισέρχονται σε «επικίνδυνα νερά», όπως ο Πολ Μίλερ, βοηθός καθηγητής σπουδών διεθνούς ασφαλείας του National Defense University στην Ουάσινγκτον, ο οποίος έχει διατελέσει και διευθυντής του προσωπικού του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ επί Μπους και Ομπάμα.
Σε άρθρο του στο Foreign Policy, με τίτλο «How World War III Could Begin in Latvia», αναφέρει πως τέσσερα χρόνια πριν είχε προβλέψει την εισβολή στην Ουκρανία, και τώρα θεωρεί πως οι χώρες της Βαλτικής είναι επόμενες, και θα αποτελέσουν τις πρώτες και μεγαλύτερες δοκιμασίες του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς – πιθανότατα- δεν θα πρόκειται, όπως εκτιμά, για μια «προφανή» εισβολή.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν, όπως γράφει, έχει έναν «ξεκάθαρο» στόχο και μια μακροπρόθεσμη στρατηγική. «Κάποιοι υποστηρίζουν ότι κινείται με θεμελιωδώς λογικούς, αμυντικούς σκοπούς: Η επέκταση του ΝΑΤΟ φάνηκε απειλητική και η Ρωσία αντιδρά. Η Δύση επέκτεινε τη σφαίρα επιρροής της σε βάρος της Ρωσίας, και η Ρωσία τώρα κάνει αντίποινα».
Ωστόσο, όπως εκτιμά ο Μίλερ, η προσέγγιση αυτή είναι «ανοησία». «Ο Πούτιν δεν κινείται βάσει ψυχρών υπολογισμών λογικού συμφέροντος, επειδή κανένας άνθρωπος δεν το κάνει αυτό. Δεν είμαστε Vulcans [όπως ο απόλυτα λογικός κύριος Σποκ του “Σταρ Τρεκ”]. Καθοδηγούμαστε από την αντίληψη συμφέροντός μας, όπως διαμορφώνεται και καθορίζεται από τις προκαταλήψεις και τις πεποιθήσεις μας- δηλαδή την ιδεολογία ή θρησκεία μας».
Ο Πούτιν, υποστηρίζει ο αρθρογράφος, πιστεύει πως ηγεμονία της Ρωσίας πάνω στις χώρες που την περιτριγυρίζουν είναι απαραίτητη για τη ρωσική ασφάλεια λόγω των πεποιθήσεών του για το ρωσικό έθνος και το ιστορικό πεπρωμένο της χώρας. «Ο Πούτιν και, ίσως ακόμα περισσότερο, ο εσωτερικός του κύκλος, δεν είναι απλά εθνικιστές. Το Κρεμλίνο φαίνεται να κινείται βάσει μιας περίεργης μορφής ρωσικού εθνικισμού, εμποτισμένου με θρησκεία, πεπρωμένο και μεσσιανισμό. Σε αυτό το αφήγημα, η Ρωσία είναι ο φύλακας της Ορθόδοξης Χριστιανοσύνης και έχει σκοπό την προστασία και την επέκταση της πίστης».
Μια πραγματικά λογική Ρωσία, συνεχίζει ο αρθρογράφος, δεν θα έβλεπε την επέκταση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ ως απειλή, επειδή η φιλελεύθερη/ προοδευτική τάξη πραγμάτων είναι ανοιχτή, «και στην πραγματικότητα θα ενίσχυε την ασφάλεια και ευημερία της Ρωσίας». Αλλά «για τον Πούτιν και άλλους Ρώσους που βλέπουν τον κόσμο μέσα από τον φακό του ρωσικού θρήσκου εθνικισμού, η Δύση είναι εκ των πραγμάτων απειλή, εξαιτίας του εκφυλισμού και της παγκοσμιοποίησης».
Για τον Ρώσο πρόεδρο, εκτιμά ο Μίλερ, το ΝΑΤΟ δεν είναι ένας καλοπροαίρετος εγγυητής της φιλελεύθερης τάξης στην Ευρώπη, αλλά ο εχθρικός «πράκτορας» μιας εκφυλισμένης Δύσης και το βασικό εμπόδιο στο ρωσικό μεγαλείο. Οπότε, η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Πούτιν είναι η διάσπαση του ΝΑΤΟ. «Ειδικότερα, πρέπει να καταστήσει κενό το Άρθρο 5» (που περιέχει τη δέσμευση της αμοιβαίας συλλογικής άμυνας).
«Ο Πούτιν έχει ήδη καταφέρει να αποδυναμώσει την αξιοπιστία του ΝΑΤΟ. Οι δύο τελευταίοι του στόχοι, η Γεωργία και η Ουκρανία, δεν ήταν μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά το 2008 είχαν λάβει διαβεβαίωση πως θα τους δίνονταν Membership Action Plans, που είναι ο οδικός χάρτης για την ένταξη στον ΝΑΤΟ. Η Ρωσία ξεκάθαρα και δημόσια αντιτάχθηκε στην ένταξη των χωρών αυτών στο ΝΑΤΟ- και στη συνέχεια εισέβαλε σε αυτές».
Οι εισβολές αυτές, συνεχίζει ο Μίλερ, δημιούργησαν αμφισβητούμενες περιοχές, όπως η Νότια Οσετία, η Αμπχαζία και η Κριμαία, που ελέγχονται από Ρώσους στρατιώτες. «Καμία χώρα δεν θα μπει ποτέ στο ΝΑΤΟ ενώ έδαφός της κατέχεται από τη Ρωσία. Ο Πούτιν τώρα έχει το πιο ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου για να συνεχίσει τη ρωσική επέκταση. Η ευρωπαϊκή ενότητα έχει υποστεί ρωγμές. Μέλη της Συμμαχίας αμφισβητούν την αξία του συμφώνου αμοιβαίας ασφαλείας. Και ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται ανοικτά θετικός απέναντι στη Ρωσία, και έτοιμος να “συγχωρέσει” την “ανεύθυνη” στάση της Ρωσίας».
Το επόμενο βήμα του Πούτιν, κατά τον αρθρογράφο, θα είναι πιο επικίνδυνο, επειδή είναι πιθανό να κάνει κίνηση στις χώρες της Βαλτικής, που είναι μέλη του ΝΑΤΟ. «Δεν θα στείλει μεγάλους σχηματισμούς ένστολων Ρώσων στρατιωτών να περάσουν τα σύνορα- ακόμα και τα πιο προσεκτικά μέλη του ΝΑΤΟ δεν θα αγνοούσαν μία εμφανή συμβατική εισβολή. Αντ'αυτού, ο Πούτιν θα υποκινήσει μια αμφιλεγόμενη στρατιωτική κρίση χρησιμοποιώντας υποχείρια που θα μπορεί να αρνηθεί, πιθανώς μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Ίσως Ρωσόφωνοι Λετονοί ή Εσθονοί (το 1/4 των Λετονών και Εσθονών είναι εθνοτικά Ρώσοι) να αρχίσουν να εξεγείρονται, να διαμαρτύρονται για τα δικαιώματά τους, να ισχυρίζονται πως διώκονται, να ζητούν “διεθνή προστασία”. Ένα περιέργως καλά εξοπλισμένο και εκπαιδευμένο “Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Ρωσικής Βαλτικής” θα εμφανιστεί. Κάποιες δολοφονίες επιφανών προσώπων και βομβιστικές επιθέσεις φέρνουν τις χώρες της Βαλτικής στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου. Ένα χαμηλής έντασης αντάρτικο μπορεί να εμφανιστεί».
Στη συνέχεια η Ρωσία, γράφει ο αρθρογράφος, θα μπλοκάρει όλα τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά θα προσφέρει τις υπηρεσίες της ως «ειρηνευτικής δύναμης». Το ΝΑΤΟ θα συναντηθεί, και η Πολωνία θα ηγηθεί της προσπάθειας για ενεργοποίηση του Άρθρου 5, υποστηρίζοντας πως οι χώρες της Βαλτικής δέχονται ρωσική επίθεση. Η Γερμανία και η Γαλλία θα προβάλουν μεγάλη αντίσταση σε κάτι τέτοιο, «και όλοι θα στραφούν στις ΗΠΑ για να δουν προς τα πού κλίνει ο επικεφαλής της Συμμαχίας».
Αν η Συμμαχία δεν ενεργοποιήσει το άρθρο αυτό, τότε πρακτικά καθίσταται κενό. «Κανένα μέλος της Συμμαχίας δεν θα έχει εμπιστοσύνη στη συνθήκη για να βασιστεί σε αυτήν για την άμυνά της απέναντι στη Ρωσία για το μέλλον. Το γεωπολιτικό ρολόι θα γυρίσει στο 1939. Κάποιες χώρες της ανατολικής Ευρώπης ίσως διαλέξουν να ακολουθήσουν τη Ρωσία. Άλλες, με την Πολωνία πρώτη, θα αρχίσουν να εξοπλίζονται μέχρι τα δόντια. Το όνειρο του Πούτιν για μια κατακερματισμένη Δύση και ένα ανοιχτό πεδίο στην Ευρώπη θα υλοποιηθεί. Αλλά αν η Συμμαχία ενεργοποιήσει το Άρθρο 5, τότε αυτό θα ισοδυναμεί με κήρυξη πολέμου από τη Δύση στη Ρωσία. Και τότε ο Τραμπ θα πρέπει να αποφασίσει αν η προστασία της Λετονίας αξίζει να ρισκάρει έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια