Του Strange Attractor
Την ώρα που εμείς ασχολούμαστε με τα δικά μας, αν δηλαδή υπάκουσε η εκκλησία στην κυβέρνηση ή όχι, αν και ποιος ιερέας ράντισε με μάνικα τους πιστούς και αν θα ανοίξουν ή όχι τα σχολεία και το «κλικ αγούεϊ», η Αμερική περνάει μια ακόμη περίοδο «δημιουργικής» αναταραχής, ανάλογης με εκείνη της 9/11.
Μόνο που τότε ο εχθρός ήταν απ’ έξω (έτσι λέει η συμβατική ιστοριογραφία) με αποτέλεσμα όχι μόνο να συσπειρωθεί ο λαός, αλλά να μπορέσουν οι «αρμόδιοι» να προχωρήσουν τα όποια σχέδια είχαν στη Μέση Ανατολή και όχι μόνο.
Σήμερα, ο εχθρός της Αμερικής βρίσκεται εντός των τειχών.
Ένας εχθρός που δύσκολα ταυτοποιείται διότι τα όρια μεταξύ δεξιάς και αριστεράς, συντηρητισμού και φιλελευθερισμού, είναι πολύ δυσδιάκριτα σε μια χώρα με το μέγεθος, την ιστορία, τον πολυφυλετισμό και την ισχύ των ΗΠΑ.
Για παράδειγμα, ανέκαθεν στην Αμερική η δεξιά ήταν φύσει αντικυβερνητική.
Σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου παραδοσιακά οι δεξιοί ταυτίζονται με το κράτος, την κυβέρνηση και την πολιτεία, η αμερικανική πολιτική κουλτούρα θέλει τον μέσο πολίτη, κυρίως τον δεξιό, να αποστασιοποιείται από το κράτος.
Ακόμη θυμάμαι τον Ρέιγκαν να δηλώνει ως νέος πρόεδρος πως «το κράτος δεν αποτελεί τη λύση στα προβλήματά μας, αλλά το κράτος είναι τα προβλήματά μας»!
Σήμερα, μετά από 8 χρόνια διακυβέρνησης των Δημοκρατικών του Ομπάμα και 4 του «περίεργου» Τραμπ, η Αμερική κλυδωνίζεται εκ νέου, με κυρίαρχο σύνθημα των «δεξιών» το «να ξανακερδίσουμε την Αμερική».
Ένα σύνθημα που μετέδιδε κάθε τόσο ο Τραμπ, ο οποίος ως «ανήθικος αυτουργός» ξεσήκωσε τους οπαδούς του με εμπρηστικές προτροπές, υποσχόμενος μάλιστα να τους συμπαρασταθεί δια ζώσης, να κάνουν πορεία στο Καπιτώλιο και να διαμαρτυρηθούν για τα «δίκια του» και την εκλογική νοθεία.
Όταν αυτό έγινε πραγματικότητα, με όλες τις κιτς αμερικανιές που είδαμε, ο Τραμπ εξαφανίστηκε.
Τελικά, μετά από επίμονες προτροπές πολιτικών και ΜΜΕ, εμφανίστηκε ξανά λέγοντας πόσο αγαπάει τους οπαδούς του, καλώντας τους όμως να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Δεν παρέλειψε βέβαια να επαναλάβει πως του έκλεψαν την εκλογική νίκη, προσφέροντας έτσι ένα άλλοθι στους ενθουσιώδεις θαυμαστές του που μπούκαραν, ακόμη και ένοπλοι, στο Καπιτώλιο, με όλους εκτός του προέδρου να χαρακτηρίζουν την εισβολή αυτή πραξικόπημα, ή εξέγερση.
Και ενώ η παγκόσμια κοινότητα αιφνιδιάστηκε τόσο από το «αυθόρμητο» ντου στο Καπιτώλιο, όσο και από τις χλιαρές και εν πολλοίς αναποτελεσματικές προσπάθειες των δυνάμεων ασφαλείας να το αποτρέψουν, κάποιοι ηγέτες όπως ο Πούτιν, εκείνος της Β. Κορέας, οι Μουλάδες του Ιράν και ο Κινέζος πρόεδρος χασκογελάνε με τα χάλια στα οποία βλέπουν να περιέρχεται η Αμερική.
Τρίβοντας τα χέρια τους για το τι μέλλει γενέσθαι στο παγκόσμιο πολιτικό, στρατιωτικό και κυρίως οικονομικό σκηνικό.
Αυτό που έγινε προχθές είναι σίγουρο πως θα επηρεάσει την παγκόσμια εικόνα που χρόνια τώρα καλλιεργεί και διατηρεί η Αμερική.
Μια η εισβολή στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, μια η «αραβική άνοιξη» επί Ομπάμα και μια τα θλιβερά παρεπόμενα της αστυνομικής βίας, που πολλοί χαρακτηρίζουν ρατσιστική, άσχετα αν οι μισοί αστυνομικοί που εύκολα πυροβολούν μαύρους είναι και οι ίδιοι μαύροι, και η ζημιά έγινε, ενώ ήρθαν και τα προχθεσινά για να την ολοκληρώσουν.
Πως θα καταφέρει τώρα η Αμερική του «νωθρού» Μπάιντεν να συσπειρώσει τις υπόλοιπες χώρες συμμάχους της προκειμένου να στήσει μέτωπο εναντίον της όλο και πιο απαιτητικής Κίνας;
Πως θα δημιουργήσουν μια «συμμαχία δημοκρατιών» την ώρα που το εσωτερικό τους βράζει;
Η Αμερική ζει και βασιλεύει εδώ και 70 χρόνια χάρη στην παγκόσμια οικονομική, πολιτική και στρατιωτική της κυριαρχία.
Μια κυριαρχία που επέζησε ακόμη και κόντρα στην πανίσχυρη κάποτε ΕΣΣΔ.
Μια κυριαρχία όμως, που σήμερα κινδυνεύει (σίγουρα οικονομικά) από την ανάδυση του μέχρι πρότινος κοιμώμενου γίγαντα, δηλαδή της Κίνας.
Και την ώρα που η Αμερική καλείται να αντιμετωπίσει αυτόν τον κίνδυνο στα παγκόσμιά της συμφέροντα, έρχεται να αποκαλυφθεί η εσωτερική της δυσλειτουργία, όπως εκφράστηκε από τις διαδηλώσεις του κινήματος Black Lives Matter, και προχθές από την εισβολή «Βουσμάνων» στον «ναό της δημοκρατίας».
Στοιχεία που δείχνουν την αναντιστοιχία των φιλοδοξιών των ΗΠΑ στο παγκόσμιο σκηνικό με την κατάσταση που βιώνουν στο εσωτερικό τους.
Το εύλογο ερώτημα λοιπόν που προκύπτει, που σίγουρα θα τεθεί, είναι πως θα μπορέσουν οι ΗΠΑ να συνεχίσουν να ασκούν τον παγκόσμιο ηγετικό τους ρόλο, εκείνον του προστάτη της δημοκρατίας, όταν δεν μπορούν να ελέγξουν τις εσωτερικές τους αρρυθμίες; Δηλαδή «Δάσκαλε που δίδασκες…».
Τι παράδειγμα δημοκρατίας δίνουν σε χώρες της Αφρικής, της Ν. Αμερικής, της Μ. Ανατολής, αλλά και άλλων περιοχών του πλανήτη, κυρίως της Ασίας, εκεί όπου έχει μετατεθεί το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας;
Δεν είναι τυχαίο, που χθες το Ιράκ εξέδωσε παγκόσμιο ένταλμα σύλληψης του… Τραμπ.
Το Ιράκ… Δρυός πεσούσης κλπ.
Δυστυχώς, όλα δείχνουν πως η εικόνα της Αμερικής έχει θρυμματιστεί ανεπανόρθωτα και μάλλον θα χρειαστεί μια γερή αναθεώρηση της εξωτερικής της πολιτικής και του παγκόσμιου ρόλου της.
Αφού βέβαια προηγηθεί ένα γερό ρεκτιφιέ στα εσωτερικά της.
Αν μάλιστα βάλουν το χεράκι τους, με συστηματική προπαγάνδα, όπως ξέρουν να κάνουν καλά, οι παραδοσιακοί εχθροί των ΗΠΑ, όπως είναι π.χ. το Ιράν και η Ρωσία, ακόμη και η Γερμανία που τη βλέπει ως σοβαρό οικονομικό αντίπαλο, τότε δεν θα είναι απίθανο να δούμε σε μερικά χρόνια την Αμερική να αντιμετωπίζεται ως «ρίσκο» ή «παρίας» από όλο και αυξανόμενα μέλη της διεθνούς κοινότητας, τα οικονομικά συμφέροντα των οποίων θα μετατοπίζονται προς Ανατολάς.
Δεν είναι δηλαδή καθόλου απίθανο να δούμε διάφορα κράτη να διστάζουν στο εξής να εμπιστεύονται μακροπρόθεσμα τις ΗΠΑ, και να δημιουργούν οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές συμμαχίες μαζί τους.
Ήδη, επί Τραμπ, με τα διάφορα ήξεις αφήξεις του, ακόμη και δευτεροκλασάτοι αυτόκλητοι «Σαλαντίν», όπως ο Ερντογάν, παίζουν μαζί τους τη γάτα με το ποντίκι (σε θέματα εξοπλισμών και όχι μόνο).
Το είδαμε στην πυρηνική συμφωνία των ΗΠΑ με το Ιράν, στην περίφημη εμπορική συνεργασία του Ειρηνικού, αλλά και στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, όπου η Αμερική του Τραμπ άλλα λέει την μια και άλλα την άλλη.
Όλα αυτά κλονίζουν την εμπιστοσύνη των κρατών προς την Ουάσιγκτον, που είναι ο πλέον βασικός όρος στο να δεθούν ή να παραμείνουν στο άρμα της.
Για να μην αναφερθώ και στην πολιτική ζημιά που προκάλεσαν (δίκαια ή άδικα) οι επίμονες προσπάθειες του προέδρου της Αμερικής να πείσει τον λαό του (και τον κόσμο ολόκληρο) ότι οι εκλογές στη χώρα του δεν είναι δίκαιες και χειραγωγούνται από κρυφά συμφέροντα μέσω της νοθείας.
Ποιος περίμενε κάτι τέτοιο να εκπορευθεί από τις ΗΠΑ; Την αρχαιότερη ίσως σύγχρονη δημοκρατία;
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε και τη ζημιά που η Αμερική προκάλεσε στα Βαλκάνια (Σερβία) και από το 2001 στη Μ. Ανατολή και στη Β. Αφρική, προκαλώντας (ως παράπλευρη απώλεια) την προσφυγική κρίση της Ευρώπης, τότε θα δούμε ακόμη πιο πολλές φωνές να την χαρακτηρίζουν ως παράγοντα διεθνούς αποσταθεροποίησης μάλλον παρά πυλώνα σταθερότητας.
Θα δούμε δηλαδή ηγέτες και χώρες, κι όχι μόνο εκείνους που πλήττονται από τις κατά καιρούς αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις, να συντάσσονται με απόψεις που μέχρι πρότινος εξέφραζαν μόνο οι εχθροί των ΗΠΑ, κάνοντας δεύτερες σκέψεις για τυχόν συνεργασία με την Ουάσιγκτον.
Που θα καταλήξουν όλα αυτά; Κανείς δεν ξέρει, αφού είναι ακόμη νωρίς.
Το σίγουρο είναι πως η Αμερική άντεξε επί πολλές δεκαετίες κόντρα σε πανίσχυρους αντιπάλους και βγήκε μάλιστα νικήτρια.
Αν όμως τα πρόσφατα γεγονότα στο εσωτερικό της δεν «επιδιορθωθούν» με γενναίες μεταρρυθμίσεις, ίσως έρθει και η σειρά της αμερικανικής αυτοκρατορίας να μπει στο περιθώριο και να τη διαδεχτεί μια νέα πιο ορεξάτη και πιο «ισχυρή» παγκόσμια δύναμη.
Μια δύναμη που δεν θα δίνει τόση σημασία στη δημοκρατία, όσο στην οικονομία.
Εξάλλου, όπως έλεγε και ο Αδόλφος όσο ήταν στα χάι του «πρέπει να απαλλάξουμε τον λαό από τα βάρη της ελευθερίας… τροφή θέλει».
Το έργο αυτό λοιπόν, της διαδοχής των αυτοκρατοριών, το έχουμε δει να συμβαίνει πολλές φορές στην ιστορία.
Ας ελπίσουμε πως αυτή τη φορά μια τέτοια διαδοχή δεν θα πληρωθεί ακριβά από τον πλανήτη.
Αν και κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα δύσκολο, όταν έχεις μια σούπερ παγκόσμια στρατιωτική δύναμη που όμως χωλαίνει εσωτερικά…
Διότι, όπως λένε οι θηριοδαμαστές, το λαβωμένο λιοντάρι, εκείνο που πάσχει από «σκουλήκια», είναι και το πιο επικίνδυνο για να σε φάει…
0 Σχόλια