Του Κώστα Στούπα
Πέρυσι για τις ίδιες ποσότητες το ελαιόλαδο μάς στοίχιζε 500 ευρώ την
εβδομάδα και φέτος μας στοιχίζει 800. Στο ίδιο διάστημα η δαπάνη για το
υγραέριο που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα και τις υπαίθριες θερμάστρες από
700 ευρώ την εβδομάδα έχει ξεπεράσει τα 1.200, μου έλεγε πριν λίγες μέρες
φίλος με επιχείρηση εστίασης...
Το ίδιο συμβαίνει με πολλά προϊόντα και κυρίως με τις τιμές των ακινήτων και
των ενοικίων.
Προς επιβεβαίωση κοίταξε τις τιμές LPG, προπανίου και βουτανίου για
βιομηχανική χρήση. Πέρυσι οι τιμές ήταν περί τα 550 ευρώ ο μετρικός τόνος
και φέτος έχουν εκτιναχθεί μεταξύ 900 και 1.000 ευρώ.
Ανάλογα και οι τιμές ελαιόλαδου από 2 ευρώ το κιλό έχουν σκαρφαλώσει
περί τα 3,40.
Προς το παρόν πολλές επιχειρήσεις εμπιστεύονται τους πολιτικούς και τους
κεντρικούς τραπεζίτες που υποστηρίζουν πως οι ανατιμήσεις είναι προσωρινές
λόγω αναταράξεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και δεν τις μετακυλούν στις
τιμές.
Τούτο σημαίνει πως δουλεύουν με ζημιές ή μειωμένα κέρδη προκειμένου να μην
χάσουν την εμπιστοσύνη των πελατών.
Η μετακύληση των αυξήσεων στον καταναλωτή όμως είναι θέμα χρόνου. Τότε ο
πελάτης που έβγαζε μια φορά την εβδομάδα την οικογένεια έξω για φαγητό και
πλήρωνε 70 ευρώ θα αναγκαστεί να πληρώσει πάνω από 100.
Τούτο σημαίνει πως το μία φορά την εβδομάδα θα γίνει δύο φορές τον μήνα...
Οι επιχειρήσεις εστίασης που επιβίωσαν της πανδημίας και πριν λίγους μήνες
ξεκίνησαν δυσκολευόμενες να βρουν προσωπικό τώρα καλούνται να αντιμετωπίζουν
πληθωριστικές πιέσεις οι οποίες είναι πρωτόγνωρες για τις γενιές που
γεννήθηκαν μετά το ΄70.
Όπως αναφέραμε πιο πάνω οι αυξήσεις των τιμών σε πρώτη φάση θα φέρουν μείωση
της κατανάλωσης και μετά αναστάτωση στην αγορά εργασίας για αυξήσεις μισθών.
Τούτο οδηγεί σε ένα σπιράλ ανατιμήσεων που θα αναγκάσει τις Κεντρικές
Τράπεζες να ανεβάσουν τα επιτόκια.
Η άνοδος των επιτοκίων σε έναν υπερχρεωμένο κόσμο θα δημιουργήσει συνθήκες
για σκηνές αποκάλυψης.
Τα "ζόμπι" (υπερχρεωμένα νοικοκυριά, επιχειρήσεις και χώρες) θα αποκαλυφθούν
και θα είναι πολλά. Η Ελλάδα σαν η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος και το
μεγαλύτερο βουνό "κόκκινων" δανείων θα είναι μεταξύ των πρώτων.
Το ευτύχημα της Ελλάδας είναι πως το μεγαλύτερο μέρος του χρέους το έχουν οι
"Θεσμοί" με σχετικά σταθερό κόστος εξυπηρέτησης. Αυτό δεν σημαίνει πως η
οικονομία δεν θα υποφέρει ή πως θα συνεχίσει να βγαίνει στις αγορές με την
άνεση και τα επιτόκια που έβγαινε τα τελευταία χρόνια.
Αν η Ελλάδα που βρίσκεται κάτω από την "ασπίδα" του ευρώ και της ΕΚΤ θα
δυσκολευτούν, χώρες όπως η Τουρκία θα είναι από τις πρώτες που θα
εκραγούν...
Το καλό μιας περιόδου με υψηλό πληθωρισμό είναι πως μπορεί να διαβρωθούν
χρέη και συντάξεις. Χώρες με υψηλά χρέη και υψηλή συνταξιοδοτική δαπάνη με
τους κατάλληλους χειρισμούς θα μπορέσουν να μειώσουν το κόστος χωρίς
μειώσεις των ονομαστικών μεγεθών.
Τούτο βέβαια απαιτεί σχέδιο και πειθαρχία...
Το κακό είναι πως περίοδοι πληθωρισμού και υφέσεων δημιουργούν κοινωνικές
εντάσεις, πολιτική αστάθεια και γεωπολιτικές τριβές.
Ο κόσμος όπως τον γνωρίσαμε εισέρχεται στην τελική ευθεία για ριζικές
ανακατατάξεις...
0 Σχόλια