Γράφει ο Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης *
Είναι πασίδηλο ότι οι Ευρωπαίοι, υπό την πίεση των ροών του 2015, σύναψαν τον Μάρτιο του 2016 την Κοινή Δήλωση με την Τουρκία, στην οποία ανέλαβαν δεσμεύσεις που γνώριζαν ότι δεν θα υλοποιούσαν, όπως η απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους πολίτες και η επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης. Εξίσου προφανές είναι πως η Άγκυρα, πατώντας στην τρωτότητα των Βρυξελλών και στην αδυναμία αποτελεσματικής διαχείρισης από μέρους του συνόλου των ευρωπαϊκών κρατών-μελών, όχι μόνο απειλεί με απροκάλυπτα ωμό τρόπο για την αποστολή 3,6 εκατομμυρίων σύρων προσφύγων αλλά αναιρεί εν τοις πράγμασι τη συμφωνία του Μαρτίου του 2016, χωρίς καν να καταδικαστεί δημόσια για την ασυνέπειά της.
Γνωρίζει ότι η ΕΕ δεν έχει τα μέσα και κυρίως την αποφασιστικότητα για να την υποχρεώσει να τηρήσει στο ακέραιο τα συμφωνηθέντα, ταυτόχρονα όμως δεν είναι προς το συμφέρον της Αγκυρας να καταγγείλει την κοινή δήλωση του 2016.
Το πρόβλημα λοιπόν μεταφέρεται στην Ελλάδα ως χώρα πρώτης υποδοχής αλλά και κράτος ειδικής σημασίας για την Τουρκία, με την τελευταία να χρησιμοποιεί πλέον τα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα για να πλήξει τη συνοχή στο εσωτερικό μας, αλλά και ως δαμόκλειο σπάθη ώστε η Ελλάδα να είναι πιο συμβιβαστική σε μέτωπα διμερούς ενδιαφέροντος.
Πρέπει, ακολουθώντας πιστά τον ρόλο μας ως του απώτατου νοτιοανατολικού ευρωπαϊκού συνόρου, και αφού κατοχυρώσουμε τη διαπραγματευτική μας θέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών μας, να διεκδικήσουμε βελτιώσεις και προσαρμογές: στην Κοινή Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας, στον ενδοευρωπαϊκό διαμοιρασμό, στη διοικητική υποστήριξη για την τακτοποίηση των αιτημάτων ασύλου, στη δυνατότητα απελάσεων και επιστροφών στις χώρες προέλευσης, στη Συνθήκη του Δουβλίνου, βάσει της οποίας οι χώρες πρώτης υποδοχής φέρουν το μεγαλύτερο βάρος, και στην ενιαιοποίηση του ευρωπαϊκού ασύλου με την επιβολή κοινών κριτηρίων.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ξεκινήσει μια συστηματική εκστρατεία ενημέρωσης με την υιοθέτηση και επανάληψη ενός κεντρικού αφηγήματος με δύο-τρεις εύπεπτες και «χτυπητές» θέσεις σε διεθνή και ευρωπαϊκά φόρα, με αρθρογραφία σε Μέσα του εξωτερικού με διεθνή απήχηση, καθώς και σε μεμονωμένες χώρες της ΕΕ, οι κοινωνίες και ηγεσίες των οποίων έχουν μια διαστρεβλωμένη άποψη για την αντιμετώπιση του φαινομένου από πλευράς της Ελλάδας, και όπου απαιτείται να παρουσιάζονται αδιάσειστα στοιχεία οπτικοποίησης της «αλυσίδας» ενεργειών (από διακινητές και κράτη) που χρησιμοποιούν πρόσφυγες και μετανάστες με συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Αναγκαία συνθήκη για να κερδηθεί χρόνος (και) στο εσωτερικό είναι η επικράτηση αισθήματος ασφάλειας, η έγκαιρη ενημέρωση και διάδραση με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να μη βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ακραία στοιχεία που επενδύουν στην ανασφάλεια, αλλά ασφαλώς και η εμπέδωση του κράτους δικαίου, χωρίς εκπτώσεις. Αλλωστε, σε περιόδους κρίσης δεν δοκιμάζονται μόνο τα αντανακλαστικά πολιτικών και κοινωνίας αλλά και οι αρχές και αξίες που χαρακτηρίζουν ένα έθνος.
* O δρ Κωνσταντίνος Φίλης είναι εκτελεστικός διευθυντής ΙΔΙΣ και συγγραφέας του βιβλίου «Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν».
** Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια