Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κέρδισε τη μάχη των ευρωεκλογών με διαφορά τεσσάρων μονάδων, αλλά δεν κατάφερε να διαμορφώσει ένα σαρωτικό πλειοψηφικό ρεύμα. Αυτό δεν θα είχε μεγάλη σημασία εάν η εν εξελίξει αντιπαράθεση της συμπολίτευσης με την αξιωματική αντιπολίτευση αφορούσε την απλή εναλλαγή στην εξουσία, όπως συνέβαινε με τις αντιπαραθέσεις ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ. τα προηγούμενα χρόνια.
Αυτή τη φορά, όμως, το πολιτικό διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο. Λόγω της δεδηλωμένης πρόθεσής του να απεγκλωβίσει την Ελλάδα από τα δεσμά του μνημονίου, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει απέναντί του μόνο την κυβέρνηση Σαμαρά. Απέναντί του είναι και το ευρωιερατείο και βεβαίως οι εγχώριες άρχουσες ελίτ και το ελεγχόμενο από αυτές κατεστημένο μιντιακό σύστημα. Αυτός είναι ο λόγος που η μάχη για την εξουσία έχει προσλάβει όχι μόνο διαστάσεις πολιτικού πολέμου, αλλά και έναν άτυπο «καθεστωτικό» χαρακτήρα.
Για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ένα τόσο πολυπλόκαμο και ισχυρό μπλοκ δυνάμεων, αναγκαία (όχι και ικανή) προϋπόθεση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να στηριχθεί σε μία καταλυτική λαϊκή εντολή. Οι ψηφοφόροι έδωσαν στην αξιωματική αντιπολίτευση πολιτικό πλεονέκτημα, αλλά όχι την καταλυτική πλειοψηφία για να θέσει την Ελλάδα σε άλλη τροχιά.
Οι ευρωκάλπες κατέγραψαν τη βούληση της μεγάλης πλειοψηφίας να τερματιστούν οι μνημονιακές πολιτικές. Η κομματική κατανομή, όμως, αυτής της πλειοψηφίας δεν επιτρέπει κυβερνητικές συμμαχίες, γεγονός που ωθεί τη χώρα σε φάση πολιτικού μετεωρισμού.
Για προφανείς λόγους, το 9,3% της Χρυσής Αυγής και το 6% του ΚΚΕ δεν μπορούν να αθροισθούν πολιτικά με το 26,6% του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, το 22,7% της Ν.Δ. ήδη αθροίζεται πολιτικά-κυβερνητικά με το 8% της Ελιάς. Ενώ, λοιπόν, όλα δείχνουν ότι η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών θα ψηφίσει αντιμνημονιακά και στις εθνικές εκλογές, δεν είναι σίγουρο ότι θα προκύψει αντιμνημονιακή κυβερνητική λύση, παρά το μπόνους των 50 εδρών που αναμένεται να πάρει το κόμμα του Τσίπρα.
Συμπερασματικά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει την ευχέρεια να συνάψει κυβερνητικές συμμαχίες. Στην Κουμουνδούρου προσέβλεπαν στη ΔΗΜΑΡ μετά την αποχώρησή της από τον κυβερνητικό συνασπισμό το 2013. Η εκλογική συρρίκνωσή της και οι εσωτερικές αντιθέσεις της, όμως, ουσιαστικά τη βγάζουν από το παιχνίδι και μ’ αυτή την έννοια ακυρώνουν αυτή την προοπτική.
Το ΠΑΣΟΚ-Ελιά μπορεί στις ευρωεκλογές να έχασε τον έναν από τους τρεις ψηφοφόρους του 2012, αλλά θεωρεί επιτυχία ότι επιβίωσε και ως εκ τούτου θα αποτελέσει τον πόλο για την περιβόητη ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς. Αυτό που συνήθως δεν λέγεται είναι ότι το μεγάλο κομμάτι της παραδοσιακής Κεντροαριστεράς έχει ήδη καταφύγει στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι σχετικές διεργασίες, λοιπόν, αφορούν τη μνημονιακή Κεντροαριστερά, η οποία είναι το μικρό κομμάτι.
Προβληματική εμφανίζεται και μία μελλοντική κυβερνητική συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ (3,5%). Πρώτον, επειδή δεν υπάρχει προθυμία ούτε από τη μία ούτε από την άλλη πλευρά. Δεύτερον, επειδή η επιβίωση αυτού του κόμματος έχει καταστεί αβέβαιη.
Εδώ είναι που μπαίνει στο παιχνίδι το Ποτάμι. Αυτό το κόμμα δεν στήθηκε μόνο για να ανακόψει τη διαρροή απογοητευμένων κεντροαριστερών και κεντροδεξιών ψηφοφόρων προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Στήθηκε και για να παίξει μετά τις εθνικές εκλογές ρόλο κυβερνητικού μπαλαντέρ.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτο κόμμα και στις εθνικές εκλογές θα χρειαστεί κυβερνητικό εταίρο. Για να συμπράξει μαζί του ο Θεοδωράκης θα θέσει όρο την υπακοή στις επιταγές του ευρωιερατείου. Προφανώς θα χρησιμοποιήσει την πολύ πιο εύπεπτη ρητορική ότι η Ελλάδα πρέπει να διαφυλάξει την ευρωπαϊκή της ταυτότητα. Μ’ αυτό τον τρόπο θα προσπαθήσουν να ρυμουλκήσουν εμμέσως πλην σαφώς τον ΣΥΡΙΖΑ στην όχθη του μνημονίου. Η Κουμουνδούρου δηλώνει ότι δεν θα πέσει σε τέτοια παγίδα, αλλά δεν έχει απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα με ποιον θα σχηματίσει κυβέρνηση.
Ελιγμός Βενιζέλου για απλή αναλογική
ΜΕΣΑ στο σημερινό θολό πολιτικό τοπίο, ο Βενιζέλος προτείνει την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού κατά πώς τον συμφέρει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ποντάρει στο γεγονός ότι η απλή αναλογική έχει με τα χρόνια μετατραπεί για την Αριστερά σε πολιτικό τοτέμ.
Η Κουμουνδούρου υπογραμμίζει την εξόφθαλμη πολιτική σκοπιμότητα, αλλά νιώθει ότι δεσμεύεται από την παραδοσιακή θέση της υπέρ της απλής αναλογικής. Γι’ αυτό και επιχειρεί να ξεφύγει, πετώντας την μπάλα στην κερκίδα. Αντιπροτείνει την άμεση προκήρυξη εκλογών και τη συνταγματική κατοχύρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος.
Στην πραγματικότητα, η καθιέρωση της απλής αναλογικής θα καθιστούσε πρακτικά ανέφικτο τον σχηματισμό κυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το γεγονός, μάλιστα, ότι η Χρυσή Αυγή και το ΚΚΕ είναι εκτός κάθε λογαριασμού για συμμαχικές κυβερνήσεις, θα εξωθούσε τα πράγματα σε συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων, προκειμένου να αποφευχθεί η ακυβερνησία.
Σε ποια πολιτική βάση μπορεί να υπάρξει μία τέτοια συνεργασία; Προφανώς εντός του μνημονιακού πλαισίου, επειδή τον άλλο δρόμο θα τον έχει κλείσει όχι μόνο η Ν.Δ., αλλά και οι εγχώριες άρχουσες ελίτ και το ευρωιερατείο. Η πιθανολογούμενη πρώτη θέση του ΣΥΡΙΖΑ και στις εθνικές εκλογές θα του εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική υπεροχή, αλλά όχι και τη δυνατότητα να επιβάλει την απεμπλοκή από τα μνημονιακά δεσμά.
Η Κουμουνδούρου θα βγει από τη δυσχερή θέση, στην οποία προσπαθεί να την εγκλωβίσει ο Βενιζέλος, εάν το σενάριο της απλής αναλογικής το «σκοτώσει» ο Σαμαράς. Οι πρώτες «γαλάζιες» αντιδράσεις δείχνουν ότι αυτή είναι η πρόθεσή του. Το Μαξίμου διοχετεύει το σχόλιο ότι η συμφωνία με την πρόταση Βενιζέλου ισοδυναμεί με εκ των προτέρων αποδοχή ήττας στις εθνικές εκλογές.
Το επιχείρημα δεν είναι αβάσιμο, αλλά ο Σαμαράς έχει πρόσθετο σοβαρό λόγο να απορρίπτει την πρόταση Βενιζέλου. Εχει συνείδηση ότι εάν υπερψηφιστεί η απλή αναλογική, ο ίδιος έχει τελειώσει πολιτικά, επειδή δεν χωράει στο σενάριο κυβερνητικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ.
real.gr
0 Σχόλια