Του Κώστα Ράπτη
Ο Εμανουέλ Μακρόν τρέχει. Έτσι τον απεικόνισε η γαλλική εφημερίδα Libeation σε πρωτοσέλιδό της που προκάλεσε αίσθηση, με τον χαρακτηριστικό της τίτλο "Αγάπη μου, ξέχασα την Αριστερά!".
Το έχουν αυτό οι αναμετρήσεις σε δύο γύρους, καθώς ο ηττημένος του πρώτου αναδεικνύεται σε ρυθμιστή του δεύτερου. Και ενώ μέχρι την προηγούμενη Κυριακή, η προεκλογική καμπάνια είχε κατακλυσθεί από συζητήσεις για θέματα εθνικής ταυτότητας, μετανάστευσης ή νόμου και τάξης, λόγω του ανταγωνισμού στα δεξιά του πολιτικού φάσματος ανάμεσα στη Μαρίν Λεπέν, τον Ερίκ Ζεμούρ και την Βαλερί Πεκρές των Ρεπουμπλικανών, πλέον οι μονομάχοι της 24ης Απριλίου στηρίζουν τις ελπίδες τους για κατάκτηση της γαλλικής προεδρίας σε αλλεπάλληλα ανοίγματα προς τα αριστερά.
Ο λόγος είναι απλός: οι καλύτερες του προβλεπόμενου επιδόσεις του υποψήφιου της ριζοσπαστικής Αριστεράς, Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο οποίος, φθάνοντας το 22% έμεινε για μόλις 1,1 μονάδα πίσω από τη Λεπέν – και εκτός δεύτερου γύρου.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ψήφου προς Μελανσόν είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά από το τελικό ποσοστό του (που σταθερά υποεκτιμούσαν προεκλογικά οι δημοσκοπήσεις, όπως όμως και το 27,8% του Μακρόν): συντριπτική κυριαρχία στους νέους ψηφοφόρους, σε όσους αποφάσισαν τις τελευταίες τρεις μέρες, στα αστικά κέντρα και ιδίως τις λαϊκές τους συνοικίες, στις υπερπόντιες κτήσεις που, ούτως ή άλλως, βιώνουν έντονη κρίση και διαρκείς κινητοποιήσεις την τελευταία διετία της πανδημίας.
Μία ιδιόμορφη σύνθεση του κοινωνικού ζητήματος με το οικολογικό, της γαλλικής πατριωτικής παράδοσης με την αντιρατσιστική ευαισθησία των πληθυσμών μεταναστευτικής καταγωγής έδωσε κάτι για τον καθένα σε ένα αξιοσημείωτο τμήμα του εκλογικού σώματος. Αυτό ακριβώς που κρατά το κλειδί για την ανάδειξη του νικητή στον δεύτερο γύρο και πρέπει να δελεασθεί από τους μονομάχους.
Άμβλυνση του διλήμματος
Ο νυν ένοικος των Ηλυσίων δεν στερείται εκλογικών εφεδρειών – αν και οι ταπεινωτικές επιδόσεις των πάλαι ποτέ κραταιών Σοσιαλιστών, αλλά πλέον και των Ρεπουμπλικανών της κεντροδεξιάς υποδεικνύουν ότι ο Εμανουέλ Μακρόν "λεηλάτησε" τις ψήφους τους ήδη από τον πρώτο γύρο. Και το κυριότερο: σε αντίθεση με το 2017, δεν μπορεί να επωφεληθεί αυτομάτως από τη δημιουργία ενός "ρεπουμπλικανικού μετώπου" κατά της ηγέτιδας του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού. Η στρατηγική "αποδαιμονοποίησης" της Λεπέν έχει πια πετύχει επί της ουσίας, καθώς η παραδοσιακή ατζέντα της έχει διαχυθεί και σε άλλες πολιτικές δυνάμεις (βλ. την καμπάνια των Ζεμούρ και Πεκρές), ενώ η ίδια φρόντισε να διεξαγάγει μια προεκλογική εκστρατεία μάλλον χαμηλών τόνων επικεντρωμένη στο βιοτικό επίπεδο και την αγοραστική δύναμη των Γάλλων.
Αλλά και οι ψηφοφόροι της αριστεράς δεν αισθάνονται με την ίδια ένταση το δίλημμα. Απέναντι σε αυτόν που καταγράφεται στη συνείδησή τους ως "ο πρόεδρος των πλουσίων" η Λεπέν δεν προβάλλει πλέον ως μεγαλύτερο κακό. Πόσω μάλλον που οι διαφορές αμβλύνονται από την αυταρχική αντιμετώπιση κοινωνικών κινητοποιήσεων την προηγούμενη πενταετία, με χαρακτηριστικότερα τα Κίτρινα Γιλέκα, καθώς και την υιοθέτηση αντιμεταναστευτικών, κατά το μάλλον ή ήττον, πολιτικών από τη τωρινή κυβέρνηση (ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράρ Νταρμανέν έχει καταγγείλει την Λεπέν σε τηλεοπτική τους αναμέτρηση ότι είναι soft επί του θέματος!).
Ποιος στηρίζει ποιον
Ο ίδιος ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν έσπευσε να ζητήσει καταψήφιση της Λεπέν, ωστόσο μέγα ερώτημα παραμένει το αν οι οπαδοί του θα τον παρακούσουν, θα προτιμήσουν την αποχή ή τι. Άλλοι αποκλεισθέντες υποψήφιοι, όπως ο Γιανίκ Ζαντό των Οικολόγων και η Αν Ινταλγκό των Σοσιαλιστών έχουν ήδη ενστερνισθεί την υποψηφιότητα Μακρόν για τον δεύτερο γύρο. Παραδόξως, προς τον νυν πρόεδρο, και όχι προς τη θεωρούμενη ως ιδεολογικά συγγενέστερη Λεπέν, αναμένεται να στραφούν και οι ψηφοφόροι του ακροδεξιού Ερίκ Ζεμούρ (7,1% των ψηφισάντων στον πρώτο γύρο), λόγω του περισσότερο αστικού παρά λαϊκιστικού προφίλ τους, αλλά και των πρόσφατων "συντροφικών μαχαιρωμάτων" που χωρίζουν τις δύο παρατάξεις. Το γεγονός ότι η ηγέτιδα του Εθνικού Συναγερμού έχει δεσμευθεί να μη συμπεριλάβει στελέχη του Ζεμούρ σε τυχόν κυβέρνησή της παγιώνει το χάσμα.
Ομοίως, στον χώρο των Ρεπουμπλικανών, ο οποίος τελεί σε σοκ μετά το 4,8% της Βαλερί Πεκρές, η πρόσφατη δημιουργία νέου κόμματος από τον πρώην πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ λειτουργεί ως χώρος υποδοχής φιλικών προς τον Μακρόν κεντροδεξιών, στο ραγδαία ανασυντασσόμενο πολιτικό σκηνικό.
Τα ανοίγματα προς τα αριστερά
Με αυτά τα δεδομένα η επανεκλογή του Μακρόν είναι το πιθανότερο, αλλά όχι το μόνο δυνατό σενάριο. Η δημοσκόπηση των δημοσκοπήσεων του Politico δίνει στο νυν πρόεδρο το 53% της ψήφου στον δεύτερο γύρο, έναντι 47% της Λεπέν. Άλλες έρευνες προβλέπουν ευρύτερο προβάδισμα, όμως σε κάθε περίπτωση στο στρατόπεδο Μακρόν δεν επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός.
Εξού και ο Μακρόν "τρέχει" για να λειάνει πλευρές της πολιτικής του και να προσεταιριστεί τους ψηφοφόρους κυρίως του Μελανσόν. Ήδη άφησε να φανεί ότι δεν θα προχωρήσει την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 65 έτη, κάνοντας λόγο για ευρεία διαβούλευση με τα συνδικάτα και ενδεχομένως μεταρρύθμιση πριν από οποιαδήποτε μεταρρύθμιση. Επίσης προβάλλει ως ο "πράσινος" υποψήφιος (απέναντι σε μία Λεπέν η οποία κάνει καμπάνια κατά των ανεμογεννητριών), προτείνοντας την απαγόρευση των πλαστικών μέχρι το 2040 και επιμένοντας ότι στο ζήτημα της ενεργειακής μετάβασης βρίσκεται σε "κοινό έδαφος" με τους Μελανσόν και Ζαντό.
Και βέβαια δεν μπορούσε να αφήσει ασχολίαστη την αποκάλυψη ότι ο Κάρλος Ταβάρες, επικεφαλής της αυτοκινητοβιομηχανίας Stellantis, η οποία προέκυψε από τη συγχώνευση της γαλλικής PSA με την ιταλο-αμερικανική Fiat Chrysler, πρόκειται να έχει αποδοχές 19 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Μακρόν ζήτησε τη θέσπιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο οροφής στις "αστρονομικές", όπως είπε, αποδοχές στελεχών, διότι "διαφορετικά η κοινωνία θα εκραγεί ανά πάσα στιγμή".
Αλλά οι εκρήξεις για τις οποίες προειδοποιεί ο Μακρόν δεν είναι απαραιτήτως μακρινό σενάριο, την ώρα που ο πόλεμος στην Ουκρανία επιδεινώνει την ενεργειακή και εφοδιαστική κρίση και το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας δεν δείχνει να σταθεροποιείται, εφόσον παραμένει άγνωστο τι πλειοψηφία μπορεί να προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Ήδη η φοιτητική κατάληψη της Σορβόνης και άλλων σχολών υπό το σύνθημα "Ούτε Λεπέν, ούτε Μακρόν" υπενθυμίζει τις γνωστές εξεγερσιακές διαθέσεις της γαλλικής κοινωνίας – και το πολιτικό κενό στο οποίο αυτή κινδυνεύε
0 Σχόλια