Ένα "1999" για τον Ταγίπ Ερντογάν

Του Κώστα Ράπτη

Το 1999 υπήρξε έτος-τομή για την πρόσφατη ιστορία της Τουρκίας, αλλά και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ο καταστροφικός σεισμός της Νικομήδειας, που άφησε πίσω του 17.000 νεκρούς και 250.000 άστεγους ξεγύμνωσε στα μάτια του τουρκικού λαού το πολιτικο-στρατιωτικό κατεστημένο, με αποτέλεσμα την σαρωτική ήττα του στις επόμενες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2002 και έφεραν στα πράγματα το νευότευκτο ισλαμιστικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ταγίπ Ερντογάν. Παράλληλα, η "διπλωματία των σεισμών” που αναπτύχθηκε μεταξύ ομοιοπαθών γειτόνων, βοήθησε στη δημιουργία ενός περισότερο φιλικού κλίματος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με εμφανή διπλωματικά αποτελέσματα ("Συμφωνία του Ελσίνκι” κ.ο.κ.).

Οι πυρκαγιές που με ιδιαίτερη ένταση μαστίζουν αυτό το καλοκαίρι την περιοχή μας δεν προορίζονται ατυχώς να συντελέσουν στη δημιουργία αντίστοιχων αντανακλαστικών ελληνοτουρκικής αλληλεγγύης. Εκλείπουν τόσο οι επιχειρησιακές προϋποθέσεις, καθώς και οι δύο χώρες μετά βίας αντιμετωπίζουν τις εγχώριες προκλήσεις, όσο και κυρίως οι πολιτικές προϋποθέσεις, μόλις έναν χρόνο μετά τις εντάσεις στον Έβρο και κατόπιν στην Ανατολική Μεσόγειο που οδήγησαν στα πρόθυρα θερμού επεισοδίου.

 

Για την ακρίβεια, επειδή σε ό,τι αφορά το εσωτερικό του ο Ταγίπ Ερντογάν ζει από κάποιες απόψεις το δικό του "1999”, εμφανίζεται πιο πρόθυμος να δείξει με το δάχτυλο τους πανταχού παρόντες "εχθρούς” της Τουρκίας ως υπαίτιους για τη συμφορά που μαστίζει τη χώρα του.

Το επικοινωνιακό "οικοσύστημα” του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης διαπρέπει όλες αυτές τις ημέρες στην συνομωσιολογία, επιρρίπτοντας στο εκτός νόμου Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (ή, πιο υπαινικτικά, και στην Ελλάδα ή τις ΗΠΑ) την ευθύνη για τις πυρκαγιές που έχουν κατακάψει έκταση τετραπλάσια του μέσου όρου της τελευταίας δωδεκαετίας.

Άλλωστε Ελλάδα και Τουρκία δεν έπαψαν ακόμη και τούτες τις στιγμές της θεομηνίας να παίζουν το παιχνίδι των προωθήσεων και επαναπροωθήσεων προσφύγων και μεταναστών, με το τουρκικό υπουργείο Άμυνας να καταγγέλλει επισήμως χθες ότι σκάφος του ελληνικού Λιμενικού Σώματος εγκατέλειψε δίχως εφόδια μια ομάδα ατόμων στην ακατοίκητη νησίδα Μπασάκ, στα ανοικτά του Κας.

 

Και βέβαια, η Τουρκία αρνήθηκε την βοήθεια της Ελλάδας (όσο αυτή ήταν ακόμη σε θέση να την προσφέρει) και του Ισραήλ, θεωρώντας προφανώς μειωτική του γοήτρου της την αποδοχή τέτοιων προσφορών.

Στο ίδιο κλίμα, οι εκκλήσεις για διεθνή αλληλεγγύη αναγορεύονται σε έγκλημα καθοσιώσεως με εισαγγελικές έρευνες εις βάρος όσων λάνσαραν το Hastag #HelpTurkey – πράγμα που μας φέρνει στην καρδιά της πρόκλησης που αντιμετωπίζει η εξουσία του Ερντογάν.

Για τον στενό κύκλο συμφερόντων που νέμεται την γείτονα χώρα αποτελεί πρώτη προτεραιότητα η διαφύλαξη του επικοινωνιακού αφηγήματος της "ισχυρής Τουρκίας”, η οποία παρεμβαίνει σε εστίες κρίσης μέχρι τη Λιβύη, διανέμει ανθρωπιστική βοήθεια στη Σομαλία και προβάλλει ως ηγέτιδα του ισλαμικού κόσμου, υπό το σύνθημα μάλιστα "Ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από τους πέντε” του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

 

Η ίδια εικόνα μεγαλείου, τόσο αναντίστοιχη με το ότι η Τουρκία δεν μπορεί να δαμάσει τις πυρκαγιές στο εσωτερικό της, περιβάλλει και τις κινήσεις των κυβερνώντων: το νέο προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας (και το αντίστοιχο που "προσφέρεται” τώρα στους Τουρκοκύπριους χωρίς να το ζητήσουν), την ογκώδη θερινή προεδρική κατοικία στην Μαρμαρίδα ή τα 13 αεροσκάφη στην διάθεση της προεδρίας της Δημοκρατίας, την στιγμή που αποκαλύπτεται ότι η "ισχυρή Τουρκία” δεν έχει στη διάθεσή της δικά της εναέρια μέσα πυρόσβεσης.

Ωστόσο, μία εξουσία που δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών και εμφανίζεται σχεδόν απούσα στις μεγαλύτερες δοκιμασίες τους, είναι μια εξουσία που απονομιμοποιείται ταχύτατα. Αυτό είναι και το "1999” που τώρα βιώνει ο Ερντογάν. 

Πηγή capital.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.