Του Κώστα Στούπα
Αν επισκεφθείτε ένα δημόσιο νοσοκομείο σε ημέρα εφημερίας θα διαπιστώσετε γιατί η χώρα μας είναι υποανάπτυκτη και δύσκολα μπορεί να ξεφύγει από αυτή την κατάσταση. Η υστέρηση (μια βασική μορφή της οποίας είναι η υλική φτώχεια) είναι κατάσταση που έχει να κάνει πρώτα με το μυαλό και τις συνήθειες και μετά με όλα τ’ άλλα...
Συνόδεψα πρόσφατα κάποιον συγγενή σε μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο που εφημέρευε και διαπίστωσα για άλλη μια φορά αυτά που είχα διαπιστώσει και πριν 5, 15 και 25 χρόνια σε ανάλογες περιπτώσεις...
Στην καρδιολογική μονάδα δεν εμφανίστηκαν πάνω από 50 ασθενείς σε όλο το 24ώρο αλλά επικρατούσε χάος. Αυτό γιατί ένας μόνο ασθενής για εξέταση (για ένα καρδιογράφημα και μερικές αιματολογικές εξετάσεις) χρειάστηκε να μείνει 12 ώρες στα επείγοντα μέχρι να γίνει εισαγωγή και να μεταφερθεί στον…διάδρομο της καρδιολογικής κλινικής. Οι πρώτοι 10-15 ασθενείς "μπλόκαραν" τη μονάδα διάγνωσης μέχρι αργά το βράδυ.
Σε οποιαδήποτε μονάδα με μια μέτρια οργάνωση και δομή λειτουργίας η δυσκολότερη εξέταση και εισαγωγή δεν έπαιρνε πάνω από 2-3 ώρες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση χρειάστηκαν πάνω από 12 ώρες, τις περισσότερες από τις οποίες επειδή δεν υπήρχε τραυματιοφορέας να τον μεταφέρει από τον έναν όροφο στον άλλο...
Η έλλειψη τραυματιοφορέα (και άλλων ειδικοτήτων..) αυξάνει απελπιστικά τη ζήτηση, γεγονός που αναγκάζει τους ασθενείς να ζητάνε από τους συγγενείς στον διάδρομο να τους προμηθεύουν με τα απαραίτητα "φιλοδωρήματα" που νιώθουν την ανάγκη να προσφέρουν… Τούτο αποκαλύπτει κίνητρο για να υπάρχει χάος!
Τα πράγματα γίνονται πιο σοβαρά (όπως θυμάμαι από παλαιότερη περίπτωση) όταν χρειάζεται χειρουργείο και ο γιατρός έχει τον... τρόπο να το προγραμματίσει σε μερικές εβδομάδες αντί μερικούς μήνες όπως προβλέπει η σειρά. Βέβαια σου λέει να περάσεις από το παρακείμενο γραφείο κατ΄ ιδίαν, για τα... περαιτέρω!
Η εικόνα της δημόσιας υγείας και ιδίως των δημόσιων νοσοκομείων δεν έχει αλλάξει τις τελευταίες δεκαετίες ούτε στο ελάχιστο και αποτυπώνουν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο την καθυστέρηση της χώρας.
Η μοναδική αξιόλογη προσπάθεια μεταρρύθμισης της δημόσιας υγείας επιχειρήθηκε να γίνει από τον Αλέκο Παπαδόπουλο αλλά μπροστά στην αντίδραση που υπήρξε από τα συμφέροντα (φαρμακευτικές, γιατροί και εργαζόμενοι στο δημόσιο σύστημα υγείας) η κυβέρνηση Σημίτη έκανε πανικόβλητη πίσω...
Κανένας δεν τολμά να τα βάλει με το σύστημα δημόσιας υγείας για το οποίο σαν κοινωνία πραγματοποιούμε δαπάνες ανεπτυγμένης χώρας και απολαμβάνουμε υπηρεσίες Ουγκάντας (το ίδιο ισχύει και για τη δημόσια παιδεία κλπ.)
Τα αίτια της κακοδαιμονίας μας είναι γιατί ως κοινωνία έχουμε αδύναμους θεσμούς που δεν μπορούν να βάλουν σε τάξη τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα.
Μεγάλο "συμφέρον" π.χ. είναι η φαρμακευτική που "πείθει" τον γιατρό να συνταγογραφεί περισσότερα φάρμακα ή ακριβά μηχανήματα απ’ όσα χρειάζονται. Μεσαίο "συμφέρον" είναι ο γιατρός των 1.200 Ευρώ που "πείθεται" αλλά εκμεταλλεύεται και το "μπάχαλο" ζητώντας ή αποδεχόμενος το "φακελάκι".
Μικρό "συμφέρον" είναι ο νοσηλευτής που επιδιώκει τη χαώδη λειτουργία για να εξασφαλίζει κάτι παραπάνω στον πενιχρό μισθό του σε μια εργασία πραγματικά σε δύσκολες συνθήκες. Το σύστημα δημόσιας υγείας έχει ελάχιστους νοσηλευτές γιατί οι περισσότεροι βρίσκουν τρόπο να τους "παρκάρουν" σε κάποια διοικητική υπηρεσία…
Φυσικά και υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες αλλά αποτελούν την εξαίρεση και αυτούς που κρατάνε τη χώρα όρθια.
Αδύναμους θεσμούς έχει μια χώρα της οποίας οι πολίτες εμπιστεύονται περισσότερο τους συγγενείς, τους γνωστούς, την εξ αίματος φατρία ή το κόμμα παρά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που τους εξασφαλίζει η πολιτεία.
Οι ανεπτυγμένες κοινωνικά και πολιτικά χώρες (δημοκρατίες) διαθέτουν θεσμούς και νόμους που εξασφαλίζουν δικαιώματα αλλά επιβάλλουν και υποχρεώσεις στους πολίτες χωρίς εξαιρέσεις.
Οι υπανάπτυκτες κοινωνίες έχουν φατρίες συγγενών εξ αίματος ή κόμματα που λυμαίνονται το κράτος υπέρ των δικών τους παιδιών σε βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας.
Η ιστορική εμπειρία δείχνει πως οι πρώτες γίνονται ισχυρές και πλούσιες κοινωνίες, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερο κομμάτι από την "πίτα" για όλους. Το εισόδημα και οι απολαβές ενός χαμηλόμισθου μιας ανεπτυγμένης κοινωνίας συνήθως είναι μεγαλύτερα από αυτά ενός καλά αμειβόμενου σε μια υπανάπτυκτη.
Υποτίθεται πως οι "ημέτεροι" ευνοούνται στις δεύτερες, για αυτό νιώθουν προνομιούχοι και δεν θέλουν να αλλάξει (μεταρρυθμιστεί) το σύστημα. Στην ουσία χάνουν περισσότερα απ’ όσα κερδίζουν προσπαθώντας να μπλοκάρουν τις μεταρρυθμίσεις.
Μοιραία οι πιο ταλαντούχοι και παραγωγικοί άνθρωποι σε κοινωνίες σαν την ελληνική εγκαταλείπουν τη χώρα για άλλες με καλύτερες συνθήκες. Αυτό επιδεινώνει περαιτέρω τις προοπτικές της χώρας καθώς μειώνονται οι πιθανότητες να αλλάξει...
Εν τω μεταξύ την κατάσταση επιδεινώνει και η αύξηση του αριθμού των "χρήσιμων ηλίθιων" που υποστηρίζει πως είμαστε φτωχοί όχι γιατί έχουμε έλλειμμα εμπιστοσύνης και σωστών θεσμών αλλά επειδή οι ισχυροί εντός και εκτός της χώρας μας θέλουν έτσι για να μας εκμεταλλεύονται.
Οι τελευταίες ελπίδες...
Παλαιότερα διακατεχόμουν από μεγαλύτερη αφέλεια καθώς πίστευα πως η είσοδος στην Ε.Ε. που επιβάλλει τους νόμους και τους θεσμούς των ανεπτυγμένων κοινωνιών στις λιγότερο ανεπτυγμένες, θα βοηθήσει τη χώρα μας να αλλάξει προς το καλύτερο ταχύτερα.
Η πεποίθηση αυτή αυξήθηκε όταν η χώρα έγινε μέλος της Ευρωζώνης καθώς το κοινό νόμισμα δεν άφηνε περιθώρια στο εγχώριο πελατειακό κομματικό σύστημα να παρασιτεί διορίζοντας και τυπώνοντας χρήματα...
Το 2010 με τη χρεοκοπία και τα μνημόνια μάλιστα διεφάνη η προοπτική όσα δεν είχαν γίνει σε δεκαετίες πως θα γίνονταν σε λίγα χρόνια. Τα αποτελέσματα μια δεκαετία μετά διαψεύδουν κάθε ελπίδα...
Η ελληνική κοινωνία διαθέτει μια μειοψηφική δυτικόστροφη και εκσυγχρονιστική ελίτ η οποία διαπερνά οριζόντια όλες τις πολιτικές παρατάξεις. Οι εκσυγχρονιστές προσπάθησαν να εγκλωβίσουν την πορεία της χώρας προς τη Δύση με την είσοδο στην Ε.Ε. και ιδίως με την έλευση του Ευρώ που υποχρεώνουν τη χώρα να λειτουργεί με νόμους που ψηφίζονται στην Ευρώπη.
Οι ροές επιδοτήσεων και δανείων εκτόνωναν τις αντιδράσεις μιας πλειοψηφίας με συνήθειες φατριών αίματος ή κομμάτων. Όταν λέμε "κόμμα" εννοούμε τη δομή των τοπικών κομματαρχών με βάση την οποία ελέγχουν ψήφους συγγενών και τοπικών "ρουσφετιών". Στη μεταπολίτευση οι συνδικαλιστές του δημοσίου υποκατέστησαν ένα μέρος των τοπικών κομματαρχών.
Το εγχείρημα των ευρωπαϊστών (εκσυγχρονιστών ή φιλελεύθερων κατά άλλους και νεοφιλελεύθερων κατά τους αντιπάλους) να φορτώσουμε την ευθύνη του εκσυγχρονισμού της κοινωνίας στην ενσωμάτωση στην Ε.Ε. και το Ευρώ δεν φαίνεται να έχει επιτυχία.
Θυμάμαι μια ιστορία που μου είχαν διηγηθεί παλαιότερα. Όταν σε κάποια υπηρεσία μεγάλης ΔΕΚΟ κάποιος λίγο "αφελής" υποστήριζε δημόσια πως οσονούπω θα γίνει προϊστάμενος γιατί η μάνα του ήταν ξαδέρφη του υπουργού "Το δικαιούμαι έλεγε η μάνα είναι πρώτη ξαδέρφη του Υπουργού..".
"Ε! τότε το δικαιούσαι…" του έλεγαν οι άλλοι στο γραφείο οι περισσότεροι από τους οποίους φρόντιζαν τα δικά τους βύσματα για την πλήρωση της θέσεως με ανάλογα κριτήρια...
Με την αξία μας...
Παλαιότερα η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου στο βιβλίο της "Εργοστάσιο Μολυβιών" έγραφε για την Αφρική πως κάθε χώρα έχει τον σιδηρόδρομο που της αξίζει. Βέβαια κάποιες αφρικανικές χώρες είχαν πολύ καλό σιδηροδρομικό δίκτυο σε σχέση με τις άλλες υποδομές γιατί ήταν κατάλοιπο της εποχής της αποικιοκρατίας...
Αυτό μπορεί να τα παρατηρήσει κάποιος και στις διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου που βρέθηκαν υπό την κατοχή διαφορετικών πολιτισμών. Δυστυχώς εμείς κατακτηθήκαμε από Οθωμανούς που ήταν πιο καθυστερημένοι από άποψη θεσμών και διοίκησης.
Αν θέλετε να υπολογίσετε λοιπόν την πρόοδο της χώρας από δεκαετία σε δεκαετία (αλλά και την παγκόσμια κατάταξή της) επισκεφτείτε ένα δημόσιο νοσοκομείο σε μέρα εφημερίας...
Δυστυχώς δεν έχει αλλάξει τίποτα και κατά συνέπεια το επόμενο μνημόνιο είναι θέμα χρόνου.
Κι αυτό είναι το καλό σενάριο...
Υ.Γ: Όταν επιτέλους μετά από 12 ώρες ο ασθενής εισήχθη στον διάδρομο της κλινικής, του είπαν πως δεν υπάρχουν σεντόνια και πως έπρεπε να τα φέρει από το σπίτι. Όταν τους είπε πως είχε νοσηλευτεί πριν 20 μέρες στην ίδια μονάδα και τους είχε αφήσει τα σεντόνια που είχε φέρει από το σπίτι του, του βρήκαν σεντόνια και μαξιλαροθήκες...
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια