Οι δύο μεγαλύτεροι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, έρχονται τόσο κοντά που θα μοιάζουν με ένα άστρο. Το φαινόμενο θα είναι ορατό. Τι το καθιστά τόσο σπάνιο.
Ένα λαμπερό αστέρι θα εμφανιστεί τη Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου και για περίπου
δυόμιση ώρες, εφόσον δεν υπάρχουν σύννεφα, θα είναι ορατό από τη Γη. Στην
ουσία όμως δεν θα πρόκειται για ένα αστέρι αλλά για τους δύο μεγαλύτερους
πλανήτες στο ηλιακό σύστημα, τον Δία και τον Κρόνο, σε ένα ουράνιο φαινόμενο
που ονομάζεται «Σύνοδος».
Θα μοιάζουν έτσι με ένα μεγάλο αστέρι, αυτό που επί αιώνες και όποτε
επαναλαμβάνεται το φαινόμενο, έχει απασχολήσει θεολόγους και αστρονόμους,
σχετικά με το αν θα μπορούσε να είναι το Άστρο της Βηθλεέμ.
«Ο Δίας και ο Κρόνος θα βρεθούν πάρα πολύ κοντά σε μια απόσταση μόλις 6
πρώτων λεπτών, δηλαδή το 1/10 της μοίρας. Είναι το 1/10 του πάχους του
δαχτύλου μας, όταν έχουμε τεντωμένο το χέρι. Στον ουρανό είναι μία μοίρα.
Δηλαδή οι πλανήτες θα βρεθούν σε απόσταση όσο το πάχος του νυχιού μας, μόλις
θα ξεχωρίζουν μεταξύ τους», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Παρατηρησιακής
Αστρονομίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, Σταύρος
Αυγολούπης.
Από μόνο του το φαινόμενο δεν είναι παράξενο, ωστόσο, φέτος, την ίδια ημέρα
θα συμβεί και ένα άλλο σημαντικό αστρονομικό γεγονός.
Ο Ήλιος θα βρεθεί στο χειμερινό ηλιοστάσιο, δηλαδή τη μικρότερη μέρα τον
χρόνο, που είναι 9 ώρες 16 λεπτά, ενώ «πολύ κοντά τους δύο πλανήτες, σε μια
γωνία 90 μοιρών, ακολουθεί και ο Άρης».
Ποιες ώρες θα είναι ορατό το φαινόμενο
Το ουράνιο φαινόμενο, όπως διευκρινίζει ο καθηγητής, θα είναι ορατό από όλον
τον κόσμο, αρκεί να είναι νύχτα και να μην έχει σύννεφα.
«Θα φαίνονται με γυμνό μάτι και οι τρεις πλανήτες. Θα πρέπει, όμως, να
βιαστούμε για να δούμε τον Δία και τον Κρόνο, γιατί δύουν σε 2,5 ώρες μετά
τη δύση του Ήλιου. Τον Άρη μπορούμε να τον κοιτάξουμε μέχρι τα μεσάνυχτα,
γιατί την ώρα που δύει ο Ήλιος, αυτός μεσουρανεί. Όλα αυτά κοιτάζοντας προς
νότο», εξηγεί, προσθέτοντας ότι «οι Σύνοδοι των Πλανητών δεν είναι σπάνιο
φαινόμενο» και «στις 12 Νοεμβρίου είχαμε τον Πλούτωνα πάρα πολύ κοντά στον
Δία, αλλά δε μας έκανε εντύπωση γιατί ο Πλούτωνας δε φαίνεται με γυμνό
μάτι».
Το αστέρι της Βηθλεέμ
Η σύνοδος Δία και Κρόνου επικράτησε και με την ονομασία το αστέρι της
Βηθλεέμ, όμως ήταν αυτό το αστέρι των Χριστουγέννων;
Σύμφωνα με τον κ. Αυγολούπη, ο οποίος μιλά για τις υποθέσεις που εξετάστηκαν
από την πλευρά της Θεολογίας, όσο και από την πλευρά της Αστρονομίας, «από
την εμφάνιση του αστέρα αυτού μέχρι σήμερα έχουν ακουστεί αρκετές απόψεις
για την ερμηνεία του, τόσο από θεολόγους ερμηνευτές των γραφών, αλλά και από
αστρονόμους».
Για το άστρο της Γέννησης του Χριστού υπάρχει μία μοναδική ολοκληρωμένη
αναφορά στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, μία περιγραφή για τους μάγους που
ακολούθησαν τον αστέρα: «Του δε Ιησού γεννηθέντος εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας εν
ημέραις Ηρώδου του βασιλέως, ιδού μάγοι από ανατολών παρεγένοντο εις
Ιεροσύλημα λέγοντες Πού δε έστιν ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων; Είδομεν
γαρ αυτού τον αστέρα εν τη ανατολή και ήλθομεν προσκυνήσαι αυτώ [...]
ιδόντες δε τον αστέρα εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα και ελθόντες εις την
οικίαν είδαν το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού και πεσόντες
προσεκύνησαν αυτώ και ανοίξοντες τους θησαυρούς αυτών προσήνεγκαν αυτώ δώρα,
χρυσόν και λίβανον και σμύρναν».
«Το ερώτημα είναι αν υπάρχει μια πρόταση αστρονομική για κάποιο γνωστό
ουράνιο φαινόμενο, το οποίο να ικανοποιεί πλήρως τις ιδιότητες που
αναφέρονται για τον αστέρα αυτόν από τον ευαγγελιστή Ματθαίο ή αν, όπως
τονίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, πρέπει να αναζητήσουμε τον αστέρα
αυτό βαθειά μέσα στην ψυχή μας, νοιώθοντας ταπεινωμένοι μπροστά σε αυτό το
Θείο Μυστήριο», αναφέρει ο κ. Αυγολούπης.
Από την πλευρά της Θεολογίας, εκτός από τον Ευαγγελιστή Ματθαίο υπάρχει μία
αναφορά από τον Ιγνάτιο Θεοφόρο, ο οποίος ήταν μαθητής του Ευαγγελιστή
Ιωάννη και επίσκοπος Αντιόχειας και έζησε από το 35 έως το 107 μ.Χ.
«Στην επιστολή του προς Εφεσίους αναφέρει ότι όταν γεννήθηκε ο Ιησούς έλαμψε
στο ουρανό ένα πρωτόφαντο αστέρι που το φως του ήταν ανεκλάλητο και το
μυστήριο αυτό έκανε όλον τον κόσμο να απορήσει», σημειώνει ο καθηγητής,
προσθέτοντας ότι «και ο Ιουστίνος αναφέρεται στον αστέρα αυτό και τον
αποκαλεί άστρο φωτεινό και άνθος εκ της Ρίζης Ιεσσαί», λέει ο καθηγητής.
Τον 4ο μ.Χ. αιώνα σε βάθος μελέτη για το αστέρι της Βηθλεέμ έκανε ο Ιωάννης
Χρυσόστομος, ο οποίος εξετάζοντας όλες τις ιδιότητες του αστέρα παρατήρησε
πως:
«δεν μπορεί να κινήθηκε ένας αστέρας από την Περσία προς Παλαιστίνη, στη
διεύθυνση βορρά νότου, ότι δεν μπορεί να ήταν τόσο λαμπρός ώστε να φαινόταν
και την ημέρα, ότι δεν μπορεί να υπήρξε αστέρας που να κατέβηκε τόσο χαμηλά,
ώστε να δείξει ακριβώς στη φάτνη, από το άπειρο ύψος του να κατέβηκε και να
στάθηκε πάνω από το κεφάλι του νεογεννηθέντος Χριστού» κι έτσι «κατέληξε πως
πρόκειται για υπερφυσικό μοναδικό ανεπανάληπτο και παγκόσμιας σημασίας
γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής».
Τι πιστεύουν οι αστρονόμοι
Σήμερα η επιστήμη έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο το φαινόμενο της Συνόδου του
Δία με τον Κρόνο να είναι το άστρο της Βηθλεέμ.
«Είναι ένα γνωστό φαινόμενο, το οποίο θα ήταν γνωστό και στους μάγους που
ήταν οι αστρονόμοι της εποχής. Το φαινόμενο αυτό δεν κρατάει πολύ, ώστε να
οδήγησε τους Μάγους από την Περσία στην Παλαιστίνη, καθώς η διαδρομή που
έκαναν ήταν τουλάχιστον μερικοί μήνες. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που έχουμε
στο Ευαγγέλιο είναι ότι όταν έφτασαν οι Μάγοι στα Ιεροσόλυμα, το αστέρι
χάθηκε δε φαινόταν και μετά ξαναεμφανίστηκε, άρα δεν μπορεί να είναι Σύνοδος
Πλανητών», σημειώνει ο καθηγητής.
Καταλήγει ο καθηγητής, «η πίστη είναι το σπουδαιότερο τόλμημα του ανθρώπου
μπροστά σε εκείνο που δεν καταλαβαίνει ο νους του», γιατί «μόνον όταν τα
μάτια της ψυχής μας βιώσουν το μυστήριο της ενανθρώπησης τότε και μόνο τότε
θα δούμε το άστρο της Βηθλεέμ να έχει διαχρονικότητα στις ψυχές μας και το
ανέσπερο φως του να φωτίζει την υπόστασή μας για πάντα».
0 Σχόλια