Του Κώστα Ράπτη
Σε συνθήκες ακραίας νομισματικής κρίσης η γειτονική Τουρκία υποδέχεται
σήμερα έναν υψηλό ξένο – μάλλον τον τελευταίο που θα περίμενε κανείς να
καταστεί συνομιλητής του Ταγίπ Ερντογάν. Και η διπλωματική αυτή εξέλιξη δεν
είναι, ως φαίνεται, καθόλου άσχετη με την οικονομική.
Ο διάδοχος του Άμπου Ντάμπι και de facto κυβερνήτης των Ηνωμένων Αραβικών
Εμιράτων σεϊχης Μοχάμεν μπιν Ζάγεντ αλ Ναχιάν επισκέπτεται την Άγκυρα, στην
υψηλότερου επιπέδου επαφή μεταξύ των δύο πλευρών εδώ και δεκαετίες. Ως
προπομπός του είχε μεταβεί στην γείτονα τον Αύγουστο ο αδελφός του και
σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σεϊχης Ταχνούν
μπιν Ζάγεντ αλ Ναχιάν ο οποίος και συναντήθηκε με τον Τούρκο πρόεδρο.
Πρόκειται για αξιοσημείωτη αλλαγή σελίδας, διότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
αποτελούσαν τον κυριότερο ανταγωνιστή της Τουρκίας στην ευρύτερη Μέση
Ανατολή.
Για το Άμπου Ντάμπι, η Μουσουλμανική Αδελφότητα, την οποία πατρονάρει το
δίδυμο Τουρκίας-Κατάρ, αποτελεί υπαρξιακή απειλή με την οποία δεν νοείται
συμφιλίωση. Ο Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ φέρεται να λειτουργεί ως μέντορας
απέναντι στον, μεγάλο εχθρό της Τουρκίας μετά και την δολοφονία Κασόγκι,
Σαουδάραβα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (τον οποίο ώθησε στην απόφαση
αποκλεισμού του Κατάρ), ενώ ο φιλοκυβενητικός τύπος της Τουρκίας τον έχει
κατηγορήσει ότι χρηματοδότησε το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Ερντογάν
το καλοκαίρι του 2016.
Δεν υπάρχει μέτωπο της ευρύτερης περιοχής στο οποίο Άγκυρα και Άμπου Ντάμπι
να μην έχουν υποστηρίξει αντίπαλες πλευρές, με χαρακτηριστικότερη την
περίπτωση της Λιβύης όπου τα Εμιράτα είχαν και στρατιωτική εμπλοκή, πράγμα
εκ πρώτης όψεως παράδοξο για μία χώρα του Περσικού Κόλπου άσχετη με τα
πράγματα της Μεσογείου. Οι δε στενοί δεσμοί των Εμιράτων με την Γαλλία (της
οποίας φιλοξενούν στρατεύματα) και με το Ισραήλ, με το οποίο συνυπέγραψαν
τις "Συμφωνίες του Αβραάμ”, δημιουργούν αντικειμενικά έναν "σκληροπυρηνικό”
άξονα, στον οποίο βρήκε θέση και η Ελλάδα καλλιεργώντας, κατά τρόπο επίσης
εκ πρώτης όψεως παράδοξο, τις σχέσεις της, ακόμη και στρατιωτικές, με την
χώρα του Περσικού Κόλπου.
Υπερέκταση
Όμως τα Εμιράτα πάσχουν πλέον από "υπερεπέκταση” - και πολλά από τα
εγχειρήματα στα οποία έχουν εμπλακεί απέβησαν άκαρπα, όπως η προσπάθεια
"αλλαγής καθεστώτος” στη Συρία, ο πόλεμος κατά των Χούθι στην Υεμένη ή η
προέλαση του στρατάρχη Χάφταρ για την κατάληψη της Τρίπολης της Λιβύης.
Ως ναυτική δύναμη με συμφέροντα και ευελιξία που την ξεχωρίζουν από την
"νοοτροπία της ερήμου” του Οίκου των Σαούντ, τα Εμιράτα έχουν προ πολλού
δρομολογήσει τις αναγκαίες αναδιπλώσεις. Εγκατέλειψαν την πολεμική
περιπέτεια των Σαουδαράβων συμμάχων τους, αφότου εξασφάλισαν τον έλεγχο της
νήσου Σοκότρα και λιμένων στα νότια της Υεμένης, ενώ πρωτοστάτησαν στις
κινήσεις επανεισδοχής του Μπασάρ αλ Άσαντ στην "αραβική οικογένεια”,
επαναλειτουργώντας πρεσβεία στη Δαμασκό.
Η χείρα φιλίας προς την Τουρκία δίνει τώρα την δυνατότητα μετατροπής της
"βεντέτας” σε επωφελή επενδυτική σχέση, σε μία στιγμή που τα ξένα κεφάλαια
είναι για την γείτονα περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Για επενδύσεις ύψους
αρκετών δισεκατομμυρίων κάνει λόγο το Bloomberg, ενώ ο Τούρκος υπουργός
Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου χαρακτηρίζει "θετική” την ατμόσφαιρα του
τελευταίο διαστήματος στις διμερείς σχέσεις.
Το ότι η σημερινή επίσκεψη προκύπτει έπειτα από πρόσκληση του Ερντογάν (ο
οποίος έχει και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ στις 31
Αυγούστου), συμβαδίζει με άλλες κινήσεις του Τούρκου ηγέτη, όπως τα πρόσφατα
ανοίγματα προς την Αίγυπτο, ή η αξιοποίηση της περιπέτειας των δύο
Ισραηλινών τουριστών που συνελήφθησαν ενώ φωτογράφιζαν το προεδρικό ανάκτορο
για την επίτευξη τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ. Η
"απομόνωση” δεν είναι μία πιθανότητα με την οποία η Τουρκία μπορεί να
συμφιλιωθεί.
0 Σχόλια