Πρόσφατα εντοπίσθηκε ένας γαλαξίας στα βάθη του Σύμπαντος, ένας πανάρχαιος γαλαξίας που δημιουργήθηκε όταν ο Κόσμος βρισκόταν ακόμη στην παιδική του ηλικία. Όμως ο γαλαξίας αυτός καλύπτεται εξωτερικά από ένα κοσμικό πέπλο, ένα πυκνό στρώμα σκόνης, και δεν ήταν δυνατή η μελέτη του.
Ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας επίγεια και διαστημικά όργανα παρατήρησης κατάφεραν να διεισδύσουν στο εσωτερικό του αποκαλύπτοντας ότι επρόκειτο για ένα γιγάντιο εργοστάσιο παραγωγής άστρων που όμοιο του δεν υπάρχει πλέον στο Σύμπαν. Η επιστημονική κοινότητα έδωσε στον γαλαξία αυτό το παρατσούκλι «Σπίθα» αλλά κάποιοι έσπευσαν να τον χαρακτηρίσουν ως τον… Τυραννόσαυρο ρεξ των γαλαξιών.
Εκπληκτικός!
Η Σπίθα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 11 δισ. ετών φωτός από εμάς, δημιουργήθηκε δηλαδή περίπου τρία δισ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και τον υπέρυθρο φασματογράφο του αστεροσκοπείου Keck στη Χαβάη καταφέρνοντας να εισχωρήσουν στο εσωτερικό του αρχαίου γαλαξία. Οπως όλοι οι γαλαξίες της πρώιμης εποχής του Σύμπαντος έτσι και η Σπίθα είχε μικρό μέγεθος σε σχέση με εκείνους που σχηματίστηκαν αργότερα. Η Σπίθα έχει διάμετρο 6 χιλιάδων ετών φωτός όταν ο δικός μας γαλαξίας (που έχει μεσαίο γαλαξιακό μέγεθος) έχει διάμετρο 100 χιλιάδες έτη φωτός. Όμως η Σπίθα μπορούσε να παράγει περί τα 300 άστρα ετησίως ενώ ο δικός μας γαλαξίας υπολογίζεται ότι παράγει περί τα δέκα άστρα ετησίως.
«Πρόκειται για ρυθμό παραγωγής άστρων που δεν υφίσταται πλέον. Το νεαρό Σύμπαν μπορούσε να δημιουργήσει γαλαξίες που να παράγουν τόσα άστρα αλλά το σημερινό Σύμπαν δεν μπορεί. Το Σύμπαν έμοιαζε τότε με ένα μικρό καζάνι που έβραζε μέσα από το οποίο ξεπετάγονταν συνεχώς νέα άστρα. Πλέον το Σύμπαν έχει μεγαλώσει σε μέγεθος τόσο πολύ ώστε οι συνθήκες σε αυτό δεν επιτρέπουν πλέον την ύπαρξη ενός τέτοιου εργοστασίου άστρων» αναφέρει η αστρονόμος Ερικα Νέλσον του Πανεπιστημίου Γέιλ που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
«Οπως η εποχή που η Γη είχε υψηλές θερμοκρασίες και υψηλά επίπεδα οξυγόνου επέτρεψε την εμφάνιση τεράστιων όντων όπως οι δεινόσαυροι έτσι και η πρώιμη εποχή του Σύμπαντος που ήταν πυκνό και ζεστό επέτρεψε την παρουσία γαλαξιών με τεράστια παραγωγή άστρων» αναφέρει ο Πιέτερ Βαν Ντόκουμ, πρόεδρος του τμήματος Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Γέιλ. Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» αναμένεται να προσφέρει νέα σημαντικά δεδομένα για την εξέλιξη των γαλαξιών αλλά και του Σύμπαντος.
Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Παρασκευή, 5 Σεπτεμβρίου 2014
0 Σχόλια