Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος *
Θα αρχίσουμε, σύντομα νομίζω να βλέπουμε για μια ακόμη
φορά τις γνωστές περιοδείες και «εμφανίσεις» του Πρωθυπουργού μας και των
Αρχηγών κομμάτων και θα ακούσουμε πολλές φορές στις επόμενες πολλές
εβδομάδες αλλά λίγους μήνες ξανά μεγαλοστομίες που περνούν στην εθνική
μας λήθη μόλις τελειώνουν οι εκλογικές αναμετρήσεις (αν και αυτή τη φορά
λόγω απλής αναλογικής δεν θα σβήσουν το βράδυ της πρώτης Κυριακής της
εκλογικής αναμέτρησης του 2023 όπως γίνεται τα τελευταία 30 χρόνια μετά το
1993…)
Φίλοι και εχθροί, όχι μόνο στο παρελθόν, αλλά και τώρα,
μας χαρακτηρίζουν ως έναν ιδιόμορφα «περίεργο» Λαό, ικανό να σκαμπανεβάζει
ανάμεσα σε ναδίρ και ζενίθ εν ριπή οφθαλμού, επιδεικνύοντας συμπεριφορές που
θυμίζουν «Ελβετικές αγελάδες». Είμαστε Λαός που διανύοντας μια τρισχιλιετή
Ιστορία συχνά πρωταγωνίστησε, πρωτοτύπησε και μνημονεύεται με σελίδες
«ολόχρυσες» στον Μαραθώνα και στη Σαλαμίνα, αναχαιτίζοντας τους Πέρσες, στην
Αλβανία και στο Ρούπελ, αναχαιτίζοντας τις φασιστικές δυνάμεις του Άξονα!…
Στα παιδικά μας κιόλας χρόνια μάθαμε εμείς, συνέχισαν τα
παιδιά μας και, ευτυχώς, συνεχίζουν να μαθαίνουν τα εγγόνια μας για τον
«Χρυσό Αιώνα» του Περικλή, για τη γέννηση της Δημοκρατίας ως πολιτικό
σύστημα που οι λαοί ολόκληρης της γης εφαρμόζουν ή αγωνίζονται ενάντια σε
αυταρχικά καθεστώτα ελπίζοντας ότι θα έρθει η ημέρα να την εφαρμόσουν ως
πολίτευμα στις χώρες τους.
Τον ίδιο εκείνο «χρυσό αιώνα» λέγεται ότι στην Αθήνα
«εφευρέθηκαν» και τα αποκαλούμενα «νευρόσπαστα» (κούκλες ή αγαλματάκια που η
κίνησή τους γινόταν με το τράβηγμα κορδονιών δεμένων στα άνω και κάτω άκρα
τους).
Από την Αθήνα και τη Ρώμη το σύγχρονο κουκλοθέατρο και
οι μαριονέτες του έγραψαν λαμπρές καριέρες στη διασκέδαση παιδιών και
ενηλίκων σε Ευρώπη και Αμερική.
Τα αρχαϊκά «νευρόσπαστα», λοιπόν, είναι οι σύγχρονες
«μαριονέτες» του κουκλοθέατρου με παραστάσεις που συγκινούν μικρούς και
μεγάλους.
Το κλασικό κουκλοθέατρο με «νευρόσπαστα», δηλαδή
μαριονέτες, και το γνωστό «πολιτικό θέατρο» (το ελληνικό μερικοί το
χαρακτηρίζουν και ως «θέατρο του παραλόγου») έχουν τελικά ένα σημαντικό,
λειτουργικό και εκ των «ων ουκ άνευ…» σημείο αναφοράς:
Τα «νευρόσπαστα» (μαριονέτες) δίνουν την παράσταση με
χορό, περπάτημα, αγκαλιές και μαλώματα, αλλά τις κινήσεις τους τις ελέγχουν
και τις επιβάλλουν (χωρίς να γίνονται ορατοί) εκείνοι και εκείνες που
κρατούν στα χέρια τους τα «κορδόνια» από τα οποία «εξαρτώνται» οι
μαριονέτες!…
Δεν ξέρω εάν ήταν θέμα «ειρωνείας της Τύχης» ή απλώς μια
ιστορική σύμπτωση το γεγονός ότι τα «νευρόσπαστα» εμφανίστηκαν στην Αθήνα
την εποχή της γέννησης και εφαρμογής της Δημοκρατίας ως πολιτεύματος.
Οι συνάδελφοι ιστορικοί και φιλόλογοι έχουν εντοπίσει
αναφορές του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη που θεωρούσαν και εμάς τους θνητούς
ως «νευρόσπαστα», ως μαριονέτες, στα χέρια των θεών που μας «έπαιζαν» για
δική τους ικανοποίηση και με δικούς τους στόχους…
Στην Ελλάδα της «πρώτης φοράς αριστερά» κυβέρνησης, στην
Αθήνα που είναι το Κέντρο ΟΛΩΝ των δρώμενων στην κοινωνική, πολιτική,
οικονομική μας ζωή (το βιώνουμε οι απανταχού της επικράτειας Έλληνες και
Ελληνίδες και ας μας «δουλεύουν» οι επιτήδειοι δηλώνοντας ότι «Ελλάδα ΔΕΝ
είναι μόνο η Αθήνα»), παρακολουθούμε ένα συμβολικό σύγχρονο κουκλοθέατρο.
Σε κάθε χώρα του πλανήτη, όπως και στην πατρίδα μας,
υπάρχουν τα σχετικά σενάρια (μερικοί τα κατατάσσουν στις θεωρίες της
συνωμοσίας και στον κόσμο της παράνοιας, ενώ άλλοι «δείχνουν» ευεργετημένους
με συμβόλαια, παροχές, μίζες και μυθικά πλούτη) που θεωρούν ότι στο
παλκοσένικο της πολιτικής ζωής οι πολίτες ως θεατές βλέπουν τις κινήσεις και
ακούνε τους διαλόγους ανάμεσα στις «μαριονέτες», τα σύγχρονα αυτά
«νευρόσπαστα» (όπως τα παιδιά μας παρακολουθούν γοητευμένα κάποια παράσταση
σε κουκλοθέατρο).
Ραδιοτηλεοπτικά παράθυρα και μπαλκόνια, πρωτοσέλιδα
εφημερίδων και περιοδικών και κάμερες στα σύγχρονα Κοινοβούλια διαφόρων
χωρών θυμίζουν σε πολλούς παραστάσεις σύγχρονου πολιτικού κουκλοθέατρου.
Ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης, καθοδηγούμενο από τα
ΜΜΕ, πείθεται ότι οι διάλογοι, οι διαξιφισμοί, οι μεγαλοστομίες και οι
βροντόφωνες αντιδικίες είναι «αυθεντικά», ενώ ένα άλλο τμήμα της κοινής
γνώμης θεωρεί ότι «καθοδηγούνται» από κάποιους και κάποιες που τελικά
κερδίζουν μυθικά ποσά από τις πολιτικές θεατρικές παραστάσεις.
Πολλοί πιστεύουν ότι κάποιοι, κλεισμένοι σε ακριβές
σουίτες, καπνίζουν πούρα Αβάνας και πίνουν πανάκριβες σαμπάνιες και παίζουν
στα δάκτυλά τους τα κορδονάκια που ελέγχουν πολλές από τις μαριονέτες που
μιλάνε, διαπληκτίζονται, μαλώνουν και χορεύουνε…
Τελικά οι πολίτες στα σύγχρονα δημοκρατικά πολιτεύματα,
καθώς παρακολουθούν τις παραστάσεις στα πολιτικά κουκλοθέατρα, εμπλέκονται
σε συναισθηματικές αντιπαλότητες, που απορρέουν από την επιλογή και ταύτιση
με κόμματα και με τα κυρίαρχα χρώματα του κόκκινου, μπλε, πράσινου ή με
συνδυασμούς των τριών.
Οι πολίτες αναλώνονται ακολουθώντας «ηγέτες» και
εγκλωβίζονται στα κομματικά «μαντριά», ενώ εκείνοι και εκείνες που κρατούν
τις άκρες των κορδονιών απολαμβάνουν τα «λάφυρα» των επιδέξιων «κινήσεών»
τους, που προσδιορίζουν τις συμπεριφορές των «νευρόσπαστων» στην πορεία
ανέλιξης προς την ΕΞΟΥΣΙΑ.
Κάθε φορά που τα δικά τους «νευρόσπαστα» κυριαρχούν,
διασφαλίζοντας την επιβολή των επιθυμιών τους στις λαϊκές μάζες, «δανειστές»
εκτός και «χορογράφοι» εντός Ελλάδος ανάβουν πούρα Αβάνας ή άλλα:
και ανοίγουν πανάκριβες σαμπάνιες:
Στην Ελλάδα της τρόικας, συγνώμη ξεχάστηκα εννοώ των «θεσμών»,
της λιτότητας, ακρίβειας και των συσσιτίων, εμείς οι «πολίτες – θεατές»,
γοητευμένοι από πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες του πολιτικού
«κουκλοθέατρου», στις ουρές για να εισπράξουμε μειωμένους βασικούς μισθούς,
κουτσουρεμένες συντάξεις και υποτιμητικά επιδόματα ανεργίας!…
* O Γιώργος Πιπερόπουλος, Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας – Ψυχολογίας, είναι
Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό
Πανεπιστήμιο Durham, Συνταξιούχος Καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και
Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης
Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
0 Σχόλια