Σε πολλές ταινίες και σειρές επιστημονικής φαντασίας- όπως το Star Trek- τα διαστημόπλοια έχουν τη δυνατότητα να αναζητούν μορφές ζωής στους πλανήτες που επισκέπτονται ή τα σκάφη που συναντούν- και επιστήμονες αναπτύσσουν μια τεχνολογία η οποία ενδεχομένως να οδηγήσει σε ένα τέτοιο εργαλείο. Η σχετική μέθοδος παρουσιάστηκε σε επιστημονικό άρθρο στο Astrobiology και εκτιμάται πως θα μπορούσε να χρησιμοποιείται σε τηλεσκόπια.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον για τις δυνατότητες εντοπισμού ζωής εξ αποστάσεως, καθώς είναι δυνατός ο εντοπισμός και η ανάλυση φωτός από άλλους πλανήτες, έτσι ώστε να διαπιστώνεται τι χημικά στοιχεία υπάρχουν σε αυτούς τους κόσμους, επιτρέποντας την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τις (πιθανές) βιόσφαιρές τους. Για παράδειγμα η παρουσία οξυγόνου ίσως να υποδεικνύει ότι κάτι μπορεί να αναπνέει στην επιφάνεια ενός πλανήτη, αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν πολλές διαδικασίες παραγωγής οξυγόνου χωρίς ζωή. Οπότε κάποιοι επιστήμονες πρότειναν ως λύση την αναζήτηση αλυσίδων οργανικών μορίων. Αυτά τα «ζωντανά» χημικά έρχονται σε δύο κατηγορίες, μια «δεξιόχειρα» και μια «αριστερόχειρα» εκδοχή, με το ένα να αποτελεί αντεστραμμένη εικόνα οτυ άλλου. Στη φύση παράγονται ίσες ποσότητες αυτών των μορίων.
«Η βιολογία σπάει αυτή τη συμμετρία» λέει στο Live Science ο Φρανς Σνικ, αστρονόμος του Leiden University στην Ολλανδία και ένας εκ των συντελεστών του νέου αυτού επιστημονικού άρθρου. «Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στη χημεία και τη βιολογία».
Στη Γη τα ζωντανά πλάσματα διαλέγουν το ένα μοριακό «χέρι» και συνεχίζουν με αυτό: Για παράδειγμα, τα αμινοξέα που αποτελούν τις πρωτεΐνες του σώματος είναι οι «αριστερόχειρες» εκδόσεις των μορίων τους. Όταν το φως αλληλεπιδρά με μακρές αλυσίδες διαφορετικών διατάξεων, επέρχεται κυκλική πόλωση- κάτι που σημαίνει ότι τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα ταξιδεύουν σε σπείρες που πηγαίνουν είτε με τη φορά του ρολογιού είτε αντίθετα. Τα μη οργανικά σωματίδια, γενικά μιλώντας, δεν προσδίδουν αυτή την ιδιότητα στις ακτίνες του φωτός.
Σε προηγούμενη έρευνα ο Σνικ και οι συνάδελφοί του είχαν εξετάσει φύλλα φυτών στο εργαστήριο, παρατηρώντας τη δημιουργία κυκλικά πολωμένου φως από τη χλωροφύλλη. Καθώς λάμβανε χώρα αποσύνθεσή τους, το σήμα της κυκλικής πόλωσης γινόταν όλο και πιο αδύναμο, μέχρι που εξαφανιζόταν. Δοκιμές εκτός εργαστηρίου έδειξαν πως όντως οι ζωντανοί οργανισμοί έδιναν κυκλικά πολωμένο σήμα.
Το μεγάλο ερώτημα βεβαίως είναι εάν οι οργανισμοί σε έναν άλλον πλανήτη θα έδειχναν παρόμοια «προτίμηση» για μόρια μίας κατηγορίας («δεξιόχειρες» ή «αριστερόχειρες»). Ωστόσο ο Σνικ εκτιμά πως υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να ισχύει κάτι τέτοιο, καθώς τα χημικά στοιχεία με βάση τον άνθρακα ταιριάζουν καλύτερα μαζί όταν ανήκουν στην ίδια κατηγορία.
Πλέον η ομάδα του Σνικ σχεδιάζει ένα όργανο που θα μπορούσε να αποσταλεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για να εξετάσει το σήμα πόλωσης της Γης- προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με το πώς θα έμοιαζε ένα τέτοιο σήμα από κάποιον άλλο, μακρινό πλανήτη.
(Photo: Shutterstock)
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια