Μετωπική Ερντογάν - ΗΠΑ

Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
Η σύγκρουση της Άγκυρας με τη Βαγδάτη για τις εξελίξεις στη Μοσούλη είναι ένα ακόμη μέτωπο αντιπαράθεσης του Ερντογάν με τις ΗΠΑ, καθώς τον περασμένο Αύγουστο απεσταλμένος του Ομπάμα προσπάθησε να γεφυρώσει τις διαφορές των δύο χωρών, ώστε έναντι εγγυήσεων για την επόμενη μέρα στη Μοσούλη η Τουρκία να αποσύρει τα στρατεύματά της από το Ιράκ.

Μια συμβιβαστική φόρμουλα που κατέρρευσε με ευθύνη της Αγκύρας, η οποία θέτει όρους που ισοδυναμούν με εγκαθίδρυση άτυπου προτεκτοράτου της στην περιοχή και έτσι δυσχεραίνεται, αν δεν βραχυκυκλώνεται, η εκδίωξη των Τζιχαντιστών του ISIS από τη Μοσούλη, που ήταν άμεση προτεραιότητα της Ουάσιγκτον.

Παρόμοιο σκηνικό και στη Συρία, όπου οι ΗΠΑ θα επισημοποιήσουν την αποστολή όπλων στην κουρδική πολιτοφυλακή YPG, με στόχο την εκδίωξη των Τζιχαντιστών του ISIS από τη Ράκα. Οι αντιρρήσεις της Αγκυρας είναι έμπρακτες, καθώς η παρεμβολή από τις αρχές Σεπτεμβρίου των δυνάμεων του τουρκικού στρατού ανάμεσα στις ελεγχόμενες από τους Κούρδους περιοχές ανατολικά και δυτικά του ποταμού Ευφράτη αποτελεί στην πράξη ένα μέτωπο αντιπερισπασμού, που δυσχεραίνει την κατάληψη της Ράκα.
Το μήνυμα του Ερντογάν είναι χωρίς περιστροφές: Ανάμεσα στην κατάληψη της Μοσούλης από τη σιιτική πολιτοφυλακή του Ιράκ και της Ράκα από τους Κούρδους αντάρτες της Συρίας και την παραμονή των δύο πόλεων υπό τον έλεγχο των Τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους προτιμά τη δεύτερη επιλογή.
Σαν να μην έφθαναν τα παραπάνω, η Τουρκία είναι ο μόνος -στα χαρτιά ακόμη- σύμμαχος των ΗΠΑ που δεν αντιδρά στην επίθεση της ρωσικής αεροπορίας και των δυνάμεων του Ασαντ στο Χαλέπι και σιωπά προφανώς ως ανταπόδοση της ανοχής της Μόσχας στην παρουσία των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων ανάμεσα στις δύο ελεγχόμενες από τους Κούρδους περιοχές της Συρίας.
Όμως η ανίερη συμμαχία Πούτιν - Ερντογάν προβάλλει ως οριοθετημένη και με ημερομηνία λήξης: Εχει χρησιμότητα για το Κρεμλίνο ως πίεση στον Λευκό Οίκο μέχρι να ξαναρχίσει η διαπραγμάτευση πριν ή μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ και επιπλέον η Ρωσία δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει απώλεια επιρροής και πολύ περισσότερο αντιπαράθεση με το Κουρδικό Απελευθερωτικό Κίνημα.
Η Τουρκία του Ερντογάν εκμεταλλεύεται το βραχυκύκλωμα στην αναζήτηση συνολικής λύσης στη Συρία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας και προωθεί τις δυνάμεις της, με την προσδοκία ότι θα δημιουργήσει τετελεσμένα που δεν θα μπορούν να αμφισβητηθούν, όταν όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με άλλα λόγια ακολουθεί παρόμοια τακτική με αυτήν της Ρωσίας στο Χαλέπι.
Πρόκειται για μια επιλογή υψηλού κινδύνου για τον Ερντογάν: Αν η Μόσχα αισθάνεται ότι δεν υπάρχει πιθανότητα δυναμικής εμπλοκής των ΗΠΑ ώστε να αποτραπεί η κατάληψη του Χαλεπιού από τις δυνάμεις του Ασαντ, η Αγκυρα δεν νομιμοποιείται να νιώθει την ίδια αίσθηση ότι μπορεί να αποφασίζει μονομερείς ενέργειες χωρίς κόστος.
Τι θα κάνει ο Ερντογάν; Θα συγκρουσθεί με τους συμμάχους των ΗΠΑ στη Συρία και στο Ιράκ, με ορατό τον κίνδυνο έξαρσης των συγκρούσεων με το ΡΚΚ στη Νοτιοανατολική Τουρκία ή απλώς ισχυροποιεί τη θέση του, ώστε η αναδίπλωσή του από τις εκτός συνόρων επιχειρήσεις να έχει ως αντισταθμιστικό όφελος την εγγύηση της Ουάσιγκτον ότι δεν αμφισβητείται η εδαφική ακεραιότητα και η κυριαρχία της Άγκυρας στη Νοτιοανατολική Τουρκία;
Πριν από ενενήντα χρόνια, το 1926, ο Κεμάλ αποδέχθηκε την απόφαση της Κοινωνίας των Εθνών που απέδιδε την περιοχή της Μοσούλης στο υπό βρετανική τότε διοίκηση Ιράκ, για να αποφύγει μια γενικευμένη κουρδική εξέγερση εντός συνόρων.
Δυστυχώς για τον Ερντογάν και να ήθελαν οι ΗΠΑ να εξαργυρώσουν την απεμπλοκή του από το Ιράκ και τη Συρία με παρεμπόδιση της ενίσχυσης του ΡΚΚ από την άλλη μεριά των συνόρων, δεν είναι βέβαιο ότι μπορούν να υλοποιήσουν την όποια δέσμευσή τους.


* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια