Γράφει ο Κώστας Στούπας
Τα καθεστώτα της Τεχεράνης και της Άγκυρας είναι αυταρχικά και τούτο σημαίνει πως εύκολα μπορούν να επιλέξουν εξωτερικές περιπέτειες προκειμένου να αντιμετωπίσουν αμφισβητήσεις.
Τα αυταρχικά καθεστώτα όταν αποτυγχάνουν στην επίτευξη των στόχων τους συνήθως δεν υποχωρούν αλλά προχωρούν σε απονενοημένα άλματα στο κενό...
Όταν πριν από λίγες μέρες οι ΗΠΑ δολοφόνησαν εν ψυχρώ στο Ιράκ τον Ιρανό στρατηγό, η διεθνής κοινότητα πάγωσε. Οι διεθνείς αγορές βάφτηκαν στα "κόκκινα" και η τιμή του πετρελαίου και του χρυσού εκτοξεύθηκαν.
Δυο μέρες μετά παντελώς αφελώς η διεθνής κοινή γνώμη ανέπνευσε με ανακούφιση. Τα αμερικάνικα χρηματιστήρια πραγματοποίησαν νέα ιστορικά ρεκόρ και οι τιμές του πετρελαίου και του χρυσού υποχώρησαν…
Το Ιράν εκτόξευσε έναν πύραυλο σε μια στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στο Ιράκ ισχυριζόμενο πως εξολόθρευσε αρκετούς Αμερικάνους εκδικούμενο την εκτέλεση του δημοφιλούς στρατηγού.
Από την αντίπαλη πλευρά ισχυρίστηκαν πως δεν υπήρξαν θύματα και απείλησαν με πολλαπλάσια πλήγματα για κάθε χτύπημα που θα δεχτούν.
Ο διεθνής τύπος ερμήνευσε το βεβιασμένο και μάλλον άστοχο χτύπημα σαν κίνηση εκτόνωσης της κατάστασης από πλευράς των Ιρανών, καθώς έλαβαν σοβαρά υπόψη την τεράστια διαφορά στρατιωτικής και οικονομικής ισχύος μεταξύ των δυο χωρών.
Μετά ακολούθησε η αποκάλυψη πως το Ουκρανικό αεροσκάφος που συνετρίβη στο Ιράν επλήγη κατά λάθος από πύραυλο της ιρανικής αεράμυνας.
Είναι προφανές πως το καθεστώς της Τεχεράνης βρίσκεται σε κατάσταση νευρικότητας. Τούτο όμως δεν είναι όσο θετικό πιστεύει η πλειοψηφία των διεθνών μέσων ενημέρωσης.
Μάλλον το αντίθετο σημαίνει.
Η οικονομία του Ιράν μετά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων που επέβαλαν πριν από 2 χρόνια οι ΗΠΑ, βρίσκεται υπό κατάρρευση. Ο πληθωρισμός το περασμένο Φθινόπωρο "έτρεχε" με 40%, το εθνικό νόμισμα έχει καταρρεύσει και παρατηρούνται ελλείψεις βασικών ειδών.
Το αυταρχικό θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν τους τελευταίους μήνες αντιμετώπιζε έντονες κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις στο εσωτερικό του.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις η αποδοχή μιας επιπλέον ταπείνωσης από τη Δύση θα εξοργίσει και τα κοινωνικά στρώματα τα οποία το στήριζαν.
Η Τεχεράνη έχει χτίσει ένα σύστημα επιρροής σε πολλές χώρες της περιοχής (Ιράκ, Συρία, Λίβανο, Ν.Υεμένη...). Αν αποδεχτεί την ταπείνωση το δίκτυο επιρροής της θα υποστεί κραδασμούς.
Αυτό που είναι πιο λογικό είναι πως το καθεστώς της Τεχεράνης τους προσεχείς μήνες, μέχρι τις αμερικάνικες εκλογές θα αναγκαστεί να επιχειρήσει θεαματικό πλήγμα εναντίον των ΗΠΑ και της Δύσης συνολικότερα προκειμένου να ελέγξει τις εσωτερικές αντιδράσεις.
Από την άλλη πλευρά μπορεί η διαφορά στρατιωτικής ισχύος να είναι τεράστια, αλλά χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα έχουν πολλούς λόγους να μην μείνουν ουδέτερες ή άπραγες αν οι ΗΠΑ θελήσουν ή αναγκαστούν να εμπλακούν περισσότερο με το Ιράν.
Η Τουρκία...
Είναι γνωστό πως το καθεστώς Ερντογάν στην Τουρκία έχει φυλακίσει και διώξει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Αν ο Ερντογάν χάσει τις εκλογές δεν θα πάει απλά στα έδρανα της αντιπολίτευσης. Θα υποστεί εκδικητικές συνέπειες για τις αυταρχικές του επιλογές.
Το τουρκικό οικονομικό θαύμα της περασμένης δεκαετίας, το 2018 κατέρρευσε. Η άνοδος των αμερικανικών επιτοκίων κατέστησε το υψηλό χρέος των τουρκικών επιχειρήσεων σε δολάρια, ακριβό. Η κατάσταση βελτιώθηκε μετά τις μειώσεις των επιτοκίων από την FED αλλά η ανάκαμψη είναι αργή και μικρή.
Ο κατασκευαστικός κλάδος που παίζει σημαντικό ρόλο στην τουρκική οικονομία συνεχίζει να υστερεί. Η ανοικοδόμηση της Λιβύης συνιστά μια ευκαιρία για τον κατασκευαστικό κλάδο της Τουρκίας αλλά την οικοδόμηση διεκδικούν πολλοί πλέον...
Τα τελευταία χρόνια ο υψηλός πληθωρισμός και η υποτίμηση της τούρκικης λίρας έχουν θαμπώσει την άλλοτε αίγλη του "σουλτάνου".
Όλα αυτά καθιστούν για τον Ερντογάν τις νέο-οθωμανικές επιδιώξεις μονόδρομο.
Ανοίγοντας συνεχώς πολεμικά μέτωπα στο εξωτερικό προσπαθεί να κρατήσει ψηλά την αποδοχή και ανοχή του από την πλειοψηφία της κοινωνίας.
Η Τουρκία έχει απομονωθεί στην ευρύτερη περιοχή ενώ οι αντισυσπειρώσεις Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου, Αιγύπτου και Γαλλίας μειώνουν δραστικά τις ελπίδες για ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη.
Επιπλέον οι πληροφορίες από τα πεδία της Β. Συρίας και της Λιβύης για την αποτελεσματικότητα των περίφημων τουρκικών οπλικών συστημάτων όπως αναμενόταν δεν είναι ενθαρρυντικές.
Τούτο όμως, όπως έχουμε ξαναγράψει καθιστά τον Ερντογάν επικίνδυνο για την Ελλάδα τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες.
Χρειάζεται οπωσδήποτε μια "νίκη" για να εξασφαλίσει την πολιτική του επιβίωση και δεν έχουν απομείνει πολλά πεδία που προσφέρονται…
Το ποιος θα επικρατήσει ενός θερμού επεισοδίου ολίγων ημερών είναι θέμα ετοιμότητας αλλά και τύχης. Τούτο σημαίνει πως χρειάζεται ο συναγερμός για τις πολιτικές, στρατιωτικές και κυρίως οικονομικές και αγοραίες δυνάμεις να βρίσκεται διαρκώς στο υψηλότερο επίπεδο.
Οι κινήσεις της κυβέρνησης περισσότερο από τις δηλώσεις της (ως οφείλει για λόγους που αφορούν την ψυχραιμία της κοινής γνώμης) αποκαλύπτουν τον βαθμό κρισιμότητας της κατάστασης.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια