Το τελικό «πράσινο φως» από την αμερικανική κυβέρνηση πήρε το DESI (Dark Energy Spectroscopic Instrument), ένα αστρονομικό όργανο το οποίο σχεδιάστηκε για να φέρει στο «φως» τον ρόλο που έχει παίξει η σκοτεινή ενέργεια στα διάφορα στάδια εξέλιξης του σύμπαντος.
Γι’ αυτό τον σκοπό, το DESI θα εγκατασταθεί το 2018 στο τηλεσκόπιο Mayall, στο Εθνικό Παρατηρητήριο Kitt Peak στην Αριζόνα, ώστε να καταγράψει με πρωτόγνωρη ακρίβεια το φάσμα εκπομπής από περισσότερους από 30 εκατομμύρια γαλαξίες και δεδομένα.
Από αυτά τα δεδομένα, θα προκύψει ο μεγαλύτερος τρισδιάστατης χάρτης του «κόσμου» που έχει γίνει ποτέ, ώστε να εξακριβωθεί η επίδραση που έχει η σκοτεινή ενέργεια στην ιστορία του σύμπαντος.
Το όργανο θα μελετήσει το φάσμα ουράνιων σωμάτων που βρίσκονται σε απόσταση έως και 12 δισεκατομμύρια έτη φωτός, κάτι που σημαίνει πως το φως τους χρειάστηκε 12 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στη Γη.
Λόγω της διαστολής του σύμπαντος, το φως άλλαζε σταδιακά χρώμα καθώς διαδιδόταν στο διάστημα όλο αυτό το χρονικό διάστημα, με συνέπεια το μήκος κύματός του να προσεγγίζει ολοένα περισσότερο αυτό του κόκκινου χρώματος.
Το φαινόμενο αυτό που ονομάζεται «μετατόπιση προς το ερυθρό» αποτελεί επομένως μία ένδειξη του βαθμού διαστολής του σύμπαντος. Έτσι, μετρώντας τη μετατόπιση προς το ερυθρό όλων αυτών των αντικειμένων, το DESI θα αποκαλύψει πώς επηρέασε τη συμπαντική διαστολή η σκοτεινή ενέργεια, αντισταθμίζοντας τη βαρύτητα.
Οι κοσμολόγοι γνωρίζουν με βεβαιότητα ότι η γέννηση του Σύμπαντος τοποθετείται πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια, από έναν «κοσμικό σπόρο» τεράστιας πυκνότητας που άρχισε να διαστέλλεται. Αστρονομικές παρατηρήσεις έχουν επίσης δείξει πως, περίπου 9 δισεκατομμύρια έτη αργότερα, η διαστολή άρχισε να αυξάνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό.
Αυτή η επιτάχυνση αποδίδεται από τους επιστήμονες στη σκοτεινή ενέργεια, μία απωστική δύναμη άγνωστης μέχρι σήμερα φύσης. Συνεπώς, η ιστορία του σύμπαντος έχει καθορισθεί από τη δράση της σκοτεινής ενέργειας σε συνδυασμό με τη βαρύτητα, η οποία τείνει να το συρρικνώσει.
Η επεξεργασία των δεδομένων από το DESI θα γίνει από μία επιστημονική ομάδα 200 φυσικών και αστρονόμων, με επικεφαλής το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley.
Σύμφωνα με τον Ντάνιελ Αϊζενστάιν, από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ που επίσης συμμετέχει στο πρότζεκτ, στόχος του DESI είναι να χρησιμοποιηθεί το αποτύπωμα των ακουστικών κυμάτων από την εποχή που το σύμπαν είχε ηλικία 400.000 χρόνια.
Το αποτύπωμα είναι σήμερα ανιχνεύσιμο στις θερμοκρασιακές διαφοροποιήσεις στη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, δηλαδή το υπόλειμμα από τη Μεγάλη Έκρηξη που «γέννησε» το Σύμπαν.
Με τη μέτρηση των μεταβολών της θερμοκρασίας, οι επιστήμονες θα μπορέσουν επομένως να μελετήσουν τα βαρυονικά ακουστικά κύματα (ΒΑΟ), όπως ονομάζονται, αξιοποιώντας τα για τη μέτρηση της επίδρασης της σκοτεινής ενέργειας στη συμπαντική διαστολή.
Με βάση τον Αϊζενστάιν, με το DESI θα μπορέσει επίσης να αντιπαραβληθεί με περισσότερα παρατηρησιακά δεδομένα η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, το μοντέλο για τον τρόπο λειτουργίας της βαρύτητας που διατύπωσε πριν από 100 χρόνια ο Αϊνστάιν.
Παράλληλα, το όργανο αυτό θα επιτρέψει τον καλύτερο υπολογισμό της μάζας των κοσμικών νετρίνων, όπως και τη σύγκριση διάφορων μοντέλων για την εποχή του πληθωρισμού του σύμπαντος, δηλαδή την εποχή της απότομης διαστολής στην οποία χρωστά ο «κόσμος» μας την ομοιογένειά του.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια