Μπορεί η Ευρώπη να κλείσει τα σύνορα εξαιτίας του κορωνοϊού;

Posted by - Giorgos Ster on - Πέμπτη, Μαρτίου 05, 2020

Των Rafaella Meninno και Guntram B. Wolff

Η κρίση του κοροναϊού έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις για το κλείσιμο των συνόρων στη ζώνη Σένγκεν ως έναν τρόπο για τη συγκράτηση της εξάπλωσης της επιδημίας. Η Αυστρία σταμάτησε κάποια τρένα από την Ιταλία και καθώς ο ιός εξαπλώνεται, η πολιτική των ανοιχτών συνόρων θα δοκιμαστεί περαιτέρω. Το εάν ένα τέτοιο μέτρο έχει νόημα ή όχι από επιδημιολογική άποψη, είναι πέρα από την εξειδίκευση των συγγραφέων. Ο κανονισμός της Σένγκεν σε κάθε περίπτωση επιτρέπει τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς σε περίπτωση απειλής για την δημόσια υγεία (Άρθρο 2 (21) και 6 (1e) του κανονισμού της ΕΕ 2016/399).

Αυτό το άρθρο εξετάζει κάποιες πιθανές οικονομικές συνέπειες από το κλείσιμο των συνόρων. Πολλοί εργαζόμενοι βασίζονται στη συμφωνία της Σένγκεν που τους επιτρέπει να διασχίζουν τα σύνορα χωρίς κανέναν έλεγχο. Περισσότεροι από 1,9 εκατ. κάτοικοι από τις χώρες της Σένγκεν διέσχισαν τα σύνορα για να πάνε για δουλειά το 2018. Όπως μπορεί να φανεί στο γράφημα, το 0,9% των απασχολούμενων πολιτών που ζουν στις χώρες της Σένγκεν, δουλεύουν πέρα από τα σύνορα. Το ποσοστό των εργαζόμενων που αναγκάζονται να διασχίζουν σύνορα για να πάνε στην εργασία τους, είναι ιδιαίτερα υψηλό στην Σλοβακία (5,5%), στο Λουξεμβούργο (2,7%), στην Κροατία, στην Εσθονία και στο Βέλγιο.

Η συνάφεια της συμφωνίας της Σένγκεν εκτείνεται πέρα από τη διασυνοριακή μετάβαση στην εργασία. Το 2018, πολίτες των 27 χωρών της ΕΕ έκαναν περίπου 320 εκατ. Ταξίδια μιας διανυκτέρευσης και περισσότερο, σε άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ περισσότεροι από 39 εκατ. (12%) εξ αυτών προορίζονταν για επαγγελματικούς σκοπούς.

Όταν το 2015 εξετάσαμε τις επιδράσεις των συνοριακών ελέγχων στο πλαίσιο της μεταναστευτικής κρίσης, υποστηρίξαμε ότι οι άμεσες οικονομικές επιδράσεις των πρόσθετων συνοριακών ελέγχων, είναι πιθανό να είναι σχετικά περιορισμένες.

Η αξιολόγηση τώρα θα ήταν διαφορετική: εάν σταματούσαν τα διασυνοριακά ταξίδια, κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μια μεγάλη στρέβλωση της οικονομικής δραστηριότητας. Δεν αποτελεί επομένως έκπληξη ότι η ΕΕ για την ώρα έχει αποφασίσει να μην κλείσει τα σύνορα.