 |
| Φωτο: ΑΠΕ - ΜΠΕ |
Είναι πολλά τα σημάδια που δείχνουν ότι μάλλον πάμε προς μια γενικευμένη κλιμάκωση της ένοπλης αντιπαράθεσης στη Λιβύη. Ανάμεσα στις δυνάμεις του πρωθυπουργού της Τρίπολης, Σαράντζ, και του αποκαλούμενου Λιβυκού Εθνικού Στρατού (ΛΕΣ), με επικεφαλής τον στρατάρχη, Χάφταρ.
Εκείνο που κρατάει όρθιο το καθεστώς της Τρίπολης μέχρι τώρα είναι η αμέριστη στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας και του Κατάρ. Με το αζημίωτο, φυσικά.
Αερογέφυρα Τουρκίας - Λιβύης
Σύμφωνα με πλειάδα πηγών από Δύση και Ανατολή, το διάστημα από 22 έως 27 Μαΐου η Τουρκία δημιούργησε μια γιγάντια αερογέφυρα μεταξύ Κωνσταντινούπολης και του αεροδρομίου της πόλης Μισράτα, κοντά στην πρωτεύουσα Τρίπολη της Λιβύης.
Οι πτήσεις ήταν συνεχείς.Χρησιμοποιήθηκαν κυρίως μεταγωγικά C-130 Hercules των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας. Ξεπερνούσαν τις 10 πτήσεις το 24ωρο. Γινόταν μεταφορά οπλισμού και μισθοφόρων από τη Συρία μέσω Τουρκίας.
Μόνο την περασμένη Τρίτη, σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα που επικαλείται το δίκτυο, Al Arabia, έφθασαν στη Μισράτα 301 μισθοφόροι, πολλοί εκ των οποίων δεν μιλούσαν αραβικά (!). Το τελευταίο εξάμηνο η Άγκυρα έχει μεταφέρει στη Λιβύη από το Ιντλίμπ της Συρίας μέχρι και 15 χιλιάδες εξτρεμιστές.
Την περασμένη βδομάδα, εκτός των C-130, χρησιμοποιήθηκαν και τα μεταγωγικά - μαμούθ, αμερικανικής παραγωγής, C-17 Globemaster. Τα «θηρία» αυτά που από μόνα τους έχουν μάζα 265 τόνους και μπορούν να μεταφέρουν ογκώδη φορτία μέχρι 77 τόνους, φαίνεται πως ήταν μια «ευγενική χορηγία» του Κατάρ. Πετούσαν χωρίς διακριτικά και έδειχναν σαν να είναι αεροσκάφη των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, εξηγεί στη ρωσική εφημερίδα, Ιζβέστια, ο Ρώσος αναλυτής, Γιούρι Λιάμιν.
Πιθανολογείται ότι μετέφεραν εκτοξευτήρες βαλλιστικών πυραύλων Τ-300 Kasirga και συστήματα Bora, και τα δυο τουρκικής παραγωγής. Στην περιοχή τριγύρω από τη Μισράτα έχουν στηθεί και συστήματα ΜΙΜ-23 Hawk, ενώ με τη βοήθεια των Τούρκων ειδικών στρατιωτικών με τα συστήματα αυτά έπληξαν δυο κινεζικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) Wing Loong 2,που επιχειρούσαν από την πλευρά του Λ.Ε.Σ.
Αυτού του είδους τα οπλικά συστήματα μεταφέρονται συνήθως με καράβια. Ωστόσο, ενδεχομένως, λόγω της παρουσίας κάποιων ευρωπαϊκών πλοίων στο πλαίσιο της -υπό διαμόρφωση ακόμα- επιχείρησης με την επωνυμία, «Ειρήνη», με στόχο την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων, στη βάση της σχετικής απόφασης του ΟΗΕ, η Τουρκία φαίνεται ότι εγκατέλειψε τα σχέδια δια της θαλασσίας οδού και πέρασε στην ... αερογέφυρα.
Ανθρώπινη ασπίδα
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνη, αφού, χαρακτηριστικά, σε συνοικία της Τρίπολης με χιλιάδες κατοίκους, υπό την καθοδήγηση Τούρκων ειδικών, στήθηκε διάδρομος προσγείωσης - απογείωσης των τουρκικών drones, Bayraktar TB2.
Αν ο Χάφταρ επιχειρήσει να καταστρέψει τα drones, και το καταφέρει, στην περιοχή μπορεί να υπάρξει εκατόμβη θυμάτων. Κάτι που σημαίνει ότι οι Τούρκοι ουσιαστικά χρησιμοποιούν τους κατοίκους ως «ανθρώπινη ασπίδα».
Ο Ερντογάν, θεωρώντας ότι η κατάσταση στο Ιντλίμπ, λόγω της ρωσικής παρουσίας εκεί, δεν εξελίσσεται προς όφελος του, αποσύρει χιλιάδες ένοπλουςτων ομάδων «Μεραρχία Αλ Μουτασίμ», «Ταξιαρχία Σουλτάνος Μουράτ», «Σουκούρ Αλ Σάμαλι» κ.α. και τους μετακινεί στη Λιβύη. Εκεί βρίσκονται κάτω από το άγρυπνο μάτι εκατοντάδων «ειδικών συμβούλων» και αξιωματικών της τουρκικής μυστικής υπηρεσίας, ΜΙΤ.
Από την άλλη, ο Χάφταρ έχει την υποστήριξη των Αραβικών Εμιράτων, της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας, από όπου προμηθεύεται οπλισμό. Ανάμεσα στα άλλα και οπλικά συστήματα ρωσικής κατασκευής.
Ο Χάφταρ έχει συμμαχήσει και με τον Σύρο πρόεδρο, Άσαντ. Η Συρία που αποτελεί το επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος από το 2011, έχει εκ των πραγμάτων και στην ένοπλη κρίση στη Λιβύη, τη δική της παρουσία, λόγω της αποστολής στη δεύτερη, μέσω Τουρκίας, των χιλιάδων αντικυβερνητικών ενόπλων.
Δίαυλοι με Μόσχα
Ο Χάφταρ, επίσης, έχει δίαυλο επικοινωνίας με τη Μόσχα και το Παρίσι. Ωστόσο, πηγές στη ρωσική πρωτεύουσα αφήνουν να εννοηθεί ότι δεν χαίρει ιδιαίτερης εμπιστοσύνης, ειδικά μετά τα ... καμώματα τόσο στη Διάσκεψη της Μόσχας για την εκτόνωση της κρίσης, στις αρχές του χρόνου, όσο και σε αυτή του Βερολίνου δυο βδομάδες αργότερα.
Φαίνεται, πάντως, ότι ο ίδιος έχει κάνει χρήση των «υπηρεσιών» της ιδιωτικής εταιρείας, "Βάγκνερ", που, σε σημαντικό βαθμό, αποτελείται από Ρώσους πρώην κομάντος. Οι μισθοφόροι συμμετέχουν όσο ισχύει το εκάστοτε συμβόλαιό τους, και, όχι τόσο σε πολεμικές επιχειρήσεις, όσο σε εκπαιδεύσεις Λιβύων.
Τις τελευταίες μέρες είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες και βίντεο, σύμφωνα με τα οποία τουρκικά drones έπληξαν και αχρήστευσαν τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα, Pantsir, τα οποία πήρε ο Χάφταρ από τα Εμιράτα.
Γνώστης των στρατιωτικών θεμάτων αναφέρει ότι τα συστήματα αυτά είναι από τα πρώτα που αγοράστηκαν τη δεκαετία του ´90 -δεν είναι η μετέπειτα βελτιωμένη εκδοχή τους- και επισημαίνει ότι επλήγησαν ενώ βρισκόταν σε κίνηση και δεν ήταν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα.
Φυσικά, ο παράγων της γνώσης στον χειρισμό του κάθε οπλικού συστήματος, είναι νευραλγικής σημασίας. Τα μέλη της "Βάγκνερ" φαίνεται ότι δεν χειρίζονταν αυτά τα συστήματα. Άρα, η χρήση τους από ανθρώπους του Χάφταρ δεν δείχνει να ήταν και η ... καλύτερη επιλογή (!).
Κάνουν πίσω οι Ρώσοι από τη Λιβύη;
Το ερώτημα αυτό συχνά ανακινείται εντέχνως, εξυπηρετώντας σκοπιμότητες. Μια τέτοια προσέγγιση, βέβαια, σημειώνουν πολιτικοί κύκλοι στη Μόσχα, θα είχε λογική αν η Ρωσία συμμετείχε στη διαμάχη στη Λιβύη, όπως κάνει π.χ. η Τουρκία, η οποία, πλέον, αποτελεί μέρος της σύγκρουσης και όχι παράγοντα αποκλιμάκωσής της.
Στη Μόσχα θυμίζουν ότι η Ρωσία βρίσκεται σε διάλογο και επαφή και με τις δυο αντιπαρατιθέμενες πλευρές. Υπάρχει, σίγουρα, μια πολιτική προτίμηση προς το «στρατόπεδο» Χάφταρ, που αποτελεί μια υπαρκτή δύναμη, και τα προηγούμενα χρόνια προσέφερε πολλά στη μάχη κατά των τζιχαντιστών του ISIS μέσα στη διαλυμένη χώρα.
Ωστόσο, αν και ο Λίβυος στρατάρχης επί δυο χρόνια διακηρύσσει ότι είναι σε θέση να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, και θα καταλάβει την Τρίπολη, όλο βρίσκεται στα πρόθυρα να πάρει την πρωτεύουσα και όλο απ' έξω μένει.
Στις αρχές του χρόνου, ο Πούτιν φαίνεται πως έπεισε τη Μέρκελ και τον Μακρόν να γίνει μια προσπάθεια για να «τα βρουν» οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές του λιβυκού πολέμου. Ο ίδιος, μάλιστα, έφερε στο τραπέζι το βασικό υποστηρικτή της μιας πλευράς, τον Ερντογάν.
Όμως, ο Χάφταρ, πιθανότατα, επειδή θεωρούσε ότι είχε τη Λιβύη στο ... τσεπάκι του, πίστευε ότι μια συμβιβαστική λύση δεν θα ήταν προς όφελός του. Ήταν περίπου η ίδια περίοδος, κατά την οποία η ελληνική κυβέρνηση προσκάλεσε τον Χάφταρ στην Αθήνα, για να ακολουθήσει στη συνέχεια η Διάσκεψη του Βερολίνου, από την οποία, με το έτσι θέλω, η Γερμανία, πιθανότατα για να μην χαλάσει τις καρδιές της με την Τουρκία, απέκλεισε την Ελλάδα.
Στο μεταξύ, η απόφαση του ΟΗΕ για εμπάργκο όπλων στις δυο αντιμαχόμενες πλευρές αποδείχτηκε διάτρητη. Ο εφοδιασμός και των δυο γίνεται, ενώ όλοι την γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια.
Η Τουρκία τα παίζει όλα για όλα
Η κατάσταση τώρα εξελίσσεται όχι και πολύ αισιόδοξα για τις δυνάμεις του Χάφταρ. Κ' αυτό, εξαιτίας της δραστηριότητας που επιδεικνύει η Άγκυρα.
Η Τουρκία αποφάσισε να ανεβάσει τις ... μετοχές της στη Λιβύη και να το τραβήξει μέχρι τέλους, εκτιμά ο στρατιωτικός αναλυτής, Βλαντισλάβ Σουρίγκιν.
Μετέτρεψε το αεροδρόμιο της Μισράτα σε δικό της «κέντρο εφοδιασμού» διότι, εκτός των άλλων, δε μπορεί να το προσεγγίσει το πυροβολικό του Χάφταρ.
Την περασμένη εβδομάδα, οι τοπικοί «κλακαδόροι» του Λίβυου «πρωθυπουργού», Σαράτζ, πανηγύριζαν, επιδεικνύοντας τμήματα του κατεστραμμένου αντιαεροπορικού, Pantsir. Οι προπαγανδιστές του, με τη συνδρομή των τουρκικών ΜΜΕ, έκαναν λόγο για 15 κατεστραμμένα, αν και παρουσίασαν μόλις έξι. Από την άλλη, οι αξιωματούχοι του Χάφταρ μιλούν για κατάρριψη 54 τουρκικών drones, ωστόσο από τα βίντεο που δείχνουν, δεν φαίνεται να ξεπερνούν τα 16-17.
Υπό αυτές τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, καμία από τις μεγάλες δυνάμεις δεν φαίνεται διατεθειμένη να έχει άμεση εμπλοκή στη λιβυκή διένεξη.
Ωστόσο, η Τουρκία, πιθανώς, λόγω τόσο της κρίσης στην οικονομία όσο και των δυσοίωνων προοπτικών στον τουρισμό της αυτή τη σεζόν, τα παίζει όλα για όλα.
Επί μια βδομάδα κουβάλησε στη Λιβύη όσο οπλισμό και ενόπλους μπόρεσε, και τώρα, μέσω της Τρίπολης, θέτει τελεσίγραφο στις δυνάμεις του Χάφταρ: Να απομακρυνθούν από τις αεροπορικές βάσεις Ταρχούνα και Μπένι Βαλιντ ή αλλιώς ξεκινάει γενική επίθεση σε όλο το μέτωπο!
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της αεροπορίας του ΛΕΣ, Σάκρα Αλ Τζαρούσι, δήλωσε στις 20 Μαΐου πως μετά τη λήξη της γιορτής του Μπαϊράμ, θα ξεκινήσει επίθεση και όλοι οι τουρκικοί θύλακες στη Λιβύη θα αποτελέσουν στόχο των αεροσκαφών.
Τις τελευταίες μέρες εμφανίστηκαν σε αεροδρόμια που ελέγχει η αεροπορία του Χαφτάρ, καταδιωκτικά MIG-29 και βομβαρδιστικά SU-24! Κάποιοι έγραψαν ότι ανήκουν στη Ρωσία και έφθασαν από τη βάση Χμειμίμ της Συρίας κοντά στη Λαττάκεια, αν και οι ίδιοι έλεγαν πριν ότι «η Ρωσία εγκαταλείπει τον Χάφταρ».
Πηγές στη ρωσική πρωτεύουσα, κρατώντας την ανωνυμία τους, αναφέρουν ότι η «Ρωσία δεν εμπλέκεται στρατιωτικά μέσα στη Λιβύη». Και εξηγούν ότι στη Μέση Ανατολή είναι πολλές οι χώρες που διαθέτουν παλιότερα και πιο σύγχρονα σοβιετικά - ρωσικά αεροπλάνα που αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικά όταν γίνεται σωστή χρήση τους. Αυτό δε σημαίνει ότι ανήκουν στη Ρωσία.
Εν κατακλείδι. Η ουσία είναι ότι ο εμφύλιος στη Λιβύη περνάει σε νέο στάδιο με απροσδιόριστες συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό.
Η Τουρκία είναι εκείνη που έριξε «λάδι στη φωτιά» που είχε καταλαγιάσει. Είναι η χώρα που φώναζε πιο δυνατά για την υλοποίηση των αποφάσεων του ΟΗΕ, και ταυτόχρονα ήταν η ίδια που μετέφερε στη Λιβύη τεράστιες ποσότητες στρατιωτικού υλικού και στρατιές μισθοφόρων.
Δεν τα καταφέρνει στη Συρία, χάνει βαθμηδόν και τον έλεγχο στο τελευταίο θύλακα της, το Ιντλίμπ. Όλα δείχνουν ότι παίζει τα... ρέστα της στη Λιβύη...
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια