Γράφει ο δρ Παντελής Οικονόμου *
Η ασφάλεια μιας χώρας σπανίως είναι συνάρτηση μιας και μόνον απειλής. Συνήθως περιλαμβάνει εκτός από την αντιμετώπιση μιας βίαιης εχθρικής επιβουλής και άλλες μεγάλες απειλές, όπως τις συνέπειες από γειτονικές ή παγκόσμιες συρράξεις, ευρείες οικονομικές κρίσεις, μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, καταστροφικά φυσικά φαινόμενα, μεγάλα ατυχήματα κ.λπ.
Η ενίσχυση και υπεράσπιση της εθνικής ασφάλειας επιτυγχάνεται με τον κατάλληλο για κάθε χώρα στρατηγικό σχεδιασμό, συνεκτικό και συνεργειακό, ο οποίος πρωτίστως αξιολογεί και ιεραρχεί σε βάθος χρόνου όλες της δικές της εθνικές απειλές. Για παράδειγμα, κορυφαία εθνική απειλή για τις ΗΠΑ θεωρούνται τα εχθρικά πυρηνικά όπλα, ενώ για την Ευρώπη η κλιματική αλλαγή. Η αρχιτεκτονική κάθε σχεδιασμού ασφαλείας βασίζεται σε τρεις πυλώνες: την πρόληψη, την ανίχνευση και την απόκριση, που ουσιαστικά αποτελούν σύνολα εξειδικευμένων μέτρων και ενεργειών για την αντιμετώπιση των κινδύνων της εκάστοτε απειλής.
Πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση δημιούργησε θέση συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας ο οποίος θα υποστηρίζει τον πρωθυπουργό και θα αποτελεί τον σύνδεσμό του με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Στη νέα θέση τοποθέτησε ένα έμπειρο και ικανό στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων. Η χώρα όμως δεν διαθέτει, ούτε ποτέ διέθετε, τον αναφερθέντα συνεκτικό και συνεργειακό στρατηγικό σχεδιασμό αντιμετώπισης όλων των εθνικών της απειλών – τον ονομάζω ολιστικό σχεδιασμό εθνικής ασφάλειας (ΟΣΕΑ).
Η χώρα επίσης δεν διαθέτει έναν συμβούλιο εθνικής ασφαλείας, δηλαδή το ανώτατο θεσμικό όργανο το οποίο υπό την εποπτεία του ορισθέντος συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας θα είναι αρμόδιο για τη δημιουργία, τον συντονισμό των πολυάριθμων εμπλεκομένων υπηρεσιών και τη διαρκή επικαιροποίηση του ΟΣΕΑ. Κυρίως όμως θα είναι υπεύθυνο για την ανά πάσα στιγμή εξαγωγή κρίσιμων συμπερασμάτων και προτάσεων προς την ανώτατη ηγεσία της χώρας.
Ας μου επιτραπεί η απορία: Στην περίπτωση μιας εθνικής κρίσης, με βάση ποιον επικαιροποιημένο φάκελο θα ενημερώσει ο ορισθείς σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας ολιστικά και υπεύθυνα τον πρωθυπουργό και ενδεχομένως την πολιτική ηγεσία της χώρας –π.χ. συμβούλιο αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας– για να ληφθούν άμεσα (!) οι βέλτιστες κρίσιμες αποφάσεις;
Θεωρώ αδήριτη ανάγκη τη σύσταση και λειτουργία του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας το οποίο θα προβεί πάραυτα στη δημιουργία του ΟΣΕΑ υπό την κεντρική καθοδήγηση του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας και με συντονισμό όλων όσων εμπλέκονται στην εθνική ασφάλεια της χώρας.
Οι ικανότητες υπάρχουν και δεν αξίζει στη χώρα η παρωχημένη και περιστασιακή αντιμετώπιση των εθνικών της απειλών. Εδώ και χρόνια, αρκετά σοβαρά μικρά ή μεγάλα κράτη, τα περισσότερα των οποίων αντιμετωπίζουν λιγότερες και ασθενέστερες απειλές από ό,τι η Ελλάδα, λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Η αξιέπαινη αρχή επιτέλους έγινε, βάζοντας όμως το κάρο μπροστά από το άλογο. Ας συνεχιστεί σωστά με βάση τα διεθνή πρότυπα, έστω αντιγράφοντας κάποιο φίλιο σοβαρό κράτος! Παλιές αλλά και σύγχρονες απειλές απαιτούν σύγχρονη αντιμετώπιση και πολλή δουλειά. Ειδάλλως... «πολύς θόρυβος για το τίποτα».
* Ο δρ Παντελής Οικονόμου είναι πρώην ανώτερο στέλεχος του ΙΑΕΑ και συγγραφέας του πρόσφατα εκδοθέντος επίκαιρου βιβλίου «Παγκόσμια πυρηνική απειλή», εκδόσεις Ι. Σιδέρης, με σχετική επί του θέματος αναφορά (κεφ. 9.3-9.5).
** Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια