Διαστημικά καμάκια για «κυνήγι» σκουπιδιών σε τροχιά

Σε μία πανάρχαιη τεχνολογία, η οποία υπάρχει από τη Λίθινη Εποχή, στρέφεται η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των διαρκώς αυξανόμενων σκουπιδιών (παλιοί δορυφόροι, κομμάτια πυραύλων κ.ο.κ) σε τροχιά: το καμάκι.
Δεκαετίες διαστημικών αποστολών είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός «δαχτυλιδιού» από διαστημικά απορρίμματα γύρω από τον πλανήτη μας.
Πάνω από 17.000 ανιχνεύσιμα αντικείμενα, μεγαλύτερα από ένα κύπελλο του καφέ, αποτελούν απειλή για διαστημικές αποστολές, λόγω του κινδύνου σύγκρουσης: ακόμα και ένα αντικείμενο μεγέθους καρυδιού θα μπορούσε να προκαλέσει πολύ σοβαρές ζημιές σε έναν πανάκριβο και λειτουργικό δορυφόρο, εντείνοντας ακόμα περισσότερο το πρόβλημα, καθώς τα συντρίμμια που θα προέκυπταν από μια τέτοια σύγκρουση θα συνιστούσαν ακόμα μεγαλύτερη απειλή. Τα αντικείμενα αυτά θεωρούνται «ωρολογιακές βόμβες» στις χαμηλές τροχιές, όπου κινούνται δορυφόροι παρατήρησης, οπότε και εξετάζονται μέθοδοι απομάκρυνσής τους.
Με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος, η πρωτοβουλία Clean Space της ESA δουλεύει πάνω στην αποστολή e.DeOrbit, η οποία προορίζεται για το 2021. Μέσω εξελιγμένων αισθητήρων και αυτόνομων συστημάτων ελέγχου, θα εντοπίζονται και θα προσεγγίζονται στόχοι, οι οποίοι πιθανώς να έχουν μάζα αρκετών τόνων και να κινούνται εντελώς ανεξέλεγκτα.
Όσον αφορά στο πώς ο δορυφόρος της αποστολής e.DeOrbit θα «αιχμαλωτίζει» τους στόχους της, έχουν προταθεί διάφορες μέθοδοι, από εξελιγμένα διαστημικά «δίχτυα» και ρομποτικούς βραχίονες μέχρι ένα διαστημικό καμάκι- concept το οποίο έχει ήδη εξεταστεί σε αρχικό επίπεδο από την Airbus Defence and Space.

Η λειτουργία του καμακιού, ως γνωστόν, βασίζεται σε τρεις ενέργειες: την εκτόξευσή του με μεγάλη ισχύ, την διάτρηση της επιφάνειας του στόχου και στη συνέχεια τη ρυμούλκησή του. Στο πλαίσιο δοκιμών, ένα πρωτότυπο καμάκι εκτοξεύτηκε εναντίον αντικειμένων φτιαγμένων από υλικά που χρησιμοποιούνται σε δορυφόρους για να εκτιμηθούν οι διατρητικές του δυνατότητες, η αντοχή του κατά τη ρυμούλκηση και η έκταση της δημιουργίας θραυσμάτων που θα μπορούσαν να απειλήσουν το ίδιο το e.DeOrbit. Στο επόμενο επίπεδο, η ESA σχεδιάζει την κατασκευή και τη δοκιμή μίας πιο εξελιγμένης έκδοσης του συστήματος, προσβλέποντας στην επιλογή του για την αποστολή. Το όλο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τη λεπτομερή εξέταση και των τριών «σταδίων» της διαδικασίας μέσω υπολογιστικών μοντέλων, αναλύσεων και πειραμάτων, με απώτερο στόχο μία ολοκληρωμένη επίδειξη.

Δημοσιεύτηκε στη "naftemporiki.gr" την Τρίτη, 24 Ιουνίου 2014